Tiến sĩ thời nhà Nguyễn không làm quan vẫn để lại tiếng thơm muôn đời là ai?
Có lẽ, Chu Văn Nghị được xem là vị Tiến sĩ duy nhất của triều đình nhà Nguyễn không ngày nào làm quan.
Báo điện tử của Trung ương Hội Nông dân Việt Nam
Tổng biên tập: Nguyễn Văn Hoài
Phó Tổng Biên tập: Phan Huy Hà (Thường trực), Lưu Phan, Đỗ Thị
Sâm, Hoàng Sơn
Giấy phép hoạt động báo điện tử số 115/GP-BTTTT do Bộ TT-TT cấp ngày 01/3/2022 và giấy phép sửa đổi, bổ sung số 55/GP-BVHTTDL do Bộ VHTTDL cấp ngày 11/6/2025
Bản quyền thuộc về Báo điện tử Dân Việt.
Mọi hình thức sao chép lại thông tin, hình ảnh phải được sự đồng ý bằng văn bản .
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để gửi bình luận
Xin chào, !
Bạn đã đăng nhập với email:
Đăng xuất
Cùng với những địa phương khác trong cả nước, thành phố Hưng Yên (Hưng Yên) có nhiều con đường, tuyến phố được đặt theo tên các danh nhân, những người anh hùng đã góp công lớn trong xây dựng và bảo vệ quê hương.
Trong đó có tuyến phố rất đỗi yên bình, dân cư đông đúc, mang tên Đỗ Nhân. Nhưng giống như một số đường, phố khác trong thành phố ở xứ sở nhãn lồng, không nhiều người biết về tiểu sử, công trạng của danh nhân được đặt tên cho tuyến phố này.
Phố Đỗ Nhân, thành phố Hưng Yên, tỉnh Hưng Yên.
Đỗ Nhân còn có tên là Nhạc, sinh năm Giáp Ngọ (1474), mất năm Mậu Dần (1518), quê ở làng Lại Ốc, nay thuộc xã Long Hưng, huyện Văn Giang (Hưng Yên).
Cả ba cha con Đỗ Nhân đều được dân làng Lại Ốc thờ phụng. Trong đó, một người là Trạng nguyên, một người là Hoàng giáp và một người là tiến sĩ. Vị Hoàng giáp là Đỗ Nhân, “hổ phụ sinh hổ tử”, hai vị còn lại chính là 2 con trai của ông.
Theo sách Danh nhân Hưng Yên, năm 1493, vua Lê mở khoa thi, Đỗ Nhân ứng thí và đỗ Hoàng giáp. Năm ấy ông 20 tuổi.
Cuộc đời ông làm quan trải qua 6 triều vua đều một lòng, một dạ trung thành. Ông giữ các chức quan như: Thượng thư bộ Hộ kiêm Đô ngự sử, Đông các Đại học sĩ, nhập nội Kinh Diên (vào hầu giảng sách cho vua ở toà Kinh Diên), từng đi sứ sang nhà Minh. Ông nổi tiếng hay chữ, thanh liêm, tính tình cương trực, thẳng thắn, dám nói thẳng ý mình, không sợ cường quyền.
Năm Đinh Sửu (1517) đời vua Lê Quang Thiệu, ông giữ chức Thượng thư bộ Lại và vẫn kiêm Đô ngự sử. Nhà Lê lúc ấy ngày càng suy yếu. Năm 1518, quyền thần là Trần Chân bị vua giết. Thuộc hạ thân tín của Chân là Nguyễn Kính đem quân ép sát kinh thành Thăng Long. Vua phải bỏ chạy khỏi kinh thành trong đêm.
Sau đó, vua cho triệu Mạc Đăng Dung ở Hải Dương về dẹp loạn. Mạc Đăng Dung liên tục ép buộc vua dời từ nơi này sang nơi khác. Khi biết mưu đồ của Mạc Đăng Dung, Đỗ Nhân cùng một đại thần khác là Nguyễn Dự can gián nhưng không được.
