Đăng nhập/ Đăng ký
| 
Thu Thủy-Phòng Phát huy Giá trị Tài liệu (Cổng TTĐT TTLT QG I)
Chủ nhật, ngày 18/08/2024 05:53 GMT+7
Bình luận
0
Chủ nhân lăng Cơ Thánh là ông Nguyễn Phúc Luân – Thân phụ của Vua Gia Long, người sáng lập vương triều Nguyễn với 13 đời Vua trị vì trong 143 năm, mà vị Vua cuối cùng là Hoàng đế Bảo Đại.
Ông Nguyễn Phúc Luân sinh ngày 11 tháng Sáu năm 1733 (29 tháng Tư năm Quý Sửu), mất ngày 24 tháng Mười năm 1765 (10 tháng Chín năm Ất Dậu), là con thứ hai của Võ vương Nguyễn Phúc Khoát (1714-1765), anh của Định vương Nguyễn Phúc Thuần (1765-1777), được đào tạo để nối nghiệp chúa.
Hình ảnh lăng Cơ Thánh, nơi an nghỉ của thân phụ vua Gia Long, làng Cư Chánh, xã Thủy Bằng, thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế. Sưu tầm.
Năm Ất Dậu (1765), chúa Nguyễn Phúc Khoát băng hà, đã để lại Di chiếu cho người con trai thứ hai là Nguyễn Phúc Luân nối ngôi. Nhưng Tể tướng Trương Phúc Loan cùng một số gian thần lộng quyền sửa đổi di chiếu, tống Nguyễn Phúc Luân vào ngục và đưa Nguyễn Phúc Thuần (chỉ mới 12 tuổi) lên ngôi làm “bù nhìn” để dễ bề giám sát. Tháng Chín năm 1765, Nguyễn Phúc Luân qua đời ở phủ đệ [1].
Năm 1790, tướng Nguyễn Văn Ngũ của quân Tây Sơn sai người đào mồ Nguyễn Phúc Luân, lấy xương cốt ném xuống dòng sông Hương. Một ngư dân là Nguyễn Ngọc Huyên làm nghề chài lưới vớt được xương sọ, cất giấu và trao lại cho Vua Gia Long để làm lễ cát táng[2].
Năm 1801, Vua Gia Long lệnh cho cải táng hài cốt tại nơi chôn cất cũ, đặt tên là Cơ Thánh lăng. Do lăng chỉ chôn hộp sọ của Nguyễn Phúc Luân, nên dân địa phương vẫn quen gọi là lăng Sọ.
Năm Gia Long thứ 3 (1804), nhà vua phong cho Ngọc Huyên chức Cai đội, làm Suất xã dân xã Cư Chánh sai giữ gìn lăng hoàng khảo[3].
Đến năm Minh Mệnh thứ 11 (1830) Nguyễn Ngọc Huyên được phong tước An Ninh bá. Khi mất, Vua Gia Long đã cho lập miếu thờ ông ngay bên cạnh lăng mộ chúa Nguyễn Phúc Luân[4].
Sinh thời ông Nguyễn Phúc Luân không ở ngôi chúa. Nhưng năm 1806, Vua Gia Long vẫn truy tôn miếu hiệu của thân phụ là Hưng tổ Hiếu Khang Hoàng đế và hậu hiệu của thân mẫu là Hưng tổ Hiếu Khang Hoàng hậu.
Cả hai vị này đều thờ tại Hoàng khảo miếu nằm góc Tây nam trong Hoàng thành. Miếu xây dựng vào năm Gia Long thứ 3 (1804) [5], trên vị trí Thế miếu hiện nay.
Trung tâm Lưu trữ quốc gia I, Châu bản triều Nguyễn: Bản phụng chỉ của nhà Vua ban cho Nguyễn Hữu Thận ngày mồng 1 tháng Chín năm Minh Mệnh thứ 6 (1825) về việc thưởng cho binh lính, thợ săn, dân phu phục vụ ngày giỗ ở Hưng miếu.
Năm Minh Mệnh thứ 2 (1821), Hoàng khảo miếu được dời lùi về phía bắc chừng 50m để lấy chỗ dựng Thế miếu và đổi tên thành Hưng Tổ miếu[6]. Hằng năm, vào các ngày giỗ tổ Hưng miếu, triều đình đều phái binh lính, thợ săn, dân phu săn bắt thú rừng và các địa phương dâng tiến sản vật để phục vụ làm tế lễ.
