Cả mấy ngày nay tình hình Ukraine đã thực sự nóng dãy trên các phương tiện truyền thông. Tin tức từ các báo chính thống cho tới các báo lá cải, từ các hãng thông tấn lớn trên thế giới đều loan tin rằng Nga sẽ tấn công Ukraine trong nay mai. Tin tức cũng bùng nổ hơn trên mạng xã hội viết Tiếng Việt vì dù sao đất nước này đang là nơi sinh sống của gần chục ngàn con dân “máu đỏ da vàng”. 

Một điều rất lạ lùng trái ngược với các luồng thông tin của nước ngoài là các quan chức của Ukraine từ người phát ngôn, các bộ trưởng, cho đến Tổng Thống đều khẳng định sẽ không có bất cứ một cuộc tấn công nào từ Nga, và ngay chính nước Nga cũng hết sức phủ nhận và cho rằng chỉ là những cuộc tập trận thông thường, thế thì tại sao lại có một chiến dịch truyền thông rầm rộ từ Mỹ và các đồng minh nhắm vào Nga và Ukraine như vậy, thậm chí còn rút cả nhân viên sứ quán khỏi Kiev? 

Xin đành nhường lời lại cho các nhà phân tích chính trị. Trong hoàn cảnh ấy, không tránh khỏi sự lo lắng của gia đình, người thân, bạn bè của những kiều bào đang làm ăn sinh sống tại Ukraine từ trong nước và khắp trên thế giới, bản thân tôi mỗi ngày nhận rất nhiều cuộc điện thoại từ quê nhà, nhiều tin nhắn của phóng viên các trang báo, tất cả đều muốn biết tình hình của bà con Việt Nam và rất lo sợ nếu chiến tranh xảy ra thì người Việt tại đó xoay xở ra sao. 

Là người đã sống gần 35 năm tại Ukraine, tôi đã chứng kiến bao cuộc biến động của đất nước này khi Liên Xô sụp đổ, Ukraine độc lập năm 1991 và từ đó tới nay trải qua nhiều biến đổi nhưng điểm nhấn lớn nhất trong qúa trình đó là thay đổi chính quyền bằng cuộc cách mạng cam 2014, với thể chế mới và các nhà lãnh đạo đất nước này hy vọng đưa Ukraine gia nhập khối NATO và cải cách theo những giá trị dân chủ kiểu Liên minh Châu Âu. 

Trong chừng ấy năm tôi và nhiều kiều bào khác đã sống trong những giờ phút khi các cuộc bạo loạn nổ ra tại Thủ Đô Kiev thời cách mạng Cam, rồi nội chiến kéo dài nhiều năm nay chia cắt vùng miền đông Ukraine, và rất nhiều lần chúng tôi đối diện với tin tức khả năng nổ ra chiến tranh, hiện tại cũng không ngoại lệ khi hơi nóng của thùng thuốc súng đã phả hơi vào mọi ngõ ngách của cuộc sống người dân Ukraine. 

Tuy nhiên có lẽ đã quen với những vấn đề như thế này nên người dân Ukraine và kể cả kiều bào Việt Nam vẫn bình tĩnh đón nhận điều gì đến sẽ đến, mọi hoạt động xã hội không hề có sự xáo trộn, nhịp sống vẫn diễn ra như thường nhật. Bà con người Việt vẫn đi ra chợ buôn bán bình thường, có chăng nỗi lo chỉ là kinh doanh ế ẩm, tuy nhiên đây là kết quả biết trước do hệ lụy kéo dài từ nhiều năm bởi nền kinh tế Ukraina gặp khó khăn, bà con chỉ biết thắt lưng, buộc bụng để tồn tại và thích nghi với thời cuộc. Ngày hôm nay, rằm tháng Giêng - dù tin tức chiến sự rất nóng, rất đáng sợ nhưng có rất nhiều bà con vẫn vượt những tận 500 km từ Kiev về chùa Trúc Lâm thành phố Kharkov, địa chỉ tâm linh của cộng đồng Việt Nam tại Ukraine để dâng hương cầu an, cầu phúc lộc cho gia đình đầu năm mới.

 Nhớ lại vào một số thời điểm trước đây lúc chiến tranh miền Đông nổ ra, rồi dịp cách ly bởi dịch Covid-19, người dân còn có tâm lý lo sợ, đổ xô vào các cửa hàng siêu thị mua đồ tích trữ dẫn đến hiện tượng khan hiếm giả, làm cho thị trường chao đảo, giá cả tăng lên, nhưng hiện nay, tất cả các cửa hàng vẫn đầy đủ và người dân bình thản mua sắm những đồ mình cần, hoàn toàn không có hiện tượng tích trữ. Tôi đã hỏi rất nhiều người dân sở tại về vấn đề nguy cơ chiến tranh, gần như tất cả họ đều trả lời…Ôi dào! Chuyện vớ vẩn, chỉ là sự đe dọa và đây là sự đấu đá tranh giành ảnh hưởng của các siêu cường, Ukraine chỉ là con cờ trong ván cờ của họ mà thôi. 

