Nông dân còn tâm lý e ngại với vaccine mới

Chia sẻ tại Tọa đàm trực tuyến với chủ đề "Vaccine dịch tả lợn châu Phi: Làm gì để nông dân tin tưởng, sử dụng" do Báo NTNN/Dân Việt tổ chức ngày 19/6, ông Vũ Đăng Đồng, Giám đốc Trung tâm chẩn đoán thú y (Tập đoàn Dabaco) cho rằng: Về vaccine dịch tả lợn Châu Phi, hiện nay Việt Nam đã cấp phép lưu hành cho 3 loại vaccine, trong đó Dabaco là một trong những doanh nghiệp lần đầu tiên tham gia vào lĩnh vực sản xuất vaccine. Đây là một bước đi mới mẻ, đồng thời cũng đặt ra không ít khó khăn cho chúng tôi, cả về cơ sở vật chất và con người.

Tuy nhiên, Dabaco đã nhận được sự tạo điều kiện rất lớn từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường), cũng như sự hỗ trợ từ Cục Chăn nuôi và Thú y. Nhờ đó, Dabaco cùng các đơn vị khác như AVAC và NAVETCO đã được phép nhập con giống chính thống từ Hoa Kỳ.

Cũng theo ông Đồng, trong quá trình nghiên cứu, sản xuất vaccine mới, Dabaco luôn thực hiện nghiêm ngặt các quy định của pháp luật từ quá trình nghiên cứu, thử nghiệm, khảo nghiệp. Vaccine đã được thí nghiệm an toàn sinh học cấp độ 3 tại phòng thí nghiệm hiện đại của tập đoàn.

Đến ngày 28/2/2025, vaccine dịch tả lợn Châu Phi (ASF) của Dabaco đã chính thức được Cục Thú y đánh giá và cấp phép lưu hành. Phải nói rằng, trong giai đoạn đầu, chúng tôi gặp không ít khó khăn.

Tuy nhiên, nhờ sự đồng hành sát sao của các cơ quan quản lý nhà nước và sự hỗ trợ tích cực từ hệ thống trang trại của Dabaco cũng như các trang trại liên kết, chúng tôi đã triển khai thử nghiệm thành công.

"Hiện nay, ngoài việc đáp ứng nhu cầu trong nước, Dabaco cũng đang trong quá trình đàm phán với các đối tác quốc tế, trong đó có Philippines, với kỳ vọng vaccine của chúng tôi sẽ tiếp tục được mở rộng thị trường và phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới", ông Đồng khẳng định.

Lý giải thêm nguyên nhân, vì sao Việt Nam đã có 3 loại vaccin ASF được cấp phép lưu hành thương mại, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã có nhiều văn bản chỉ đạo các địa phương đẩy mạnh tiêm phòng vaccine để tăng cường phòng chống dịch bệnh. Nhưng thực tế, tỷ lệ tiêm phòng tại các địa phương còn thấp?

Đại diện Tập đoàn Dabaco cho hay: Đúng là bà con đang rất e ngại, trông chờ vào phản ứng của các doanh nghiệp lớn, điều này hoàn toàn chính xác. Tuyến bài của Báo điện tử Dân Việt phản ánh: Nỗi lo chất lượng vaccine dịch tả lợn châu Phi, chúng tôi thấy rất đúng thực tế, nhiều người nuôi lợn còn e ngại dùng vaccine mới vì chưa thực sự tin tưởng, bà con vẫn trông chờ vào phản ứng của các doanh nghiệp lớn.

Bên cạnh đó, tuyến bài của Báo Dân Việt cũng nêu ra được hạn chế trong việc tiêm phòng là các nhân viên, đại lý hướng dẫn người dân sai đối tượng chỉ định dẫn đến rủi ro cho đàn lợn. Hoặc người dân chưa phân biệt được đâu là vaccine thật hay giả.

