Bình luận
0
Vua Minh Mạng (1791 - 1841) có tên húy là Nguyễn Phúc Đảm, ông là con thứ tư của vua Gia Long, lên ngôi năm 1820, trị vì triều Nguyễn đến năm 1841. Sau khi đăng quang, ông lấy niên hiệu là Minh Mạng, quốc hiệu nước ta thời Minh Mạng có tên là Đại Nam.
Được biết đến là ông vua giỏi trị nước của triều Nguyễn, dưới thời của mình, vua Minh Mạng đã xây dựng được quốc gia Đại Nam hùng mạnh bậc nhất trong khu vực. Để giúp đất nước hùng cường, vua hết sức nghiêm khắc với bản thân, dòng tộc và triều đình. Đặc biệt, trong việc trị tội những viên quan tham ô và nhũng nhiễu nhân dân.
Ngoài tài kinh bang tế thế, vua Minh Mạng cũng nổi tiếng hay thơ. Sinh thời vua đã làm cả nghìn bài thơ, được tập hợp, in trong Ngự chế thi. Trong đó, có nhiều bài đã được khắc trên các di tích ở Huế như điện Thái Hòa, Đại Cung môn, Ngọ Môn, lăng Minh Mạng…
Điểm nổi bật trong thơ Minh Mạng là ông làm thơ chủ yếu là để thể hiện ý chí của mình, như chính ông từng chia sẻ: "Thơ Trẫm làm không cần khéo léo, chỉ luôn miệng ngâm ra để nói chí mình thôi. Những bài ban cho ấy đều nói về việc kính Trời lo dân, mong tạnh cầu mưa, để các khanh biết ý Trẫm, không phải vụ lời văn hoa mà đua hay với văn sĩ đâu".
Đúng như quan đại thần Phan Bá Đạt từng trả lời khi được vua Minh Mạng nhận xét về thơ văn của ông với thơ của vua Lê Thánh Tông rằng: "Thơ của Trẫm so với thơ vua Lê Thánh Tông thế nào?". Phan Bá Đạt tâu: "Thơ vua Thánh Tông phần nhiều chỉ cốt điêu luyện; còn như thơ của Thánh thượng làm, thì lấy ngay tình cảnh mà tả ra, cốt để phát minh đạo trị nước, lời lẽ thể cách lại thấy hùng hồn". Vua nói: "Vua tôi rỗi rãi, cùng nhau làm thơ không những để cùng mua vui, mà có khi cũng để ngụ ý khuyên răn nữa, chứ chẳng phải lấy thơ để làm khí cụ chính trị đâu".
Minh Mạng còn được biết đến là ông vua có nhiều con nhất trong số các vị vua nước Việt. Tổng cộng ông có 142 người con, gồm 78 hoàng tử và 64 công chúa.
Để đặt tên cho con cháu hoàng thất và hy vọng về một vương triều trị vì xuyên suốt hàng nghìn năm, vào khoảng năm 1823, vua Minh Mạng đã sáng tác cho con cháu trực tiếp của mình bài thơ "Đế hệ thi" và mỗi người anh em của mình một bài "Phiên hệ thi" để dùng đặt tên lót cho con cháu hoàng gia.
Chân dung vua Minh Mạng. Ảnh: Bảo tàng Hà Tĩnh.
Mục đích của vua Minh Mạng khi sáng tác những bài thơ này nhằm phân biệt thật rõ ràng dòng dõi của vua với dòng dõi các phiên vương. Đây cũng là một trong những cách để chống lại việc giành giật ngôi báu trong nội bộ hoàng thất triều Nguyễn.
Triều Nguyễn bắt đầu bằng đời chúa Nguyễn Hoàng, đến đời chúa Nguyễn Phúc Nguyên, trong tên con cháu luôn có chữ Phúc. Khi bài thơ "Đế hệ thi" và "Phiên hệ thi" của vua Minh Mạng được áp dụng, ngoài chữ Phúc, tên con cháu hoàng gia triều Nguyễn sẽ có thêm một chữ lót nữa. Và chữ lót này sẽ được lấy từ 2 bài thơ trên của vua Minh Mạng.
Theo sách "Chín đời chúa mười ba đời vua triều Nguyễn", bài thơ "Đế hệ thi" được sáng tác theo thể Đường luật gồm 4 câu thơ: Miên Hồng Ưng Bửu Vĩnh/Bảo Quí Định Long Trường/Hiền Năng Kham Kế Thuật/Thế Thụy Quốc Gia Xương.