Ngày mồng 1 tháng Chín năm Minh Mệnh thứ 6 (1825) nhà Vua ban chỉ cho Nguyễn Hữu Thận cấp thưởng cho 14 tên lính Cẩm y, Nội hầu, Thượng trà, Tiểu sai, mỗi tên 5 mạch tiền; 120 thợ săn, dân phu ở Phù Bài, Thuỷ Ba, mỗi tên 5 mạch tiền, nửa phương gạo; dân phu ở phủ Thừa Thiên theo hầu việc, 5 phương gạo phục vụ các ngày mồng 10, 14 tháng Chín là ngày giỗ tổ Hưng miếu [7].
Vào những dịp cuối năm hay tiết thanh minh các vua triều Nguyễn đều đích thân hoặc phái công tôn, hoàng thân đến lăng Cơ Thánh tế lễ, để tỏ lòng của con cháu tưởng nhớ tới công đức của tổ tiên. Bản phụng dụ của nhà vua ban cho Phan Bá Đạt ngày 14 tháng Ba năm Thiệu Trị thứ nhất (1841): “Tết Thanh minh năm nay trẫm đến yết lễ lăng Thiên Thụ rồi lại đến yết lễ tại các lăng Cơ Thánh, Thụy Thánh, và lăng của hoàng tỷ.
Thấy các cây thông ở đó xanh tốt, đường đi thẳng thắn chỉnh tề thật là an ủi lòng kính hiếu của trẫm. Vì vậy những người thủ hộ từ thân biền cho tới binh lính, gia ân đều thưởng cho mỗi người 2 tháng tiền lương” [8].
Khu vực tẩm được bao bọc bởi tường thành khổng lồ, quy mô hoành tráng với nhiều công trình, tuy nhiên đến nay phần lớn đã bị chiến tranh hủy hoại, chỉ còn lại khu vực chính, nơi có nấm mồ hình vuông, 3 tầng chôn sọ Chúa Nguyễn Phúc Luân vẫn nguyên vẹn.
Sử liệu gốc - Châu bản triều Nguyễn còn giữ lại những kí ức về lịch trình tu bổ nền mặt tường thành có nhiều chỗ bị hư hại vào năm Tự Đức thứ 20 (1867), cột trụ cấm năm Tự Đức thứ 21 (1868), lan can bị cháy vào trong hạn cấm vào năm Duy Tân thứ 9 (1915), giới hạn cột cấm bên trái lăng bị cháy vào năm Bảo Đại thứ 5 (1930) [9].
Tồn tại đã hơn 200 năm với kiến trúc lăng Sọ thực tế không độc đáo và hoành tráng như lăng tẩm của các vị vua dưới triều Nguyễn khác.
Tuy nhiên, sự hiện hữu của Cơ thánh lăng nhắc nhở một trang sử ảm đạm của lịch sử Việt Nam cuối thế kỷ XVIII và những câu chuyện đượm buồn của cuộc đời chúa Nguyễn Phúc Luân vang vọng mãi đến ngàn đời sau.
Đại Nam nhất thống chí. Tập I. NXB Thuận Hóa, Thừa Thiên Huế, 1992, tr.40: “Lăng Cơ Thánh táng Hưng tổ Hiếu Khang Hoàng đế, ở núi Cư Chánh, huyện Hương Thủy”.
[1] Đại Nam thực lục. Tập 1. NXB Giáo dục. Hà Nội, 2007, tr.180.
[2] Đại Nam thực lục. Tập 1. NXB Giáo dục, Hà Nội, 2007, tr.499.
[3] Đại Nam thực lục. Tập 1. NXB Giáo dục, Hà Nội, 2007, tr.634.
[4] Đại Nam thực lục. Tập 1. NXB Giáo dục, Hà Nội, 2007, tr.499.
[5] Đại Nam thực lục. Tập 1. NXB Giáo dục, Hà Nội, 2007, tr.629.
[6] Đại Nam nhất thống chí. Tập 1. NXB Thuận Hóa, Thừa Thiên Huế, 1992, tr. 40.
[7] TTLTQG I, Châu bản triều Nguyễn.
[8] TTLTQG I, Châu bản triều Nguyễn.
[9] TTLTQG I, Châu bản triều Nguyễn.
Lịch công bố điểm thi vào lớp 10 năm 2025-2026 của Kiên Giang dự kiến ra sao, thí sinh sinh có thể tham khảo dưới đây.
Chia sẻ
Đà Nẵng công bố điểm thi vào lớp 10 năm 2025-2026, thí sinh tham khảo cách tra cứu điểm thi vào lớp 10 năm 2025 Đà Nẵng dưới đây.
