Bình luận
0
Nhà Lê sơ tồn tại trong khoảng 100 năm (1428-1527) với hai giai đoạn khác nhau: Giai đoạn thịnh trị tính từ đời vị vua sáng lập vương triều là Lê Thái Tổ đến năm Giáp Tý (1504) đời Lê Túc Tông. Giai đoạn suy vong tính từ khi Lê Uy Mục chấp chính (1505- 1509) cho đến đời vua cuối cùng là Lê Cung Hoàng (1522-1527).
Theo sử sách, nhà Lê sơ có lệ “bất thành văn” là không lập Hoàng hậu, nên từ lúc khai lập vương triều đến khi mất ngôi về tay họ Mạc, trong hậu cung chỉ có hai mỹ nhân được phong làm Hoàng hậu.
Sách Đại Việt thông sử của Lê Quý Đôn viết: “Triều Lê ta gia pháp rất đúng, giáo dục luân thường rất rõ ràng, kén chọn phi tần, tất lấy trong con em các dòng họ công thần lớn và con nhà tử tế; mà lễ trật phân biệt, tôn ti rạch ròi, không có cái tệ bất chính trong chốn buồng the của đời trước. Nhưng từ vua Thái Tổ (tức Lê Lợi) không lập vương hậu, lại trải 5 đời vua, quen lấy đó làm phép thường. Các bà Cung Từ, Tuyên Từ, Quang Thục, Huy Gia đều do các vị tự quân lên nối ngôi rồi mới dâng tôn hiệu (hoàng thái hậu), chứ chưa có ngôi vị (hoàng hậu) trong cung từ trước”.
Thời Lê sơ có tất cả 11 vị vua, nhưng có 7 vị không lập hoàng hậu; phải đến khi anh trai của Lê Túc Tông là Lê Tuấn lên ngôi, thành hoàng đế thứ 8 của vương triều (tức Lê Uy Mục) thì lúc đó mới lập Hoàng hậu. Sách Đại Việt sử ký toàn thư cho hay lễ sắc phong hoàng hậu được thực hiện vào đầu năm Bính Dần (1506): “Mùa xuân, trước đây, viên quản lĩnh họ Trần người làng Nhân Mục vốn là cháu ngoại của triều Trần sinh được 2 người con gái, con trưởng tên là Tùng, con thứ tên là Trúc. Vua nghe nói Tùng có sắc đẹp, chọn vào hậu cung, sinh được hoàng tử nhưng mất sớm. Sau Trúc cũng được vào hầu”.
Lê Uy Mục là người hung bạo, tàn ác, lạm sát người vô tội vạ, nhẫn tâm bức hại ngay chính tổ mẫu (tức bà nội), giết nhiều hoàng thân tôn thất, các đại thần quan lại nên có biệt danh là “Qủy vương”.
Tháng 10 năm Kỷ Tị (1509) hoàng thân Lê Oánh được một số đại thần phò giúp đem quân từ Thanh Hóa đánh ra Thăng Long, bắt được Lê Uy Mục ép phải uống thuốc độc mà chết.
Trong cảnh hỗn loạn, Hoàng hậu Trần Thị Tùng lánh đến xã Hồng Mai (tên Nôm là Kẻ Mơ), huyện Thanh Trì (nay thuộc phường Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai, Hà Nội) ẩn náu ở nhà một người dân nhưng rồi biết khó thể thoát được bèn thắt cổ tự tử khi đó hoàng hậu chưa tròn 20 tuổi.
Nước mắt mỹ nhân chốn hậu cung (Tranh minh họa).
Hoàng thân Lê Oánh lên ngôi (sử gọi là Lê Tương Dực) là vị vua thông minh, tài giỏi, có khí phách nhưng có điểm xấu ưa thích phô trương bằng những công trình xa hoa, lại rất háo sắc.
Để thỏa mãn sắc dục, Lê Tương Dực ngoài việc tuyển chọn mỹ nữ còn bắt cung nhân triều vua trước vào cung để thông dâm nên có biệt danh là “Trư vương” (vua Lợn).
Trong số những người đẹp, Lê Tương Dực rất sủng ái Nguyễn Thị Đạo, quê ở huyện Văn Giang, phủ Thượng Hồng, xứ Hải Dương (nay là huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên), lập làm Khâm Đức hoàng hậu.
Đêm mồng 6 tháng 4 năm Bính Tý (1516), các đại thần đứng đầu là Trịnh Duy Sản, Trình Chí Sâm, Lê Quảng Độ làm binh biến, đánh vào hoàng cung.
