Sân chơi của ma quỷ

Lửa cháy dữ dội từ các mái nhà và các căn hộ đã được cài đặt bẫy bom. Đạn xuyên giáp làm nổ tung xe chở quân. Các chiến binh trà trộn vào dân thường, tung ra các cuộc phục kích bằng máy bay không người lái hoặc tràn ra tấn công bất ngờ từ các đường hầm chứa đủ đạn dược, lương thực và nước uống để duy trì một cuộc chiến lâu dài.

Khi quân đội Israel tập trung xe tăng tại biên giới Dải Gaza chuẩn bị cho một cuộc chiến trên bộ nhằm đè bẹp Hamas, các chuyên gia cảnh báo rằng quân đội nước này có thể phải đối mặt với một số cuộc giao tranh ác liệt nhất trên đường phố kể từ Thế chiến II tại thành phố Gaza và các khu vực đông đúc khác.  

Các nghiên cứu về chiến tranh đô thị và các quan chức Mỹ đã đưa ra những so sánh khủng khiếp với các trận chiến khác. Hãy nghĩ đến Fallujah, Iraq năm 2004 với những trận chiến khốc liệt bậc nhất mà quân đội Mỹ phải đối mặt; hay cuộc chiến kéo dài 9 tháng nhằm đánh bại nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng ở Mosul, Iraq vào năm 2016 khiến khoảng 10.000 dân thường thiệt mạng. 

Hamas có số lượng chiến binh (khoảng 40.000 người) nhiều gấp 3 đến 5 lần so với nhóm Nhà nước Hồi giáo tự xưng ở Mosul. Họ có thể thu hút nguồn chiến binh dự trữ từ dân số trẻ ở Gara đầy bất ổn và nhận được sự hỗ trợ quốc tế từ các quốc gia như Iran. Ban lãnh đạo của Hamas đã có nhiều năm chuẩn bị cho trận chiến trên khắp Gaza, kể cả trên các đường phố trong thành phố, nơi ưu thế vượt trội của xe tăng và đạn dược chính xác có thể bị cản trở bởi chiến thuật du kích.

Trung tá Thomas Arnold, chiến lược gia của Quân đội Mỹ, người đã công bố các nghiên cứu về hoạt động tác chiến đô thị ở Trung Đông bình luận: “Mọi chuyện sẽ trở nên tồi tệ. Thành phố (Gaza) là sân chơi của ma quỷ; khiến mọi thứ trở nên khó khăn hơn rất nhiều".

Benjamin Netanyahu, Thủ tướng Israel, đã thề sẽ “hủy diệt Hamas”. Không xác định rõ ràng điều đó có nghĩa là gì, ông cam kết sẽ loại nhóm này khỏi Gaza sau cuộc tấn công ngày 7/10 vào Israel khiến 1.400 người thiệt mạng và dẫn đến vụ bắt cóc hơn 200 người khác.

Nhưng Gaza, nơi đã được đô thị hóa mạnh mẽ, với Hamas cố thủ sâu rộng bên dưới lòng đất thực sự là một chiến trường đặc biệt phức tạp. Hamas, rất lâu trước khi tấn công Israel hôm 7/10 đã xây dựng hàng trăm km đường hầm dưới lòng thành phố Gaza có thể được sử dụng để di chuyển giữa các vị trí tấn công, che giấu con tin và bảo vệ nguồn cung cấp.

Người dân Gaza có thể bị biến thành "lá chắn sống"

Lo ngại trước những thách thức phía trước, chính quyền Biden đã cử các sĩ quan quân sự cấp cao đến đưa ra lời khuyên cho người Israel, dựa trên kinh nghiệm của chính họ ở Iraq, đồng thời thúc ép Israel trì hoãn cuộc tấn công trên bộ để có thêm thời gian đàm phán giải thoát các con tin bị Hamas bắt giữ và để cung cấp thêm viện trợ nhân đạo. 

Các quan chức Mỹ lo ngại rằng Israel thiếu một kế hoạch với các mục tiêu rõ ràng có thể đạt được nhằm ngăn chặn thiệt hại to lớn về nhân mạng của hơn 2 triệu thường dân Palestine ở Gaza.

Dải Gaza rộng khoảng 362km2, một dải hẹp có diện tích lớn hơn một chút so với Las Vegas, với một cụm trung tâm dân cư đô thị. Thành phố Gaza, có khoảng 700.000 người tập trung trong khoảng 52km2, với nhiều tòa nhà cao tầng hơn Mosul, tạo ra một mặt trận ba chiều nguy hiểm hơn.

Nhiều cuộc chiến đô thị - từ thời Trung cổ đến thời hiện đại - đã bắt đầu với tốc độ nhanh chóng, chỉ để sau đó sa lầy vào cuộc xung đột có lợi cho quân phòng thủ. Mosul là một ví dụ điển hình; một vụ khác là cuộc bao vây Mariupol năm ngoái. Vài nghìn binh sĩ Ukraine đã trấn giữ thành phố trong gần ba tháng trước một lực lượng Nga đông gấp 5 đến 8 lần.

Arnold, người đang hoàn thành chương trình tiến sĩ tại Đại học Virginia cảnh báo: “Các thành phố có thể giảm thiểu lợi thế công nghệ của bạn. Trong khi Israel đang chờ đợi thời cơ thì phía bên kia gần như chắc chắn cũng đã sẵn sàng”.

Có nhiều lo ngại rằng, Hamas sẽ sử dụng người dân ở Gaza làm "lá chắn sống", gây ra thiệt hại thảm khốc cho dân thường, như Nhà nước Hồi giáo tự xưng từng làm. 

Khi Israel khuyến khích người dân ở thành phố Gaza di tản về phía nam đến các khu vực an toàn hơn, nhiều người vẫn tuân theo chỉ thị của Hamas hoặc các nhà lãnh đạo tôn giáo để ở lại hoặc nói rằng họ không đủ khả năng để rời đi.

Freddie Blish, một trung tá Thủy quân lục chiến Mỹ đã nghỉ hưu, người được điều động tham gia trận chiến Fallujah với tư cách là kỹ sư chiến đấu tuyên bố: “Rất nhiều thường dân vô tội không được phép rời đi. Và đó là điều sẽ xảy ra với Hamas; họ sẽ sử dụng người dân làm lá chắn sống".

Ngoài ra, khả năng chịu tổn thất của quân đội có xu hướng giảm khi chiến tranh đô thị kéo dài.

Phải mất 252 ngày và 100.000 quân Iraq, với sự hỗ trợ trên không của Mỹ, Mosul mới được giải phóng khỏi tay Nhà nước Hồi giáo tự xưng. Theo Liên Hợp Quốc, 10.000 thường dân đã thiệt mạng, 8.200 binh sĩ Iraq thương vong và ít nhất 13.000 tòa nhà bị phá hủy, không thể ở được.

Quân đội Israel, mặc dù được huấn luyện tốt hơn quân đội Iraq nhưng phải đối mặt với một kẻ thù khó nhằn hơn IS. Các quan chức Israel đã cảnh báo rằng họ có thể sẽ phải giao tranh trong vài tháng, nếu không muốn nói là nhiều năm. Điều đó có nghĩa là nhu cầu về vũ khí sẽ tăng đột biến và làm tăng thêm sự biến động toàn cầu. Giới chức Mỹ đã bày tỏ lo ngại về khả năng chiến tranh lan sang Lebanon và Iran, cùng với khả năng xảy ra các cuộc tấn công nhằm vào quân đội Mỹ ở Iraq. 

×