Những con số đáng báo động

Theo thông tin từ dự án đưa ra, mỗi năm, trên thế giới có khoảng 1,3 tỷ tấn thức ăn thừa thải ra môi trường, dẫn tới thiệt hại về kinh tế và ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường. Về chỉ số lãng phí thực phẩm, Việt Nam đứng thứ 2 thế giới, chỉ xếp sau Trung Quốc. Vứt bỏ thực phẩm ra môi trường, sau một thời gian, thức ăn ôi thiu sẽ thải ra khí methan, đây là loại khí có mức độ độc hại gấp 25 lần so với carbon dioxide.

Về ô nhiễm từ chăn nuôi quy mô trang trại, hiện tại cả nước có khoảng 20.869 trang trại chăn nuôi trong tổng số 33.488 trang trại nông nghiệp. Bên cạnh đó, có khoảng 7,9 triệu hộ chăn nuôi và hơn 35.000 cơ sở giết mổ.

Tình trạng ô nhiễm chất thải ra môi trường từ các trang trại, nông trại, gia trại, tình trạng lãng phí thức ăn ở nước ta cũng đang ở mức báo động. Đồng thời, tình trạng lạm dụng phân bón vô cơ, thuốc bảo vệ thực vật còn tương đối phổ biến, ảnh hưởng đến chất lượng, an toàn và uy tín của sản phẩm nông nghiệp. Bên cạnh đó, việc đốt chất thải cây trồng tạo ra khói và các hạt gây bệnh phổi và các vấn đề hô hấp.

Để khắc phục tình trạng trên, những năm qua, Hội Nông dân các cấp đã xây dựng những mô hình phù hợp với điều kiện của từng địa phương, mang lại hiệu quả cao, góp phần bảo vệ môi trường. Điển hình như việc thành lập các tổ tự quản vệ sinh môi trường, thay đổi nhận thức, làm cho việc thu gom, phân loại và chuyển hóa rác thải thành thói quen của người dân.

Từ những vấn đề trên, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam đã phối hợp với Tổ chức ủng hộ các giải pháp khu vực vì cộng đồng và hệ sinh thái (Quỹ BRACE) xây dựng và triển khai dự án "Tuyên truyền, vận động nông dân xử lý rác thải tại Việt Nam, góp phần vào nỗ lực giảm phát thải khí nhà kính của cộng đồng quốc tế". Dự án nhằm cải thiện công tác quản lý rác thải ở Việt Nam.

Từ đó, tối đa hóa việc tái chế các chất dinh dưỡng trong rác thải hữu cơ. Qua đó, thúc đẩy các phương pháp quản lý, xử lý rác thải tại Việt Nam. Dự án được thực hiện với mục tiêu, góp phần giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và phát triển nông nghiệp hiện đại, bền vững. Giúp đỡ nông dân thích ứng với biến đổi khí hậu bằng cách hỗ trợ nông dân tại các vùng nông thôn Việt Nam.

Giảm phát thải khí nhà kính bằng cách hạn chế phát thải từ 4 cấp độ của khí thải. Giáo dục, vận động nông dân áp dụng các phương pháp chuyển đổi chất thải để nâng cao năng suất, thu nhập cho nông dân. Chuyển đổi chất thải thực phẩm ở thành thị thành nguồn thực phẩm lành mạnh và chất thải trong trang trại thành thức ăn chăn nuôi và giảm ô nhiễm môi trường. Đồng thời, giảm thiểu việc sử dụng hóa chất trong các trang trại, tăng sức khỏe và năng suất của đất…

Kết quả hướng tới là nâng cao nhận thức của người dân, nông dân về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu. Từng bước giải quyết một cách cơ bản việc lãng phí thức ăn dư thừa, chất thải trong chăn nuôi. Giảm thiểu rác thải gây ô nhiễm môi trường từ đó giảm phát thải khí nhà kính. Xây dựng và nhân rộng các mô hình về chuyển đổi chất thải thành thức ăn dinh dưỡng phục vụ chăn nuôi, sản xuất nông nghiệp, tăng năng suất, tạo công ăn việc làm, thu nhập cho người nông dân.