Vua Lê Tương Dực bỏ chạy đến trước cửa nhà Thái Học (tức Quốc Tử Giám) thì bị quân nổi loạn đâm chết, đem xác thiêu ở trước quán Bắc Sứ (nay thuộc khu vực phố Quán Sứ, Hà Nội). Khâm Đức hoàng hậu nghe tin dữ liền sai thị nữ trang điểm thật đẹp rồi tự nhảy vào lửa ở điện Mục Thanh mà chết.
Sử chép: “Quan quân đem hai quan tài vua và hậu về táng ở Nguyên Lãng, thuộc xã Mỹ Xá, huyện Ngự Thiên. Về sau truy tôn tên thụy là Khâm Đức Thuận Liệt Đôn Tiết hoàng hậu”, triều đình cho lập điện Quang Hiếu ở xã Mỹ Xá, huyện Ngự Thiên (nay thuộc xã Phú Sơn, huyện Hưng Hà, Thái Bình) làm nơi thờ cúng.
Hoàng hậu cao quý còn có số phận bi thương như vậy thì những bậc phi tần, cung nữ khác không có mấy người thoát được cảnh đau thương. Chuyện về một số phi tần ở dưới đây cũng đã cho thấy rõ điều đó.
Bà Trịnh Thị Tuyên, vợ của Kiến vương Lê Tân và là mẹ của vua Lê Tương Dực. Khi Lê Uy Mục ở ngôi bạo phát, bạo tàn, thân quyến hoàng tộc cũng bức hại, bà Trịnh Thị Tuyên cùng các con bị bắt giam, không lâu sau con trai thứ của bà là Lê Oánh thoát khỏi ngục trốn về Thanh Hóa khởi binh, Lê Uy Mục tức giận giết hết các con của bà, lại tra tấn bà rất tàn nhẫn, bắt phải viết thư đòi Lê Oánh bãi binh về quy hàng.
Bà mắng chửi Uy Mục là hôn quân bạo chúa nên bị giết khi vừa tròn 38 tuổi. Về sau, Lê Oánh đau xót đã cho mai táng rất trọng thể, truy tôn mẹ là Trịnh Thị Huy Từ Trang Huệ Kiến hoàng thái hậu và xây lăng, an táng tại làng Mỹ Xá, xã Mỹ Đại, huyện Ngự Thiên, trấn Sơn Nam (nay thuộc thị trấn Hưng Nhân, huyện Hưng Hà, Thái Bình).
Lê Uy Mục bị giết, những người vợ ông cũng không thoát khỏi được kiếp nạn chung, trong đó có bà phi Lê Thị Thanh, người ở xã Sa Lung, châu Minh Linh (nay là xã Vĩnh Long, huyện Vĩnh Linh, Quảng Trị).
Nhân lúc hỗn loạn, Lê phi thoát ra khỏi cung nhưng vì nghe tiếng về sắc đẹp của bà, Lê Tương Dực sai người đi lùng bắt, ép trở lại hoàng cung để thỏa mãn sắc dục. Không rõ số phận bà phi họ Lê kết cục ra sao, chỉ biết rằng sau khi bà mất, thi hài được đưa về chôn tại quê hương, người dân Sa Lung nhớ ơn đã lập miếu thờ gọi là miếu bà chúa Râm.
Các Hoàng hậu, Quý phi, cung nữ bị bắt giữ trong cơn biến loạn (Tranh minh họa).
Tháng 4 năm Bính Tý (1516), sau cuộc chính biến cung đình, Lê Tương Dực bị giết, con của hoàng thân Cẩm Giang vương Lê Sùng là Lê Y (gọi Lê Tương Dực là chú ruột) được lập làm Hoàng đế (tức Lê Chiêu Tông). Thân mẫu vua là Trịnh Thị Loan được tôn làm Hoàng Thái hậu.
Bấy giờ, phe cánh của quyền thần Mạc Đăng Dung ngày càng lớn, lấn át cả vua khiến Lê Chiêu Tông sợ hãi chạy khỏi Thăng Long tháng 7 năm Nhâm Ngọ (1522) kêu gọi quân các trấn về đánh quyền thần.
Mạc Đăng Dung liền đưa em của vua là Lê Xuân lên ngôi (tức Lê Cung Hoàng). Đến tháng 8 năm Qúy Mùi (1523) Mạc Đăng Dung lấy danh nghĩa vua mới ban chiếu truất Lê Chiêu Tông xuống tước vương, sau đó cho quân tấn công; ngày 28 tháng 10 năm Ất Dậu (1525) bắt được Lê Chiêu Tông đưa về Thăng Long, giam ở phường Đông Hà.
