Sáng 20/5, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao (VKSND) Nguyễn Huy Tiến trình bày Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng hình sự.

Viện trưởng VKSND tối cao cho biết bộ luật nhằm hoàn thiện cơ sở pháp lý, phù hợp với tên gọi, thẩm quyền và nhiệm vụ của các cơ quan tố tụng hình sự theo phương án tinh gọn bộ máy đã được phê duyệt, đồng thời giải quyết kịp thời các vấn đề cấp bách.

Bổ sung thẩm quyền của trưởng, phó trưởng công an xã

Dự luật có nhiều nội dung sửa đổi, bổ sung các điều luật liên quan đến sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy các cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng và các cơ quan có liên quan.

Theo đó, trên cơ sở đề nghị của Bộ Công an, dự luật bổ sung quy định điều tra viên trung cấp trở lên (của cơ quan cơ quan cảnh sát điều tra công an cấp tỉnh), là trưởng hoặc phó trưởng công an xã.

Các điều tra viên này được thủ trưởng cơ quan cảnh sát điều tra công an cấp tỉnh phân công có thẩm quyền tiến hành khởi tố, điều tra vụ án hình sự về tội ít nghiêm trọng, nghiêm trọng, có mức cao nhất của khung hình phạt đến 7 năm tù xảy ra trên địa bàn cấp xã.

Việc này để đáp ứng yêu cầu thực tiễn khi không tổ chức công an cấp huyện.

Cùng với đó, dự luật sửa đổi một số vấn đề liên quan đến thẩm quyền tố tụng của hệ thống viện kiểm sát nhân dân, tòa án nhân dân từ 4 cấp còn 3 cấp.

Sửa đổi tên gọi, bộ máy của hải quan, kiểm lâm, kiểm ngư khi tiến hành một số hoạt động điều tra trong Bộ Luật tố tụng hình sự. Sửa đổi các quy định liên quan việc không tổ chức nhà tạm giữ, cơ quan thi hành án hình sự công an cấp huyện…;

Ông Tiến cũng cho hay, dự luật quy định tòa án khu vực có thẩm quyền xét xử sơ thẩm đối với vụ án hình sự về các tội phạm mà mức cao nhất của khung hình phạt đến 20 năm tù, trừ một số trường hợp án nghiêm trọng, phức tạp thuộc thẩm quyền truy tố, xét xử của viện kiểm sát, tòa án cấp tỉnh.

Bổ sung thẩm quyền kháng nghị giám đốc thẩm, tái thẩm hình sự của viện trưởng viện kiểm sát cấp tỉnh và thẩm quyền kháng nghị giám đốc thẩm của chánh án tòa án cấp tỉnh đối với bản án có hiệu lực pháp luật của tòa án khu vực.

Đối với thẩm quyền truy tố, xét xử của viện kiểm sát, tòa án quân sự giữ nguyên.

Ngoài ra, dự luật bổ sung trình tự, thủ tục điều tra, truy tố trong trường hợp bị can vắng mặt.

Sửa đổi trình tự, thủ tục thi hành án tử hình theo hướng bổ sung thời hạn xem xét quyết định ân giảm và thời hạn tòa án quyết định hoãn thi hành án 2 năm khi có căn cứ…

Đồng thời, sửa đổi thời hạn giám định cho phù hợp với Luật Giám định tư pháp và những vấn đề khác có liên quan.

Tránh mâu thuẫn trong quy định nhiệm vụ, quyền hạn của công an xã

Thẩm tra, Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban nhận thấy trong bối cảnh sau sắp xếp đơn vị hành chính, nhiều địa phương được sáp nhập trên cơ sở 2 hoặc 3 đơn vị hành chính cấp tỉnh hiện nay và ở mỗi địa phương chỉ bố trí 1 cấp cơ quan điều tra tại công an cấp tỉnh (thay vì 2 cấp như trước đây).

Do vậy, việc dự thảo Luật đề xuất bổ sung một số nhiệm vụ, quyền hạn cho điều tra viên là trưởng hoặc phó trưởng công an xã tương tự như nhiệm vụ, quyền hạn của thủ trưởng cơ quan điều tra là rất cần thiết.

Việc này nhằm chỉ đạo, giải quyết kịp thời các vụ việc, vụ án về tội ít nghiêm trọng và tội nghiêm trọng xảy ra trên địa bàn cấp xã.

Tuy nhiên, nội dung quy định cụ thể về nhiệm vụ, quyền hạn của điều tra viên là trưởng hoặc phó trưởng công an xã tại khoản 4 điều 1 dự thảo Luật có nhiều nội dung chưa phù hợp, mâu thuẫn với các nội dung khác của Bộ luật Tố tụng hình sự và mâu thuẫn ngay trong dự thảo luật, do đó sẽ phát sinh vướng mắc và không khả thi khi triển khai trên thực tế.

Ủy ban đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát kỹ lưỡng các quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự để sửa đổi, bổ sung các nội dung liên quan đến nhiệm vụ, quyền hạn của điều tra viên thuộc cơ quan cảnh sát điều tra công an cấp tỉnh được bố trí là trưởng hoặc phó trưởng công an xã.

Từ đó bảo đảm chặt chẽ, thống nhất, khả thi, đáp ứng yêu cầu giải quyết kịp thời các vụ việc, vụ án xảy ra trên địa bàn cấp xã.

×