Từ bài thơ trên, con cháu dòng chính của vua sẽ có chữ lót tuần tự qua các đời theo thứ tự chữ viết. Theo đó: Các con cháu của vua Minh Mạng sẽ lót chữ Miên vào tên như Nguyễn Phúc Miên Tông (vua Thiệu Trị), Nguyễn Phúc Miên Thẩm (Tùng Thiện vương), Nguyễn Phúc Miên Định (Thọ Xuân vương)…
Cháu nội vua sẽ lấy tên lót chữ Hồng để đặt tên như Nguyễn Phúc Hồng Nhậm (vua Tự Đức), Nguyễn Phúc Hồng Y (Thoại Thái vương), Nguyễn Phúc Hồng Cai (Kiên Thái vương).
Thế hệ tiếp theo (con vua Tự Đức) sẽ được lấy chữ Ưng để đặt tên như Nguyễn Phúc Ưng Chân (vua Dục Đức), Nguyễn Phúc Ưng Đăng (vua Kiến Phúc), Nguyễn Phúc Ưng Lịch (vua Hàm Nghi)…
Tiếp nữa là chữ Bửu như Nguyễn Phúc Bửu Đảo (vua Khải Định), Nguyễn Phúc Bửu Lân (vua Thành Thái)… Tiếp đến con của vua Khải Định hay vua Thành Thái sẽ dùng chữ Vĩnh để đặt tên như Nguyễn Phúc Vĩnh Thụy (vua Bảo Đại)…
Rõ ràng, vua Minh Mạng đã dày công sáng tác một bài thơ vừa dùng để đặt tên con cháu, vừa hy vọng triều Nguyễn của ông có thể trường tồn. Tuy nhiên, khi bài thơ 4 câu mới chỉ dùng hết câu thơ đầu tiên thì triều Nguyễn đã chấm dứt.
Ngoài "Đế hệ thi", vua Minh Mạng còn sáng tác những bài thơ "Phiên hệ thi" cho anh em của ông như bài "Anh Duệ hệ" dùng cho con cháu hoàng tử Cảnh, "Kiến An hệ" dành cho con cháu hoàng tử Nguyễn Phúc Đài, "Định Viễn hệ" cho Định Viễn quận vương, "Diên Khánh hệ" cho Diên Khánh vương Nguyễn Phúc Tấn, "Điện Bàn hệ" dành cho con cháu hoàng tử Nguyễn Phúc Phổ.
"Thiệu Hóa hệ" cho Quận vương Nguyễn Phúc Chẩn, "Quảng Oai hệ" cho Quảng Oai công Nguyễn Phúc Quân, "Thường Tín hệ" cho Quận vương Nguyễn Phúc Cự, "An Khánh hệ" cho An Khánh công Nguyễn Phúc Quang, "Từ Sơn hệ" cho hoàng tử thứ 13 Từ Công Sơn.
Giải mã về chữ "Phúc" được dùng để đặt tên lót cho con cháu hoàng gia triều đại này, sách "Chín đời chúa mười ba đời vua triều Nguyễn" có chép về giai thoại liên quan.
Theo đó, bà Nguyễn Thị - vợ chúa Tiên Nguyễn Hoàng một đêm nằm mơ thấy có một tờ giấy đề chữ "Phúc" bay từ trên trời rơi xuống. Bấy giờ, bà đang mang thai, ai cũng bảo đứa trẻ được sinh ra nên đặt tên là "Phúc".
Thuận ý, song bà Nguyễn Thị nghĩ "nếu đặt tên là Phúc thì chỉ một mình nó được hưởng lộc, chi bằng lấy chữ Phúc đó đặt tên lót để con cháu từ đó ai cũng được hưởng phúc lộc trời ban". Vậy là, từ thời chúa Nguyễn Phúc Nguyên, hậu duệ con cháu triều Nguyễn đều lấy chữ Phúc làm tên lót.
Hãn Quốc Nhu Nhiên là một chi của tộc Tiên Ti, có cuộc sống du mục trên cao nguyên Mông Cổ từ thế kỷ thứ năm đến thế kỷ thứ sáu. Lúc nước Nhu Nhiên cường đại nhất, lãnh thổ kéo dài từ phía bắc Cương Vực đến hồ Baikal, từ nam Cương Vực đến miền Sơn Nam Lộc, từ phía đông bắc Cương Vực đến Đại Hưng An Lĩnh, từ phía tây Cương Vực cùng Chuẩn Cát Nhĩ ngăn cách bởi một bồn địa.
