Những ngày đầu xuân Ất Tỵ, đến những vùng đã từng là "tâm lũ" của Yên Bái để thấy sức sống sinh sôi, những vùng tưởng như đã thành vùng "đất chết" nay đã hồi sinh mạnh mẽ.

Những vùng đất tan hoang sau bão. 

Vùng chuyên canh rau màu xã Tuy Lộc (thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái), do ảnh hưởng của cơn bão Yagi trong tháng 9/2024, toàn bộ "vựa rau" này của thành phố Yên Bái bị ngập trong biển nước. Nước rút một lượng lớn phù sa, đất đá cùng gỗ vùi lấp toàn bộ các diện tích trồng rau của bà con nông dân. Theo ông Nguyễn Anh Tuấn, Chủ tịch UBND xã Tuy Lộc, do ảnh hưởng của cơn bão số 3 (YAGI) cả xã có hơn 1.240 hộ dân bị ngập nhà ở, chiếm khoảng 90% số hộ dân trên địa bàn; một số ngôi nhà bị sập đổ và hư hỏng nặng. Ngoài ra, nhiều diện tích sản xuất nông nghiệp bị thiệt hại hoàn toàn, trong đó có hơn 40ha lúa, 75ha rau màu, 10ha cây ăn quả và gần 12ha ao cá bị ngập, bồi lấp.

Cùng với vùng rau Tuy Lộc, thì hàng trăm ha cây dâu ở huyện Trấn Yên cũng bị thiệt hại nặng nề trong bão lũ, trong đó nhiều diện tích bị ngập sâu trong bùn đất nhiều ngày. Qua rà soát, sau cơn bão số 3, toàn bộ vùng dâu 1.000 ha của huyện đã bị úng ngập, trong đó gần 700 ha bị ảnh hưởng nặng, tập trung tại các xã có diện tích lớn nằm ven sông Hồng. Trên cơ sở sự chỉ đạo của tỉnh, huyện Trấn Yên đã gấp rút triển khai các giải pháp để "giải cứu" cây dâu.

Còn tại vùng bưởi Đại Minh, huyện Yên Bình, cơn bão số 3 xảy ra vào cuối tháng 9 năm 2024 đã gây ngập nhiều diện tích bưởi trên địa bàn. Lũ rút để lại cảnh tiêu điều, xơ xác với quả rụng, cây khô, lá chết trắng khiến người dân khi đó đã phải "khóc" ròng vì không hy vọng còn cứu được. 

Chị Nguyễn Thị Hồng Thủy, thôn Khả Lĩnh (xã Đại Minh, huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái) cho biết: "Bão số 3 tràn về, nước ngập hết vào vườn bưởi của gia đình. Nhà tôi có 80 gốc bưởi bị ảnh hưởng, tưởng rằng vụ này sẽ trắng tay".

Là hộ có diện tích bưởi lớn nhất nhì ở xã Đại Minh, gia đình bà Nguyễn Lê Hằng Nga có trên 600 gốc bưởi các loại trong đó có 400 cây đang cho thu hoạch. Trong trận lũ lịch, sử do ngập úng, gió lốc diện tích bưởi gia đình bà bị ảnh hưởng không hề nhỏ. Thời điểm đó nguy cơ mất trắng hàng trăm gốc bưởi quý của gia đình bà Nga hiện hữu ngay trước mắt.

Đất đã hồi sinh

Để ổn định cuộc sống người dân, khôi phục sản xuất, xã Tuy Lộc đã triển khai kịp thời các nguồn hỗ trợ hạt giống và vật tư của Nhà nước và các tổ chức, doanh nghiệp đồng thời phối hợp với các ngành chức năng tập huấn, hướng dẫn người dân các biện pháp làm nông nghiệp sạch, trồng rau an toàn; chú trọng việc cải tạo lại đất sau lũ và bón phân hợp lý để rau màu phát triển khỏe, hạn chế thiệt hại do sâu bệnh. Nhờ đó, đầu tháng 12, địa phương đã hoàn thành kế hoạch sản xuất vụ đông trên các diện tích bị ảnh hưởng, đưa màu xanh trở lại trên các đồng đất, góp phần phục hồi cuộc sống người dân.

