Nhận định của ông Chu Thắng Trung, Phó Cục trưởng, Cục Phòng vệ Thương mại, Bộ Công Thương đưa ra trước các nguy cơ đối với các vụ điều tra phòng vệ thương mại đối với ngành gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam có thể sẽ gia tăng thời gian tới. 

Theo ông Trung, trong bối cảnh Hoa Kỳ gia tăng bảo hộ thị trường và đánh thuế mạnh vào hàng hoá từ Trung Quốc, mặt hàng gỗ của Việt Nam có thể gặp thách thức từ các vụ kiện phòng vệ. Chính vì vậy, câu chuyện chuỗi giá trị, chuỗi cung ứng đang là vấn đề được quan tâm không chỉ có Việt Nam mà các nước trên thế giới, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt hiện nay.

Theo đại diện Cục PVTM, chuỗi cung ứng cho ngành gỗ là rất quan trọng, ngành gỗ Việt Nam đã có 2 vụ việc điều tra lẩn tránh các phòng vệ thương mại, hai vụ việc đều liên quan tới thị trừng Hoa Kỳ.

Các cuộc điều tra này là việc tìm chuỗi cung ứng sản phẩm xuất phát từ đâu? Cũng rất may, cả hai vụ việc này đều được Hoa Kỳ kết luận đưa ra phạm vi sản phẩm, xác định chuỗi cung ứng như thế nào về nguồn gốc và các doanh nghiệp của chúng ta đều đáp ứng được và đều đảm bảo hàng hoá của Việt Nam đạt tiêu chuẩn trong năm 2024.

Thông qua những vụ việc đó, chúng ta nhận thấy không phải các hoạt động đầu tư, trong đó, đầu tư doanh nghiệp nước ngoài vào Việt Nam đều có thể đảm bảo được hàm lượng giá trị gia tăng. Thông thường, các doanh nghiệp Việt chú ý nhiều hơn về vốn, lao động mà ít chú ý tới giá trị gia tăng của sản phẩm đó tại Việt Nam.

“Nếu giá trị gia tăng của sản phẩm gỗ tại Việt Nam ít, thì sẽ có rủi ro cao hơn khi bị điều tra phòng vệ thương mại. Ngược lại giá trị gia tăng sản phẩm đó ở Việt Nam tăng lên thì khó có thể là đối tượng bị điều tra và khó có thể là đối tượng phòng vệ thương mại”, Phó Cục trường, Cục PVTM nói.

Theo ông Trung, nếu sản phẩm không làm ở Việt Nam mà làm ở một nước thứ 3 thì không tránh được việc điều tra, phòng vệ thương mại. Ngoài ra, với gỗ có vấn đề về nguồn gốc gỗ nguyên liệu, liên quan tới nội dung mà trước đây Hoa Kỳ đã điều tra, chúng ta đã có giải trình, giải thích rõ về các quy định, đối với ngành này chúng ta cần kiểm soát kỹ chuỗi cung ứng.

“Không phải tất cả các mặt hàng bán phá giá đều đúng theo cáo buộc. Thông qua nhiều vụ việc, chúng ta đã chứng minh và thắng kiện hoặc bên nguyên đơn tự huỷ cáo buộc điều tra. Các vụ việc phòng vệ thương mại phát sinh đều có nguyên nhân xuất phát từ cạnh tranh và điều này phải sẵn sàng đối diện”, Phó Cục trưởng, Cục PVTM, Bộ Công Thương nhấn mạnh.

Theo đại diện Cục PVTM, Bộ Công Thương, lợi thế của ngành gỗ Việt Nam về chi phí, giá và có gỗ nguyên liệu sẵn có và đây là yêu tố cạnh tranh với doanh nghiệp sở tại của các nước nhập khẩu. Do đó, họ sẽ tìm đến những công cụ phù hợp được pháp luật cho phép như phòng vệ thương mại.

Đó là điểm chúng ta cần lưu ý, trong một số vụ việc điều tra phòng vệ, mức thuế bán phá giá đối với các doanh nghiệp Việt Nam tương đối cao. Vì vậy, nếu như có những vụ việc không tham gia bảo vệ trước cáo buộc, dẫn đến những kết luận gây bất lợi và phải chịu mức thuế phòng vệ cao.

Ông Trung nhấn mạnh, các doanh nghiệp cần xác định khi đã phát sinh vụ việc, thuộc đối tượng điều tra, phải chủ động tham gia một cách đầy đủ, trả lời tất cả yêu cầu của cơ quan điều tra cung cấp. Hiện vẫn còn những tâm lý e ngại từ phía doanh nghiệp khi nhận phải cáo buộc và điều này khiến kết quả điều tra đối với doanh nghiệp sẽ không thuận lợi.

“Các doanh nghiệp cần chủ động trước các vụ kiện, điều tra và cần tìm kiếm sự hỗ trợ nguồn lực từ các cơ quan, đơn vị khác không chỉ là tài chính, mà còn là chuyên môn, tư vấn..”, Phó Cục trưởng, Cục PVTM nhấn mạnh.

×