Bình luận
0
Theo con đường làng rợp bóng mát cây xanh, tôi tìm đến Di tích lịch sử văn hóa từ đường dòng họ Nguyễn Hầu (vẫn thường gọi là nhà thờ Nguyễn Hầu) ở thôn Đồng Thịnh, xã Hoằng Lộc (huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa).
Không to lớn, bề thế, di tích khiêm nhường trong không gian làng quê truyền thống vừa yên bình, gần gũi vừa cổ kính, uy nghiêm.
Lý giải về tên gọi của di tích, bác Nguyễn Xuân Cống - hậu duệ của tiến sĩ Nguyễn Nhân Lễ, cũng đồng thời là người có trách nhiệm quản lý di tích, chia sẻ: “Di tích Từ đường dòng họ Nguyễn Hầu là nơi thờ cụ Nguyễn Nhân Lễ và Nguyễn Thanh - hai vị đỗ tiến sĩ, cùng các vị tiền nhân.
Theo truyền lại, sau khi đỗ đạt làm quan trong triều đình, các cụ được vua ban cho tước Hầu, vì thế mà hàng trăm năm qua, nơi đây vẫn chỉ có duy nhất tên gọi từ đường dòng họ Nguyễn Hầu”.
Theo sử liệu và văn bản lưu truyền tại địa phương, Hoằng Lộc thuở xa xưa có tên là Kẻ Vụt, sau đó là trang Đường Bột - tên gọi này đã xuất hiện trong thần phả ghi lại về vị Thần hoàng làng Nguyễn Tuyên, tức tướng Nguyễn Tuyên đã có công giúp vua Lý đánh đuổi giặc ngoại xâm. Về sau lại được chia thành Bột Thượng và Bột Hạ, còn gọi là Lưỡng Bột...
Di tích lịch sử văn hóa từ đường dòng họ Nguyễn Hầu mang dấu ấn kiến trúc thời Nguyễn tại xã Hoằng Lộc, huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa.
Ở Hoằng Lộc, việc học hành được quan tâm, chú trọng từ sớm. Tuy nhiên, phải đến cuối thế kỷ 15, dưới triều vua Lê Thánh tông, vùng đất Hoằng Lộc mới có người đỗ đại khoa là tiến sĩ Nguyễn Nhân Lễ - người “khai khoa” cho truyền thống khoa bảng trên quê hương hiếu học.
Ngưỡng mộ trước sự đỗ đạt của ông, người Hoằng Lộc đến nay còn lưu truyền câu ca: “Lưỡng Bột khai khoa đệ nhất kỳ/ Nhị thập nhất tuế, tiến sĩ bi”, được hiểu là “Mở đầu đại khoa hai làng Bột/ Hăm mốt tuổi bia tiến sĩ ghi”.
Nguyễn Nhân Lễ sinh năm 1461 trong gia đình có truyền thống Nho học. Bấy giờ, đất nước dưới sự trị vì của vua Lê Thánh tông cũng là thời kỳ mà việc thi cử được đề cao nhằm tuyển chọn nhân tài cho đất nước.
Theo sách Danh nhân văn hóa Hoằng Hóa: “Việc học hành thi cử dưới thời Lê Thánh tông bắt đầu đi vào quy củ, nền nếp với 3 năm Nhà nước tổ chức một khoa thi Hội. Năm trước tổ chức thi Hương ở các trấn, năm sau tổ chức thi Hội ở kinh đô. Những người đỗ kỳ thi Hội được tham dự kỳ thi Đình để phân thứ hạng cao thấp... người nào trúng được 4 kỳ là tiến sĩ...
Chính sách tuyển dụng quan lại của Nhà nước, chính sách trọng học của Lê Thánh tông đã tạo điều kiện thuận lợi cho các môn đồ Khổng giáo thi thố tài năng trong việc trị quốc, an dân. Nhiều tài năng xuất chúng trên các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, giáo dục và ngoại giao được đào luyện dưới thời Lê Thánh tông”.
Nhờ thông minh, lại chăm chỉ đèn sách, trong kỳ thi khoa Tân Sửu (năm 1481) Nguyễn Nhân Lễ đỗ Đệ tam giáp đồng tiến sĩ xuất thân. Theo sử liệu, ở khoa thi này triều đình nhà Lê lấy đỗ 40 người, chia làm 3 giáp (Đệ nhất giáp; Đệ nhị giáp; Đệ tam giáp) và tên Nguyễn Nhân Lễ xếp thứ 19.