Tuy nhiên, cũng có thể trong quá trình tiêm phòng, bà con vừa mua tiêm phòng lợn đã bị ốm, sốt và chết sau 24h, có thể con lợn đó đã mang mầm bệnh, ủ bệnh sẵn khi tiêm vào mới phát bệnh nhanh như thế.

Hiện, số lượng tiêm vaccine ASF chưa nhiều nên miễn dịch quần đàn chưa đạt yêu cầu. Thực tế, chăn nuôi nông hộ, công tác an toàn sinh học, tiêu độc, sát trùng, tiêu diệt côn trùng... chưa cao nên gây lân lan dịch bệnh nhiều và có tiêm vaccine vẫn bị thiệt hại.

Đến nay, chúng ta mới làm vaccine ASF trên lợn thịt, Dabaco cũng thế, hoàn thành trên lợn thịt và sau đó mới bước tới các bước tiếp theo cho con nái, đực, hậu bị... Nên bà con chắc sẽ còn e dè, vì thông tin về kỹ thuật, khoa học chưa được truyền thông hiệu quả.

Cần xây dựng đội ngũ kỹ thuật đưa về các địa phương để hướng dẫn người dân tiêm phòng

Để tạo lòng tin cho người dân yên tâm sử dụng vaccine ASF, Giám đốc Trung tâm chẩn đoán thú y của Dabaco cho rằng: Hiện nay vấn đề khó khăn nhất là vaccine ASF mới chỉ tiêm được cho lợn thịt, chưa tiêm được cho lợn giống. Trong khi đó, nhu cầu tiêm lợn nái, đực giống, hậu bị của bà con rất cao.

"Để giải quyết vấn đề này, chúng ta cần hoàn thiện toàn bộ hệ thống tiêm phòng vaccine từ con nái, con giống đến con lợn thịt là vô cùng quan trọng, nhằm tạo điều kiện bảo vệ đàn lợn, bảo hộ toàn bộ quần thể đàn trước ASF.

Hiện, Dabaco đang tiếp tục đẩy mạnh nghiên cứu và hoàn thiện vaccine mới vừa bảo hộ được các biến chủng vừa tiêm phòng được cho lợn giống. Chúng tôi xin hứa là sớm phủ toàn bộ, để đáp ứng nhu cầu của bà con", ông Đồng nói thêm.

Cũng theo ông Đồng, để ngăn ngừa dịch tả lợn châu Phi, chúng ta phải tiêm vaccine kết hợp với chăn nuôi an toàn sinh học. Chúng tôi đã tính đến phương án bán vaccine DACOVAC-ASF2 cho người chăn nuôi nhưng có kiểm soát. Từc là Dabaco chỉ bán vaccine cho các trại đảm bảo an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh.

Đồng thời, Dabaco cũng sẽ đào tạo và xây dựng đội ngũ kỹ thuật đưa về các địa phương để hướng dẫn người dân tiêm phòng vaccine mới đạt hiệu quả cao nhất", đại diện Dabaco nhấn mạnh.

Khuyến cáo thêm với nông dân chăn nuôi trong bối cảnh có dịch tả lợn châu Phi, ông Vũ Đăng Đồng cho hay: Chăn nuôi an toàn sinh học (ATSH) phải tổng thể, công tác phun tiêu độc sát trùng phải được làm triệt để, thường xuyên. Khi chúng tôi xuống các trại, chúng tôi phun tiêu độc rất tốt nhưng khi vào trại lại gặp 1 đàn chó đang chạy ra vào chuồng thì không giải quyết được an toàn sinh học.

"Nên ngoài công tác tiêu độc, chúng ta phải đồng nhất nhận thức của mọi người trong gia trại, trang trại, đến thành lập vùng an toàn sinh học, vùng an toàn dịch bệnh. Nếu trong một trại, 10 người mà 9 người tuân thủ, 1 người không sẽ rất khó đảm bảo an toàn sinh học. Theo đó, chúng ta phải áp dụng và tuân thủ nghiêm ngặt giải pháp an toàn sinh học và kết hợp với tiêm phòng vaccine ASF đã được cấp phép lưu hành", ông Đồng khuyến cáo thêm.

