Tạo dựng hệ thống đào tạo thống nhất và liên thông

Theo Nghị định 37/2025/NĐ-CP do Chính phủ ban hành ngày 26/2/2025, Bộ GDĐT sẽ đảm nhận vai trò quản lý GDNN thông qua việc hợp nhất Tổng cục GDNN và Vụ Giáo dục thường xuyên (GDTX) thành Cục GDNN và GDTX. 

Quá trình chuyển đổi này là một phần trong nỗ lực thống nhất hệ thống đào tạo quốc gia, tạo sự liên thông xuyên suốt từ giáo dục mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên, GDNN đến giáo dục đại học. Việc đảm bảo tính liên thông giữa các cấp học sẽ khắc phục những hạn chế trước đây khi hệ thống đào tạo bị phân mảnh, gây khó khăn cho việc học tập và nâng cao trình độ của người lao động.

Ông Trần Anh Tuấn, Phó Chủ tịch Hội GDNN TP.HCM, nhận định: "Quyết định này sẽ thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực một cách bài bản, kết hợp thế mạnh giáo dục - đào tạo với khoa học - kỹ thuật để phát triển các ngành kỹ thuật cao và dịch vụ hiện đại. Hệ thống GDNN sẽ tiếp tục phát triển đa dạng với đầy đủ các loại hình công lập và tư thục, mở rộng quy mô đào tạo nhằm đáp ứng nhu cầu nhân lực kỹ thuật nghiệp vụ cho nền kinh tế".

Tuy nhiên, ông Trần Anh Tuấn cũng chỉ ra những thách thức mà hệ thống GDNN cần vượt qua, bao gồm cơ cấu đào tạo chưa hợp lý, nội dung giảng dạy chưa đáp ứng tốt nhu cầu thị trường lao động, cũng như khoảng cách giữa đào tạo và thực tế sử dụng lao động.

Bà Vương Thị Ngọc Ẩn, Trưởng phòng Đào tạo Trường Cao đẳng Thủ Thiêm, cho biết việc thay đổi hệ thống quản lý sẽ giúp các trường cao đẳng có lợi thế hơn trong công tác tuyển sinh. Trước đây, các trường đại học và cao đẳng chịu sự quản lý khác nhau, gây khó khăn trong công tác tuyển sinh. Nay khi các trường cao đẳng cùng thuộc quản lý của Bộ GDĐT với đại học, hy vọng sẽ có những chính sách hỗ trợ tốt hơn cho công tác tuyển sinh và đào tạo.

Trên thực tế, đã những chính sách thể hiện sự thay đổi mạnh mẽ của Bộ GDĐT, tác động tích cực đến sự phát triển của các trường cao đẳng. Cụ thể, từ năm 2025, hệ thống xét tuyển chung của Bộ sẽ xét nguyện vọng của thí sinh ở cả bậc cao đẳng, thay vì chỉ riêng đại học như các năm trước đây. Việc này giúp các trường cao đẳng có vị trí hơn trong công tác tuyển sinh, đảm bảo chất lượng đầu vào. 

Đổi mới GDNN để đáp ứng nhu cầu thị trường lao động

Ông Trần Anh Tuấn, Phó Chủ tịch Hội GDNN TP.HCM, cho biết: "Hiện nay, nhu cầu lao động có tay nghề cao đang tăng lên, nhưng năng lực đào tạo của nhiều cơ sở vẫn còn hạn chế. Việc đào tạo chưa cân đối giữa các cấp trình độ và ngành nghề khiến một số lĩnh vực thiếu hụt nhân lực trong khi một số khác lại dư thừa. Hơn nữa, chính sách tuyển dụng, tiền lương chưa thực sự hấp dẫn khiến việc thu hút người học và người dạy nghề gặp nhiều khó khăn. Chất lượng giảng dạy của đội ngũ giáo viên, đặc biệt là giảng dạy thực hành, chưa đạt yêu cầu, làm giảm hiệu quả đào tạo".

Cũng theo ông Trần Anh Tuấn, trong bối cảnh này, các cơ sở GDNN cần chủ động thay đổi để thích nghi với sự quản lý mới, đồng thời đẩy mạnh các giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo. Một trong những hướng đi quan trọng là tăng cường gắn kết giữa nhà trường và doanh nghiệp, tạo ra các mô hình đào tạo kết hợp nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu thị trường lao động. Điều này cũng giúp thu hẹp khoảng cách giữa lý thuyết và thực hành, nâng cao kỹ năng thực tế cho sinh viên.

Ông Trần Anh Tuấn thông tin thêm, việc định hướng nghề nghiệp cũng là một vấn đề được đặc biệt quan tâm. Trong những năm gần đây, hoạt động tư vấn hướng nghiệp tại TP.HCM và nhiều địa phương khác đã có những tác động tích cực, giúp học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông chọn ngành nghề phù hợp với sở thích và năng lực cá nhân

Tuy nhiên, vẫn còn những hạn chế trong việc phân luồng học sinh, khi nhiều em vẫn lựa chọn theo xu hướng chung thay vì cân nhắc đến cơ hội việc làm trong tương lai. Điều này đặt ra yêu cầu cần có các giải pháp hiệu quả hơn nhằm nâng cao nhận thức của học sinh và phụ huynh về giá trị của GDNN.

Cuối cùng, ông Trần Anh Tuấn cho rằng sự thay đổi trong quản lý GDNN là một bước tiến quan trọng trong lộ trình cải cách giáo dục, hướng tới xây dựng một hệ thống đào tạo hiện đại, linh hoạt và hiệu quả hơn. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ các cơ sở đào tạo cũng như sự hỗ trợ từ các cơ quan chức năng, hệ thống GDNN được kỳ vọng sẽ phát triển mạnh mẽ hơn trong thời gian tới, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

×