Xe chở khách "núp bóng" xe gia đình

Trong vài năm trở lại đây, đặc biệt khi diễn ra đại dịch Covid-19, một hình thức vận tải khách mới bùng nổ được nhiều người dân ưa chuộng sử dụng, đó là xe tiện chuyến, đi chung. Không chỉ có những hội nhóm để “bắn" khách có nhu cầu di chuyển từ các tỉnh đến Hà Nội mà hiện nay các nhà xe còn thành lập công ty để hợp thức hóa hình thức vận tải này như xe khách.

Trong vai khách hàng có nhu cầu di chuyển từ Hà Nội về Thái Nguyên và ngược lại trong ngày, phóng viên (PV) được giới thiệu gọi điện đặt xe Thanh Sang (nhà xe đã được đa số người dân ở “đất Chè" quen gọi). Thực chất, đây là Công ty TNHH Thương mại và Du lịch Thanh Sang có địa chỉ tại thành phố Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên hoạt động đa lĩnh vực.

Khi gọi điện đặt xe, PV chỉ cần thông báo điểm đón và đến cùng ngày, giờ đi sẽ được nhà xe này điều phối. Trước giờ khởi hành 30 phút, lái xe sẽ gọi điện xác nhận điểm đón và giờ đón để khách hàng chủ động ra vị trí đã hẹn.

Mặc dù theo quy định hoạt động chở khách có thu phí là kinh doanh vận tải và xe phải đăng ký kinh doanh, gắn biển số vàng để phân biệt tuy nhiên, đón chúng tôi lại là xe biển trắng, xe gia đình.

Lái xe cho biết, nếu đi biển vàng sẽ có nhiều tuyến phố của Hà Nội cấm xe hợp đồng (biển vàng) dưới 9 chỗ, taxi nên không thể đón được khách nên tất cả các xe của nhà xe Thanh Sang đều là biển trắng.

“Phải biển trắng chứ, biển vàng mà vào phố ăn phạt suốt ngày", lái xe Thanh Sang chia sẻ.

Trên suốt hành trình, lái xe cũng cho biết, hiện nay nhà xe Thanh Sang đang có khoảng 60 xe ô tô con gia đình loại 5-8 chỗ hoạt động dưới hình thức xe tiện chuyến, đi chung tuyến Thái Nguyên - Hà Nội và không dùng xe biển vàng để chở khách. Thời gian hoạt động của nhà xe Thanh Sang từ 4 giờ sáng đến 20 giờ hàng ngày với tần suất 1 giờ/chuyến.

“Cô chuyên đi xe này (xe Thanh Sang) vì tiện có thể đón theo yêu cầu, trước đó cũng đi nhiều xe chung của Thái Nguyên”, hành khách trên xe chia sẻ lý do chọn xe tiện chuyến.

Theo tìm hiểu của PV, các xe của Công ty Thanh Sang “mạnh ai nấy chạy", không cần bến bãi, lệnh xuất bến, không cần đi về đúng khung giờ và đón/trả khách mọi nơi theo yêu cầu bất kể giờ nào miễn là trong thời gian hoạt động từ 4 giờ sáng đến 20 giờ.

Khách hàng đi xe của Công ty Thanh Sang sẽ trực tiếp thanh toán cước cho lái xe. Khi PV yêu cầu vé xe để thanh toán thì lái xe cho biết không có vé mà chỉ có biên lai cước phí. 

Theo đó, trên biên lai đưa cho khách hàng sẽ thể hiện rõ các thông tin như dấu đỏ của Công ty TNHH Thương mại và Du lịch Thanh Sang, thời gian, tên khách hàng, điểm đi/đến, giá vé, biển số xe… Đặc biệt, Công ty Thanh Sang chuẩn bị sẵn biên lai cước phí để cho khách hàng sẽ tự điền thông tin nếu có nhu cầu.

Có thể thấy, nhờ "núp bóng" xe gia đình, các xe của nhà xe Thanh Sang có thể “lộng hành" mọi tuyến phố cấm, đường cấm của Thủ đô mà không gặp bất cứ khó khăn nào như các xe hợp đồng, taxi hoạt động hợp pháp.

