Cà phê xuất khẩu tăng mạnh cả về lượng và giá

Theo số liệu từ Cục Hải quan, trong tháng 4, xuất khẩu cà phê của Việt Nam đạt 166.606 tấn với kim ngạch thu về hơn 965,8 triệu USD, giảm 8% về lượng và 9,2% về kim ngạch so với tháng trước. Tuy nhiên, so với cùng kỳ năm ngoái, xuất khẩu cà phê tăng 11% về lượng và tăng mạnh 68,6% về kim ngạch.

Giá xuất khẩu cà phê bình quân trong tháng 4 đạt 5.797 USD/tấn, giảm 1,3% so với tháng 3 nhưng vẫn tăng 51,9% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tính chung 4 tháng đầu năm nay, Việt Nam đã xuất khẩu 665.889 tấn cà phê, thu về gần 3,8 tỷ USD. Dù lượng cà phê xuất khẩu giảm 9,4% so với cùng kỳ năm 2024, kim ngạch vẫn tăng tới 51,8%, chủ yếu nhờ giá xuất khẩu bình quân tăng mạnh 67,6%, đạt 5.700 USD/tấn.

5 thị trường xuất khẩu cà phê lớn nhất của Việt Nam trong tháng 4 gồm: Liên minh châu Âu (EU), Mỹ, Nhật Bản, Nga và Algeria.

EU tiếp tục dẫn đầu với khối lượng đạt 75.575 tấn, kim ngạch gần 429 triệu USD, tăng mạnh 27,9% về lượng và 90,9% về kim ngạch so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế 4 tháng đầu năm, xuất khẩu cà phê sang EU đạt 301.622 tấn, kim ngạch 1,7 tỷ USD, tăng 0,2% về lượng và tăng 69,6% về trị giá so với cùng kỳ năm trước, chiếm 45,3% về lượng và 44,9% tổng kim ngạch xuất khẩu.

Lượng cà phê xuất khẩu sang thị trường lớn thứ hai là Mỹ cũng tăng mạnh 21% so với cùng kỳ, lên mức 10.173 tấn trong tháng 4, do các nhà nhập khẩu đẩy mạnh mua vào trước thời điểm áp dụng mức thuế quan mới.

Tính chung 4 tháng đầu năm, xuất khẩu cà phê sang Mỹ đạt 42.568 tấn, trị giá 236,8 triệu USD, giảm 6,8% về lượng nhưng tăng 56,8% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024.

Lượng cà phê xuất khẩu sang các thị trường lớn khác như Nhật Bản, Nga và Trung Quốc giảm trong 4 tháng nhưng kim ngạch thu về vẫn tăng trưởng ở mức hai con số nhờ giá tăng cao.

Giá cà phê trong nước tháng 4 biến động mạnh, giảm sau tuyên bố áp thuế đối ứng của tổng thống Donald Trump. Tuy nhiên sau đó, tâm lý thị trường dần ổn định trở lại sau khi ông Trump tuyên bố hoãn áp thuế đối ứng để các nước đàm phán. Điều này đã giúp giá cà phê tăng mạnh trở lại.

Giá cà phê phục hồi còn do các doanh nghiệp xuất khẩu tranh thủ đẩy mạnh việc xuất hàng trong vòng 90 ngày hoãn thuế. Các doanh nghiệp đều tích cực thu mua hàng để giao theo những hợp đồng đã ký.

Các cơ quan chức năng dự báo, thị trường cà phê sẽ còn có nhiều biến động lớn do tác động thuế quan từ Mỹ. Việc hoãn áp thuế sẽ tiếp tục tạo ra khoảng thời gian cho các nhà nhập khẩu đẩy mạnh nhập hàng trước khi mức thuế tối đa 46% có hiệu lực.

Tuy nhiên, thuế quan có thể tác động đến giá cả tiêu dùng của người Mỹ trong đó có giá mặt hàng cà phê tăng lên, có thể dẫn đến tiêu thụ cà phê giảm sút trong thời gian tới. Nhiều nhà nhập khẩu hàng hóa lớn đã lo ngại mức thuế cơ bản 10% mà Mỹ áp dụng đối với hàng nhập khẩu sẽ làm tăng giá và tiếp tục gây áp lực lên khối lượng bán hàng. Ngoài ra, việc các nhà rang xay Mỹ đẩy mạnh nhập hàng trong 90 ngày hoãn thuế có thể đẩy hàng tồn kho tăng lên. Do đó, sau 90 ngày, nhu cầu nhập khẩu sẽ càng giảm sút.

Nhiều doanh nghiệp cà phê vẫn thua lỗ

Có thể nói, giá cà phê thời gian qua ở vùng cao kỷ lục từ trước đến nay. Chỉ trong 3 tháng đầu năm 2025, giá cà phê xuất khẩu bình quân của ta đã vọt lên hơn 5.600 USD/tấn, tăng 73% so với cùng kỳ năm 2024. Con số này cũng cao hơn nhiều lần so với giai đoạn 2010-2023 khi giá cà phê xuất khẩu chỉ quanh mốc 2.000 USD/tấn.

Tuy nhiên không phải doanh nghiệp nào cũng hưởng lợi từ giá cà phê neo cao. Bởi, giá bán cao đột biến là thách thức cho các doanh nghiệp thương mại và xuất khẩu khi biên độ biến động giá càng cao, yêu cầu quản trị rủi ro sẽ càng cao hơn. Đó là chưa kể doanh nghiệp còn phải chịu các chi phí lãi vay, vốn chiếm nhiều trong cơ cấu chi phí của các doanh nghiệp ngành này.

