Đòn bẩy phát triển kinh tế nông thôn

Chương trình OCOP được ví như một cuộc “cách mạng mềm” trong phát triển nông thôn mới, bởi mục tiêu không chỉ dừng lại ở việc nâng cao thu nhập cho người dân, mà còn thúc đẩy tinh thần sáng tạo, khởi nghiệp tại địa phương. Thái Bình với nền nông nghiệp truyền thống lâu đời, có nhiều sản phẩm mang đậm dấu ấn văn hóa vùng miền…

Với quy trình sản xuất khép kín, đầu tư công nghệ cao và chú trọng khâu truyền thông, bánh cáy làng Nguyễn (xã Nguyên Xá, huyện Đông Hưng) – sản phẩm truyền thống “đặc sản” của Thái Bình đã vươn tầm khu vực và thế giới.

Ông Trần Văn Đức, chủ xưởng chế biến thực phẩm bánh kẹo Thiên Đức – một trong những cơ sở sản xuất bánh kẹo tại xã Nguyên Xá cho biết: Để chiếm lĩnh được thị trường, phù hợp với nhu cầu tiêu dùng thì đối với nguyên liệu sản xuất bánh Cáy được xưởng chọn lựa kỹ lưỡng, bảo đảm chất lượng. Quy trình sản xuất đúng quy chuẩn, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm. Xưởng cũng đầu tư hàng tỷ đồng mua máy móc công nghệ hiện đại phục vụ sản xuất bánh cáy và các loại bánh kẹo khác. Năm 2020, bánh cáy Thiên Đức đã được UBND tỉnh công nhận sản phẩm OCOP 4 sao. Mỗi năm xưởng sản xuất và cung ứng ra thị trường trong nước và các nước Lào, Campuchia, Trung Quốc gần 300 tấn bánh kẹo các loại, trong đó trên 50% là bánh cáy. 

Một điển hình khác là sản phẩm muối biển sạch Tam Đồng (xã Thụy Hải, Thái Thụy). Từ chỗ làm muối thủ công manh mún, các hộ dân được hướng dẫn tổ chức sản xuất theo chuỗi, đầu tư hệ thống lọc và đóng gói hiện đại, từ đó nâng giá trị sản phẩm lên gấp nhiều lần.

Ông Nguyễn Trọng Bằng, Giám đốc HTX muối Đại Đồng, xã Thụy Hải cho biết: Một năm, sản lượng muối thu hoạch của HTX được từ 100 – 200 tấn. Những năm gần đâ,y chúng tôi đã kêu gọi các đơn vị ngoài về cải tạo đồng muối và tìm đối tác để sản xuất muối bạn đi nhiều thị trườn,g góp phần nâng cao đời sống cho xã viên trong xã. Quá trình sản xuất và phát triển thị trường tiêu thụ, chúng tôi rút ra kinh nghiệm là muốn sản phẩm OCOP đi xa, phải bắt đầu từ việc chuẩn hóa quy trình và xây dựng câu chuyện thương hiệu cho sản phẩm.

Ông Vũ Công Bình, Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn và Quản lý chất lượng, Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết: Xác định OCOP là chương trình phát triển kinh tế trọng tâm tại khu vực nông thôn theo hướng phát triển nội sinh và gia tăng giá trị, gắn phát triển nông thôn với đô thị. Trọng tâm của Chương trình OCOP là phát triển sản phẩm nông nghiệp, phi nông nghiệp, dịch vụ du lịch có lợi thế trên địa bàn tỉnh theo hướng đổi mới, sáng tạo, tập trung liên kết, phát huy nội lực do các tổ chức kinh tế OCOP tại cộng đồng thực hiện.

Theo thống kê của các ngành chức năng, đến nay toàn tỉnh đã có 261 sản phẩm được công nhận đạt chuẩn OCOP, trong đó có 67 sản phẩm 4 sao, 194 sản phẩm 3 sao, vượt 74% so với mục tiêu đến năm 2025 (150 sản phẩm đạt từ 3 sao trở lên). Các sản phẩm OCOP có sự tham gia tích cực của nhiều thành phần kinh tế, gồm 45 doanh nghiệp, 72 HTX, 59 hộ kinh doanh. Việc đẩy mạnh triển khai Chương trình OCOP không chỉ giúp khai thác tiềm năng, lợi thế sẵn có của địa phương mà còn nâng cao chuỗi giá trị sản xuất nông nghiệp, quảng bá đặc sản địa phương, từng bước khẳng định chất lượng trên thị trường trong và ngoài tỉnh. Qua đánh giá, sản phẩm OCOP sau khi được xếp hạng đã nâng giá trị lên từ 20% trở lên, doanh số bán hàng tăng từ 20% - 30%.