Xe khách tuyến cố định “thoi thóp"... vì vắng khách

Tâm lý ngại ra bến chờ đợi, chen chúc đón xe của nhiều người dân, đặc biệt là khách hàng trẻ tuổi đã khiến xe tiện chuyến như các xe của Công ty Thanh Sang bùng nổ.

“Bây giờ ngại ra bến vì mất thêm tiền xe ôm, khi về nhà cũng mất thêm chặng nữa hoặc phải gọi người nhà đón, thêm cảnh chờ đợi đứng vật vờ. Do đó, xe tiện chuyến là lựa chọn mà tôi đã sử dụng thời gian gần đây, chi phí tính chung lại đều như nhau, nhưng được đưa đón tận nhà, ngồi xe con một mình một chỗ", một vị khách đi xe Thanh Sang chia sẻ.

Trước đây, bến xe Mỹ Đình là một trong những bến xe đông đúc nhất Thủ đô kể cả ngày thường và tăng đột biến mỗi dịp nghỉ lễ, Tết. Tuy nhiên, kể từ khi đại dịch Covid-19 bùng nổ, nhiều hình thức xe trá hình hoạt động như xe khách tuyến cố định đã khiến bến xe Mỹ Đình vắng vẻ lạ thường.

Theo ghi nhận của PV, ngay cả những dịp nghỉ lễ, Tết như Tết dương lịch hay Tết Nguyên đán, lượng khách ở bến xe Mỹ Đình cũng chỉ lác đác. Dù có đến hơn 10 quầy bán vé, nhưng chỉ có 1-2 khách làm thủ tục chờ đi xe. Điều này dấy lên hồi chuông báo động ở bến xe Mỹ Đình nói riêng và các bến xe ở địa bàn Hà Nội nói chung.

Ông Doãn Anh Pháp - Phó Giám đốc Bến xe Mỹ Đình, Hà Nội cho biết, hiện nay lượng khách chọn đi xe cố định đã giảm hẳn kể từ khi đại dịch Covid-19 diễn ra. Đặc biệt, các tuyến có quãng đường ngắn, lượng khách chọn đến bến xe còn lại rất ít khiến các nhà xe phải rời bỏ "lốt".

“Riêng tuyến Thái Nguyên - Hà Nội đã giảm so với trước đây quá nửa từ 10 xe giờ chỉ còn 4 xe hoạt động. Các doanh nghiệp vận tải hoạt động không hiệu quả buộc phải cắt giảm tần suất hoạt động", ông Pháp trăn trở.

Đối với những xe khách tuyến cố định Thái Nguyên - Hà Nội còn hoạt động cũng bởi cố gắng giữ tuyến, giữ "lốt" ở bến xe Mỹ Đình chờ những thay đổi trong thời gian tới.

“Xe tiện chuyến, limousine hiện nay quá nhiều khiến xe tuyến cố định đường ngắn Thái Nguyên - Hà Nội như chúng tôi không có khách. Điển hình như hôm nay (trước Tết Nguyên đán - PV) chỉ có 2 khách. Chúng tôi chạy duy trì lốt ở bến xe Mỹ Đình thôi, chỉ mong đủ chi phí hoạt động mà khó. Trong khi đó, nhiều xe cùng đường, cùng tuyến chạy nhiều năm giờ đã phải bỏ hết vì không có khách để duy trì", anh Nguyễn Văn Thuận, lái xe Xưởng Anh tuyến Thái Nguyên - Hà Nội chia sẻ.

Dùng xe gia đình chở khách, công ty Thanh Sang vi phạm gì?

Theo số liệu mà Sở GTVT tỉnh Thái Nguyên cung cấp đến PV báo Dân Việt, hiện Công ty TNHH thương mại và du lịch Thanh Sang chỉ có 4 xe loại 16 chỗ được cấp phù hiệu đủ điều kiện kinh doanh vận tải có thu phí.