Rác thải được xử lý ngay tại hộ gia đình sẽ mang lại lợi ích rất lớn

Phát biểu, ông Nguyễn Quang Tùng – Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Nghệ An cho biết, trong những năm qua, nông nghiệp, thôn, nông dân tỉnh Nghệ An đã có bước phát triển rất tích cực và khá toàn diện. Đời sống nông dân không ngừng được nâng lên, bộ mặt nông thôn đổi mới và khang trang hơn.

Tuy nhiên, cùng với sự phát triển nhanh về quy mô, sản lượng, tính đa dạng sản phẩm, rác thải sinh hoạt, rác thải phát sinh từ hoạt động sản xuất kinh doanh, từ các trang trại, gia trại, từ hoạt động sản xuất nông nghiệp tăng lên rất nhiều. Một số nơi ô nhiễm phức tạp, ảnh hưởng đến sản xuất và đời sống của nhân dân, gây rất nhiều lãng phí. Vấn đề xử lý rác thải đã đến lúc cần hành động tích cực của các cấp, các ngành, tổ chức, doanh nghiệp và nhất là sự tham gia tự giác của người dân.

Nghệ An là tỉnh diện tích lớn, dân số đông và chủ yếu sống ở nông thôn với hơn 80%. Vì vậy, lượng rác thải từ sinh hoạt, từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh ở nông thôn là rất lớn, với hàng triệu tấn phế phẩm, phụ phẩm nông nghiệp mỗi năm.

Thời gian qua, vấn đề xử lý rác thải ở nông thôn, ở ngay từng hộ dân vẫn ít được quan tâm. Trong khi vấn đề môi trường nông thôn, xử lý rác thải nông thôn, ở ngay từng hộ gia đình lại đang đặt ra vừa cấp thiết, vừa lâu dài.

Nếu lượng rác thải, phế phẩm, phụ phẩm nông nghiệp được tận dụng, xử lý tốt, nhất là phân loại, xử lý ngay từng hộ gia đình thì sẽ mang lại lợi ích rất lớn cho xã hội, cho chính người dân. Từ đó giảm ô nhiễm môi trường, giảm phát thải khí nhà kính, góp phần cải tạo đất, tăng thêm lượng phân bón hữu cơ, giảm giá thành trong sản xuất nông nghiệp.

Ý thức được trách nhiệm của mình, trong những năm qua, việc tổ chức triển khai thực hiện bảo vệ môi trường được các cấp Hội Nông dân Nghệ An luôn chú trọng và đã đạt được nhiều kết quả tích cực. 

Hội Nông dân các cấp đã tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền nâng cao nhận thức cho hội viên nông dân về bảo vệ môi trường. Xây dựng các mô hình điểm về thu gom, xử lý rác thải tại hộ gia đình, phát động phong trào xây dựng "Hàng cây nông dân ơn Bác", "Chương trình 1 triệu cây xanh nông dân Nghệ An đời đời ơn Bác", "Vườn chuẩn nông thôn mới", " Vườn mẫu nông dân"; xây dựng đề án tuyên truyền, hướng dẫn nông dân sản xuất phân hữu cơ vi sinh từ phế phẩm, phụ phẩm nông nghiệp. 

Bên cạnh đó, Hội Nông dân phát triển các tổ hội nông dân thu gom rác sinh hoạt, phát động nông dân thu gom bao bì, thuốc bảo vệ thực vật đã qua sử dụng.

Để triển khai dự án này, Hội Nông dân tỉnh Nghệ An đã khảo sát, lựa chọn 11 xã thuộc 3 huyện tham gia thực hiện là Nam Đàn, Đô Lương và thị xã Thái Hòa. 

Ban quản lý dự án Trung ương Hội Nông dân Việt Nam đã đào tạo 35 giảng viên nguồn là cán bộ hội các cấp và hội viên tiêu biểu trong công tác bảo vệ môi trường. Các giảng viên nguồn sẽ là những người trực tiếp hỗ trợ kỹ thuật, hướng dẫn, truyền đạt các kiến thức, phương pháp xử lý rác thải hữu cơ thân thiện với môi trường tới hội viên nông dân tham gia dự án

Buổi hội thảo về dự án đã nhận được sự ủng hộ, chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm, phối hợp của các ngành, các địa phương liên quan để dự án được triển khai hiệu quả, thiết thực, phù hợp với chủ trương, tình hình thực tế của tỉnh cũng như của các địa phương tham gia dự án.

×