Niềm tự hào của làng

Trước mắt chúng tôi là cánh rừng già tự nhiên như trong cổ tích. Nắng xuyên qua tán lá, soi bóng những thân cây cao vút xuống mặt nước ở dòng suối phía trước di tích. Khung cảnh nơi đây hữu tình, thơ mộng, không khí trong lành. 

Thấy có người lạ, ông Nguyễn Tấn Minh (67 tuổi), sống cạnh khu di tích nhanh chân đến hỏi. Một hồi lâu chúng tôi mới thuyết phục được ông, nhờ dẫn đường để vào sâu bên trong khu rừng. “Rừng, cây cổ thụ, Di tích căn cứ huyện Đông Sơn, tất cả đều là niềm tự hào của người làng An Tráng đấy”, ông Minh nói với niềm kiêu hãnh.

Rừng An Tráng chẳng khác gì những vạt rừng ở dãy Trường Sơn hùng vĩ. Cây dại, dây leo chằng chịt. Nơi đây có một số hầm ngày trước là nơi trú ẩn của cán bộ cách mạng. Đi chừng nửa tiếng đồng hồ, chúng tôi đến được nơi cần đến. Ai cũng ngỡ ngàng khi chứng kiến hàng loạt cây cổ thụ có tuổi đời lên tới vài trăm năm tuổi, có cây phải 6 - 7 người ôm mới xuể.

Rừng An Tráng có tới vài chục cây cổ thụ với nhiều loại như mít nài, vĩnh, trâm, quăng, huỷnh, chò, cầy, sến... 

Cây sống lâu năm nên chúng có hình thù kỳ quái, độc đáo hiếm có. “Nhiều cây gỗ có giá trị kinh tế cao, nhưng với người dân, quý hơn cả là khu rừng gắn với lịch sử hình thành và phát triển của vùng đất này, là di tích cách mạng. Rừng giữ đất, giữ nước, bảo vệ làng trước phong ba bão táp, nên người dân luôn có ý thức giữ rừng", ông Minh bộc bạch.

Khu rừng An Tráng  được lựa chọn làm căn cứ của các cơ quan Huyện ủy, Ủy ban nhân dân cách mạng huyện Đông Sơn. Tại căn cứ này, Đảng bộ, quân và nhân dân huyện Đông Sơn đã liên tục tiến công và nổi dậy đập tan các kế hoạch bình định, các cuộc tiến công càn quét của địch... 

Theo Phó Chủ tịch UBND xã Bình Tân Phú Nguyễn Văn Phúc, từ sau ngày giải phóng đến nay, người dân ở An Tráng rất coi trọng việc giữ gìn Di tích căn cứ huyện Đông Sơn gắn với bảo vệ rừng. Mọi người đều ý thức rằng, bảo vệ rừng là bảo vệ sự sống. Rừng có xanh thì di tích mới vẹn nguyên giá trị, đó cũng là cách để giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ, tỏ lòng tri ân đối với thế hệ cha anh đã hy sinh vì độc lập dân tộc. 

Rừng có xanh, làng mới thịnh

Trong đó, rừng Phú Vinh có khoảng 7ha rừng tự nhiên với hệ động, thực vật đa dạng, phong phú. Đây là nơi trú ngụ của nhiều loài chim, muôn thú, đặc biệt là khỉ... 

Chúng tôi tìm gặp ông Nguyễn Ngọc Sơn (60 tuổi) ở xóm Phú Vinh, người dân đã gắn bó nhiều năm với khu rừng này. Ông Sơn chia sẻ, riêng thôn này chẳng bao giờ xảy ra tình trạng thiếu nước bởi vì mạch nước ngầm dồi dào, quanh năm mát lạnh; phục vụ tốt cho việc sinh hoạt, sản xuất. Có được điều đó cũng nhờ vào rừng, rừng có xanh thì nguồn mạch mới tốt.

Theo hương ước, số gỗ, củi khô chỉ được thu hoạch một lần trong năm, thường thì rơi vào ngày 25 tháng Chạp và bắt buộc phải mang ra bán đấu giá. Số tiền thu được từ việc bán củi, gỗ khô được xung quỹ để trích hỗ trợ người dân lúc ốm đau, ngặt nghèo, chi cho hoạt động lệ xóm hằng năm. 

Việc bảo vệ rừng còn được xem là hình thức thi đua giữa tộc họ, xóm làng. Ở Phú Vinh, hương ước của làng vẫn duy trì cho đến ngày nay, ai vi phạm sẽ bị xử phạt nghiêm khắc. Lần thứ nhất thì cảnh cáo trước làng. Lần thứ 2 phạt từ 150 - 200 nghìn đồng dù chỉ nhổ cây về làm cảnh. Lần thứ 3 sẽ giao cho xã, lực lượng chức năng xử lý theo quy định.

×