Khởi nghiệp trồng rau nhiều thăng trầm

Ông Bùi Trọng Trung – Giám đốc HTX Nông nghiệp Mai Anh (phường Hàm Rồng, thị xã Sa Pa) chia sẻ, hồi ông chuyển từ Bắc Ninh lên đây sinh sống, xã Sa Pả (phường Hàm Rồng nay) vẫn còn hoang vu, dân cư thưa thớt, giao thông đi lại khó khăn, nhưng điều kiện khí hậu rất thuận lợi cho trồng các loại rau trái vụ và các rau có nguồn gốc ôn đới: Bắp cải, su hào, cà chua, súp lơ và một số rau gia vị khác.

Vốn có tay nghề gieo rau giống, ông Trung đã kết hợp cùng bà con các dân tộc thiểu số ở xã tiến hành vạt cỏ, san đồi rồi về quê mua giống rau lên trồng. Nhờ đất mới khai hoang, thời tiết thích hợp, cây rau lớn nhanh, vừa cho năng suất cao vừa đạt chất lượng tốt, bán sang các chợ bên Lào Cai rất được giá. 

Có ngày ông Trung chỉ xuất vườn hơn 100kg rau ăn lá, trả công thuê mượn rồi vẫn còn mua được ngót 1 chỉ vàng, trị giá bằng hơn 6 triệu đồng bây giờ.

Sau này có nhiều loại rau Trung Quốc tràn sang, giá bán rất rẻ. Mặt khác đất canh tác liên tục nhiều vụ đã bị giảm độ phì nhiêu, năng suất cây trồng không được cao như trước nên ông Trung lại rơi vào cảnh khó khăn. Rau làm ra không thể cạnh tranh với sản phẩm cùng loại từ bên kia biên giới nhập về, doanh thu không đủ chi cho sản xuất đầu vào.

Đang tính có khi phải chuyển nghề thì ông Trung được đề nghị tham gia dự án "Xây dựng mô hình thử nghiệm sản xuất quanh năm đối với các giống rau mới của Hàn Quốc tại miền Bắc Việt Nam", do Tổng cục Nông thôn Hàn Quốc (RDA) tài trợ thông qua Chương trình Nông nghiệp quốc tế của Hàn Quốc tại Việt Nam (KOPIA), hợp tác với Viện Nghiên cứu rau quả (Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam).

Như ruộng hạn lâu ngày gặp được trời mưa, ông Trung lại lao vào thử trồng các giống rau của dự án như bắp cải CT17, bí ngồi Star oi, Azuza, xà lách xoăn Hacheong, cải củ Songjoeng, hành lá dài Heuk Geum Jang. 

Năm 2022 này, ông Trung còn bổ sung thêm vào cơ cấu gieo trồng các giống cải thảo Summer King… Nhờ có giống mới, chất lượng rau quả tốt, được người tiêu dùng ưa chuộng, HTX đã từng bước kéo lại được thị trường, sản xuất, kinh doanh có lãi.

Mở rộng thị trường nhờ liên kết

Phó Giám đốc HTX Lự Văn Viết (người dân tộc Tày), trải lòng: Lấy lại được thị phần mới là bước khởi đầu. Để duy trì sản lượng rau bán ra ngày càng tăng, cho thu nhập cao và ổn định, HTX cũng phải đổi mới hình thức sản xuất theo hướng liên doanh, liên kết với các đối tác, gồm giữ mối liên hệ khăng khít với Viện Nghiên cứu rau quả nhằm có được các tiến bộ kỹ thuật mới nhất; tuân thủ nghiêm ngặt quy trình VietGAP trên cây rau. Chào bán sản phẩm tới các khách sạn, siêu thị trong và ngoài khu vực; cho phép các thành viên chủ động trồng rau tại vườn đồi của gia đình… 

HTX chỉ sản xuất các loại rau chủ lực, bao tiêu sản phẩm làm ra của xã viên, kết hợp với các cấp ngành chuyên môn sản xuất trình diễn giống rau mới và kỹ thuật canh tác mới, để bà con đến tham quan, học tập, về áp dụng gieo trồng tại vườn nhà.

Kết quả, HTX đã mở rộng thêm được diện tích trồng rau gần 40ha. Số thành viên tham gia sản xuất rau cho HTX tăng từ 5 cổ đông sáng lập năm 2012 lên 50 thành viên hiện nay. 

Qua đó đã góp phần đẩy lùi các loại rau nhập ngoại, sản phẩm của HTX vào được các nhà hàng, khách sạn, siêu thị trên địa bàn Lào Cai và hệ thống siêu thị Big C ở Hà Nội. Hiệu quả sản xuất thu được từ 500-600 triệu đồng/ha canh tác/vụ.

Anh Hạng A Vàng (ở thôn Giàng Tra, phường Hàm Rồng), cho biết, mỗi năm anh gieo trồng 1.000m2 cải thảo Summer King, thu hoạch được gần 5 tấn, giá trị 60 triệu đồng, lợi nhuận trên 50 triệu đồng. 

Rau của A Vàng luôn được HTX đánh giá đạt yêu cầu vệ sinh an toàn thực phẩm, vì sử dụng giống có khả năng kháng bệnh cao, chọn trồng cây con khỏe, luân canh rau với cây lúa nước, chăm bón chủ yếu bằng phân hữu cơ và hữu cơ vi sinh nên ít bị sâu bệnh hại. A Vàng chỉ phòng trừ bằng thuốc bảo vệ thực vật sinh học cũng đạt hiệu quả tốt.

Anh Giàng A Chu (cùng thôn Giàng Tra) cũng trồng 1.400m2 loại rau nêu trên, được HTX bao tiêu hết toàn bộ, thu nhập đạt hơn 60 triệu đồng.

Lý do A Chu chọn trồng cải thảo Summer King bởi đây là giống rau mới, năng suất chất lượng cao, được Dự án hỗ trợ cây giống, một phần phân bón hữu cơ vi sinh và NPK Đầu trâu.

"HTX Nông nghiệp Mai Anh không chỉ giúp phổ biến các giống năng suất chất lượng tốt ra diện rộng, còn góp phần cùng địa phương xóa đói, giảm nghèo cho bà con các dân tộc miền núi. Hiện phòng chuyên môn đang phối hợp với Viện Nghiên cứu rau quả trình diễn mô hình sản xuất hạt giống rau bản địa ở xã Ngũ Chỉ Sơn, dự kiến thời gian tới sẽ triển khai thêm một số xã khác" - bà Trần Thị Vân Anh, cán bộ Phòng Kinh tế Sa Pa cho hay. 

×