Đăng nhập/ Đăng ký
| 
Bình luận
0
Vào giai đoạn đất nước xảy ra cuộc nội chiến giữa Đàng Trong và Đàng Ngoài, đã có 7 lần giao tranh lớn xảy ra. Các đời chúa Nguyễn đã thành công trong việc chặn đứng quân Trịnh phía bắc, tạo tiền đề cho việc khai phá vùng đất phương nam, định hình nên nước Việt ngày nay. Trong 7 lần giao tranh lớn này nổi lên có tướng Nguyễn Hữu Dật, một vị tướng quân tài giỏi nhiều lần giúp quân Nguyễn giữ vững chiến lũy, đánh bại cuộc nam tiến của quân Trịnh.
Theo Phả hệ họ Nguyễn thì Nguyễn Hữu Dật là cháu 18 đời của Định Quốc công Nguyễn Bặc thời nhà Đinh, và là cháu 8 đời của công thần Nguyễn Trãi.
Nguyễn Hữu Dật sinh năm 1603, là con của vị quan Tham chiến Nguyễn Triều Văn được phong tước hầu (Triều Văn hầu). Do bất mãn với chúa Trịnh, năm 1609, Nguyễn Triều Văn đưa toàn bộ gia quyến vào nam theo chúa Nguyễn Hoàng.
Thuở nhỏ Nguyển Hữu Dật đã tỏ ra thông minh, có trí nhớ hơn người. Sách “Đại Nam chính biên liệt truyện còn chép về tư chất của một vị tướng quân tài giỏi bên trong Hữu Dật như sau: “Lúc mới lên vài tuổi, cùng đàn trẻ chơi đùa, Dật thường bày trận, đặt quân kỳ và quân chính, tự nhận mình là đại tướng”.
Nguyễn Triều Văn thấy con thông minh lanh lợi thì mừng lắm, liền tìm thầy cho con, may mắn “gặp được dị nhân, dạy cho binh pháp, bởi thế Dật học càng tiến”. Nguyễn Hữu Dật không chỉ học võ mà văn chương cũng được rèn dũa thành tài.
Năm 16 tuổi, nhờ có tài văn, Nguyễn Hữu Dật được bổ nhiệm làm văn chức trong Triều. Thấy mình có tài, được bổ nhiệm lúc còn rất trẻ, Dật sinh ra tự cao, tính cách bốc đồng, một lần không kìm chế, nói lời trái ý chúa Sãi Nguyễn Phúc Nguyên, chúa bèn cho Dật về.
(Tranh minh họa: Họa sĩ Sỹ Hòa, Báo Bình Phước Online).
Sau khi nhận được bài học này, Dật không thối chí, mà rèn dũa bản thân, siêng năng học hành. Vì thế đến năm 1626 khi 23 tuổi, Dật lại được bổ nhiệm làm quan văn, không chỉ thế còn tham gia vào các việc cơ mật của chúa và được chúa Sãi rất yêu quý.
Năm 1627 là năm khởi đầu cuộc nội chiến Đàng Trong và Đàng Ngoài với 7 lần giao tranh lớn qua 3 đời chúa Phúc Nguyên, Phúc Lan, Phúc Tần. Đó cũng là giai đoạn Nguyễn Hữu Dật thể hiện tài cầm quân của mình khi nhiều lần phải đối mặt với đại quân của chúa Trịnh.
Bắt đầu từ năm 1620, chúa Nguyễn quyết định hoàn toàn đoạn tuyệt với việc nộp cống thuế cho Đàng Ngoài bởi chúa Trịnh vô cớ gây chiến. Lấy cớ chúa Nguyễn không nộp thuế, năm 1627, Trịnh Tráng thống lãnh 20 vạn đại quân theo 2 đường thủy bộ nam tiến.
Chúa Sãi cử Nguyễn Phúc Vệ làm Tiết chế, Nguyễn Hữu Dật làm Giám chiến, Công Tử Trung tiếp ứng thủy quân.
