Chủ đề nóng

Chủ nhật, ngày 17/10/2021 14:33 GMT+7

Đô thị cổ nào có niên đại hơn 9.000 năm?

+ aA -

Mai Thúy Chủ nhật, ngày 17/10/2021 14:33 GMT+7

Çatalhöyük được phát hiện tại miền Trung của Thổ Nhĩ Kỳ. Đây được cho là một trong những khu đô thị cổ xưa nhất thế giới, từng được con người khám phá. Ước tính, từ năm 9.500-6.200 trước Công nguyên, khu đô thị này có hơn 8.000 người sinh sống.

Đô thị cổ nào có niên đại hơn 9.000 năm? - Ảnh 1. — Çatalhöyük được phát hiện tại miền Trung của Thổ Nhĩ Kỳ. Đây được cho là một trong những khu đô thị cổ xưa nhất thế giới, từng được con người khám phá. Ước tính, từ năm 9.500-6.200 trước Công nguyên, khu đô thị này có hơn 8.000 người sinh sống. Theo National Geographic, Çatalhöyük được xây dựng trên bờ của một con sông đã khô cạn. Các nhà nghiên cứu nhận định đây là nền móng cho xã hội thời kỳ đồ đá bình đẳng, sống nương tựa vào nhau. Cái tên Çatalhöyük được ghép từ chữ çatal (ngã ba) và höyük (gò đất) trong tiếng Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: PlanetWare.

Đô thị cổ nào có niên đại hơn 9.000 năm? - Ảnh 2. — Trước khi xã hội Çatalhöyük hình thành, con người trong khu vực sống theo lối du mục. Khu đô thị cổ này là dấu mốc cho thời điểm nhân loại bắt đầu thử nghiệm cuộc sống "đô thị". Nhà ở của người Çatalhöyük được xây sát nhau, những ô cửa trên nóc nhà chính là lối ra vào. Trong thời kỳ đó, người dân dùng bùn ở đầm lầy để tạo thành gạch xây tường và dùng đất sét để đắp nền nhà. Lối sống cố định kiểu "đô thị" khiến người Çatalhöyük bị cướp gia súc và lương thực. Vì thế, họ thường xây nhà sát nhau và tạo thêm những bức tường kiên cố để chống lại kẻ cướp. Ảnh: Kenney Mencher.

Đô thị cổ nào có niên đại hơn 9.000 năm? - Ảnh 3. — Nhà cửa tại khu đô thị Çatalhöyük được xây sát nhau và bao quanh bởi bức tường cao và dày. Thời điểm đó, nóc nhà đóng vai trò "đường phố", là nơi các gia đình gặp gỡ, cùng nhau dệt vải... Lỗ trên nóc nhà ở Çatalhöyük vừa là cửa ra vào, vừa là ống khói. Vì thế, các gia đình thường đặt lò nướng, lò sưởi ngay bên dưới cửa ra vào. Điểm đặc biệt tại Çatalhöyük chính là người dân sẽ chôn cất hài cốt tổ tiên ngay dưới nền nhà. Ảnh: Sutori.

Đô thị cổ nào có niên đại hơn 9.000 năm? - Ảnh 4. — Săn bắn vẫn là phương thức kiếm ăn quan trọng trong cuộc sống của xã hội Çatalhöyük. Người dân dự trữ thịt, dùng da động vật để may quần áo và tận dụng phần xương để chế tạo kim khâu, lược chải tóc. Trong thời kỳ này, người Çatalhöyük đã biết chế tạo khung cửi để dệt vải. Loại vải sớm nhất được con người phát hiện có niên đại 7.500 năm. Ảnh: Wikimedia Commons.

Đô thị cổ nào có niên đại hơn 9.000 năm? - Ảnh 5. — Xã hội Çatalhöyük được hình thành từ trước khi các dụng cụ bằng kim loại xuất hiện. Vì thế, người dân sẽ chế tạo công cụ, vũ khí từ những vật liệu được tìm thấy quanh môi trường sống. Ví dụ, gỗ được dùng để làm cung tên, giáo hoặc rìu cầm tay. Các loại đá như đá lửa, đá vỏi chai được đẽo sắc để bịt đầu mũi tên hoặc làm dao, búa. Ảnh: Dutpekmezi3.

