Dự hội thảo có lãnh đạo Bộ NNPTNT; lãnh đạo Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn; các trường đại học; lãnh đạo Sở NNPTNT các tỉnh, thành phố khu vực Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).

Lao động vùng ĐBSCL có trình độ thấp và già hóa

Thời gian qua, dưới sự quan tâm của Đảng và Chính phủ, trình độ lao động của vùng ĐBSCL đã được cải thiện. Trong đó, tỷ lệ lao động trong vùng đã qua đào tạo tăng từ 12,2% năm 2016 lên 14,6% năm 2021; năng suất lao động ngành nông lâm thủy sản của vùng cũng có xu hướng tăng.

Tốc độ tăng trưởng năng suất lao động ngành nông lâm thủy sản trong giai đoạn 2017 - 2021 đạt 11,5%/năm, cao hơn so với năng suất lao động ngành công nghiệp, xây dựng và dịch vụ; thu nhập của lao động trong vùng có xu hướng tăng liên tục; tốc độ tăng trưởng thu nhập bình quân của lao động vùng đạt 4,9%/năm.

Tuy nhiên, hiện vùng ĐBSCL đang là khu vực có số người di cư khỏi vùng lớn nhất cả nước. Theo Tổng cục Thống kê, trong 10 năm trở lại đây, số lượng người di cư khỏi vùng châu thổ này đã lên đến gần 1,1 triệu người, lớn hơn dân số của một số tỉnh trong vùng.

Nguyên nhân được xác định là do năng suất lao động và thu nhập của người dân thấp hơn vùng Đông Nam Bộ. Năm 2021, thu nhập bình quân đầu người vùng ĐBSCL chỉ đạt hơn 3,7 triệu đồng/người/tháng, thấp hơn 56% so với vùng Đông Nam Bộ.

Phát biểu tại hội thảo, bà Nguyễn Thị Hoàng Yến - Phó Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn (Bộ NNPTNT) cho biết: Lực lượng lao động vùng ĐBSCL đang có xu hướng giảm. Cụ thể, tốc độ tăng trưởng lực lượng lao động vùng giảm 0,83%/năm trong giai đoạn 2011 - 2021 và lao động khu vực nông thôn giảm với tốc độ nhanh hơn là 1,23%/năm.

Bên cạnh đó, tại hội thảo nhiều ý kiến cũng cho rằng, các tỉnh, thành trong vùng còn đang đối mặt với nguy cơ dư thừa lao động trình độ thấp, có xu hướng già hóa. Hiện chuyển dịch cơ cấu lao động vùng ĐBSCL từ ngành nông lâm thủy sản sang ngành công nghiệp, xây dựng và dịch vụ còn tương đối chậm so với cả nước.

Cần tập trung làm rõ mục đích đào tạo và chuyển đổi nghề cho lao động nông thôn

Để có lực lượng lao động đáp ứng được nhu cầu và định hướng phát triển bền vững của vùng, theo ông Lê Đức Thịnh - Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn: Vùng ĐBSCL cần đẩy mạnh, đổi mới toàn diện công tác đào tạo nghề, nhất là nghề liên quan đến sản xuất an toàn, giảm phát thải; quản lý, quản trị chuỗi giá trị nông sản; ứng dụng công nghệ tin học, chuyển đổi số nghề dịch vụ nông nghiệp, nông thôn; cơ giới hóa, chế biến nông sản và phụ phẩm nông nghiệp.

Tại hội thảo, Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn cũng trình bày dự thảo Đề án "Đào tạo chuyển đổi nghề nông nghiệp nông thôn vùng ĐBSCL đến năm 2030".

Theo đề án, đến năm 2030 tỷ lệ lao động vùng ĐBSCL qua đào tạo đạt 65%. Trong đó, tỷ lệ qua đào tạo có bằng cấp chứng chỉ đạt 25%; tỷ trọng lao động khu vực nông nghiệp giảm xuống còn 20 – 25%; số lượng lao động cần đào tạo nghề 1,5 triệu lao động. 

Đến năm 2030, toàn vùng tỷ lệ cán bộ hợp tác xã tốt nghiệp cao đẳng, đại học ít nhất 25%; khoảng 80% giám đốc tác xã tốt được đào tạo sơ cấp nghề giám đốc; tăng thu nhập bình quân đầu người trong vùng đạt 146 triệu đồng/người/năm.

Phát biểu tại hội thảo, ông Trần Thanh Nam, Thứ trưởng Bộ NNPTNT đánh giá: Hiện tiềm năng và thế mạnh về phát triển nông nghiệp trong vùng ĐBSCL chưa khai thác hết, trong khi đó lực lượng lao động lại di cư sang các vùng khác tương đối lớn. Vì vậy, để giữ chân người lao động Bộ sẽ phối hợp với các tỉnh, thành trong vùng xây dựng các giải pháp đào tạo nghề phù hợp cho khu vực.

Theo Thứ trưởng Trần Thanh Nam, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm đến công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn khu vực ĐBSCL, vì vậy Đề án "Đào tạo chuyển đổi nghề nông nghiệp nông thôn vùng ĐBSCL đến năm 2030" cần tập trung làm rõ mục đích đào tạo và chuyển đổi nghề cho lao động nông thôn.

Các tỉnh cần tập trung rà soát, nắm chắc đối tượng, nhu cầu đào tạo nghề cho lao động nông nghiệp nông thôn; tập trung đào tạo lực lượng nông dân chuyên nghiệp; đẩy mạnh công tác đào tạo nông dân chất lượng cao tham gia vào thị trường lao động quốc tế thông qua hợp đồng lao động của các doanh nghiệp; xây dựng các chương trình đào tạo đa mục tiêu, đa đối tượng và đa hình thức.

Thứ trưởng Bộ NNPTNT cũng yêu cầu các tỉnh, thành vùng ĐBSCL cần đẩy mạnh xã hội hóa trong công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn; các địa phương phải có cơ chế đặt hàng với doanh nghiệp trong công tác đào tạo lao động; đồng thời phải có các chính sách, cơ chế ưu đãi, hấp dẫn cho các doanh nghiệp tham gia công tác đào tạo nghề; có chính sách cho người lao động vay ưu đãi trong việc học nghề.

×