Chia sẻ
“Đại gia" bóng đá Việt Nam nói không với HLV Kiatisak? Rộ tin M.U chia tay Onana, theo đuổi Emiliano Martinez? Newcastle đẩy mạnh thương vụ Joao Pedro; Đối thủ của Bayern Munich tổn thất lực lượng vì lý do "khó đỡ”; Tuyển thủ Anh cặp kè với 2 phụ nữ bí ẩn trong 1 tuần.
Chia sẻ
Công tác phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ (PCCC&CNCH) luôn được Công ty Điện lực Đắk Nông (PC Đắk Nông) đặc biệt chú trọng. Trong nhiều năm qua, để đảm bảo vận hành an toàn lưới điện, công ty đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm ngăn ngừa nguy cơ cháy nổ và đảm bảo an toàn PCCC&CNCH trong mọi hoạt động sản xuất kinh doanh.
Chia sẻ
Những nụ cười, ánh mắt lấp lánh và bước nhảy hồn nhiên của các em nhỏ đã thắp sáng không gian đêm nhạc hội mùa hè đầy sắc màu. Giữa sự cổ vũ của gia đình, thầy cô, các thiên thần nhỏ đã tự tin tỏa sáng, mang đến những tiết mục rực rỡ cảm xúc, khép lại một năm học đáng nhớ.
Chia sẻ
Một nữ nhân viên tại tỉnh Fukuoka đã trình báo cảnh sát sau khi phát hiện cấp trên đột nhập vào nhà riêng và nằm trên giường của cô trong tình trạng chỉ mặc đồ lót.
Chia sẻ
Đại tướng Hoàng Văn Thái, tên thật là Hoàng Văn Xiêm, bí danh Mười Khang, sinh ngày 1/5/1915 tại làng An Khang, tổng Đại Hoàng, một làng quê trước biển Thái Bình, sau là xã Tân An, huyện Tiền Hải, sau sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã nay thuộc thị trấn Tiền Hải (huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình). Đại tướng Hoàng Văn Thái là Tổng tham mưu trưởng đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam.
Chia sẻ
Với hơn 80% dân số sinh sống tại khu vực nông thôn, tỉnh Thái Bình đang tích cực thực hiện chuyển đổi số một cách toàn diện, nhất là việc trang bị "lá chắn số" cho người nông dân để bảo vệ và hỗ trợ họ trên không gian mạng.
Chia sẻ
Thẩm quyền của Chủ tịch UBND cấp xã được quy định cụ thể tại Luật Đất đai 2024 và các quy định liên quan.
Chia sẻ
Một trong số năm người của gia đình ông Nguyễn Ngọc Luân đã bị ngạt khói trong vụ cháy nhà lúc rạng sáng tại TP Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng.
Chia sẻ
Một vụ hỏa hoạn nghiêm trọng vừa xảy ra tại tầng 4 của một căn nhà chuyên buôn bán sâm trên đường Hậu Giang, quận Tân Bình, TP.HCM. Lực lượng PCCC đang khẩn trương triển khai công tác dập lửa, thiệt hại ban đầu ước tính lớn.
Chia sẻ
Tài xế taxi ở Long An - anh Phạm Bình Tâm bất ngờ nhận được 240 triệu đồng do khách chuyển khoản nhầm, anh đã liên lạc rồi trả lại.
Chia sẻ
Ngay sau thất bại 0-4 trước ĐT Malaysia, không ít NHM Việt Nam đã kêu gọi VFF và HLV Kim Sang-sik tận dụng triệt để nguồn cầu thủ Việt kiều và nhập tịch để nâng tầm ĐT Việt Nam. Dưới đây là 3 cầu thủ Việt kiều có giá trị cao nhất trên thị trường chuyển nhượng lúc này.
Chia sẻ
Iran sẽ ngừng tấn công Israel nếu Tel Aviv ngừng gây hấn với Tehran, Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi tuyên bố.
Chia sẻ
Lãi suất ngân hàng cao nhất hôm nay 15/6: Để được hưởng tối đa lãi suất, người dân có thể tham khảo tại một số nhà băng chi trả "sộp" mà không yêu cầu tiêu chuẩn về số tiền gửi.
Chia sẻ
Ca sĩ Lâm Hùng đã lên tiếng nói rõ lý do hủy show hát cùng cháu gái Nghệ sĩ Ưu tú Vũ Linh sau khi sự việc trở nên ồn ào.
Chia sẻ
Cơn bão số 1 gây mưa và ngập nặng, hàng loạt cửa hàng đóng cửa, bán lén lút tại Thủ đô… là 2 trong nhiều ảnh ấn tượng tuần do PV Dân Việt ghi lại.