CTCP Cà phê Gia Lai (mã: FGL) đã thua lỗ bất chấp doanh thu tăng trưởng. Doanh thu thuần Cà phê Gia Lai đạt 5,6 tỷ đồng, gấp 25 lần cùng kỳ nhờ giá bán bình quân cà phê nhân xô đạt tới 130 triệu đồng/tấn. Tuy nhiên, do chi phí lãi vay và chi phí quản lý doanh nghiệp cao, kết quả doanh nghiệp vẫn thua lỗ 237 triệu đồng. Tính đến hết quý I, Cà phê Gia Lai vẫn lỗ luỹ kế hơn 126 tỷ đồng. Năm nay, Cà phê Gia Lai đặt mục tiêu tổng doanh thu 23,3 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế gần 205 triệu đồng.

Cà phê Thắng Lợi (mã: CFV) cũng vậy, thu mua cà phê khó khăn, dẫn đến khối lượng hàng xuất khẩu giảm, lợi nhuận của doanh nghiệp giảm 94%. Trong quý I, Cà phê Thắng Lợi ghi nhận doanh thu giảm tới 46% về 90 tỷ đồng. Trừ giá vốn, lợi nhuận gộp chỉ còn chưa tới 3 tỷ đồng. Tổng các chi phí lãi vay và chi phí hoạt động đã được tiết giảm. Bên cạnh đó doanh nghiệp có thêm doanh thu từ hoạt động tài chính và lợi nhuận khác nhưng cả quý I, lợi nhuận sau thuế của Cà phê Thắng Lợi giảm tới 94% so với cùng kỳ 2024 về 617 triệu đồng.

CTCP Cà phê Phước An (mã: CPA) cũng ghi nhận quý I kinh doanh không khả quan khi doanh thu thuần giảm 57% về 3 tỷ đồng. Quý này, doanh nghiệp ghi nhận chi phí quản lý doanh nghiệp giảm mạnh do không phát sinh chi phí trích lập dự phòng công nợ khó đòi như cùng kỳ. Nhờ vậy, mức lỗ sau thuế của công ty giảm về 1,3 tỷ đồng so với mức lỗ 1,5 tỷ đồng cùng kỳ. Tính hết quý I/2025, công ty lỗ luỹ kế hơn 196 tỷ đồng, khiến vốn chủ sở hữu còn chưa tới 40 tỷ đồng. Năm nay, Cà phê Phước An đặt mục tiêu tổng doanh thu là 35 tỷ đồng và có lãi trước thuế 1,5 tỷ đồng.

Chỉ có rất ít doanh nghiệp thành công như CTCP Vinacafé Biên Hòa (mã: VCF). CTCP Vinacafé Biên Hòa – thành viên thuộc Tập đoàn Masan (Mã: MSN) có một quý khá tốt khi doanh thu thuần đạt 673 tỷ đồng, tăng 39% so với cùng kỳ. Nhờ kiểm soát tốt chi phí, công ty lãi sau thuế 128 tỷ đồng, tăng 44% so với cùng kỳ. Con số này đã nâng tổng lợi nhuận sau thuế chưa phân phối cuối quý I lên 1.513 tỷ đồng. Năm 2025, công ty tiếp tục đặt mục tiêu theo 2 kịch bản. Kịch bản thấp, doanh thu 2.700 tỷ và lợi nhuận 470 tỷ đồng, lần lượt tăng 5,6% và 5,4% so với thực hiện năm ngoái. Còn ở kịch bản cao, chỉ tiêu doanh thu thuần là 2.950 tỷ và lợi nhuận sau thuế 516 tỷ đồng, lần lượt tăng 15,4% và 15,7% so với thực hiện năm 2024.

Tổng Công ty Cà phê Việt Nam (Vinacafe) cũng cho biết, trong quý I/2025, Tổng Công ty đặt mục tiêu tăng trưởng 8%. Trong 3 tháng đầu năm 2025, Tổng Công ty Cà phê Việt Nam đạt doanh thu hơn 1.240 tỷ đồng, đạt 49% kế hoạch năm; lợi nhuận hơn 59 tỷ đồng, nộp ngân sách 16,3 tỷ đồng.

Vinacafe cho hay, giá cà phê nội địa trong quý I/2025 dao động ở mức cao, khoảng trên 130.000 đồng/kg cà phê Robusta. Giá cà phê duy trì ổn định mức cao là cơ hội của ngành hàng có một năm tăng trưởng về doanh thu và lợi nhuận. Nhưng tín hiệu lạc quan này cũng là thách thức cho các doanh nghiệp thương mại và xuất khẩu khi biên độ biến động giá cả cao, đặt ra yêu cầu cao hơn đối với việc quản trị rủi ro.

Theo Vinacafe, trong quý II/2025, Tổng Công ty đặt mục tiêu doanh thu 705 tỷ đồng, lợi nhuận hơn 36 tỷ đồng, nộp ngân sách hơn 18,9 tỷ đồng.

Theo dự báo của Bộ Công Thương, xuất khẩu cà phê của Việt Nam ngắn hạn sẽ tiếp tục tăng trưởng khi nguồn cung trong nước dồi dào, cùng với việc Mỹ hoãn thực thi thuế đối ứng đối với hầu hết đối tác, thúc đẩy các nhà nhập khẩu tăng mua vào trước khi thuế quan mới có hiệu lực.

Trong dài hạn, xuất khẩu cà phê của Việt Nam có thể gặp khó khăn khi nguồn cung trong nước giảm dần khi vào cuối vụ thu hoạch, áp lực từ vụ thu hoạch mới của Brazil diễn ra và chính sách thuế quan mới.

×