Tôi đi lên trung tâm thủ đô, các nhà hàng vẫn tấp nập và đông nghịt người ăn uống, siêu thị mua sắm nhộn nhịp mặc dù dịch Covid-19 vẫn đang hành hoành. Đường sá xe cộ như nêm chẳng có dấu hiệu gì cho một cuộc chiến sắp xảy ra, có chăng chỉ là sự lên xuống của đồng ngoại tệ có chút không ổn định, khiến giá xăng dầu nhảy nhót, mảng kinh doanh khó khăn, tất nhiên người Việt cũng bị ảnh hưởng lớn. Nhưng xét cho cùng, tất cả đều bình yên – có thể nói như vậy. 

Ngày hôm qua,có rất nhiều cuộc gọi, tin nhắn từ trong nước đến các nơi trên thế giới, tất cả đều lo cho tôi và gia đình, trong đó vợ một người bạn của tôi ở Đức gọi hỏi lo lắng: Anh ơi thấy tình hình Ukraine căng quá, các anh và bà con có kế hoạch gì không? Sau đó cô góp ý: Hay anh chuẩn bị các can xăng dự trữ cất vào nơi nào đó cho an toàn rồi nhỡ khi cuộc chiến xảy ra, các trạm xăng đóng cửa thì mình còn có nhiên liệu mà chạy xe ra biên giới, nếu như Châu Âu mở cửa cho dân di tản, cô cẩn thận dặn thêm, nếu nhà anh ở gần các cây cầu thì nên tránh ra bởi khi giao chiến, đối phương thường đánh sập các cây cầu huyết mạch !!! Ô chà chà một ý kiến hay! Tôi thầm nghĩ và lòng cảm thấy xúc động vì sự quan tâm của bạn bè, cũng như hiểu rằng đúng là thông tin đã quá nóng trên thế giới nên mọi người mới hoảng như vậy. 

Chả thế mà cũng vào hôm qua, có một chuyến bay từ Bồ Đào Nha hành trình về Kiev, lúc gần hạ cánh cơ trưởng thông báo rằng, do tình hình nguy hiểm ở Ukraine nên máy bay phải chuyển hướng hạ cánh nơi khác dù trên máy bay chở tới 175 hành khách người Ukraine. Sau đó máy bay đã hạ cánh xuống Kishinhov thủ đô cộng hòa Moldova, những hành khách này, nhiều người đã phải đặt Taxi về Kiev mất thêm 300 USD nữa, và mua thêm được sự giận dữ bực mình vì họ biết Kiev rất bình yên, thế mà phải vất vả thêm một quãng đường dài vô lý. 

 Khi tôi viết những dòng này gửi về Báo điện tử Dân Việt, thì Nga cũng đã tuyên bố rút bớt quân khỏi biên giới, một động thái giảm bớt nhiệt. Tuy nhiên kể cả mấy ngày trước, tôi vẫn nghĩ rằng cuộc chiến sẽ không xảy ra. Chúng ta cũng biết, thế giới ngày nay quá nhỏ bé, chỉ cần một cú click chuột là mọi thứ rất rõ ràng nên nước Nga cũng đâu có dại dột gì chui vào những rắc rối nếu gây ra cuộc chiến. Câu chuyện miền Đông Ukraine là vấn đề khác, thuộc về nội bộ Ukraine, sự chia rẽ xảy ra khi các bên chưa tìm được tiếng nói chung, còn nếu bây giờ nước Nga phát động tấn công Ukraine thì dù quân sự mạnh cỡ nào, Nga cũng trở thành kẻ xâm lược và cuộc chiến trở nên phi nghĩa hoàn toàn. 

Khi đó dù thắng hay bại, Nga cũng sẽ đương đầu với muôn vàn khó khăn từ sự ghẻ lạnh của thế giới. Chúng ta yêu hòa bình, đó là một thông điệp rõ ràng. Trong khi cả thế giới đang gồng mình mấy năm qua, đoàn kết lại với nhau để chống lại đại dịch toàn cầu Covid-19 và hiện nay dịch vẫn đang diễn biến khó lường, vậy thì phẫn nộ làm sao nếu có kẻ nào đó, dân tộc nào đó phát động chiến tranh gây ra đau thương cho dân tộc khác.

 Tôi nhận thấy rằng cộng đồng Việt Nam tại Ukraine và tại thủ đô Kiev nơi tôi đang sinh sống, làm việc, mọi người đều rất bình tâm không lo lắng nhiều, mà có lẽ lo lắng cũng chả giải quyết được việc gì nên làm sao phải lo. Cũng có những câu hỏi chúng tôi từng đặt ra với nhau: Giả sử chiến tranh nổ ra thì thế nào? Chúng ta đi đâu, về đâu? Ai là người cứu chúng ta? Hỏi là tự trả lời, nếu xảy ra cuộc chiến bà con nên bình tĩnh vì chiến tranh thời nay là thời của công nghệ hiện đại, sự chết chóc tới dân thường chỉ là trường hợp rủi ro. Chúng ta nên phát huy truyền thống tình nghĩa đồng bào, yêu thương đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau khi ai đó cần cứu giúp, và tất nhiên hãy tin tưởng rằng chúng ta còn có Tổ Quốc, và Tổ Quốc sẽ không bỏ lại một ai nếu đó là con dân Việt máu đỏ da vàng. Mong gia đình, người thân, bạn bè, đồng bào của gần chục ngàn người Việt tại Ukraine hãy yên tâm. Chúng tôi vẫn ổn.

 Kiev 15/02/2022

×