Chính quyền, doanh nghiệp đồng hành với người dân

Để OCOP không dừng lại ở các cuộc thi sản phẩm hay tem nhãn 3 - 4 sao, vai trò dẫn dắt và hỗ trợ của chính quyền địa phương và doanh nghiệp là cực kỳ quan trọng. UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường, các huyện, thành phố thành lập bộ phận chuyên trách OCOP, hỗ trợ tư vấn xây dựng phương án sản xuất kinh doanh, hỗ trợ các khâu đào tạo, tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật, ứng dụng khoa học - công nghệ, xây dựng thương hiệu, xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm, định hướng quy hoạch các vùng sản xuất hàng hóa và dịch vụ.

Ông Nguyễn Văn Chiến, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết: Cùng với tỉnh, các huyện, thành phố cũng có những cơ chế hỗ trợ phát triển sản phẩm OCOP, trong đó kết hợp hỗ trợ về tài chính và hỗ trợ xúc tiến thương mại, phát triển thị trường. Điển hình như huyện Tiền Hải, mỗi sản phẩm OCOP được địa phương hỗ trợ tối đa 80 triệu đồng; huyện Hưng Hà hỗ trợ đến 100 triệu đồng/sản phẩm; huyện Thái Thụy hỗ trợ HTX, hộ gia đình tới 90 triệu đồng/sản phẩm, hỗ trợ doanh nghiệp tối đa 60 triệu đồng/sản phẩm và không quá 3 sản phẩm/chủ thể; huyện Vũ Thư hỗ trợ tối đa 100 triệu đồng/sản phẩm 4 sao và 80 triệu đồng/sản phẩm 3 sao cho các xã chưa có sản phẩm OCOP…

Nhờ các chính sách hỗ trợ, việc xây dựng sản phẩm OCOP trong tỉnh đã vượt các mục tiêu đề ra. Ngay trong năm 2024, các địa phương trên địa bàn tỉnh tiếp tục có 89 sản phẩm đăng ký tham gia. Dự kiến trong năm 2025, có khoảng 70 xã tham gia Chương trình ý nghĩa này.

Ông Ngô Văn Duẩn, Chủ tịch Hội OCOP huyện Tiền Hải chia sẻ: Chương trình OCOP của huyện Tiền Hải đã tạo sự lan tỏa mạnh mẽ, đồng bộ, rộng khắp tại các địa phương. Đến nay huyện Tiền Hải có 51 sản phẩm OCOP của 34 chủ thể trên địa bàn 22 xã. Qua chương trình đã phát hiện nhiều mô hình hay, cách làm hiệu quả sáng tạo, nâng cao chất lượng, giá trị sản phẩm nông nghiệp... góp phần quan trọng trong việc thực hiện thắng lợi các mục tiêu kinh tế - xã hội.

Hàng năm, tỉnh tổ chức các hội nghị xúc tiến thương mại, hội chợ giới thiệu sản phẩm OCOP, phối hợp với các sàn thương mại điện tử như Postmart, Voso, Tiki… để đưa sản phẩm Thái Bình đến tay người tiêu dùng toàn quốc. Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp lớn trong và ngoài tỉnh cũng tham gia chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm OCOP, góp phần bảo đảm đầu ra ổn định cho nông dân.

Ông Phạm Quốc Anh, Trưởng phòng kinh doanh - cửa hàng liên kết nông sản xanh (Công ty TNHH MTV Nông sản xanh) chia sẻ: Doanh nghiệp chúng tôi đã liên kết với Hội Nông dân thành phố Thái Bình mở cửa hàng liên kết nông sản xanh tại thành phốddeer quảng bá, tiêu thụ các sản phẩn OCOP của người dân trên địa bàn. Đến nay, cửa hàng đã được hơn 20 chủ thể OCOP trên địa bàn tỉnh đón nhận với hơn 50 sản phẩm trưng bày trên kệ hàng. Qua đó không chỉ góp phần giải quyết bài toán đầu ra cho nông sản mà còn giúp cho người tiêu dùng có đa dạng sự lựa chọn khi đến cửa hàng. 

OCOP không chỉ là sản phẩm - mà là khát vọng làm giàu từ chính mảnh đất quê hương. Thái Bình đang đặt mục tiêu đến năm 2025 có ít nhất 10 sản phẩm OCOP đạt 5 sao, đủ điều kiện xuất khẩu và hàng trăm sản phẩm đạt tiêu chuẩn 3 - 4 sao ổn định. Đặt trong bối cảnh Việt Nam tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do, OCOP không chỉ là chương trình của nông thôn mà là chiến lược quốc gia về phát triển thương hiệu. Với tầm nhìn và sự hỗ trợ đồng bộ, chương trình đang khơi dậy mạnh mẽ nội lực nông thôn Thái Bình, góp phần làm nên những thương hiệu Việt vững vàng trên thị trường trong nước và quốc tế.

×