Đô thị cổ nào có niên đại hơn 9.000 năm? - Ảnh 6. — Đây là bức tranh tường được các nhà khảo cổ tìm thấy ở khu đô thị Çatalhöyük. Ban đầu, bức tranh này được cho là đang mô tả một tấm da báo. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu hiện nay tin rằng những đốm đỏ trong bức tranh thể hiện một vụ phun trào núi lửa. Hasan Daği là núi lửa không còn hoạt động, nằm cách Çatalhöyük gần 130 km về phía đông bắc. Năm 2013, nhà núi lửa học Axel Schmitt chứng minh Hasan Daği đã phun trào cách đây gần 9.000 năm, trùng với niên đại của bức tranh tường này. Ông Axel Schmitt cũng nhận định bức tranh tường này là bản đồ lâu đời nhất thế giới vì nó mô tả quang cảnh ngôi làng khi nhìn từ trên cao. Ảnh: Daily Mail.

Theo: Theo Zingnews

Chia sẻ

Từ khóa:

Hasan Daği

Çatalhöyük

Thổ Nhĩ Kỳ

đô thị cổ

Công Nguyên

Đô thị cổ xưa nhất thế giới

Mời các bạn đồng hành cùng báo Dân Việt trên mạng xã hội Facebook để nhanh chóng cập nhật những tin tức mới và chính xác nhất.

Tin cùng chuyên mục

Xem thêm

Ai là người từng "đe dọa" khiến Tào Tháo phải chấp nhận rút quân?

Số phận của 15 phụ nữ bị bắt nếm thử thức ăn cho trùm phát xít Hitler

Vị đại khoa nối chí cha làm thầy chúa Trịnh là ai?

Vị hoàng đế nào để lại 43.000 bài thơ nhưng... chẳng ai muốn đọc?

Tại sao Càn Long sống lâu hơn Ung Chính rất nhiều?

Tờ báo nào nào lấy mốc đầu cho 100 năm ngày báo chí cách mạng Việt Nam?

Danh thần kiệt xuất Thoại Ngọc Hầu là ai?

Tin nổi bật

Vì sao 6 nước chư hầu Đông Chu lại bị Tần Thủy Hoàng tiêu diệt?

Về sự việc sáu nước bị diệt vong, Tô Tuân cho rằng nếu các nước này không lấy đất hối lộ nước Tần, mà là cấp cho người có tài năng, thế thì sáu nước không chỉ không vong, mà nước Tần sẽ sợ đến mức ăn cơm nuốt không trôi…

Trận Bạch Đằng năm 938: Ai chọn địa điểm, ai hiến kế “đóng cọc nhọn”?

Đông Tây - Kim Cổ

Gia Cát Lượng kém Tào Tháo ở điểm nào?

Đông Tây - Kim Cổ

Môn võ Karate được hình thành như thế nào?

Đông Tây - Kim Cổ

Đáy hồ Baikal ở Nga có 1.600 tấn vàng, vì sao không ai dám khai thác?

Đông Tây - Kim Cổ

Đọc thêm

Video

Tọa đàm: Kinh nghiệm của tỉnh Bắc Giang trong thực hiện các tiêu chí về giảm nghèo đa chiều

Video

Thực hiện Kế hoạch số 32B/KH-NTNN ngày 3/4/2025 của Báo NTNN về việc triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia Giảm nghèo bền vững năm 2025 trên Báo NTNN/điện tử Dân Việt, hôm nay, Báo NTNN/Dân Việt tổ chức tọa đàm trực tuyến, với chủ đề: Kinh nghiệm của tỉnh Bắc Giang trong thực hiện các tiêu chí về giảm nghèo đa chiều

Chia sẻ

Thể thao

Kylian Mbappe nhập viện sau khi vắng mặt trước Al Hilal

Thể thao

Kylian Mbappe đã được đưa đến bệnh viện tại Mỹ sau khi vắng mặt trong trận mở màn FIFA Club World Cup 2025™ của Real Madrid với Al Hilal.

Chia sẻ

Nhà nông

Cận kề ngày sáp nhập tỉnh Ninh Bình, Hà Nam, Nam Định có một phong trào đang lan tỏa mạnh, về tận xóm làng

Nhà nông

Thực hiện phong trào "Bình dân học vụ" do Chủ tịch Hồ Chí Minh khởi sướng năm 1945, tại Nam Định, phong trào này sớm lan tỏa rộng khắp, trở thành điểm sáng trong cả nước về giáo dục quần chúng.

Chia sẻ

Thế giới

Khép cánh cửa NATO, chấm dứt ảo vọng để Ukraine tự cứu mình

Thế giới

Lời hứa gia nhập NATO là cái bẫy nguy hiểm nhất với Ukraine. Tiếp tục hứa hẹn sẽ chỉ khiến Ukraine tổn thương nhiều hơn, Charles Kupchan - Giáo sư về Quan hệ Quốc tế tại Đại học Georgetown và là Nghiên cứu viên Cao cấp tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại cảnh báo.