Với những số liệu trên, có thể thấy, tất cả những xe con biển trắng của Công ty Thanh Sang dùng để kinh doanh vận tải đón/trả khách dưới hình thức tiện chuyến đều không được Sở GTVT tỉnh Thái Nguyên cấp phù hiệu và không đủ điều kiện hoạt động.

Theo Luật sư Hoàng Hương Giang, văn phòng Luật sư Chính Pháp, Đoàn luật sư TP. Hà Nội cho biết, xe kinh doanh vận tải hành khách phải được cấp phép bởi cơ quan có thẩm quyền. Những xe tiện chuyến sử dụng xe gia đình kinh doanh vận tải đón/trả khách tại các điểm cố định là vi phạm pháp luật.

“Với hành vi xe không đăng ký kinh doanh vận tải mà vẫn đón/trả khách sẽ bị xử phạt từ 20-24 triệu đồng đối với tổ chức (theo quy định tại khoản 7, điều 28 Nghị định 100/2019”, Luật sư Giang nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, vị Luật sư này cũng cho biết, việc các xe tiện chuyến của công ty TNHH Thương mại và Du lịch không đăng ký kinh doanh vận tải có thể không kê khai đóng thuế với hoạt động kinh doanh không phép và có dấu hiệu trốn thuế. 

Theo đó, cơ quan chức năng cần làm rõ có hay không việc kê khai thuế với hoạt động kinh doanh bằng xe gia đình của Công ty Thanh Sang, có hay không hành vi trốn để xử lý theo quy định của pháp luật.

“Trong trường hợp xe tiện chuyến có hành vi trốn thuế, tuỳ tính chất, mức độ có thể xử phạt vi phạm hành chính, thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự”, Luật sư Giang cho biết.

Về xử phạt vi phạm hành chính, Luật sư Hương Giang dẫn quy định tại Điều 17 Nghị định 125/2020/NĐ-CP quy định về xử phạt hành vi trốn thuế. Theo đó, Công ty Thanh Sang có thể bị phạt tiền từ 1,5 lần mức thuế trốn, thậm chí gấp 3 lần số thuế trốn.

Về xử lý hình sự, theo Điều 200 Bộ luật Hình sự 2015, điểm a, điểm b khoản 47 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 có quy định về tội trốn thuế: “Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây trốn thuế với số tiền từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng hoặc dưới 100.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi trốn thuế hoặc đã bị kết án về tội này mà còn vi phạm, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 1 năm và cao nhất từ 2-7 năm tù”, Luật sư Giang cho biết.

Thanh tra Sở GTVT tỉnh Thái Nguyên cũng cho biết, lực lượng chức năng đã nhiều lần xử lý các xe gia đình biển trắng vi phạm đón/trả khách có thu phí. Tuy nhiên, dù bị xử lý, tình trạng này vẫn tiếp tục tái diễn.

Còn lực lượng Cảnh sát giao thông Hà Nội cho biết, mặc dù đã nhiều lần ra quân xử lý xe hợp đồng đón/trả khách như xe tuyến cố định tuy nhiên, xe gia đình kinh doanh vận tải đón/trả khách rất khó phát hiện và xử lý trừ khi khách hàng tố cáo.

Như vậy, vì lợi nhuận mà nhiều năm nay, Công ty TNHH Thương mại và Du lịch Thanh Sang vẫn kinh doanh vận tải đón/trả khách "núp bóng" xe gia đình như xe khách tuyến cố định bất chấp các quy định pháp lý. Điều này gây ra hệ quả nhà nước thất thu thuế, doanh nghiệp kinh doanh bến xe thất thu phí bến bãi, các nhà xe làm ăn chân chính mất khách, bức xúc vì cạnh tranh không lành mạnh.

Trước thực trạng trên, các cơ quan chức năng cần có những giải pháp để lấy lại sự công bằng trong kinh doanh vận tải hành khách, có biện pháp quản lý xe tiện chuyến như xe gia đình của Công ty TNHH Thương mại và Du lịch Thanh Sang để tránh những hệ luỵ về sau.

×