Sáng 3/4, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức Hội nghị phòng chống dịch bệnh và phát triển chăn nuôi lợn trong tình hình mới.

Hội nghị này được tổ chức sau chỉ đạo mới đây của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà liên quan đến vấn đề thịt lợn và giá thịt lợn hơi tăng cao trong thời gian vừa qua.

Vì sao giá lợn hơi tăng "nóng"?

Theo ông Phạm Kim Đăng, Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi và Thú y (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), năm 2024 tổng đàn lợn cao nhất trong 5 năm trở lại đây, đạt 32,2 triệu con. Tính đến hết tháng 3/2025, tổng đàn 31,8 triệu con (giảm hơn 200.000 con so với thời điểm 1/1/2025, nhưng tăng 3,2% so với cùng kỳ năm 2024).

Liên quan đến giá thịt lợn hơi, ông Đăng thông tin, năm 2024, trung bình giá thịt lợn hơi xuất chuồng trong cả nước tháng 1 và 2 dao động trung bình 52.000 - 55.000 đồng/kg, sau đó giá lợn có xu hướng tăng đều qua các tháng đến tháng 6 giá lợn cao nhất đạt 67.000 đồng/kg. Đến cuối năm 2024, giá lợn hơi dao động trong khoảng 61.000 - 65.000 đồng/kg.

Sang quý I/2025 do thị trường vào dịp Tết Nguyên đán nhu cầu thịt lợn tăng cao, giá lợn thịt hơi xuất chuồng bắt đầu tăng từ 63.000 - 67.000 đồng/kg. Giá lợn tăng cao nhất trong tháng 3, đạt 76.000 đồng/kg, có những thời điểm giá thịt lợn trên 80.000 đồng/kg.

Đến cuối tháng 3, giá lợn đang trên đà giảm xuống còn 66.000 - 76.000 đồng/kg, tùy tỉnh và phụ thuộc vào lợn công ty hay trong dân. Đến ngày 31/3, giá trung bình cả nước đạt 69.000 đồng/kg.

Lý giải giá lợn hơi tăng cao thời gian qua, ông Đăng cho rằng, dịch bệnh vẫn bùng phát tại một số tỉnh, thành phố. Đến nay, cả nước xảy ra 1.699 ổ dịch tả lợn châu Phi, tăng hơn 75%, tiêu hủy khoảng 92.707 con lợn, tăng 2 lần so với cùng kỳ năm 2023. Bên cạnh đó, số ổ dịch lở mồm long móng tăng gần 2,5 lần so với 2023.

Nhu cầu tiêu thụ thịt lợn ngày càng tăng, năm 2024 nhu cầu tiêu thụ thịt lợn xếp thứ 4 thế giới, ước tính tiêu thụ thịt lợn bình quân đầu người của người Việt Nam xấp xỉ 37kg thịt lợn xẻ/người/năm, tăng hơn 3kg so với năm 2023.

Từ ngày 1/1/2025, các cơ sở chăn nuôi phải đáp ứng các quy định về điều kiện chăn nuôi tại Luật Chăn nuôi. Vì vậy, nhiều địa phương trong cả nước đã tổng rà soát và lên kế hoạch di dời hoạc dừng hoạt động các trang trại chăn nuôi không đủ điều kiện chăn nuôi. Do đó, nhiều trang trại chăn nuôi ngừng hoạt động chăn nuôi hoặc giảm quy mô chăn nuôi dẫn đến thiếu hụt cục bộ tại một số thời điểm.

Kiểm soát chặt chẽ nguồn hàng nhập lậu, năm 2024 có tổng số 229 vụ vi phạm nhập lậu bị bắt giữ (tăng 53 vụ). Ngoài ra, chi phí cho chăn nuôi tăng; sau cơn bão số 3 hồi tháng 9/2024 có nhiều đàn lợn nái sinh sản, gây hiện tượng thiếu hụt con giống thời điểm đó và góp phần giảm đàn lợn thịt xuất chuồng thời điểm hiện tại.