Đến ngày 18 tháng 12 năm Bính Tuất (1526), Mạc Đăng Dung bí mật sai người giết Lê Chiêu Tông và đến ngày 11 tháng 6 năm Đinh Hợi (1527) thì dẫn quân về kinh, ép Lê Cung Hoàng phải nhường ngôi, phế xuống làm Cung vương đem giam ở cung Tây Nội cùng với Thái hậu, có khi mấy ngày không cho ăn, Thái hậu Trịnh Thị Loan đói quá phải xé áo mà nhai.
Sử chép: “Giáng phong vua làm Cung Vương rồi giam cùng với Hoàng thái hậu ở cung Tây Nội. Vài tháng sau, bắt phải tự tử. Thái hậu khấn trời rằng: “Đăng Dung là kẻ bề tôi, manh tâm cướp ngôi, lại giết mẹ con ta, ngày sau con cháu nó cũng lại bị như thế" rồi cùng với Cung Đế đều bị chết. Đăng Dung sai đem xác hai người để phơi ngoài quán Bắc Sứ, rồi đưa về chôn ở lăng Hoa Dương, huyện Ngự Thiên theo nghi lễ của thiên tử và hoàng hậu” (Đại Việt sử ký toàn thư).
Bà Phạm Ngọc Quỳnh, vợ Lê Chiêu Tông, lúc biến loạn ở cung đình, đang cùng con trai là Lê Duy Ninh (sau là vua Lê Trang Tông, còn gọi là chúa Chổm) đang ở ấp Mỹ Xá (nay thuộc xã Phú Sơn, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình).
Mạc Đăng Dung sai quân về bắt; bà bế con nấp trong bụi cây lớn ven dinh thự. Quân lính thấy bụi cây bị lướt cành gãy lá nghi là có người liền dùng giáo đâm vào, bà cắn răng chịu đau, lấy thân mình che chở cho con.
Lính thấy giáo có máu định phóng hỏa đốt, may thay có con chồn từ bụi cây chạy ra, quân lính liền bỏ đi. Bị thương, mất nhiều máu nhưng bà Ngọc Quỳnh vẫn gắng gượng bế con trốn đi trong đêm, lần hồi về Lam Kinh (Thanh Hóa) ở ẩn rồi suy kiệt mà mất khi hoàng tử lên 14-15 tuổi. Sau này, Lê Duy Ninh lên ngôi đã truy phong mẹ là Hoàng Thái hậu.
Hai người phụ nữ và cũng là những mỹ nhân cuối cùng của thời Lê sơ được sử sách nhắc đến là Qúy phi Nguyễn thị - con gái Thông quốc công Nguyễn Thời Trung và Qúy phi Đào thị - con gái Lỵ quốc công Đào Đại La.
Khi Lê Cung Hoàng bị Mạc Đăng Dung bắt giam, cha của hai bà tìm cách đón con về nhà, tương truyền Đào thị đã tự vẫn để giữ lòng trung với vua, còn Nguyễn thị, theo sách Đại Việt thông sử, khi người nhà đến đón “bà không chịu, nói: “Cha ta trăm tuổi đã có anh em; ta hầu vua thì sống chết với vua, không có lý do gì mà bỏ về”; đến đón lần nữa bà cũng không về. Thời Trung sai người hầu gái theo bà, cứ bế bà lên võng, bà khóc to, trời đất tối sầm lại, những người trông thấy đều thương cảm. Bà về đến nhà, không chịu ăn uống gì rồi chết”.
Có thể thấy, cuộc đời và số phận của các bà hoàng cuối thời Lê sơ phần lớn đều có một kết cục buồn. Dù chỉ được nhắc thoáng qua trong sử sách nhưng phẩm cách và đức hạnh của họ vẫn tỏa sáng, được hậu thế ghi nhớ, ca tụng, lưu truyền.
Đại diện VATM cho biết, mỗi chuyến bay kiểm tra được cất cánh từ sân bay Tân Sơn Nhất đến sân bay Long Thành kiểm tra trong vùng trời khu vực sân bay Long Thành rồi quay lại Tân Sơn Nhất để hạ cánh.
Chia sẻ
Bộ Công Thương vừa phát đi thông tin báo chí liên quan đến thuế đối ứng của Mỹ đối với hàng Việt và thoả thuận thương mại giữa hai nước.