Chia sẻ

Gia đình

Mừng quá! 3 con giáp có vận may vào tháng 7, tỏa ra năng lượng tích cực, liên tục nhận phần thưởng

Gia đình

Gió tháng 7 mang lại may mắn và 3 con giáp sẽ mở ra đỉnh cao của vận may, tài lộc và những ngày tháng sau này sẽ thoải mái hơn.

Chia sẻ

Xã hội

Giữ trẻ em vùng sâu Đắk Lắk tránh xa sông suối, rừng sâu trong mùa hè

Xã hội

Mùa hè đến, khi cha mẹ lên rẫy, nhiều trẻ em vùng sâu ở Đắk Lắk phải đối mặt với hiểm nguy từ sông suối, rừng sâu. Các địa phương đang nỗ lực tổ chức sân chơi, lớp học hè để giữ các em an toàn.

Chia sẻ

Video

Dù tinh gọn, nhiều cơ quan báo chí vẫn sẵn sàng đón nhận lớp phóng viên trẻ giàu nhiệt huyết, sáng tạo và có trách nhiệm với nghề

Video

Chiều 20/6, trong khuôn khổ Diễn đàn Báo chí Toàn quốc 2025, tại Phiên thảo luận số 10, nhiều lãnh đạo cơ quan báo chí cho biết, dù bộ máy đang được tinh gọn theo tinh thần Nghị quyết 18, các tòa soạn vẫn sẵn sàng đón nhận lớp phóng viên trẻ giàu nhiệt huyết, sáng tạo và có trách nhiệm với nghề.

Chia sẻ

Thể thao

Đặng Văn Lâm rời CLB Ninh Bình, chọn bến đỗ bất ngờ?

Thể thao

Đặng Văn Lâm và Patrik Lê Giang có thể đổi CLB trong kỳ chuyển nhượng. Theo đó, CLB TP.HCM muốn đưa Đặng Văn Lâm về thay Patrik Lê Giang, trong khi CLB Ninh Bình cân nhắc chiêu mộ Patrik Lê Giang.

Chia sẻ

Nhà nông

Mưa lớn kéo dài, Cần Thơ ngập sâu, kẹt xe cục bộ nhiều tuyến đường

Nhà nông

Do cơn mưa lớn kéo dài, nhiều tuyến đường trong nội ô TP.Cần Thơ bị ngập sâu, kẹt xe cục bộ. Vụ việc khiến việc đi lại của người dân giờ cao điểm chiều 20/6 gặp nhiều khó khăn.

Chia sẻ

Tin tức

Về hoàn thiện khoán sản phẩm ở Thái Bình (Bài 7) - 10 bài báo kinh điển về đề tài tam nông trong 40 năm Đổi mới

Tin tức

“Khi viết bài về hoàn thiện khoán sản phẩm ở Thái Bình hay xã luận về tam nông, tôi và anh em trong tòa soạn đều có cảm giác như được “cởi trói” khỏi những ràng buộc cũ kỹ”, nhà báo Hà Đăng – nguyên Tổng Biên tập Báo Nhân Dân chia sẻ với PV Dân Việt khi ông nói về những bài báo nổi bật của mình viết về đề tài tam nông trong 40 năm Đổi mới.

Chia sẻ

Nhà nông

Nhổ bừa cây rau dại này về trồng, nay dính tí nước tốt um ở Gia Lai, cứ cắt là thương lái "khuân" hết sạch

Nhà nông

Bắt đầu với một vài bụi rau má vốn mọc hoang ngoài đồng, bà Nguyễn Thị Ánh, nông dân thôn Tân Tụ, xã Tân An, huyện Đak Pơ (tỉnh Gia Lai) đã mở rộng quy mô trồng rau má, chăm sóc theo hướng hữu cơ, mang lại thu nhập tốt hơn cho gia đình cũng như tạo việc làm cho lao động địa phương.

Chia sẻ

Đông Tây - Kim Cổ

Ai là người từng "đe dọa" khiến Tào Tháo phải chấp nhận rút quân?

Đông Tây - Kim Cổ

Trong trận chiến tại Nhu Tu Khẩu năm 213, Tôn Quyền dù yếu thế hơn nhưng đã khéo léo chặn bước tiến Tào Ngụy, đồng thời khiến cho Tào Tháo phải rút quân trong danh dự.

