Loài cá dầm xanh này chỉ sinh sản ở ngoài tự nhiên, vào khoảng tháng 3, tháng 4, người dân huyện Mai Châu (tỉnh Hòa Bình) thường ra sông Mã vớt cá về nuôi trong ao. 

Thế nhưng, gần 30 năm qua, người dân xóm Trăng Tà, xã Nhân Mỹ (huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình) đã nuôi cá dầm xanh và điều bất ngờ đã xảy ra, đàn cá dầm xanh có con đã "chịu” sinh sản trong ao.

Với làn nước mát lạnh quanh năm là điều kiện thuận lợi để người dân xóm Trăng Tà, xã Nhân Mỹ, huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình phát triển nuôi loài cá quý-cá dầm xanh-cá “tiến vua”.

Hơn 20 năm nuôi loài cá dầm xanh quý hiếm

Suối Cái là con suối lớn chảy qua nhiều xã thuộc địa bàn của huyện Tân Lạc, một trong những thượng nguồn của con suối này có nhánh chảy ra từ con suối nhỏ thuộc xóm Trăng Tà, xã Nhân Mỹ. 

Dòng suối trong vắt, nước chảy bốn mùa và mát lạnh là điều kiện thuận lợi để phát triển nuôi loài cá quý- cá dầm xanh (còn gọi là cá "tiến vua"). Tận dụng nguồn nước dồi dào này, người dân trong xóm đã đào ao thả cá dầm xanh...

Chúng tôi đến thăm gia đình ông Bùi Văn Chỏi. Gia đình ông có 2 ao nuôi cá dầm xanh, 1 ao nuôi trên 30 con cá dầm xanh trọng lượng từ 3- 4 kg/con cho sinh sản, 1 ao nuôi 400-500 con cá dầm xanh giống.

Kể về quá trình nuôi loài cá quý, ông Chỏi cho biết: Hơn 20 năm trước, các cụ ra suối bắt cá đã vớt được những con cá dầm xanh kích thước nhỏ như hạt thóc, đem về thả nuôi trong ao. 

Trong quá trình nuôi thấy cá dầm xanh phát triển, mỗi năm, gia đình ông lại ra suối vớt thêm cá dầm xanh giống về nuôi. 

Cá dầm xanh có hình dáng, màu sắc rất đẹp nên gia đình để mấy chục con nuôi lâu năm. Thật bất ngờ, 2-3 năm gần đây, những con cá dầm xanh đã sinh sản ngay trong ao. 

Hiện nay, gia đình ông Chỏi là hộ duy nhất ở xóm Trăng Tà, xã Nhân Mỹ, huyện Tân Lạc (tỉnh Hòa Bình) có cá dầm xanh sinh sản khi nuôi trong ao. Cá mẹ được gia đình nuôi ở ao riêng, còn ao trước nhà là cá con chuyển từ ao cá sinh sản về.

Ông Chỏi cho biết thêm: Cá dầm xanh có nguồn gốc tự nhiên nuôi tuy chậm lớn nhưng lại không tốn thức ăn, đặc biệt là cá chỉ sống ở nước sạch đầu nguồn, ít có bệnh tật. 

Thức ăn của cá dầm xanh chủ yếu là cây cỏ tạp quanh vườn nhà. Về nguồn nước đặc biệt giống cá quý hiếm này ưa sạch nên không thể để nước tù, mà phải luôn duy trì nguồn nước chảy vào và ra suốt quá trình nuôi cá.

Vì vậy, theo ông Chỏi mà giống cá này chỉ nuôi được ở vùng đầu nguồn hay nơi có độ dốc nước chảy suốt mới phát triển và sinh trưởng tốt. Những vùng khác có thể nuôi sống nhưng cá không phát triển, sinh ra nhiều bệnh và chết cá.

Chúng tôi tiếp tục tới thăm ao cá dầm xanh của gia đình ông Bùi Ngọc Bích. Toàn bộ cá dầm xanh đang nuôi đều được gia đình bắt từ suối về. 

Ông Bích vừa vãi thức ăn, hàng trăm con cá dầm xanh trọng lượng từ vài lạng đến 1- 2kg thi nhau ăn. Để đảm bảo môi trường cho loài cá quý phát triển, ông dùng ti ô dẫn nước từ suối Cái về. Nước chảy vào, chảy ra liên tục nên ao cá trong xanh, mát lạnh quanh năm.

Triển vọng về mô hình nuôi cá “tiến vua”

Hiện nay cá dầm xanh ngoài tự nhiên ngày càng ít dần. Trong xã Nhân Mỹ, huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình cũng nhiều xóm có diện tích ao để thả cá, nhưng chỉ xóm Trăng Tà có điều kiện phù hợp để nuôi cá dầm xanh. 

Từ khi một số hộ vớt cá dầm xanh giống về nuôi đến nay, số lượng loài cá quý hiếm này tăng đáng kể. Cá dầm xanh nuôi đã sinh sản trong ao nên cung cấp nhiều cá giống cho bà con. 

Với cá dầm xanh giống được bán ra thị trường với giá 20.000 đồng/con; cá dầm xanh thương phẩm bán với giá từ 200.000- 250.000 đồng/kg.

Mặc dù giá cao hơn so với các loại cá khác, nhưng hiện cung không đủ cầu. Trong thời gian tới, các hộ dân xóm Trăng Tà tiếp tục tăng số lượng cá giống nuôi trong ao để đáp ứng nhu cầu của nhiều người muốn mua con giống, cũng như cá thịt. Đồng thời, đây cũng là việc làm góp phần bảo tồn giống cá quý.

Thời gian tới, nếu được hỗ trợ, định hướng phát triển, nuôi cá dầm xanh ở thượng nguồn suối Cái có thể trở thành hướng phát triển kinh tế nhiều triển vọng; giúp khai thác được tiềm năng thiên nhiên ban tặng; nâng cao thu nhập cho người dân, nhất là ở xóm Trăng Tà, xã Nhân Mỹ, huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình.

×