Quèn Khó chưa hết khổ: Nước, không khí ô nhiễm nặng, cây trồng chết dần, người dân "kêu trời" (Bài 2)

Người dân chịu đủ thứ ô nhiễm

Những ngày đầu tháng 5/2025, có mặt tại nhà một số hộ dân ở xóm Năm Chon, thôn 1, xã Đông Sơn bên con đường chạy vào Nhà máy xử lý chất thải rắn Ninh Bình, chúng tôi thấy khói bụi mù mịt.

Phản ánh với chúng tôi, ông Lê Kim Chấn ở xóm Năm Chon cho biết, hàng chục năm nay, người dân ở Năm Chon bị "đầu độc" bởi đủ thứ ô nhiễm. Điều đáng nói hơn là từ khi Nhà máy xử lý chất thải rắn Ninh Bình đi vào hoạt động năm 2014, bãi chôn lấp rác của đơn vị này bị quá tải nên đã phát tán mùi hôi thối ra khắp khu dân cư. Các giếng khoan của bà con ở xóm cũng bị nguồn nước thải chảy ra từ bãi rác gây ô nhiễm rất nặng.

"Khi phát hiện nước có màu, mùi lạ, người lớn, trẻ nhỏ sử dụng bị mẩn ngứa, đi ngoài... Chúng tôi phải bỏ giếng để mua nước lọc về dùng. Sau nhiều lần kiến nghị mới đây, các hộ dân trong xóm mới được đấu nối nước máy để dùng. Tuy nhiên, hàng ngày bà con vẫn phải chịu ô nhiễm không khí, tiếng ồn rất trầm trọng", ông Chấn bức xúc.

Bà Nguyễn Thị Uyên (sinh năm 1974) ở xóm Năm Chon, thôn 1, xã Đông Sơn chìa 2 cánh tay của mình cho chúng tôi xem các vết lở loét do bị ảnh hưởng từ việc dùng phải nước bẩn từ giếng của gia đình.

"Từ khi sử dụng phải nguồn nước ô nhiễm, hàng chục người trong gia đình tôi đều bị sẩn ngứa, có cháu bé còn bị nổi mụn đỏ khắp người. Đến giờ, bà con đã dừng sử dụng nước giếng chuyển sang nước máy, chúng tôi cũng chạy chữa khắp các viện, mua đủ thứ thuốc về bôi nhưng vẫn chưa hết bệnh ", bà Uyên buồn rầu nói thêm.

Bà Uyên cho biết thêm, hơn 10 hộ dân ở xóm Năm Chon nằm sát các mỏ khai thác đá nên thường xuyên phải hứng chịu đủ thứ rủi ro. "Cạnh khu dân cư có 3 mỏ khai thác đá(Mỏ Xuân Học, Hiền Hoài, Đồng Đức Phong). Trong đó, có 1 mỏ gần nhất cách nhà dân khoảng 200m. Một ngày các mỏ nổ mìn 2 lần vào khung 12h trưa và 17h chiều.

Có hôm các mỏ thông báo có, có hôm không, có ngày, gia đình đang ăn cơm đúng thời điểm mỏ nổ mìn làm mưa đá bay vào mái nhà, có hòn to bằng vốc tay, xuyên thủng cả mái tôn. Mọi người phải tháo chạy để thoát thân", bà Uyên kể và cho biết, ngày nào chúng tôi cũng phải chịu các tiếng nổ chát chúa kèm mưa đá. Từ người già đến trẻ nhỏ đều rất sợ hãi.

Cây xanh, hoa chết hàng loạt

Cùng trong tình cảnh với các hộ dân trong thôn, gia đình chị Phạm Thị Nhiên (sinh năm 1986) có 5 khẩu, trong đó có 3 con, bé nhỏ nhất mới 1,5 tuổi cũng đang sống trong cảnh đày đọa vì đủ thứ ô nhiễm.

Vợ chồng chị mua đất (loại đất 50 năm) của hàng xóm cùng thôn để dựng nhà ở từ nhiều năm trước. Tuy nhiên, do nhà sát các mỏ khai thác đá, lo sợ ảnh hưởng đến sức khỏe nên gia đình chị Nhiên phải di tản vào nhà người thân trong Nam để làm ăn.

Khoảng năm 2020, khi một số mỏ đá cạnh nhà dừng khai thác, vợ chồng chị mới đưa con về lại nhà cũ để ở nhưng lại phải hứng chịu thảm cảnh ô nhiễm từ bãi rác.

"Nhiều năm nay, chúng tôi phải hít đủ thứ mùi xú uế, nguồn nước giếng dùng hàng ngày cũng bốc mùi hôi thối. Những ngày trời mưa nước thải ngấm, chảy ra từ núi có màu đen ngòm nên gia đình không dám sử dụng. Chúng tôi phải mua nước lọc về dùng để nấu ăn", chị Nhiên nói thêm.