Quân Trịnh lợi dụng quân đông tấn công nhưng không sao chọc thủng được phòng tuyến quân chúa Nguyễn. Nhờ mở cửa giao thương với phương tây mà quân chúa Nguyễn có được đại bác của Bồ Đào Nha, uy lực rất mạnh, đạn bắn rất ổn định, hầu như không bị tắc, tốc độ bắn nhanh hơn, khoảng cách bắn cũng xa hơn so với đại bác cũ, khiến 20 vạn đại quân Trịnh Tráng không thể làm gì được.
Mặc dù vậy, Trịnh Tráng vẫn muốn lợi dụng quân đông, cố gắng tìm cách chọc thủng phòng tuyến quân chúa Nguyễn. Lúc này Nguyễn Hữu Dật bàn mưu cho người phao tin Trịnh Gia, Trịnh Nhạc mưu phản. Trịnh Tráng quả nhiên trúng kế nghi ngờ nên vội thu quân về.
Năm 1630, quân sư Đào Duy Từ cho đắp lũy Trường Dục để ngăn quân Trịnh. Năm 1631, Đào Duy Từ cho đắp tiếp lũy Thầy, Nguyễn Hữu Dật cũng tham gia, sau này lũy Thầy trở thành chiến lũy kiên cố khiến quân Trịnh không thể công phá.
Năm 1633, Trịnh Tráng lại khởi binh nam tiến lần thứ hai. Nguyễn Hữu Dật Nhìn thấy nguy cơ quân Trịnh có thể chiếm bãi cát rộng ở Nam cửa Nhật Lệ để bọc ra lũy Động Hải, khiến quân Nguyễn bị bao vây. Vậy nên ông liền sai đắp ngay trên bãi cát này lũy Trường Sa để bảo vệ lũy Động Hải. Giúp quân Nguyễn chủ động phòng ngự.
Hệ thống lũy do Đàng Trong xây dựng. (Tranh: Wikipedia).
Trịnh Tráng không tiến được, đang tìm kế nội ứng thì bị Nguyễn Hữu Dật cho quân bất ngờ đánh úp, quân Trịnh tan vỡ phải rút về bắc.
Sau khi Đào Duy Từ và chúa Nguyễn Phúc Nguyên mất, Hữu Dật cho trùng tu lũy Dục và lũy Thầy, đồng thời cho xây thêm các chiến lũy khác tăng sức mạnh ngăn cản quân Trịnh, làm nền tảng quan trọng cho việc nam tiến của Đàng Trong.
Năm 1640, con rể của chúa Trịnh Tráng là Nguyễn Khắc Liệt cho quân đánh phá nam Bố Chánh (tức Quảng Bình ngày nay) rồi rút về. Khắc Liệt là kẻ hay thay đổi lòng dạ, trước từng có mật ước muốn hàng chúa Nguyễn, nhưng khi về với chúa Trịnh thì lại quên ngay. Trịnh Tráng biết chuyện này nhưng chưa muốn đánh vì e có biến khiến Khắc Liệt ngày càng đắc chí.
Nguyễn Hữu Dật biết Trịnh Tráng nghi ngờ Khắc Liệt, liền hiến kế để chúa Nguyễn viết mật thư cho Khắc Liệt nhưng cố ý để người của Trịnh Tráng lấy được thư này. Chúa Trịnh Tráng cho người bắt Khắc Liệt nhốt lại đến khi chết đói. Quân Trịnh sau đó vì thời tiết xấu cũng phải rút đi.
Năm 1648 Trịnh Tráng khởi binh đánh chúa Nguyễn. Tướng Nguyễn là Nguyễn Phúc Lộc thấy gió thổi ngược thì quyết định cho quân cố thủ. Tuy vậy Hữu Dật quan sát thiên thời địa lợi, quyết định ra quân đánh một trận lớn, quả nhiên quân Trịnh thua to.
(Tranh minh họa: Họa sĩ Sỹ Hòa, Báo Bình Phước Online).
