Sáng 10/6, tại Hội thảo: "Phát triển bền vững ngành hàng sầu riêng”, do Báo Tiền Phong tổ chức, TS. Nguyễn Đăng Nghĩa - nguyên Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu đất, phân bón và môi trường phía Nam cho hay, vấn đề Cadimi đã tồn tại 30 năm qua nhưng không thấy lên án, 2-3 năm gần đây lại nổi lên ở sầu riêng.

Cần phải nói rằng, sầu riêng vùng Tây Nguyên và miền Đông đang bị oan, bởi doanh nghiệp mới bán ở khu vực miền Tây, đặc biệt là Tiền Giang - chúng tôi lấy mẫu đất phân tích thì thấy đất trồng sầu riêng nhiễm hàm lượng Cadimi từ 19-22 ppm thì tại sao sầu riêng lại không nhiễm Cadimi được.

Theo ông Nghĩa, nếu không kiểm soát hàm lượng Cadimi trên phân bón DAP thì không chỉ ảnh hưởng đến quả sầu riêng mà còn rất nhiều trái cây khác.

TS. Nguyễn Đăng Nghĩa - nguyên Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu đất, phân bón và môi trường phía Nam thẳng thắn đề nghị, thời gian qua, sầu riêng vượt dư lượng Cadimi phải làm rõ, phải truy đến cùng.

Tại tọa đàm, ông Vũ Duy Hải - Tổng Giám đốc Vinacam cho biết, có một thực tế, với người nông dân đã phát triển vườn sầu riêng của mình các đây khoảng 10 năm thì cơ bản vốn đã được thu hồi và có lợi nhuận lớn trong hai niên vụ vừa qua.

Nhưng những người nông dân mới gây dựng vườn sầu riêng được 5-3 năm nay, có những hộ, ngoài tài sản cắm hết vào ngân hàng, có khi vay cả vàng bán đi để đầu tư, đến nay khi thu hoạch giá rớt thê thảm thì nguy cơ trốn nợ bỏ xứ mà đi là có thật.

Theo ông Hải, cần bỏ những thủ tục rườm rà, những “giấy phép con” tạo đất sống để cơ chế xin cho tồn tại như giấy phép lưu hành phân bón vì thực chất nó không có tác dụng gì nhiều cho công tác giám sát, quản lý, nó đã trở thành “hàng hoá” khi được chào bán công khai khi cả nước vẫn tồn tại cả chục ngàn công thức phân bón khác nhau!

Cũng nêu quan điểm, ông Nguyễn Trí Ngọc - Phó Chủ tịch Hiệp hội phân bón Việt Nam cho rằng, từ việc sầu riêng bị trả về vừa rồi là bài học lớn đối với chúng ta. Cần nhìn nhận một cách khách quan để có thể khắc phục ngay cái chúng ta bị mắc, giải pháp thứ nhất là từ quy hoạch sản xuất.

Bộ NN&MT có một chương trình phát triển cây ăn quả để phát triển cây ăn quả chủ lực từ năm 2019 đã được phê duyệt và triển khai, trong đó có những giải pháp căn cơ nhưng không được chú ý.

Vì vậy, có những cây trồng, cây ăn quả chủ lực trong đó có cây sầu riêng phát triển một cách tự phát, dẫn đến hậu quả như vừa rồi, trong đó có được cảnh báo nhiều lần nhưng chưa được quan tâm đúng mực.

Ông Ngọc cho hay, từ năm 2023 đã có những cảnh báo về tình trạng phát triển sầu riêng và có đề xuất một giải pháp cho người nông dân để cứu người nông dân ngay từ đầu là phải có những giải pháp mang tính căn cơ và có chế tài phù hợp, đủ răn đe để cứu người dân ngay từ đầu. Bắt buộc chúng ta phải quy hoạch lại.

Một điều nữa cũng liên quan đến hoạt động này là tầm quan trọng, chất lượng và an toàn thực phẩm trong sản xuất.

Qua bài học của ngành sầu riêng thì nên chăng chúng ta cần suy nghĩ lại chuẩn hoá về chất lượng, mẫu mã, đóng gói và đặc biệt là chuẩn hoá về quy trình kỹ thuật trồng cây sầu riêng trong đó có quy trình kỹ thuật sử dụng phân bón đương nhiên trong đó có phân bón có chứa Cadimi.

Đây là câu chuyện bản thân Hiệp hội sẽ thực hiện và lưu ý về quy trình kỹ thuật trồng cây sầu riêng trong đó có quy trình kỹ thuật sử dụng phân bón.

Tóm lại chúng ta cần phải ngồi bàn bạc kỹ lại về những giải pháp mang tính căn cơ một cách quyết liệt về việc phát triển bền vững ngành sầu riêng, nếu không thì chúng ta không thể khắc phục tận gốc những tồn tại, yếu kém, hạn chế còn tồn tại. Chúng ta đều có trách nhiệm trong vấn đề này.

×