Giá cà phê tươi "lập đỉnh", vì sao ngành chức năng Quảng Trị khuyến cáo hái quả chín, chớ ngâm nước?

Theo anh Mưng, dự kiến niên vụ 2024 này gia đình anh thu được trên 20 tấn cà phê tươi. Với mức giá cà phê thu mua như hiện tại, anh ước tính sẽ thu lãi trên 100 triệu đồng. “Sau nhiều năm xuống thấp thì trong vòng khoảng 2 năm trở lại đây, giá cà phê đã bật tăng trở lại khiến người trồng cà phê như chúng tôi rất vui. Hy vọng giá cà phê tiếp tục giữ ổn định như thế này từ nay đến cuối vụ để người trồng cà phê có thêm thu nhập”, anh Mưng nói.

Ở thôn Bụt Việt, những ngày này, ông Trần Xuân Hải cũng đang huy động toàn bộ nhân lực của gia đình, thuê thêm nhân công để thu hái cà phê đối với những diện tích đã chín trong vườn cà phê hơn 2 ha của mình. Được biết, năm 2020, ông Hải tham gia dự án: “Xây dựng mô hình tái canh cây cà phê chè tại Quảng Trị giai đoạn 2020 – 2022”, do Trung tâm Khuyến nông tỉnh triển khai. Theo đó, gia đình ông sử dụng các giống cà phê chè năng suất chất lượng cao thay thế diện tích cà phê già cỗi nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, tăng thu nhập, với diện tích 1,4 ha, trong đó diện tích trồng giống cà phê THA1 0,8ha, cà phê Catimor 0,6 ha. 

Ông Hải cho biết, năm 2023 vườn bắt đầu cho thu bói, đến năm nay cho thu chính. Qua thực tế cho thấy giống cà phê THA1 cho năng suất rất cao, dự kiến đạt 18-20 tấn quả tươi/ha, cao gấp 1,7-1,8 lần khi chưa tái canh. Năm nay thời tiết thuận lợi, lại được đầu tư chăm sóc kĩ càng nên cà phê cho quả to, đẹp. Điều đáng mừng là giá cà phê quả tươi đang được các đại lý thu mua với giá từ 15.000 – 17.000 đồng/kg nên ông và các hộ nông dân trồng cà phê khác rất phấn khởi.

Hiện các doanh nghiệp, hợp tác xã (HTX) trên địa bàn huyện Hướng Hóa đang tích cực đến tận các vườn thu mua cà phê để chế biến. Theo chia sẻ của ông Nguyễn Xí, thôn Đại Độ (xã Hướng Phùng), với vườn cà phê diện tích lớn, hơn 8ha, ngoài bán cho các thương lái, niên vụ cà phê năm 2024 này, ông và một số hộ nông dân trồng cà phê ở thôn Đại Độ còn kí hợp đồng cung cấp cà phê quả tươi cho Công ty Slow Việt Nam.

Theo đó, khi giá thị trường thấp hơn giá sàn 10.500 đồng/kg, Công ty Slow Việt Nam cam kết thu mua với giá 12.500 đồng/kg trong suốt niên vụ; khi giá thị trường cao hơn giá sàn 10.500 đồng/kg, Công ty Slow Việt Nam thu mua với giá bằng giá thị trường cộng thêm 2.000 đồng/kg.

Trong đó, giá thị trường hàng ngày là giá được quy đổi dựa trên giá trung bình cà phê nhân xô tại các tỉnh Tây Nguyên, được công bố trên website Báo Công Thương. 

"Với cam kết này, người trồng cà phê như chúng tôi rất yên tâm khi có đầu ra và giá cả ổn định. Tôi và các thành viên trong nhóm hộ dự định sẽ mở rộng diện tích cà phê trong những năm tới", ông Xí cho hay.

Phó Chủ tịch UBND xã Hướng Phùng Hà Ngọc Dương cho biết, toàn xã hiện có khoảng 2.000 ha cà phê, trong đó diện tích đang cho thu hoạch là khoảng 1.700 ha. Đến thời điểm này toàn xã đã thu hoạch được khoảng 15% diện tích, năng suất bình quân đạt khoảng 7 tấn quả tươi/ha, cao hơn niên vụ năm 2023 khoảng 1 tấn/ha. 

Đáng phấn khởi là giá thu mua cà phê của các đại lý, cơ sở chế biến đang ở mức khá cao, bình quân khoảng 16.000 đồng/kg. Với mức giá này, sau khi trừ chi phí, người trồng cà phê thu lãi ròng khoảng 6.000 đồng/kg. 

Theo ông Dương, thông thường như mọi năm thì vào đầu vụ giá thu mua cà phê sẽ ở mức thấp, sau đó mới nhích dần lên ở thời điểm giữa và cuối vụ. Nhưng năm nay mới bắt đầu bước vào vụ thu hoạch giá cà phê đã ở mức khá cao. 

Nếu diễn biến giá cả vẫn giữ ở nhịp độ như thế này cho đến cuối vụ thì có thể khẳng định niên vụ cà phê năm 2024 các hộ nông dân trồng cà phê sẽ có một vụ mùa thắng lợi. 

“Không chỉ người trồng cà phê mà nhân công thu hái cà phê cũng có thu nhập khá cao. Năm nay cà phê được giá nên chủ vườn trả công thợ từ 4.000 – 5.000 đồng/kg sản phẩm. Một người nếu tập trung có thể hái được trên 1 tạ quả tươi/ngày, “bỏ túi” từ 400.000 – 500.000 đồng”, ông Dương cho biết thêm.

Chú trọng thu hái đúng cách, đúng độ chín

Nếu như trước đây tình trạng thu hoạch cà phê theo kiểu “tuốt toàn bộ quả trên cây” còn khá phổ biến, cộng với việc trộn thêm tạp chất, ngâm nước thì hiện tại tình trạng này chỉ còn khá ít. 

Nguyên nhân là do người trồng cà phê đã nhận thức được tác hại của hình thức thu hoạch này như chất lượng sản phẩm không cao, không đồng đều, cây dễ bị mất sức. Bên cạnh đó, các cơ sở thu mua, chế biến cà phê cũng đặt ra yêu cầu cao hơn đối với quả cà phê.

Do đặc điểm sinh học của giống cà phê Arabica đang được trồng trên địa bàn là không chín đồng loạt nên yêu cầu đặt ra đối với nông dân khi thu hái cà phê của HTX đó là việc thu hoạch cà phê phải có chọn lọc, tỉ lệ trái chín đỏ đạt trên 95%. Cách thu hoạch này nhằm giữ hương vị cà phê, qua đó nâng cao chất lượng, thương hiệu cà phê Khe Sanh.