Chia sẻ

Tin tức

"Hệ thống pháp luật như 'rừng rậm nhiệt đới' gây khó khăn cho cơ quan quản lý và người dân, doanh nghiệp"

Tin tức

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Phương Thuỷ ví von hệ thống pháp luật hiện nay như một "rừng rậm nhiệt đới", thay vì chỉ là "rừng ôn đới" như trước đây, vì khối lượng văn bản khổng lồ, chồng chéo, mâu thuẫn, gây khó khăn cho cả cơ quan quản lý và người dân, doanh nghiệp.

Chia sẻ

Tin tức

Chủ tịch Hà Nội: "Cần chuyển mô hình quan hệ giữa chính quyền và doanh nghiệp từ “xin - cho” sang “đồng hành - kiến tạo”

Tin tức

Nhấn mạnh đến kinh tế tư nhân, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết, cần chuyển mô hình quan hệ giữa chính quyền và doanh nghiệp từ “xin - cho” sang “đồng hành - kiến tạo”, tạo dựng niềm tin và hành lang pháp lý ổn định cho doanh nghiệp phát triển bền vững.

Chia sẻ

Pháp luật

Công an tìm Giám đốc Công ty Humitex liên quan đến vụ buôn lậu ở Hải Phòng

Pháp luật

Công an TP.Hải Phòng (Phòng Cảnh sát kinh tế) đề nghị bà Ngô Thị Huệ - Giám đốc Công ty Humitex có mặt tại trụ sở Cơ quan CSĐT – Công an TP.Hải Phòng để làm việc liên quan đến vụ án buôn lậu ở Hải Phòng.

Chia sẻ

Nhà nông

Đêm tối lội vô một khu rừng nổi tiếng Cà Mau bắt con tên mắc cười, 10 người vào 10 người vui

Nhà nông

Một trong những trải nghiệm độc đáo nhất khi đến Cà Mau chính là hành trình vào rừng U Minh Hạ để bắt con ba khía, ăn ong...

Chia sẻ

Thế giới

Thủ tướng Thái Lan đối mặt với tối hậu thư của đảng đối tác yêu cầu từ chức

Thế giới

Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra – người đang vất vả đối phó với nhiều áp lực – có thể sẽ mất thế đa số tại quốc hội trong hôm nay thứ Sáu 20/6, khi một đối tác liên minh quan trọng được cho là sẽ yêu cầu bà từ chức chỉ sau 10 tháng cầm quyền

Chia sẻ

Media

Giống dưa lưới VA.95 - Khởi nguồn mùa vàng bội thu

Media

Trong bối cảnh nông nghiệp hiện đại, việc lựa chọn giống cây trồng chất lượng cao là yếu tố quyết định thành công. Giống VA.95 – giống dưa lưới lai của công ty TNHH Phát Triển Nông Nghiệp Việt Á đang làm nên cuộc cách mạng trong canh tác, mang lại năng suất cao, chất lượng vượt trội và lợi nhuận hấp dẫn cho bà con nông dân.

Chia sẻ

Thể thao

Tiền vệ cánh cao 1m68: Từng khoác áo ĐT Việt Nam, là đồng đội của Công Phượng

Thể thao

Trần Phi Sơn là tiền vệ cánh tài năng của bóng đá Việt Nam. Cầu thủ 33 tuổi hiện đang khoác áo CLB Trường Tươi Bình Phước.

Chia sẻ

Tin tức

Thái Nguyên và Bắc Kạn thống nhất phương án nhân sự cho tỉnh mới

Tin tức

Sáng 20/6, Ban Thường vụ Đảng ủy và UBND hai tỉnh Thái Nguyên và Bắc Kạn đã tổ chức hội nghị nhằm thống nhất một số nội dung liên quan đến công tác tổ chức bộ máy và cán bộ cho tỉnh mới sau khi sáp nhập.

Chia sẻ

Xã hội

Bộ Y tế có đề nghị mới về Siro ăn ngon Hải Bé

Xã hội

Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) đề nghị thu hồi sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khoẻ Siro ăn ngon Hải Bé là hàng giả trên toàn quốc.

Chia sẻ

Kinh tế

Bộ Xây dựng: Sửa luật, xóa chồng chéo, trao quyền mạnh cho địa phương

Kinh tế

Tại buổi họp báo Bộ Xây dựng quý II/2025, lãnh đạo Bộ cho biết đã xử lý nhanh gọn, dứt điểm nhiều tồn tại về thể chế, quy hoạch, thủ tục đầu tư xây dựng, các dự án trọng điểm quốc gia,...