"Khai báo đàn lợn chưa sát thực tế"

Đồng Nai là địa phương có đàn lợn lớn nhất cả nước, thường xuyên duy trì khoảng 2,5 triệu con. Trước thông tin đàn lợn của tỉnh này chỉ còn 800.000 con, Cục trưởng Cục Chăn nuôi và Thú y Dương Tất Thắng cho hay, Cục đã phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường Đồng Nai tiến hành kiểm tra thông tin trên.

Sau khi kiểm tra, rà soát, ông Thắng khẳng định: "Tổng đàn lợn của tỉnh Đồng Nai hiện đang là 1,9 triệu con".

Liên quan đến vấn đề kiểm soát, thống kê đàn lợn, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Nai Trần Lâm Sinh nêu khó khăn khi cán bộ cơ sở đang rất "mỏng", công tác khai báo mất rất nhiều thời gian, không thể kiểm soát hết đàn lợn "ra- vào" tỉnh.

"Số liệu khai báo và số liệu thời điểm kiểm tra rất khác nhau, không đúng với thực tế, khi rà soát, có doanh nghiệp chỉ còn 30% tổng đàn lợn", ông Sinh nói.

Do tổng đàn lợn và số hộ chăn nuôi quá lớn, Đồng Nai cũng đang rất vất vả trong công tác phòng chống dịch bệnh; công tác di dời các trang trại chăn không đủ điều kiện chăn nuôi rất khó khăn, hiện đã di dời được 80%, số còn lại đang "rất khó di dời".

Công tác truy xuất nguồn gốc rất quan trọng, quyết định đến ATTP, nếu không thực hiện theo chuỗi thì không thể giám sát được. Trước mắt, ông Sinh đề nghị quy định mã định danh đối với các cơ sở chăn nuôi; bổ sung hình thức khai báo trực tuyến, đồng thời đầu tư phần mềm khai báo phải "chuẩn".

Để chăn nuôi lợn bền vững, ông Nguyễn Xuân Dương, Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Việt Nam cho rằng, chúng ta cần phải xây dựng chuỗi chăn nuôi, trong đó, tập trung làm tốt khoảng 15 chuỗi, từ đó, có thể thuận lợi trong điều tiết nguồn cung và thị trường.

Đồng thời kiểm soát chặt khâu giết mổ, nhất là giết mổ tự phát, hạn chế sử dụng "thịt nóng" để hướng tới "mát hóa" thịt lợn. Ngoài ra, tập trung kiểm soát khâu nhập khẩu thịt.

Ông Dương cũng cho rằng, đẩy mạnh áp dụng KHCN, ứng dụng AI vào chăn nuôi lợn. Điều này sẽ giúp hiện đại hóa ngành chăn nuôi, tăng năng suất và chất lượng.

Kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến đề nghị ưu tiên hàng đầu là phải làm tốt công tác thú y phòng bệnh. Đây là giải pháp đầu tiên để phát triển bền vững ngành chăn nuôi, trong đó, tập trung "phủ" vaccine, chăn nuôi an toàn sinh học, xây dựng vùng an toàn dịch bệnh.

Đồng thời, đẩy mạnh chế biến sâu, hướng đến phục vụ đa dạng đối tượng.

Thứ trưởng Tiến đề nghị, các Hiệp hội, doanh nghiệp phải cùng đồng hành, phối hợp chặt chẽ với cơ quan quản lý nhà nước, từ đó có những chỉ đạo, điều tiết thị trường được thông suốt, hài hòa lợi ích.

Bên cạnh đó, kiểm soát chặt khâu nhập khẩu ở biên giới, không thể lợn "lậu" tuồn vào nội địa. Các địa phương phải thường xuyên kiểm tra, phối hợp với các cơ quan chuyên ngành nắm bắt tình hình, kịp thời phát hiện, xử lý các trường hợp nhập lậu vào nội địa.

Để đạt các mục tiêu của ngành chăn nuôi đề ra năm 2025, ông Tiến yêu cầu cơ quan quản lý nhà nước và các địa phương cần nắm rõ tình hình để có thể điều tiết trên cơ sở vai trò nhà nước; công việc phải xuyên suốt, không được bỏ trống địa bàn, nhiệm vụ. Cần các sáng kiến, giải pháp toàn diện để kiểm soát chặt chẽ những vấn đề lớn của ngành như con giống, thức ăn, môi trường, an toàn dịch bệnh, giết mổ…

×