Trong 7 lần giao tranh lớn, thì có 6 lần quân Trịnh tấn công xuống phía nam, lần duy nhất quân Nguyễn chủ động đánh quân Trịnh là lần thứ 5 vào năm 1655. Lần giao chiến này Hữu Dật phát kiến việc đặt đài hỏa hiệu ở cửa biển thông tin cho nhanh, lại lập kế ly gián quân Trịnh giúp quân Nguyễn có nhiều trận thắng lớn.
“Việt sử diễn nghĩa” mô tả công lao của Hữu Dật như sau:
Thái Tôn sai Dật tiến công,
Dật đem tướng sĩ qua sông đánh nhào.
Phá tan Bắc Bố Chính châu,
Tất Toàn cùng khốn tới đầu cửa dinh.
Mỗi khi được chúa Nguyễn ban thưởng, Hữu Dật thường nhường cho cấp dưới, và xét theo hoàn cảnh khó khăn của binh sĩ mà ban thưởng. Vì thế ông được lòng binh sĩ và người dân. Hơn nữa, Hữu Dật còn đối xử với tù binh rất nhân hậu.
Năm 1661, Nguyên Hữu Dật được thăng chức làm Chưởng cơ trấn thủ dinh Bố Chính, lo việc phòng thủ trước các cuộc tấn công của quân Trịnh. Ông thường dùng kế để tránh thiệt hại cho dân, sai dồn hết dân vào trong lũy, nên dân và quân ít bị tổn hại.
Năm 1672, chúa Trịnh Tạc đưa quân tấn công chiến lũy của Hữu Dật hàng thàng trời mà không sao hạ được, đành bất lực rút quân về bắc. Từ đó 2 bên đình chiến, lấy sông Gianh làm biên giới.
Miếu thờ Nguyễn Hữu Dật tại Xã Quảng Thọ, Huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế. (Ảnh từ baophapluat.vn).
Nguyễn Hữu Dật là một vị tướng quân tài giỏi, lập nhiều chiến công lớn, dựa vào chiến lũy Đàng Trong đứng vững trước đại quân chúa Trịnh, từ đó mà cuộc nam tiến của người Việt vào tận điểm cực nam của đất nước ngày nay thành công.
Năm 1681 Nguyễn Hữu Dật mất, thọ 78 tuổi, người dân Quảng Bình tưởng nhớ lập đền thờ ông. Đến khi vua Gia Long lên ngôi, tôn ông làm Thượng đẳng công thần, thờ trong Thái miếu, các đời sau lại cũng liên tục vinh phong.
Cuộc đời phi công huyền thoại Nguyễn Văn Bảy gắn với con số 7 kỳ lạ: Tham gia cách mạng năm 17 tuổi, học văn hóa 7 ngày xong 7 lớp, 7 lần bắn rơi máy bay địch, lái máy bay chiến đấu MiG17, được 7 huy hiệu Bác Hồ; được phong tặng Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân năm 1967.
Loại cá này tác dụng phòng chống nguy cơ đột quỵ, xơ vữa động mạch, đau tim và rối loạn nhịp tim.
Chia sẻ
Theo đề án của Chính phủ, hai tỉnh Ninh Thuận và Khánh Hòa sẽ hợp nhất, lấy tên là tỉnh Khánh Hòa, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại tỉnh Khánh Hòa. Sau khi hợp nhất với tỉnh Ninh Thuận, tỉnh Khánh Hòa có ngay 10 cái "nhất" cả nước.
Chia sẻ
Bạc Liêu là xứ cơ cầu, dưới sông cá chốt trên bờ Triều Châu. Đó là câu ca dao khá phổ biến ở đồng bằng sông Cửu Long. Từ khi câu ca dao này đi vào bài hát Bạc Liêu hoài cổ của nhạc sĩ Thanh Sơn, nó được ngân vang hằng ngày trên khắp mọi miền đất nước...
Chia sẻ
Ông Uông Việt Dũng, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam cho biết, việc đẩy mạnh chuyển đổi số làm thủ tục là giải pháp lâu dài nhằm giảm tải cho các sân bay Nội Bài, Tân Sơn Nhất và các sân bay khác.
