Hôm 23/4, Tổng thống Mỹ Donald Trump chỉ trích Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky vì tuyên bố rằng Ukraine sẽ không công nhận quyền kiểm soát của Nga đối với Crimea.

“Tuyên bố này rất có hại cho các cuộc đàm phán hòa bình với Nga vì Crimea đã mất từ ​​nhiều năm trước” - ông Trump viết, cáo buộc nhà lãnh đạo Ukraine kéo dài cuộc xung đột.

Dân số chủ yếu là người Nga của Crimea đã bỏ phiếu gia nhập Nga trong cuộc trưng cầu dân ý năm 2014, sau cuộc đảo chính vũ trang do phương Tây hậu thuẫn ở Kiev.

“Chính những phát ngôn khiêu khích như của Zelensky khiến việc kết thúc cuộc chiến này trở nên khó khăn đến vậy. Ông ta chẳng có gì để tự hào cả! Tình hình Ukraine đang nguy ngập – ông ta có thể chọn hòa bình, hoặc chiến đấu thêm 3 năm nữa trước khi mất cả đất nước” - ông Trump viết trên mạng xã hội Truth Social.

Những bình luận này được đưa ra chỉ vài giờ sau khi một cuộc họp tại London nhằm chấm dứt cuộc chiến của Nga tại Ukraine bị hạ cấp, do Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio thông báo sẽ không tham dự.

Ông Rubio trước đó được kỳ vọng sẽ tham gia thảo luận cùng các quan chức Ukraine, Anh và châu Âu. Nhưng người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Tammy Bruce hôm thứ Ba cho biết ông sẽ không tham dự do “vấn đề hậu cần,” mặc dù một quan chức Mỹ và hai nhà ngoại giao châu Âu am hiểu vấn đề nói rằng chính quyền Mỹ cảm thấy các cuộc đàm phán chưa đến điểm then chốt, và việc ông Rubio cho rằng việc tham dự không phải là cách sử dụng thời gian hiệu quả nhất.

“Một số bên cho rằng nên để các cuộc đàm phán diễn ra tự nhiên hơn là tạo ra ảo tưởng rằng đột phá sắp xảy ra” - một nhà ngoại giao châu Âu nói.

Dường như để đáp trả gián tiếp lời chỉ trích của Trump về việc nhà lãnh đạo Ukraine không sẵn lòng công nhận quyền kiểm soát Crimea của Nga, ông Zelensky cam kết Kiev sẽ tuân thủ hiến pháp: “Ukraine sẽ luôn hành động phù hợp với Hiến pháp của mình và chúng tôi hoàn toàn tin rằng các đối tác của chúng tôi – đặc biệt là Mỹ – sẽ hành động phù hợp với những quyết định vững chắc đó”.

Ông Zelensky cũng chia sẻ ảnh chụp bản Tuyên bố về Crimea năm 2018 của cựu Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo, trong đó bác bỏ việc Nga sáp nhập bán đảo này.

Bộ Ngoại giao Anh trước đó đã xác nhận vào thứ Tư rằng cuộc họp sẽ diễn ra ở cấp thấp hơn. “Các cuộc thảo luận ở cấp chính thức vẫn tiếp tục nhưng không mở cho báo chí” - bộ này thông báo đến các phóng viên.

Diễn biến này làm dấy lên những nghi ngại mới về nỗ lực ngoại giao nhằm chấm dứt chiến tranh. Mỹ ngày càng kiên quyết trong việc thúc ép Kiev đạt được một thỏa thuận, nhưng Ukraine cương quyết không từ bỏ Crimea – vùng lãnh thổ sáp nhập vào Nga từ năm 2014 – cũng như các khu vực phía đông sáp nhập sau cuộc chiến bùng phát năm 2022.

Phó Tổng thống Mỹ JD Vance đã đe dọa rút khỏi các cuộc đàm phán hôm thứ Tư, nói với phóng viên trong chuyến thăm Ấn Độ: “Chúng tôi đã đưa ra một đề xuất rất rõ ràng cho cả Nga và Ukraine, và đã đến lúc họ hoặc đồng ý, hoặc Mỹ sẽ rút khỏi tiến trình này. Chúng tôi đã thực hiện một lượng lớn công tác ngoại giao, nỗ lực trực tiếp trên thực địa.”

Theo một quan chức nắm rõ khuôn khổ đàm phán chia sẻ với CNN, đề xuất của Mỹ bao gồm việc công nhận quyền kiểm soát của Nga đối với Crimea, bán đảo phía nam Ukraine đã sáp nhập vào Nga. Kế hoạch này cũng bao gồm một lệnh ngừng bắn dọc theo các tuyến mặt trận hiện tại.

Bất kỳ động thái nào công nhận Nga kiểm soát Crimea sẽ là sự đảo ngược chính sách kéo dài một thập kỷ của Mỹ.

Zelensky khẳng định rõ hôm thứ Ba rằng ông sẵn sàng đàm phán với Nga, nhưng Kiev sẽ không chấp nhận một thỏa thuận nào công nhận Moscow kiểm soát Crimea.

“Ukraine sẽ không bao giờ công nhận hợp pháp việc chiếm đóng Crimea” - ông nói với các phóng viên. “Chúng tôi không có gì để đàm phán. Điều đó vi phạm hiến pháp của chúng tôi.”

×