Từ đường dòng họ Nguyễn Hầu là nơi thờ 2 vị đại khoa Nguyễn Nhân Lễ và Nguyễn Thanh cùng các vị tiền nhân ở xã Hoằng Lộc, huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa.
Sau khi thi đỗ tiến sĩ, Nguyễn Nhân Lễ được triều đình nhà Lê bổ nhiệm làm quan. Trải qua hơn 40 năm quan trường với nhiều cương vị, từ Tri huyện đến Hiến sát sứ, có tài liệu viết rằng, ông làm đến chức Hữu Thị lang.
Trong đó, thời vua Lê Thánh tông và Lê Hiến tông đất nước thịnh vượng, trong ngoài thái bình, nhưng đến thời vua Lê Uy Mục, triều đình nhà Lê rơi vào rối loạn, phân chia thành nhiều phe phái, từ đó dẫn đến đất nước loạn lạc, cuộc sống người dân lầm than.
Cuộc đời làm quan trải qua nhiều cương vị, lại chứng kiến sự thay đổi của thời cuộc, biến động chính trị. Tuy nhiên, dù ở cương vị nào, Nguyễn Nhân Lễ vẫn giữ phẩm cách của viên quan thanh liêm, thương yêu dân chúng và đau đáu về vận mệnh đất nước. Năm 1522, ông đột ngột qua đời khi đang còn làm quan.
Đánh giá về sự nghiệp làm quan của Nguyễn Nhân Lễ thời bấy giờ, theo sách Danh nhân văn hóa Hoằng Hóa: “Đóng góp của Nguyễn Nhân Lễ chủ yếu trên lĩnh vực chính trị. Tuy đảm nhiệm chức quan không cao, hoạn lộ ít hanh thông nhưng trong thời gian xuất chính, Nguyễn Nhân Lễ chủ yếu làm quan ở các địa phương, gắn bó mật thiết với quần chúng Nhân dân và có những đóng góp nhất định với các địa phương khi tại nhiệm”.
Kể từ tiến sĩ khai khoa Nguyễn Nhân Lễ đến kỳ thi Nho học cuối cùng, Hoằng Lộc có lịch sử khoa cử 438 năm với 12 người đỗ đại khoa, đề danh bảng vàng, trong đó có 7 người tên tuổi được lưu danh tại Văn miếu Quốc Tử Giám.
Đáng nói, sau Nguyễn Nhân Lễ, cháu ông là tiến sĩ Nguyễn Thanh cũng chính là người thứ 2 ở Hoằng Lộc đỗ đại khoa.
Thắp nén tâm hương tưởng nhớ tiền nhân, ông Nguyễn Xuân Cống tự hào: “Trong lịch sử, dòng họ Nguyễn Hầu có nhiều người theo nghiệp chữ nghĩa, học hành, thi cử đỗ đạt. Tiếp nối truyền thống tiên tổ, ngày nay cháu con trong dòng họ cũng quyết tâm theo đuổi việc học hành. Tiêu biểu có cháu Nguyễn Xuân Ưng đã giành Huy chương Vàng Olympic Vật lý quốc tế năm 2019...
Các cụ xưa làm quan vốn thanh liêm, nên tài sản để lại cho hậu thế là tiếng thơm muôn đời. Hàng năm, vào ngày 14 tháng 8 (âm lịch) con cháu trong dòng họ Nguyễn Hầu từ khắp mọi nơi lại tề tựu về di tích để cùng nhau dâng hương tưởng nhớ tiền nhân. Và đây cũng là dịp để “thắp lửa” khuyến khích việc học hành trong thế hệ trẻ”.
Tình cờ thấy một con động vật hoang dã là con rái cá chui vào lừ (lờ bắt cá), anh Lĩnh, một nông dân ở phường Đông Hà, tỉnh Quảng Trị (mới) đã gọi điện báo cơ quan chức năng để xử lý. Con động vật hoang dã này có tên trong sách đỏ Việt Nam sau đó được thả về tự nhiên. Ở Quảng Trị, dân gọi con rái cá là con ma rà.
Con số cuối ngày sinh Âm lịch này ẩn chứa nhiều bí mật về may mắn và phúc lành, ai sinh vào ngày này có quý nhân giúp đỡ trong suốt cuộc đời.
Chia sẻ
Tối 30/7, Công an tỉnh Lâm Đồng đã phối hợp với ngành liên quan khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi để làm rõ nguyên nhân vụ người đàn ông tử vong trên đường Âu Cơ, phường Tiến Thành, tỉnh Lâm Đồng.