Đồng quan điểm với ông Đồng, ông Phan Quang Minh - Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi và Thú y (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho rằng: Việc sử dụng vaccine tiêm phòng là giải pháp trọng tâm, kết hợp chặt chẽ với các biện pháp khác như giám sát dịch bệnh, đảm bảo an toàn sinh học và phát triển chăn nuôi bền vững.

Bộ đã và đang chỉ đạo các doanh nghiệp, địa phương phối hợp chặt chẽ để đẩy mạnh công tác truyền thông, tuyên truyền về vaccine. Bên cạnh việc cung cấp thông tin, Bộ cũng yêu cầu các cơ quan chăn nuôi thú y địa phương và các doanh nghiệp cung ứng vaccine phải đồng hành, hỗ trợ kỹ thuật cho người chăn nuôi.

"Mục tiêu là đảm bảo người dân tiêm phòng: Đúng loại vaccine đã được cấp phép lưu hành; Đúng quy trình theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Đúng đối tượng tiêm: Hiện tại, ba loại vaccine đang lưu hành chỉ sử dụng cho lợn từ 4 đến 8 tuần tuổi (trên 4 tuần tuổi). Chúng ta cũng cần cần kịp thời phát hiện và xử lý những trường hợp vaccine chưa được cấp phép lưu hành hoặc không có nhãn mác rõ ràng, vaccine trôi nổi", ông Minh khẳng định.

Ngày 29/03/2025, tại tỉnh Bắc Ninh, Công ty Cổ phần Tập đoàn Dabaco Việt Nam đã tổ chức Lễ khánh thành Nhà máy sản xuất vaccine DACOVET và công bố chính thức thương mại hóa vaccine phòng bệnh dịch tả lợn châu Phi (ASF) - DACOVAC-ASF2.

Với hơn 60.000 nái cơ bản và sản lượng hơn 1,5 triệu lợn thịt/năm, Dabaco nhận thức rõ tầm quan trọng của việc kiểm soát dịch bệnh trong ngành chăn nuôi.

Từ khi ASF lần đầu tiên xuất hiện tại Việt Nam vào năm 2019, Dabaco đã xác định rõ sứ mệnh của mình: không chỉ đương đầu với thử thách, mà phải tiên phong trong việc phát triển vaccine, bảo vệ ngành chăn nuôi, bảo vệ nền nông nghiệp quốc gia.

Thông qua hợp tác với Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), Dabaco đã tiếp cận thành công công nghệ virus nhược độc ASF-G-Delta I 177L và nhanh chóng phát triển vaccine DACOVAC-ASF2, với hiệu quả bảo hộ lên đến 80-100%.

Nhà máy DACOVET, được khởi công vào tháng 8/2022 với tổng đầu tư hơn 300 tỷ đồng, có công suất lên đến 200 triệu liều vaccine mỗi năm, trang bị hệ thống dây chuyền hiện đại, đồng bộ từ các quốc gia công nghiệp phát triển như Hoa Kỳ, Đức và Nhật Bản.

Đây không chỉ là nhà máy sản xuất vaccine duy nhất tại Việt Nam ứng dụng công nghệ đóng gói tự động và kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt, mà còn là cơ sở tiên phong cung cấp sản phẩm vắc xin chất lượng quốc tế cho ngành chăn nuôi.

Tháng 8/2024, nhà máy DACOVET được cấp chứng nhận GMP-WHO, khẳng định chất lượng và sự hiện đại của cơ sở sản xuất.

Đến ngày 28/02/2025, vaccine DACOVAC-ASF2 chính thức được cấp phép lưu hành thương mại, góp phần bảo vệ an ninh lương thực quốc gia và mở ra cơ hội mới cho ngành chăn nuôi.

×