Một trong những yếu tố dẫn tới sự hình thành Nhà nước đầu tiên là do nhu cầu tự vệ chống ngoại xâm, do đó quân sự thời Hùng Vương là mặt được quan tâm phát triển hơn các lĩnh vực khác. Điều này có thể thấy rõ hơn trên phương diện khảo cổ.
Chia sẻ
Cục Hàng không đã thống nhất với đề nghị về việc mở mới tuyến xe buýt đi, đến sân bay Côn Đảo (TP.HCM) nhằm giảm số lượng phương tiện cá nhân.
Chia sẻ
Sau khi chia tay tiền vệ Võ Hoàng Minh Khoa, nhiều khả năng B.Bình Dương sẽ có được sự phục vụ của cựu tiền vệ U19 Serbia Milos Zlatkovic từ Tampines Rovers (Singapore Premier League).
Chia sẻ
Sau khoảng 1 giờ tập trung lực lượng và huy động phương tiện, thiết bị, lực lượng cảnh sát PCCC tỉnh Quảng Ngãi mới đã dập tắt đám cháy tại tiệm sơn, ngăn hiểm hoạ cho người dân ở phường Kon Tum.
Chia sẻ
Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Mỹ cho biết, trong khi các nhà ngoại giao Nga tích cực tìm kiếm các thỏa thuận kinh tế với Mỹ, thì trên thực địa, Ukraine đang hứng chịu các đợt tấn công UAV dữ dội – một chiến thuật nhằm buộc Kiev phải khuất phục.
Chia sẻ
Hơn 3.500 sinh viên Đại học Sư phạm TP.HCM đã nhận bằng tốt nghiệp, trong đó có 315 em đạt loại xuất sắc, chiếm tỷ lệ 9%.
Chia sẻ
Sở Y tế Hà Nội đã ra thông báo thu hồi trên địa bàn và các cơ sở đã mua lô thuốc Viên nén Plotex - thuốc điều trị tâm thần do không đạt tiêu chuẩn chất lượng.
Chia sẻ
Năm 1253, đại quân Mông Cổ nam hạ, bắt đầu xâm chiếm nước Đại lý. Năm kế tiếp, đại quân Mông Cổ bắt sống Đoàn Hưng Trí, Đại Lý - vương quốc từng hùng cứ vùng Vân Nam, Quý Châu, phía nam Tứ Xuyên, chính thức diệt vong.
Chia sẻ
Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm, Côn Sơn, Kiếp Bạc vừa chính thức được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới.
Chia sẻ
Tổng thống Nga Vladimir Putin bày tỏ hy vọng duy trì tiếp xúc với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un.
Chia sẻ
CLB CAHN chiêu mộ Phạm Lý Đức 1m82 từ HAGL? Tuyển thủ Việt Nam bất ngờ đầu quân cho CLB Bắc Ninh; B.Bình Dương sắp có tân binh thay Minh Khoa; Liverpool treo áo số 20 của Diogo Jota; Napoli định giá bán Osimhen.
Chia sẻ
Công an Tây Ninh đang khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi vụ người phụ nữ trung niên tử vong do bị mất nhiều máu với vết cắt ở vùng cổ.
Chia sẻ
4 con giáp nỗ lực không ngừng, vững vàng hơn trên con đường kiếm tiền và kỳ vọng đạt được sự tăng trưởng nhanh chóng về tài sản trong ba năm tới.
Chia sẻ
Phi tần này hạ sinh con trai đầu tiên cho Hoàng đế Thuận Trị nhưng không được ghi chép chi tiết trong các tài liệu lịch sử Trung Hoa.
Chia sẻ
Vụ đông-xuân 2021-2022, anh Nguyễn Xuân Hải ở thôn Bắc Cổ Hiền, xã Hiền Ninh là người đầu tiên mạnh dạn thực hiện mô hình trồng lúa ST25 kết hợp nuôi cá rô đồng lai trên địa bàn huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình. Mô hình nuôi cá rô đồng trong ruộng lua không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế mà còn tạo ra sản phẩm an toàn, chất lượng, thân thiện với môi trường.
Chia sẻ
MV “Jump” đánh dấu sự trở lại sau hơn 1000 ngày của BlackPink nhanh chóng bị chỉ trích vì thiếu đầu tư và bị nghi ngờ lạm dụng công nghệ AI.