Chia sẻ

Văn hóa - Giải trí

Chồng cũ Từ Hy Viên tìm chốn ở mới để gần vợ quá cố

Văn hóa - Giải trí

DJ Koo Jun Yup đang lên kế hoạch chuyển đến sống gần núi Kim Bảo Sơn, nơi an táng cố diễn viên Từ Hy Viên, để giữ trọn tình cảm với người vợ đã khuất.

Chia sẻ

Xã hội

Phụ huynh thuê vũ công gợi cảm biểu diễn mừng tốt nghiệp con trai gây sửng sốt, cảnh sát vào cuộc

Xã hội

Một cặp vợ chồng ở Đài Loan đã gây tranh cãi khi thuê hai vũ công cột ăn mặc gợi cảm biểu diễn trước cổng trường trung học cơ sở để chúc mừng lễ tốt nghiệp của con trai.

Chia sẻ

Xã hội

"Cánh cửa báo chí luôn rộng mở, vẫn yêu, vẫn chờ đón các bạn trẻ”

Xã hội

Đó là chia sẻ của nhà báo Nguyễn Văn Hoài, Tổng biên tập Báo Nông thôn Ngày nay/Điện tử Dân Việt tại phiên thảo luận Nghị quyết 18 và yêu cầu đổi mới nhân sự báo chí trong khuôn khổ Hội báo Toàn quốc 2025 diễn ra chiều 20/6.

Chia sẻ

Tin tức

Lãnh đạo Bà Rịa - Vũng Tàu ghi nhận nhiều đóng góp thiết thực, hiệu quả của báo chí

Tin tức

UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tổ chức họp mặt nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025) vào chiều 20/6.

Chia sẻ

Nhà nông

Supe Lâm Thao đầu tư xây dựng dây chuyền sản xuất SOP chất lượng cao đầu tiên tại Việt Nam

Nhà nông

Sáng 20/6, Công ty CP Supe Phốt phát và Hóa chất Lâm Thao chính thức khởi công Dự án “Đầu tư xây dựng dây chuyền sản xuất SOP (Kali Sunfat) công suất 20.000 tấn/năm”, đồng thời tổ chức Lễ gắn biển công trình Trung tâm bán hàng và giới thiệu sản phẩm, nhằm chào mừng Đại hội Đảng bộ Tập đoàn Hoá chất Việt Nam lần IV.

Chia sẻ

Thể thao

CLB CAHN chốt thêm “bom tấn” tiếp theo

Thể thao

Cầu thủ Hoàng Văn Toản cùng CLB CAHN đã đạt thoả thuận về một bản hợp đồng mới có thời hạn kéo dài đến năm 2028 .

Chia sẻ

Doanh nghiệp

Vashna Group ký kết hợp tác với trường Cao Đẳng Bình Thuận thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học về phương pháp thở Haama Breath

Doanh nghiệp

Vừa qua, lễ ký kết hợp tác giữa Vashna Group và trường Cao đẳng Bình Thuận đã diễn ra, nhằm thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học về kỹ thuật hơi thở Haama Breath.

Chia sẻ

Xã hội

Hơn 40 tỉnh, thành đã công bố điểm thi vào lớp 10 năm 2025: Có nơi hơn 1,5 điểm/môn cũng đỗ

Xã hội

Đến thời điểm hiện tại, có hơn 40 tỉnh thành đã công bố điểm thi vào lớp 10 năm 2025, hơn 21 tỉnh thành công bố điểm chuẩn vào lớp 10. Có nơi, thí sinh chỉ cần đạt hơn 1,5 điểm/môn là đỗ.

Chia sẻ

Xem thêm

Tin đọc nhiều

1

Nghệ sĩ Nhân dân được coi là biểu tượng nhan sắc của làng nhạc Việt chuẩn bị làm hôn lễ ở tuổi U60

2

Tin tối (18/6): 4 ngôi sao rời Ninh Bình, trở lại HAGL

3

Cận kề ngày sáp nhập Hải Phòng, người Hải Dương nâng niu, trân trọng, gìn giữ hồn đất, tình quê

4

Thời khắc lịch sử ở Bình Định trước khi sáp nhập Gia Lai: Lãnh đạo tỉnh nói gì trong phiên họp cuối cùng?

5

Giám đốc Công an tỉnh Thanh Hóa thưởng nóng các đơn vị có thành tích xuất sắc trong đấu tranh phòng, chống tội phạm