Chia sẻ
Tại Trung tâm Phục vụ hành chính công TP Hà Nội, nhiều người dân bất ngờ khi được phục vụ điểm tâm miễn phí trong lúc chờ làm thủ tục. Đây là một trong 15 tiện ích miễn phí vừa được thành phố triển khai nhằm nâng cao chất lượng phục vụ.
Chia sẻ
Becamex TP.HCM chiêu mộ 3 ngoại binh có “CV khủng”? Cristiano Ronaldo trở thành đồng sở hữu Al-Nassr; M.U gia hạn hợp đồng với sao trẻ rồi... đem cho mượn; HLV Kim Sang-sik mong chờ Nguyễn Xuân Son và Đoàn Văn Hậu trở lại; Ronaldo “béo” sở hữu khối tài sản 160 triệu USD.
Chia sẻ
Trong số các hoàng đế Trung Hoa cổ đại, Tần Thủy Hoàng là một vị hoàng đế không gần sắc giới. Dù không có hoàng hậu nhưng đến những năm cuối của cuộc đời mình, ông lại có mối tình khắc cốt ghi tâm với một quả phụ.
Chia sẻ
Trận mưa lớn kéo dài từ đêm 31/7 đến rạng sáng 1/8 đã gây ra đợt lũ ống, lũ quét nghiêm trọng tại nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh Điện Biên, tính đến nay đã có 19 người chết, mất tích và bị thương; hàng chục ngôi nhà bị vùi lấp hoặc ngập sâu trong nước.
Chia sẻ
Mới đây, Trường Đại học FPT và Dream Lab đã ký kết MOU, hướng tới xây dựng một hệ sinh thái khởi nghiệp thực tiễn cho sinh viên tại Việt Nam.
Chia sẻ
Chúng ta có KPI để thu thuế nhưng lại không có KPI để hoàn thuế. Điều này khiến doanh nghiệp mông lung, không biết bao giờ mình mới được hoàn thuế, gây ra tình trạng "giam lỏng" vốn và cản trở dòng tiền, đe dọa sức khỏe tài chính của nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là những đơn vị có quy mô vừa và nhỏ.
Chia sẻ
Ông Lê Quốc Minh - đại diện BTC concert “Tổ quốc trong tim” cho biết đã gửi công văn đến công an để phối hợp xử lý vụ rao bán vé giả.
Chia sẻ
Qua thông tin báo chí phản ánh, UBND tỉnh Lâm Đồng yêu cầu ngành chức năng truy xuất, xử lý nghiêm túc việc 97 con lợn mắc dịch tả lợn Châu Phi được chở từ Lâm Đồng qua Đắk Lắk.
Chia sẻ
Hơn 300 đoàn thu mua từ 60 quốc gia và vùng lãnh thổ sẽ đến TP.HCM vào tháng 9 để tìm nguồn cung hàng hóa. Đây là dịp được kỳ vọng để doanh nghiệp Việt đa dạng hóa thị trường trong bối cảnh xuất khẩu gặp nhiều khó khăn.
Chia sẻ
Sau khi sáp nhập với Bình Phước, nông nghiệp tỉnh Đồng Nai đang mở ra thời cơ vàng để phát triển hiện đại và bền vững, với hướng đi tập trung vào công nghệ cao, chuyển đổi số và khai thác tối đa tiềm năng sinh thái.
Chia sẻ
Một bé trai 3 tuổi ở Trung Quốc khiến cả nước bàng hoàng khi sống sót kỳ diệu sau cú ngã từ tầng 18 của một khu chung cư, nhờ một cái cây đã cản phần lớn cú rơi của em.
Chia sẻ
Thấy chồng đi làm xa ít liên lạc, người phụ nữ ở Hà Nội bịa chuyện bị cướp lúc rạng sáng khi đi mua rau, mục đích để chồng lo lắng và gọi điện về.
Chia sẻ
Chỉ một tuần sau khi gia nhập nhóm nhạc thần tượng ICECREAM SCREAM, Mugino Tsumugi đã bị buộc rời nhóm do bị phát hiện từng đóng phim 18+.
Chia sẻ
Ông Kanta Nakagawa, Thị trưởng thành phố Joetsu, đã chính thức xin lỗi ngày 29/07 sau phát ngôn gây tranh cãi về chất lượng gạo ở thị trấn Sanda.
Chia sẻ
Trước thềm bước vào mùa giải mới, CLB Trường Tươi Bình Phước đã chính thức đổi tên thành CLB Trường Tươi Đồng Nai.