Chia sẻ
Trước thông tin lan truyền trên mạng xã hội cho rằng, người nhà có đề xuất chuyển tuyến điều trị nhưng không được chấp thuận, dẫn đến bệnh nhân có những chuyển biến xấu và tử vong khi được chuyển tuyến, Bệnh viện Đa khoa Medic Hải Tiến (Thanh Hoá) đã lên tiếng.
Chia sẻ
Người đứng đầu Cục Tình báo Quốc phòng Ukraine (HUR), ông Kyrylo Budanov, tin rằng cuộc chiến với Nga có thể kết thúc trước khi năm 2025 khép lại. Tuy nhiên, để đạt được điều đó, cần có sự tham gia đồng thuận của ba bên chủ chốt: Ukraine, Nga và Mỹ.
Chia sẻ
Làng nghề sơn mài Tương Bình Hiệp-một làng cổ ở phường Chánh Hiệp, TP HCM đã có hơn 100 năm tuổi, là chiếc nôi của ngành sơn mài mỹ thuật vùng Nam bộ, sản phẩm của làng nghề đạt sao OCOP, được khách sạn tiêu chuẩn 7 sao tại Dubai dùng trưng bày trang trí...
Chia sẻ
Tỉnh Ninh Bình mới không chỉ nổi tiếng với những danh thắng non nước hữu tình mà còn đang dần trở thành điểm đến hấp dẫn với những đầm sen bạt ngàn. Những cánh đồng sen-loại hoa "quốc dân" này đang tạo nên thương hiệu vẻ đẹp độc đáo, góp phần thúc đẩy du lịch nông nghiệp phát triển mạnh mẽ.
Chia sẻ
Đông Á Thanh Hoá sẽ nói lời chia tay bộ 3 ngoại binh gồm Lucas Ribamar, Igor Silva và Yago Ramos. Ngoại trừ Lucas Ribamar, thì Igor Silva và Yago Ramos đều không có nhiều đóng góp trong giai đoạn lượt về V.League 2024/2025.
Chia sẻ
Ngày 11/7, Justin Bieber đạt thỏa thuận tài chính với cựu quản lý Scooter Braun.
Chia sẻ
Nhiều tỉnh phía Nam Trung Quốc nhiệt độ vượt quá 40 độ C, cư dân mạng nước này truyền tai nhau phương pháp cổ truyền: ôm bí đao đi ngủ để làm mát cơ thể và cải thiện giấc ngủ.
Chia sẻ
Trước việc Bộ Y tế đề xuất ưu đãi tài chính, hỗ trợ bằng tiền mặt hoặc hiện vật cho gia đình sinh con một bề hai con gái nhằm giảm mất cân bằng giới tính khi sinh, chuyên gia nghiên cứu Gia đình và Giới đã lên tiếng.
Chia sẻ
Mới đây, Rahul Bali - nhà sản xuất Ấn Độ đã đề xuất thực hiện một số cảnh quay cho phim điện ảnh “Silaa” tại hang Sơn Đoòng, tỉnh Quảng Bình.
Chia sẻ
Từ 1/1/2026, Luật Nhà giáo chính thức có hiệu lực. Vậy bảng lương giáo viên 2026 sẽ thay đổi thế nào?
Chia sẻ
Tại tỉnh Bình Dương cũ (trước sáp nhập tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, Bình Dương với TP HCM) có 2 cổ vật được công nhận là Bảo vật quốc gia năm 2013, đó là "Mộ chum gỗ nắp trống đồng Phú Chánh" có niên đại khoảng từ thế kỷ I đến thế kỷ II đầu Công nguyên và "Tượng động vật Dốc Chùa" có niên đại cách đây khoảng 3.000 năm.
Chia sẻ
Lý Đạo Tái và Nghiêm Viên là hai trạng nguyên có số phận hẩm hiu bậc nhất trong lịch sử khoa bảng nước ta.
Chia sẻ
Đoàn công tác của Bộ Xây dựng vừa có buổi làm việc với UBND tỉnh Hưng Yên mới về công tác quy hoạch phát triển vùng đất, vùng nước cảng biển Thái Bình.
Chia sẻ
Khóa huấn luyện do các chuyên gia từ Trung tâm Vì sự tiến bộ của cảnh sát (CoESPU - Italia) giảng dạy, là bước chuẩn bị quan trọng để Đơn vị Cảnh sát Gìn giữ hòa bình số 1 Bộ Công an sẵn sàng nhận nhiệm vụ gìn giữ hòa bình trong thời gian tới
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Nguyễn Thanh Điệp 