Chia sẻ
Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, Việt Nam luôn ủng hộ, sẵn sàng tham gia vào các nỗ lực của ASEAN nói chung và phối hợp với nước Chủ tịch Malaysia nói riêng trong giải quyết các vấn đề khu vực.
Chia sẻ
Vừa về đến sân bay Tân Sơn Nhất, tiền vệ Văn Trường tiết lộ bí quyết "cân" hơn 35.000 khán giả Indonesia trong trận chung kết giúp U23 Việt Nam vô đich giải U23 Đông Nam Á 2025.
Chia sẻ
Nguyễn Đức Phú là tiền vệ thuộc biên chế CLB PVF-CAND. Cầu thủ 22 tuổi là thành viên của U23 Việt Nam.
Chia sẻ
Từ ngày 29/8 đến 2/9/2025, tỉnh Gia Lai sẽ tổ chức Lễ hội “Tinh hoa đại ngàn – Biển xanh hội tụ” tại phường Quy Nhơn (tỉnh Gia Lai) với nhiều hoạt động quy mô lớn nhằm quảng bá du lịch, văn hóa và sản vật đặc trưng địa phương sau hợp nhất hành chính.
Chia sẻ
Mạng xã hội lan truyền đoạn clip 1 thanh niên cầm dao đe dọa tài xế xe ba gác nghi do mâu thuẫn khi tham gia giao thông, hiện cảnh sát đã mời đối tượng làm việc.
Chia sẻ
Ngày 29/7, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết ông đã cảnh báo các quan chức Trung Quốc rằng, việc Bắc Kinh tiếp tục mua dầu Nga bị trừng phạt có thể dẫn tới việc bị đánh thuế cực cao – lên tới 100% – theo luật đang được Quốc hội Mỹ xem xét.
Chia sẻ
CLB CAHN gia hạn hợp đồng với Cao Pendant Quang Vinh; Riyad Mahrez đáp trả Ronaldo; ĐT nữ Anh có thể kiếm thêm 80 triệu bảng; Zirkzee quyết tìm lại phong độ ở M.U; Newcastle nhảy vào cuộc đua giành Nicolas Jackson.
Chia sẻ
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp kiểm tra thực tế đập ngăn mặn giữ ngọt lớn nhất Đông Nam Á trước khi công trình được triển khai sửa chữa cấp bách.
Chia sẻ
Tun Phạm vừa lên tiếng phản hồi trước thông tin mình không đóng thuế theo quy định của pháp luật và bị truy thu 500 triệu đồng.
Chia sẻ
Trên địa bàn xã hiện có 114 ngôi nhà bị ảnh hưởng, trong đó bản Ta Đo chịu thiệt hại nặng nề nhất. Lãnh đạo tỉnh Nghệ An chỉ đạo v ề việc khắc phục hậu quả mưa lũ; bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp cùng vào cuộc chung tay hỗ trợ, sẻ chia khó khăn cùng người dân.
Chia sẻ
Một đêm tháng 7 như nhiều đêm khác, đơn vị phòng không cơ động thuộc Lữ đoàn 59 Ukraine gần thành phố Pavlograd nghe thấy những tiếng vo ve rợn người vang vọng khắp bầu trời đêm. Sau đó, tiếng nổ liên hồi, ánh chớp lóe lên giữa cánh đồng hướng dương và mùi thuốc súng nồng nặc xộc lên trong không khí, theo Kyiv Post.
Chia sẻ
U23 Việt Nam về đến sân bay Tân Sơn Nhất (TP.HCM) chiều tối 30/7 trong sự chào đón của người hâm mộ sau khi đánh bại chủ nhà Indonesia giành chức vô địch U23 Đông Nam Á 2025.
Chia sẻ
Thăm lực lượng làm nhiệm vụ A80, Trung tướng Trương Thiên Tô đánh giá tất cả vượt qua nhiều khó khăn, đặc biệt là 7 khối nữ cán bộ, chiến sĩ đã góp phần lan tỏa hình ảnh nữ quân nhân cách mạng vừa xinh đẹp, duyên dáng nhưng không kém phần hùng tráng.
Chia sẻ
Trần Anh Dũng vào tiệm vàng ở đường Võ Văn Vân rồi vờ hỏi mua nhẫn vàng, sau đó, cướp chiếc nhẫn rồi tháo chạy, kéo theo nữ nhân viên trên đường.
