Quỹ nhà ở hỗ trợ tối đa cho người yếu thế

Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) vừa có đề xuất Góp ý thẩm định và đề xuất sửa đổi, bổ sung một số nội dung của Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội đến Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tư pháp và Bộ Xây dựng.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA đề nghị sử dụng từ nhà ở thay thế từ nhà ở xã hội trong tên gọi Quỹ phát triển nhà ở Quốc gia để thực hiện quy định tại khoản 3 Điều 77, điểm đ khoản 2 Điều 85 Luật Nhà ở 2023 quy định chính sách “hỗ trợ cho vay vốn ưu đãi của Nhà nước để đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội mua, thuê mua nhà ở xã hội” và chính sách “ưu đãi chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội được vay vốn với lãi suất ưu đãi” nên trước mắt, để thực thi Luật Nhà ở 2023 thì Quỹ phát triển nhà ở Quốc gia chỉ hỗ trợ nguồn vốn thực hiện chính sách về nhà ở xã hội.

Theo ông Châu, về lâu dài, khi luật hóa việc lập Quỹ nhà ở Quốc gia để phát triển nhà giá rẻ tại các đô thị lớn, mà nhà giá rẻ bao gồm 2 loại nhà là nhà ở xã hội và nhà ở thương mại giá rẻ thì tên gọi Quỹ phát triển nhà ở Quốc gia có tính linh hoạt và bao trùm chính sách hỗ trợ về nhà ở cho người yếu thế trong xã hội, trong đó có cơ chế hỗ trợ cho người trẻ mua nhà ở thương mại giá rẻ, mà không cần phải thay đổi tên gọi của Quỹ phát triển nhà ở Quốc gia.

Đại diện Hiệp hội Bất động sản TP. HCM cũng cho rằng Dự thảo Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội (gọi tắt Dự thảo Nghị quyết Quốc hội) giao Chính phủ quy định chi tiết về thành lập, quản lý và sử dụng Quỹ phát triển nhà ở quốc gia là rất phù hợp và Hiệp hội đề xuất Quỹ phát triển nhà ở Quốc gia nên được quản lý bởi Hội đồng quản lý Quỹ do Bộ trưởng Bộ Xây dựng làm Chủ tịch Hội đồng.

Đồng thời, Hiệp hội đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tổng kết hoạt động của Quỹ phát triển nhà ở TP. Hà Nội và Quỹ phát triển nhà ở TP.HCM là 2 quỹ phát triển nhà ở cấp tỉnh duy nhất đã hoạt động trong hơn 20 năm qua cũng như cơ chế quỹ phát triển nhà ở thuộc quỹ đầu tư phát triển tại một số địa phương để xây dựng thiết chế Quỹ phát triển nhà ở Quốc gia.

Thêm nhiều cơ chế tạo đà cho sự phát triển nhà ở.

Hiệp hội Bất động sản TP.HCM cũng đề xuất bổ sung cơ chế đặc thù của Dự thảo Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội (gọi tắt Dự thảo Nghị quyết).

Theo đó, đề xuất cơ chế về vấn đề chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội chịu trách nhiệm trước pháp luật về chất lượng công trình xây dựng của dự án theo quy định của pháp luật xây dựng, có trách nhiệm tổ chức nghiệm thu công trình xây dựng theo quy định tại Điều 123 Luật Xây dựng. Cơ quan chuyên môn về xây dựng không tổ chức kiểm tra công tác nghiệm thu công trình xây dựng của chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội, trừ trường hợp cơ quan có thẩm quyền yêu cầu phải kiểm tra công tác này.

HoREA cho rằng, lý do đề xuất bổ sung quy định chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội chịu trách nhiệm trước pháp luật về chất lượng công trình xây dựng của dự án theo quy định của pháp luật xây dựng, có trách nhiệm tổ chức nghiệm thu công trình xây dựng theo quy định tại Điều 123 Luật Xây dựng.

Cơ quan chuyên môn về xây dựng không tổ chức kiểm tra công tác nghiệm thu công trình xây dựng của chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội để giảm bớt thủ tục hành chính không cần thiết, sớm đưa dự án nhà ở vào sử dụng và giảm chi phí tuân thủ pháp luật.

Đề xuất bổ sung cơ chế đặc thù của Dự thảo Nghị quyết quy định “Chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội thực hiện trên diện tích đất do thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất thì không phải thực hiện ký quỹ theo quy định tại điểm d khoản 1 Điều 43 Luật Đầu tư”.

Lý do đề xuất, Hiệp hội đề nghị bổ sung quy định chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội thực hiện trên diện tích đất do thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất thì không phải thực hiện ký quỹ theo quy định tại điểm d khoản 1 Điều 43 Luật Đầu tư.

Bởi lẽ từ năm 2015 đến nay đã có một số Sở Kế hoạch và Đầu tư (trong đó có Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM) vẫn yêu cầu tất cả chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội và tất cả chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại đã thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất thì vẫn phải thực hiện ký quỹ.

Mặc dù tại điểm d khoản 1 Điều 43 Luật Đầu tư đã quy định rõ nhà đầu tư phải ký quỹ hoặc phải có bảo lãnh nghĩa vụ ký quỹ để bảo đảm thực hiện dự án đầu tư có đề nghị Nhà nước giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất.

Trừ các trường hợp sau đây: Nhà đầu tư được Nhà nước giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư trên cơ sở nhận quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất của người sử dụng đất khác và tại khoản 1 Điều 25 Nghị định số 31/2021/ND-CP quy định trừ trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều 43 của Luật Đầu tư, nhà tư vấn phải đăng ký hoặc phải có bảo lãnh trách nhiệm của tổ chức tín dụng.

Về nghĩa vụ ký quỹ để bảo đảm thực hiện dự án đầu tư được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, nên rất cần thiết bổ sung quy định này vào Dự thảo quyết của Quốc hội để thống nhất áp dụng trong cả nước, để làm giảm chi phí đầu tư, giảm giá thành nhà ở xã hội.

HoREA đề xuất bổ sung cơ chế đặc thù của Dự thảo Nghị quyết quy định: Chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở xã hội được ký hợp đồng đặt cọc theo quy định của pháp luật nhà ở, pháp luật kinh doanh bất động sản và chỉ được thu tiền đặt cọc nhà ở xã hội cho thuê tối đa bằng 3 tháng tiền thuê nhà tạm tính.

Lý do Hiệp hội đề nghị bổ sung quy định “chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội chỉ được thu tiền đặt cọc thuê nhà ở tối đa bằng 3 tháng tiền thuê nhà tạm tính” thay vì quy định chủ đầu tư được “thu tiền đặt cọc thuê nhà ở tối đa bằng 12 tháng tiền thuê nhà tạm tính” theo quy định tại khoản 3 Điều 89 Luật Nhà ở 2023.

Do thông lệ phổ biến trên thị trường là bên cho thuê nhà thường chỉ thu tiền đặt cọc từ 1-3 tháng tiền thuê nhà và việc quy định chủ đầu tư “chỉ thu tiền đặt cọc thuê nhà tối đa 3 tháng tiền thuê nhà tạm tính” còn hỗ trợ công nhân, lao động, người thu nhập thấp đô thị giảm bớt áp lực tài chính khi thuê nhà ở xã hội.

×