Còn tại huyện Trấn Yên, ngay sau khi nước rút, ngành Nông nghiệp phối hợp với các xã đi thăm đồng, kiểm tra, đánh gia mức độ thiệt hại cụ thể với từng loại cây trồng. Bên cạnh đó, phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu dâu tằm tơ Trung ương triển khai tập huấn đầu bờ cho cán bộ khuyến nông và bà con nhân dân. 

Bà Triệu Thị Bích Liệu, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Trấn Yên cho biết: "Đối với diện tích bị ngập úng, có thể phục hồi, khuyến cáo, hướng dẫn người dân cần tiến hành tuốt bỏ toàn bộ phần lá trên cây sau đó cắt ngọn 20 - 25 cm để cây dâu tiếp tục sinh trưởng đối với diện tích dâu bị ngập kéo dài, lá dâu bám nhiều bùn đất. Còn đối với diện tích không bị bùn bám dính, lá còn xanh tiến hành cho tằm ăn thử, lá dâu cần để ráo giảm lượng nước sau đó mới cho tằm ăn. Nhờ đó, gần 90% diện tích dâu trên địa bàn được khôi phục. Màu xanh trở lại trên các cánh đồng dâu góp phần duy trì nghề sản xuất dâu tằm và thu nhập cho người dân".

Tại vùng bưởi "tiến vua" Đại Minh sau lũ, nhiều đoàn công tác, nhiều cán bộ kỹ sư nông nghiệp giỏi đã về tận nơi hướng dẫn trực tiếp cho người trồng bưởi quy trình khắc phục; cách nhận biết, phòng trừ một số loại sâu bệnh thường xảy ra sau lũ. Sau khi nhận được sự quan tâm, hỗ trợ trực tiếp của các cơ quan chức năng từ trung ương đến địa phương, toàn bộ diện tích bưởi bị ngập úng đã căng tràn nhựa sống, đâm chồi xanh non mạnh mẽ, số diện tích thiệt hại hoàn toàn chỉ còn 1 – 2 ha. 

Người trồng bưởi ai cũng mừng vì cây bưởi đã "hồi sinh". Chị Nguyễn Thị Hồng Thủy, thôn Khả Lĩnh phấn khởi cho biết: "Tưởng rằng vụ này sẽ trắng tay nhưng nhờ sự giúp đỡ của các chuyên gia, cán bộ nông nghiệp hướng dẫn kỹ thuật cắt tỉa, chăm sóc đến giờ đã hồi sinh. Màu xanh trở lại trên các cây bưởi đã giúp cho các hộ dân thu hoạch đảm bảo cả về năng suất và sản lượng đề ra, góp phần ổn định thu nhập cho người trồng bưởi sau lũ".

Theo ông Nguyễn Xuân Huy, Chi cục trưởng Chi cục trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Yên Bái, toàn tỉnh có hơn 7000ha lúa và hoa màu thiệt hại sau bão số 3 (YAGI); trong đó có nhiều vùng chuyên canh cây trồng tập trung bị ảnh hưởng nặng nề như: vùng dâu tằm Trấn Yên, vùng bưởi Đại Minh, vùng cây màu Tuy Lộc... Ngay sau khi nước rút, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã chỉ đạo các địa phương nhanh chóng cứu chữa những diện tích có khả năng khôi phục được. Đối với những diện tích không thể khôi phục thì chuyển đổi sang lúa và rau màu để có nguồn thu trong thời gian sớm nhất cho bà con.

"Ngành nông nghiệp đã chủ động xây dựng phương án tổng thể cho toàn tỉnh về sản xuất cây vụ đông; tăng cường cán bộ và các đoàn công tác xuống hỗ trợ bà con nông dân các biện pháp kĩ thuật, phân phối vật tư nông nghiệp xuống cho bà con. Với sự hỗ trợ kinh phí theo Nghị quyết của HĐND tỉnh Yên Bái, màu xanh trên các đồng đất đã trở lại nhanh hơn dự kiến. Theo đó, vụ Đông này các cánh đồng được gieo trồng khoảng 5.500 ha ngô và 3.500 ha rau màu, nhưng sau bão lũ đã trồng thêm 1.627 ha, đưa tổng diện tích cây vụ Đông lên hơn 10.600 ha", ông Nguyễn Xuân Huy vui mừng cho biết thêm.

×