Chia sẻ
Những năm từ 1969 đến 1976, đồng chí Trần Thành Lập đảm nhiệm các chức vụ Phó Chính ủy, rồi Chính ủy Đoàn 10. Dưới sự lãnh đạo, chỉ huy của Ban Chỉ huy và Chính ủy Trần Thành Lập, Đoàn 10 đặc công Rừng Sác chiến đấu rất kiên cường trên mặt trận sông nước.
Chia sẻ
Tại chợ trung tâm Đầm Dơi (thuộc khóm 4, thị trấn Đầm Dơi, huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau), nhiều ngày qua, các tiểu thương đồng loạt đóng cửa cơ sở vì lo ngại bị ngành chức năng kiểm tra hàng hóa mua bán đúng theo quy định.
Chia sẻ
Nhờ cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, các địa phương ở Bắc Kạn đã khơi dậy sức mạnh nội lực trong dân, đổi thay bộ mặt nông thôn, nâng cao chất lượng đời sống.
Chia sẻ
Tỉnh Trà Vinh đang đẩy mạnh phát triển du lịch nông thôn trên cơ sở phát huy tiềm năng, lợi thế về nông nghiệp, làng nghề, văn hóa và môi trường sinh thái của địa phương.
Chia sẻ
Chương trình tặng bò cái sinh sản cho hộ nghèo, cận nghèo tại xã Quang Trung (huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang) đang cho thấy những tín hiệu tích cực. Không chỉ mang lại sinh kế ổn định ban đầu cho người dân, mô hình còn tạo ra sự gắn kết cộng đồng và niềm tin vào tương lai thoát nghèo bền vững.
Chia sẻ
Sau hơn 3 năm thực hiện, Đề án 01-ĐA/TU của Tỉnh ủy Hòa Bình không chỉ là một văn bản chỉ đạo mà đã thực sự làm thay đổi tư duy và hành động của người nông dân trên đất Mường. Từ những mô hình nhỏ lẻ, manh mún, nông nghiệp Hòa Bình đang chuyển mình mạnh mẽ theo hướng kinh tế tuần hoàn, chuỗi giá trị và liên kết bền vững. Nhưng để "cú hích" ban đầu trở thành động lực phát triển dài hạn, bài toán về chất lượng, năng lực quản trị và chuyển đổi số đang được đặt ra cấp thiết.
Chia sẻ
UBND huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai vừa tổ chức Hội nghị tổng kết các Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG), giai đoạn 2021-2025 và công bố hoàn thành nghị quyết 50-NQ/TU, ngày 03/7/2024 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về hỗ trợ làm nhà cho hộ người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ; hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn tỉnh Lào Cai đến năm 2025.
Chia sẻ
Bỏ việc lương cao, anh Nguyễn Hà Giang (43 tuổi, ở Hà Đông, Hà Nội) đã biến toàn bộ diện tích sân thượng 100m² thành một nông trại nhỏ.
Chia sẻ
Minh Hằng gây ấn tượng với thân hình nóng bỏng khi thi đấu tại Giải Pickleball Báo Người Lao Động lần 1-2025, diễn ra tại CLB Pickleball THE 8386 (TP HCM).
Chia sẻ
Botafogo được đánh giá cao hơn Seattle Sounders ở lượt trận đầu tiên bảng B của FIFA Club World Cup 2025™ và họ phải dốc hết sức để giành chiến thắng nếu muốn duy trì tham vọng tiến xa.
Chia sẻ
"Năm Mười" gây thất vọng khi nhanh chóng rút khỏi rạp chiếu sau 2 tuần, doanh thu chỉ đạt 2,29 tỷ đồng. Liệu đây có phải dấu hiệu cho thấy phim kinh dị Việt đang dần hết thời?
Chia sẻ
Việc áp trần giá dầu mỏ của Nga đã khiến Mỹ và châu Âu đối lập nhau, Thượng nghị sĩ Alexei Pushkov viết trên kênh Telegram.
Chia sẻ
Hơn 22.000 hộ thoát nghèo, gần 32.000 lao động có việc làm, 1.279 hộ vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi được vay vốn... là những “quả ngọt” từ dòng vốn tín dụng chính sách tại Lâm Đồng trong giai đoạn 2020-2025 đầy thách thức. Đằng sau những con số ấn tượng này là nỗ lực không ngừng của cả hệ thống Ngân hàng CSXH tỉnh Lâm Đồng.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