Chia sẻ
3 con giáp này gặp gỡ quý nhân trong tháng 6 nhuận Âm lịch, giúp công việc của họ thuận lợi, tình hình tài chính cũng được cải thiện.
Chia sẻ
Làm việc với Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, lãnh đạo TP.Huế kiến nghị Chính phủ xem xét hỗ trợ nhiều dự án lớn trên địa bàn.
Chia sẻ
Theo một số nguồn tin, Trường Tươi Bình Phước đã đạt được thỏa thuận chiêu mộ tiền đạo Alex Sandro, người được định giá 400.000 euro (tương đương 12,134 tỷ đồng).
Chia sẻ
Trưa 30/7, tại một bãi biển thuộc thành phố Mitoyo, tỉnh Kagawa, Nhật Bản, một nam thanh niên Việt Nam được phát hiện bị đuối nước khi tắm biển cùng một người bạn. Nạn nhân sau đó được xác nhận đã tử vong, theo KSB.
Chia sẻ
Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Cần Thơ cho biết, sau khi bỏ cấp huyện, thực hiện chính quyền 2 cấp, địa phương chỉ tổ chức lại các trạm chăn nuôi và thú y theo mô hình khu vực liên xã, phường. Đối với trạm trồng trọt và bảo vệ thực vật, trạm khuyến nông, trạm thủy lợi sẽ hợp nhất về Trung tâm dịch vụ Nông nghiệp và Khuyến nông.
Chia sẻ
Ở vùng núi cao này, mỗi đêm trời trong lại hóa thành mái vòm rực sáng. Lúc này, nhiều người kéo nhau lên dốc, ngồi dưới hiên nhà gỗ, tắt đèn và ngẩng đầu - “thở cùng vũ trụ”, để thấy trái tim sáng lấp lánh giữa khoảng không bao la.
Chia sẻ
Ngày 27/7, Tom Cruise và Ana de Armas chính thức xuất hiện cùng nhau tại Vermont, Mỹ.
Chia sẻ
Ngay sau khi chính thức lên sóng tập 1, chương trình "Chiến sĩ quả cảm" đã ngay lập tức đạt loạt thành tích ấn tượng như Top 1 Rating Đài truyền hình Việt Nam VTV3, Top 1 Chương trình được thảo luận nhiều nhất trên mạng xã hội trong 24 giờ...
Chia sẻ
Mùa quả ươi bay đang vào cao điểm tại các cánh rừng ở Đà Nẵng, thu hút hàng trăm người dân đổ vào rừng nhặt quả kiếm thu nhập, có người mỗi ngày thu về cả triệu đồng. Trước tình trạng người dân trèo cây, chặt cành hái quả gây nguy cơ xâm hại rừng, lực lượng kiểm lâm và bảo vệ rừng đã lập nhiều chốt chặn, tăng cường tuần tra, tuyên truyền bảo vệ cây ươi và giữ gìn rừng bền vững.
Chia sẻ
Lợi dụng sự thiếu hiểu biết và tâm lý nôn nóng của người dân, Nguyễn Văn Minh (SN 1963, trú xã Hòa Khương, TP.Đà Nẵng) đã tự xưng có khả năng “chạy” các thủ tục về đất đai để chiếm đoạt hơn 727 triệu đồng của 13 nạn nhân.
Chia sẻ
Chủ tịch UBND TP.HCM yêu cầu các đơn vị liên quan thực hiện nghiêm công tác chống khai thác IUU. Nếu không hoàn thành nhiệm vụ, người đứng đầu đơn vị phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND thành phố.
Chia sẻ
Nam tước, Đại thần Cơ mật Viện, Thượng thư Bộ Công kiêm Bộ Binh Đoàn Đình Duyệt có nhiều công lao đóng góp với quốc gia, dân tộc, quê hương.
Chia sẻ
Là 1 trong 3 phường được chia ra từ TP Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình cũ, phường Đồng Thuận (tỉnh Quảng Trị mới) có tiềm năng, lợi thế hiếm địa phương nào có được. Phường Đồng Thuận được thiên nhiên ưu ái ban tặng nguồn đất đai dồi dào, đa dạng, vừa có đường thiên lý Bắc - Nam đi qua, có cảng hàng không, vừa có bờ biển dài và đẹp.
Chia sẻ
Bộ Nông nghiệp và Môi trường khẳng định, thủ tục cấp lại sổ đỏ bị mất chỉ cần tối đa 10 ngày, không yêu cầu xác minh thế chấp với ngân hàng như một số nơi đang áp dụng.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Khánh Lộc 