Chia sẻ
Trong cuộc không kích kinh hoàng vào thủ đô Kiev mới đây, Nga được cho là đã sử dụng một loại UAV tốc độ cao mới tốc độ trên 500 km/h, mà theo các quan chức Ukraine, khó bị phát hiện và đánh chặn hơn các phiên bản trước. Điều này báo hiệu một giai đoạn mới trong chiến dịch không kích của Nga.
Chia sẻ
Một tháng sau sáp nhập, Đà Nẵng vượt mốc 50% hồ sơ nộp trực tuyến, thành phố đang từng bước xoá bỏ ranh giới hành chính trong cung cấp dịch vụ công, hướng tới phục vụ người dân mọi lúc, mọi nơi.
Chia sẻ
Tội phạm lừa đảo qua mạng đang diễn biến phức tạp với thủ đoạn mới và cực kỳ táo tợn, giả mạo cơ quan chức năng để dàn dựng các vụ "bắt cóc online" nhằm tống tiền gia đình nạn nhân. Đã có trường hợp gia đình chuyển 150 triệu đồng sau khi nhận clip con bị khống chế…
Chia sẻ
Trước thềm Đại hội Đảng bộ Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam), cán bộ, đảng viên và người lao động toàn Tập đoàn tin tưởng Đại hội Đảng bộ Tập đoàn lần thứ IV, nhiệm kỳ 2025-2030 sẽ thành công tốt đẹp, mang đến khí thế mới, sức sống mới để Petrovietnam "vươn mình" cùng đất nước.
Chia sẻ
Mực nước trên sông Mã lúc 14h30 ngày 1/8, tại trạm thủy văn Xã Là (Chiềng Khương, Sơn La) là 28.390cm cao hơn báo động 3 là 240cm, hiện vẫn đang tiếp tục dâng cao. Tỉnh Sơn La đã khẩn cấp lập Sở Chỉ huy tiền phương để ứng phó bão lũ, ngập úng.
Chia sẻ
HAGL báo lãi sau thuế quý II/2025 đạt 510 tỷ đồng, tăng 88% so với cùng kỳ. Luỹ kế 6 tháng đầu năm, công ty ghi nhận 3.709 tỷ đồng doanh thu thuần (tăng 34%) và 870 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế (tăng 74%), tương đương 78% kế hoạch lợi nhuận cả năm (1.114 tỷ đồng).
Chia sẻ
Rời CLB Quảng Nam, Charles Atshimene đã quyết định gia nhập CLB Hồng Lĩnh Hà Tĩnh. Chân sút cao 1m88, từng khoác áo ĐTQG Nigeria này sẽ là sự bổ sung chất lượng cho hàng công đội bóng núi Hồng.
Chia sẻ
Đi lấy chiếc mũ bỏ quên và thấy cửa không khóa, bị cáo vào nhà, mở cửa phòng ngủ của vợ chồng người khác dẫn đến ghen tuông, cãi vã rồi thậm chí chém ông chồng trọng thương, phải đi cấp cứu.
Chia sẻ
“Trọng tâm của Đại hội xác lập những định hướng lớn để xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên “liêm chính - bản lĩnh - chuyên nghiệp - đổi mới - sáng tạo - tận tụy phụng sự nhân dân”, và hướng đến một nền quản trị hiện đại - minh bạch - hiệu quả - gần dân”, Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng Lương Nguyễn Minh Triết nhấn mạnh.
Chia sẻ
Pickleball chính thức được đưa vào thi đấu Đại hội thể thao toàn quốc năm 2026 tại TP.HCM. Đây là bước ngoặt cho môn thể thao mới được du nhập vào Việt Nam này.
Chia sẻ
Cây cầu nối tỉnh Cà Mau mới nối liền với phường Bạc Liêu (sau sáp nhập, hợp nhất 2 tỉnh Bạc Liêu, Cà Mau) có giá trị gần 1.000 tỷ, là cây cầu mơ ước của nhiều người dân Bạc Liêu nhiều năm nay.
Chia sẻ
Nhận vai diễn đặc biệt trong phim “Làm giàu với ma: Cuộc chiến hột xoàn”, Tuấn Trần cho biết đây là một trong những vai diễn khó nhất trong sự nghiệp của anh.
Chia sẻ
Theo ông Nguyễn Văn Khánh, suốt 25 năm kể từ khi quen biết và thân thiết, ông Hoàng Nam Tiến luôn truyền những động lực tích cực, đầy tài năng, đam mê công việc, đã sống một đời rực rỡ.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Lê Thái Dũng 