Thấy vua bị ép phải vượt qua sông Hồng về sát kinh thành vẫn đang do quân phiến loạn chiếm giữ, Đỗ Nhân không màng nguy hiểm ra sức can ngăn. Mạc Đăng Dung thấy vậy sai người bắt rồi giết ông và Nguyễn Dự.
Sử sách có ghi, về sau Mạc Đăng Dung nhận thấy việc giết Đỗ Nhân và Nguyễn Dự là quá nhẫn tâm nên cuối năm đó tâu vua làm lễ dự tế cho hai ông, cử Thượng thư bộ Lại là Lê Sạn đứng chủ tế và cấp cho gia quyến mỗi nhà 100 quan tiền, truy tặng Đỗ Nhân tước "Thiếu bảo, Văn Trinh bá"...
Thương tiếc người con quê hương tài năng, cương trực, dân làng Lại Ốc lập đền thờ ông trong làng, tôn ông là phúc thần. Sau này, khi nhà Mạc nắm quyền, mở khoa thi chọn người tài ra giúp nước. Các con của Đỗ Nhân là Đỗ Tông, Đỗ Tấn ra ứng thí đều được đề danh trên bảng vàng đại khoa và làm quan nhà Mạc, giữ chức vụ cao trong triều.
Trong lịch sử khoa cử thời phong kiến, Hưng Yên có 3 người đỗ Trạng nguyên. Một trong số 3 ông trạng đó là Đỗ Tông, con trai của Đỗ Nhân. Đỗ Tông sinh năm 1504, năm 26 tuổi ông đỗ Trạng nguyên khoa Kỷ Sửu (1529) đời Mạc Thái Tổ, giữ các chức quan như: Tả Thị lang Bộ Hình, Đông các Đại học sĩ.
Ở làng Lại Ốc hiện còn dấu tích "Đền ông Trạng", là đền thờ ông trạng Đỗ Tông. Người dân ở đây tự hào quê hương mình có một Trạng nguyên, tiếc là ngôi đền đã bị phá huỷ bởi giặc giã, chiến tranh.
Con út của Đỗ Nhân là Đỗ Tấn sinh năm 1514. Năm 22 tuổi, Đỗ Tấn đỗ Tiến sĩ khoa Ất Mùi (1536) đời Mạc Đăng Doanh, làm quan đến chức Thượng thư bộ Lễ, Đông các Đại học sĩ, tước Trân Quận công…
Hoàng giáp Đỗ Nhân còn có nhiều đóng góp giá trị trên lĩnh vực sáng tác văn học. Theo thống kê của Bảo tàng tỉnh Hưng Yên, toàn tỉnh có 17 nhà khoa bảng hiện còn lại các tác phẩm văn học, sử học và các trước tác khác, trong số những tác phẩm đáng lưu ý nhất có “Vịnh sử thi tập” của Đỗ Nhân...
Hẳn mỗi người dân sinh sống ở nơi từng vang danh “thứ nhất Kinh Kỳ, thứ nhì Phố Hiến” sẽ càng thêm tự hào về Đỗ Nhân, vị danh tài khoa bảng thời phòng kiến cùng truyền thống hiếu học của hiền nhân. Dù 5 thế kỷ đã qua, ông vẫn là tấm gương sáng để các thế hệ trẻ học tập, noi theo trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước hôm nay.
Tình cờ thấy một con động vật hoang dã là con rái cá chui vào lừ (lờ bắt cá), anh Lĩnh, một nông dân ở phường Đông Hà, tỉnh Quảng Trị (mới) đã gọi điện báo cơ quan chức năng để xử lý. Con động vật hoang dã này có tên trong sách đỏ Việt Nam sau đó được thả về tự nhiên. Ở Quảng Trị, dân gọi con rái cá là con ma rà.
Có lẽ, Chu Văn Nghị được xem là vị Tiến sĩ duy nhất của triều đình nhà Nguyễn không ngày nào làm quan.
TS. Nguyễn Xuân Anh, Giám đốc Trung tâm báo tin động đất và cảnh báo sóng thần (Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam), tác động của trận động đất mạnh 8,7 độ richter xảy ra ngoài khơi Bán đảo Kamchatka kèm sóng thần có thể lên tới mức "hủy diệt", tùy vào những đối tượng mà nó quét qua.