Chia sẻ
Các tàu mặt nước không người lái (USV) của Ukraine được trang bị tên lửa không đối không R-73 được cho là đã bắn trúng một máy bay chiến đấu Su-30 của Nga gần cảng Novorossiysk.
Chia sẻ
Sau 3 tháng đầu năm, Vietcombank là ngân hàng duy nhất ghi nhận lợi nhuận vượt 10.000 tỷ đồng, tiếp tục trụ vững ngôi quán quân bất chấp nhiều biến động về thứ hạng của các nhà băng phía sau. Quý đầu năm nay cũng bắt đầu có sự phân hóa khi thống kê 26 ngân hàng của Dân Việt, có 20 ngân hàng tăng trưởng và 5 ngân hàng giảm lãi.
Chia sẻ
Căn cứ Công văn 03/CV-BCĐ-2025, cán bộ, công chức cấp huyện chuyển về cấp xã sau khi sắp xếp đơn vị hành chính 2 cấp được tiếp tục hưởng lương theo ngạch, bậc và các chế độ phụ cấp hiện hưởng trong thời gian 6 tháng, sau đó thực hiện theo quy định mới của Chính phủ.
Chia sẻ
Hoa hậu Chuyển giới Việt Nam 2025 quy tụ nhiều người đẹp sở hữu nhan sắc nổi bật như: Nguyễn Thủy Tiên, Trần Khởi My (Mỹm Trần), Tô Ngọc Bảo Linh (Lynk Lee)...
Chia sẻ
Hồ Văn Cường, chàng cầu thủ trẻ từng trải qua quãng thời gian đen tối sau án cấm thi đấu 2 năm, đã có những chia sẻ chân thành về hành trình trưởng thành đầy nghị lực của mình.
Chia sẻ
Tổng thống Ukraine Zelensky đã làm mọi thứ mà người ta đòi hỏi và giờ đây ông ta sẽ sớm bị loại bỏ, Đại tá Lục quân Mỹ Anthony Shaffer tuyên bố trên YouTube.
Chia sẻ
Trước khi sáp nhập với Quảng Bình, tỉnh Quảng Trị có một làng rau đặc biệt-làng trồng rau cải xoong bằng nước giếng cổ Champa ở xã Gio An, huyện Gio Linh. Sau hợp nhất, làng trồng rau liệt (rau cải xoong, rau trên đá), đặc sản Quảng Trị rất có thể trở thành một trong điểm du lịch khám phá, du lịch trải nghiệm thú vị, hấp dẫn...
Chia sẻ
Ngành du lịch TP.HCM bùng nổ trong 5 ngày nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Các điểm tham quan, cơ sở lưu trú đón hàng triệu khách, doanh thu 5 ngày đạt 7.138 tỷ đồng, tăng gấp 2,2 lần so với dịp lễ năm ngoái.
Chia sẻ
Từ nghĩa cử cao đẹp của một người hiến tạng chết não, các y bác sĩ Bệnh viện Chợ Rẫy đã thực hiện thành công liên tiếp các ca ghép gan, thận, giác mạc và da, mang lại hy vọng và sự sống mới cho những mảnh đời đang mòn mỏi chờ đợi.
Chia sẻ
Từ chối lời đề nghị 300 triệu đồng, ông lão mừng rỡ khi phát hiện món đồ trong tay mình có giá cao hơn gần 10 lần.
Chia sẻ
Trao đổi với PV Dân Việt, TS. Hà Anh Đức, Cục Trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết, đơn vị đang yêu cầu Sở Y tế và Bệnh viện Đa khoa tỉnh Nam Định báo cáo, làm rõ thông tin bác sĩ bị tố thờ ơ, yêu cầu phải nộp đủ tiền tạm ứng mới cấp cứu cho bé trai gây xôn xao.
Chia sẻ
Dù chỉ là nhân viên bình thường nhưng không ít trường hợp khi được nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ thôi việc theo các Nghị định 177/2024/NĐ-CP, 178/2024/NĐ-CP và 67/2025/NĐ-CP cũng đã nhận được tiền tỷ/người.