Ông Đỗ Văn Vinh, trưởng xóm Lòng Lan, thôn 1, xã Đông Sơn cho biết, khoảng hơn chục năm nay, nguồn nước ngầm của xóm bị ô nhiễm nặng nên gia đình ông và hơn 20 hộ dân trong xóm không thể sử dụng nước giếng khoan để ăn, tắm rửa

"Trước đây, bà con ở Lòng Lan sống gần núi nên không khí luôn trong lành, quanh năm mát mẻ. Tuy nhiên, khoảng hơn 10 năm trở lại đây, từ khi thung Quèn Khó được quy hoạch để làm bãi rác của tỉnh khiến người dân chúng tôi lãnh đủ. Từ nguồn nước sinh hoạt bị ô nhiễm, không khí cũng nặng mùi hôi thối, bà con đã nhiều lần kiến nghị lên các cấp nhưng đến giờ vụ việc vẫn chưa được giải quyết", ông Vinh khẳng định.

Ông Phạm Văn Đoan ở thôn 1 từng nổi tiếng là nông dân sở hữu nhiều lan quý nhất, nhì thành phố Tam Điệp. Nhưng hôm đến thăm vườn, chúng tôi thấy vườn lan hàng trăm mét vuông của gia đình ông Đoan đều đã xơ xác, tiêu điều.

Nói chuyện về nghề trồng lan, ông Đoan tỏ ra rất bức xúc: Mấy năm trước, nghề trồng lan còn thịnh, có hôm gia đình xuất bán 1 giò được cả trăm triệu đồng. Tuy vậy, sau khi nguồn nước bị ô nhiễm, tôi dùng nước giếng tưới lan bị chết nhiều, giờ muốn khôi phục lại vườn như trước rất khó khăn.

"Lan là dòng cây hoa ở sạch. Dù gia đình đã đầu tư hàng trăm triệu đồng làm nhà lưới để chăm sóc hoa nhưng do nước tưới, không khí đều bị ô nhiễm nên tôi đành phải "ngậm đắng" bỏ nghề dần thôi", ông Đoan buồn rầu nói thêm với Dân Việt.

Xã vẫn chưa nắm được

Trao đổi với chúng tôi, ông Bùi Xuân Nam, Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn 1, xã Đông Sơn cho hay: Sự việc người dân phải ánh nguồn nước, không khí bị ô nhiễm là đúng. Nguyên nhân chính là do bãi xử lý rác trong thung lũng Quèn Khó đã bị quá tải nhiều năm nay nên gây ô nhiễm môi trường cho cả vùng.

"Không chỉ hơn 200 hộ dân của thôn 1 mà nhiều hộ dân tại các phường khác trên địa bàn thành phố cũng đang bị ảnh hưởng từ núi rác trong thung Quèn Khó. Điều đáng nói hơn là do nguồn nước bị ô nhiễm, bà con dùng nước bẩn chăm, tưới cây khiến nhiều diện tích đào hoa, cây ăn quả bị chết hoặc chậm phát triển", ông Nam nói thêm.

Trao đổi với PV Báo Dân Việt, ông Phạm Anh Tuấn - Chủ tịch UBND xã Đông Sơn cho biết, bãi chôn lấp rác trong thung lũng Quèn Khó đang quá tải nên gây ô nhiễm cho khu vực xung quanh.

Để giải quyết dứt điểm tình trạng ô nhiễm này, tỉnh Ninh Bình đã có quyết định đầu tư Dự án nhà máy điện rác Ninh Bình, dự kiến năm 2026 sẽ đi vào hoạt động. Hiện, các cơ quan liên quan đang hoàn thiện các thủ tục pháp lý để thực hiện xây dựng nhà máy.

Khi được phóng viên hỏi: Nhiều năm qua, hàng trăm hộ dân tại thôn 1 phản ánh, nguồn nước giếng sinh hoạt bị ô nhiễm nặng, không thể sử dụng, hàng ngày, bà con còn phải ngửi đủ thứ mùi xú uế, địa phương đã có giải pháp để giải quyết vấn đề này chưa?

Ông Tuấn vẫn khẳng định: Đến giờ chúng tôi chưa nhận được thông tin như phản ánh của phóng viên, chúng tôi sẽ đến thực tế để kiểm tra lại.

Cũng theo ông Tuấn, trước đây ở khu vực thôn 1 có nhiều mỏ khai thác đá nhưng đến giờ chỉ còn 3 mỏ có giấy phép được hoạt động. "Theo giấy phép, các mỏ đá này còn khai thác thêm khoảng 5 năm. Sau đó, chúng tôi sẽ đề xuất cấp trên dừng cấp phép để không làm ảnh hưởng đến môi trường và cuộc sống của người dân", Chủ tịch UBND xã Đông Sơn khẳng định.

Còn nữa...

×