Quán cà phê ở Hà Nội gây sốt khi chi mạnh tay trang trí cờ đỏ sao vàng, nhiều góc không gian gợi nhớ về ngày Quốc khánh 2/9 thu hút đông đảo khách đến check-in.
Đất quy hoạch dự án khu nhà ở cao cấp CIRI (xã Sơn Đồng, TP.Hà Nội) xuất hiện nhiều dãy nhà xưởng, mời chào, cho thuê. Chính quyền địa phương từng yêu cầu xử lý nhiều công trình nhà xưởng trên khu đất này. Thế nhưng, theo ghi nhận, vi phạm cũ chưa xử lý xong, lại xuất hiện vi phạm mới?!
Chứng kiến hành động ngăn cản cầu thủ U23 Indonesia ném biên từ HLV Kim Sang-sik, HLV Gerald Vanenburg đã phản ứng dữ dội và lao ra phản đối kịch liệt.
Nửa đầu năm 2025, chuỗi nhà thuốc Long Châu ghi nhận đến 16.078 tỷ đồng doanh thu. Nếu tính trung bình, mỗi ngày, chuỗi nhà thuốc Long Châu mang về xấp xỉ 90 tỷ đồng.
Thu Minh là nữ ca sĩ hàng đầu của làng nhạc phía Nam, cô nổi tiếng với khán giả trẻ qua nhiều hits và nhận được sự yêu mến của lượng fan hùng hậu. Ở cuộc sống riêng tư, nữ ca sĩ lấy chồng Tây và có cuộc sống kín tiếng.
Giữa núi rừng đại ngàn Trường Sơn, xã Thượng Trạch (tỉnh Quảng Trị; xã Thượng Trạch được sáp nhập từ xã Thượng Trạch và Tân Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình cũ) có hơn 90% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số Ma Coong (thuộc dân tộc Bru - Vân Kiều) đang dần khoác lên mình diện mạo mới. Nhờ nguồn vốn vay ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội, nhiều hộ đồng bào đã mạnh dạn đầu tư chăn nuôi, sản xuất, chuyển đổi sinh kế, vươn lên thoát nghèo bền vững.
Loại củ này là một loại thực phẩm mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe được xem làm món quà quý giá từ đầm lầy, người Hàn Quốc quý như nhân sâm.
Sáng 30/7, tại phường Rạch Giá, UBND tỉnh An Giang phối hợp Viện Bảo tồn di tích - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức hội thảo khoa học quốc tế “Tham vấn giá trị nổi bật toàn cầu và tiêu chí đề cử Di sản thế giới cho Khu di tích khảo cổ Óc Eo - Ba Thê (tỉnh An Giang, Việt Nam)”.
Khoảng 4 giờ sáng, một trẻ sơ sinh được phát hiện đang nằm khóc ở tuyến đê biển ở xã Hải Châu, Nghệ An. Cháu bé nhanh chóng được đưa đến trạm y tế xã để chăm sóc, hiện sức khỏe đã ổn định.
Trong quá trình thanh toán nguyện vọng 2025, thí sinh có thể gặp một số tình huống như không có nút thanh toán nguyện vọng đại học 2025, tắc nghẽn hệ thống khi thực hiện thanh toán…
Bộ Nội vụ hướng dẫn, trước mắt giữ ổn định biên chế các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc lĩnh vực giáo dục và y tế, chỉ sắp xếp khi thực sự cần thiết...
HLV thể lực Yoon Dong-hun gây chú ý với hành động đứng sát biên, vẫy khăn trắng khi U23 Việt Nam hạ U23 Indonesia 1-0 ở chung kết U23 Đông Nam Á 2025.
Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH Công an TP.HCM cho biết vừa dập tắt một đám cháy trên địa bàn.
Phương Tây sẽ yêu cầu ông Zelensky từ chức, cố vấn của cựu Tổng thống Ukraine Leonid Kuchma, ông Oleg Soskin phát biểu trên kênh YouTube.
Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực tỉnh Hưng Yên thống nhất tăng cường kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, nhất là trong công tác cán bộ…
Sau nghị án, Toà án nhân dân tỉnh Hưng Yên quyết định, tuyên phạt nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam Đồng Xuân Thụ 13 năm 6 tháng tù về tội “Cưỡng đoạt tài sản”. 43 bị cáo khác cũng bị tuyên phạm tội “Cưỡng đoạt tài sản”.
Hà Nội triển khai hàng loạt tiện ích miễn phí tại các điểm phục vụ hành chính công từ 1/8, trong đó có việc sử dụng robot lễ tân giúp hướng dẫn thủ tục, tra cứu thông tin, chỉ dẫn vị trí quầy thay cho con người, giảm áp lực cho nhân viên lễ tân.
Thời gian công bố điểm chuẩn các trường đại học 2025 là khi nào, bao giờ thí sinh biết mình đỗ đại học hay không, thí sinh có thể tham khảo các thông tin sau đây.
Trận chung kết giải U23 Đông Nam Á 2025 khép lại với chiến thắng 1-0 của U23 Việt Nam trước chủ nhà Indonesia hôm 29/7.
Giá thép cây trên sàn giao dịch tương lai Thượng Hải (SHFE) giao tháng 4/2026 tăng 87 Nhân dân tệ, lên mức 3.448 Nhân dân tệ/tấn.
Cả đời sống giữa rừng sâu, tay không hạ báo, bắt sống hổ, từng đọ sức với lính Nhật mang súng - Hà Quảng Vị là cái tên khiến giới võ lâm lẫn dân gian vừa kính phục vừa nghi hoặc. Ông mất năm 94 tuổi, để lại một di sản võ học đầy huyền bí, đến nay vẫn chưa ai giải mã được.
Người phụ nữ lái xe lôi tự chế di chuyển trên đường thì va chạm với xe máy do anh Hào và 1 người khác điều khiển khiến anh Hào tử vong.
Theo ghi nhận của PV Dân Việt, tại hạng mục tháp kiểm soát không lưu, công trình cao nhất sân bay Long Thành các kỹ sư, công nhân bám trụ, làm việc theo ca kíp, khẩn trương hoàn thiện từng hạng mục.
Diệu Nhi sẵn sàng đối đầu các thử thách khó khăn trong "Sao nhập ngũ" mùa All Star khi hội ngộ dàn chị đẹp trong lần trở lại này.
Tỉnh Khánh Hòa mới (sau sáp nhập tỉnh Ninh Thuận thành công) đang trồng các giống nho mới công nghệ cao cho quả đẹp, vị ngon; kết hợp mở tour du lịch sinh thái để du khách được trải nghiệm thực tế nghề trồng nho và thưởng thức tại vườn như ở châu Âu.
Sau những ngày dài tạm ngưng ra khơi để tránh bão số 3, hàng trăm tàu cá của ngư dân Hà Tĩnh lại nối đuôi nhau vượt sóng ra khơi đánh bắt tôm cá. Thành quả của ngư dân là khoang thuyền đầy ắp tôm, cá, mực, cảng cá nơi đây tấp nập, rộn ràng hơn bao giờ hết.
Ông Trương Văn Điều, người đàn ông sống đơn thân với căn bệnh tâm thần ở xã Phúc Sơn (TP.Hà Nội) đã xoa tay lên bức tường, sờ từng cánh cửa trong ngày đón nhận căn nhà mới. Căn nhà được khởi nguồn từ chủ trương xoá nhà dột nát của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, bên cạnh đó là sự chung tay của chính quyền, đoàn thể và bà con lối xóm.
Việc sáp nhập Bà Rịa - Vũng Tàu vào TP.HCM được kỳ vọng sẽ mở ra nhiều cơ hội cho các ngành nghề, trong đó có nghề nuôi ong dú lấy mật nhờ thị trường tiêu thụ rộng lớn. Tuy nhiên, việc kết nối thị trường mật ong dú giữa hai địa phương này đang đối mặt với những thách thức không nhỏ, chủ yếu đến từ những vấn đề nội tại của chính ngành nghề này.