Chia sẻ
Sau sắp xếp đơn vị hành chính, khoảng 1.900 người hoạt động không chuyên trách cấp xã tại Bình Định sẽ nghỉ việc. Tỉnh này đã giao các cơ quan chức năng xây dựng chế độ, chính sách hỗ trợ phù hợp, bảo đảm cuộc sống ổn định cho những người nghỉ việc.
Chia sẻ
Tối 3/5, trận chung kết AFC Champions League Elite 2024/2025 đã diễn ra trên sân King Abdullah Sports City (Jeddah, Saudi Arabia) giữa Al-Ahli Saudi FC và Kawasaki Frontale (Nhật Bản). Đại diện của Saudi Arabia giành chiến thắng 2-0, qua đó lần đầu tiên bước lên ngôi vô địch giải đấu cấp CLB hàng đầu châu lục.
Chia sẻ
Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Công an tỉnh Đắk Lắk vừa bắt giữ 7 đối tượng mang súng tự chế vào rừng săn bắn trái phép.
Chia sẻ
BTV Thúy Hằng VTV đã có những chia sẻ đầu tiên với Dân Việt sau màn phỏng vấn bé gái "gây sốt" trong đại lễ 30/4 vừa qua.
Chia sẻ
La Văn Tuấn và Nguyễn Văn Hưởng bị bắt với cáo buộc yêu cầu cảnh sát giao thông đưa tiền, sẽ rút đơn khiếu nại về các quyết định xử phạt vi phạm hành chính.
Chia sẻ
Tính tới thời điểm hiện tại, chuyên án truy xét VN10 của Công an TP.HCM đã chặt đứt hơn 500 nhánh, phân nhánh đường dây tội phạm hoạt động tại 36 tỉnh, thành phố, khởi tố 1.529 bị can, thu giữ 568,5 kg ma túy các loại, 12 khẩu súng và 67 viên đạn, 3 quả lựu đạn và nhiều vật chứng có liên quan…
Chia sẻ
Theo Trưởng phòng Dự báo thời tiết Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia Nguyễn Văn Hưởng, mùa mưa bão năm 2025 (từ tháng 6-11), trên khu vực biển Đông khả năng xuất hiện 11-13 cơn bão, áp thấp nhiệt đới, trong đó khoảng 4-6 cơn ảnh hưởng đến đất liền Việt Nam.
Chia sẻ
Lãnh đạo Sở Y tế và Bệnh viện Đa khoa tỉnh Nam Định cho biết, đang xác minh sự việc bác sĩ bị tố không cấp cứu cho cháu bé 4 tuổi gặp tai nạn gây xôn xao dư luận.
Chia sẻ
Giá USD hôm nay 4/6: Tuần qua, chỉ số DXY diễn biến giằng co quanh mức 99 điểm. Trong nước, ngân hàng đồng loạt tăng giá bán USD, trong đó thị trường tự do chốt tuần ở mức 26.530 đồng bán ra - cao nhất từ trước đến nay.
Chia sẻ
Tiền đạo Việt kiều 1m86 ghi 4 bàn/3 trận ‘phát tín hiệu’ đến HLV Kim Sang-sik; M.U định giá bán Antony; Trent Alexander-Arnold sẽ sớm đến Real Madrid; Nhiều cầu thủ Man City buồn khi sắp chia tay De Bruyne; De Gea hạnh phúc tại Fiorentina.
Chia sẻ
3 con giáp này chăm chỉ, nỗ lực trong công việc. Họ được dự đoán sẽ thu về thành quả xứng đáng.
Chia sẻ
Bộ trưởng Bộ Tư pháp vừa ký quyết định ban hành Kế hoạch triển khai nhiệm vụ của Bộ Tư pháp về việc tổ chức lấy ý kiến và tổng hợp ý kiến của nhân dân, các ngành, các cấp về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.
Chia sẻ
Công an tỉnh Lâm Đồng đang vào cuộc xác minh và xử lý vụ việc nhóm người sử dụng ô tô chắn ngang Quốc lộ 20 để ưu tiên cho đoàn xe doanh nhân băng qua đường, gây bức xúc dư luận và cản trở giao thông.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Trần Hưng 
