Đục thủy tinh thể ở người trẻ tuổi cấu thành chủ yếu từ lối sống thiếu khoa học, chủ quan và tác động từ môi trường ô nhiễm. Thời đại công nghiệp phát triển cùng những biến đổi thời tiết khiến môi trường sống ngày càng ô nhiễm. Và lối sống của những người trẻ với các thói quen xấu như: Hút thuốc, lạm dụng chất kích thích gây hại, chủ quan trong lao động không sử dụng kính bảo vệ mắt và không chăm sóc, vệ sinh mắt tốt ...

Chính những yếu tố trên khiến xu hướng đục thủy tinh thể ở người trẻ tuổi ngày càng phổ biến. Quá trình lão hóa của mắt bị thúc đẩy sớm khiến thủy tinh thể bị đục.

Các nguyên nhân gây bệnh cụ thể như:

• Do tiếp xúc quá nhiều với các thiết bị điện tử

Việc lạm dụng quá nhiều các thiết bị có nguồn ánh sáng xanh nguy hại khiến thị lực của những người trẻ bị suy giảm nhanh chóng. Hệ quả là các bệnh lý về mắt như đục thủy tinh thể ngày càng gia tăng.

Theo thống kê mới nhất tại Việt Nam, trung bình một ngày mỗi người trẻ dành khoảng 8h cho việc tiếp xúc với các thiết bị điện tử. Con số này cao hơn tới 3 lần khuyến cáo của WHO. Các thiết bị điện tử như: Máy tính, điện thoại, ti vi phát ra ánh sáng xanh rất hại cho mắt.

• Do căng thẳng thần kinh

Áp lực công việc, học tập, cuộc sống khiến những người trẻ tuổi phải hoạt động liên tục, thức khuya, dậy sớm, cơ thể không được nghỉ ngơi đủ. Mắt khi đó cũng phải hoạt động quá sức theo, điều tiết nhiều lâu dần sẽ suy yếu.

Làm việc quá nhiều, áp lực lớn có thể khiến các dây thần kinh thị giác chịu thương tổn theo, lâu dần khiến thị lực suy giảm. Mắt không được nghỉ ngơi đủ, quá trình hoạt động kém đi, ảnh hưởng đến trao đổi chất, dễ dẫn đến các bệnh lý về mắt, trong đó có đục thủy tinh thể.

• Do lạm dụng các chất kích thích rượu, bia, thuốc lá

Việc lạm dụng quá nhiều các chất kích thích như: Rượu, bia, cà phê , thuốc lá… dễ tác động mạnh đến tinh thần, ảnh hưởng rất nhiều đến các dây thần kinh thị giác. Uống nhiều rượu, bia sẽ tích tụ nồng độ cồn trong máu, không đào thải kịp gây ra ngộ độc thần kinh thị giác, dẫn đến các bệnh về mắt.

Theo nghiên cứu, những người hút thuốc lá, tỷ lệ bị đục thủy tinh thể cao gấp 2- 3 lần người bình thường. Người không hút thuốc nhưng thường xuyên phải tiếp xúc với khói thuốc lá cũng có nguy cơ cao bị bệnh. Thuốc lá sản sinh các gốc tự do gây hại cho cơ thể và đôi mắt của chúng ta, nhưng giới trẻ hiện nay thường lạm dụng rất nhiều khiến nguy cơ đục thủy tinh thể tăng cao.

• Do thuốc kháng viêm, kháng sinh

Đục thủy tinh thể cũng có thể là biến chứng của một số bệnh mạn tính khác như: Đái tháo đường, cao huyết áp, các bệnh khác về mắt như khô mắt, tăng nhãn áp, viêm màng bồ đào…phải sử dụng đến thuốc kháng viêm mạnh có corticoid, thuốc kháng sinh, chống dị ứng…trong một thời gian dài.

Một điều đáng quan ngại ở nhiều người trẻ là khi thấy mắt có các dấu hiệu bất thường lại tự xử lý y tế tại nhà, mua các loại thuốc nhỏ mắt có thành phần kháng viêm corticoid về sử dụng. Dùng một lần thấy đỡ, lần sau lại cứ thế lạm dụng nhiều mà không hề biết nguy cơ tiềm ẩn của nhóm thuốc này có thể khiến mắt đẩy nhanh quá trình đục thủy tinh thể.

• Do chấn thương

Những người trẻ trong quá trình hoạt động hàng ngày không may bị các chấn thương khác ở mắt như: tai nạn, va đập hay từng phẫu thuật mắt…Quá trình chăm sóc, phục hồi sau đó không được đảm bảo, về lâu dài sẽ khiến người bệnh bị đục thủy tinh thể. Bệnh này có thể xuất hiện ngay sau chấn thương đó nhưng cũng có thể sau nhiều năm mới thấy.

• Do làm việc trong môi trường đặc thù

Những người làm việc trong môi trường đặc thù, phải tiếp xúc với ánh sáng ở cường độ lớn như: Cơ khí, hàn xì, dầu khí, khai thác mỏ… Nơi đây có bức xạ ion hóa lớn nhưng lại không trang bị đầy đủ các thiết bị bảo hộ lao động, kính phòng hộ dễ gây ra các bệnh mắt như đục thủy tinh thể. Tại nước ta năm 2016 đã bổ sung bệnh đục thủy tinh thể nghề nghiệp vào danh sách các bệnh nghề nghiệp được hưởng bảo hiểm.

• Do môi trường ô nhiễm

Thời đại công nghiệp hóa phát triển, khí thải, khói bụi, ô nhiễm ngày càng dày đặc trong không khí khiến thị lực ảnh hưởng nhiều. Cùng với đó là tia cực tím từ mặt trời ngày càng nguy hại do sự suy thoái của tầng ozon, biến đổi khí hậu. Theo nghiên cứu của Mỹ, tia cực tím có trong mặt trời chiếm đến 65% nguy cơ mắc bệnh đục thủy tinh thể ở mắt.

• Do chế độ ăn uống thiếu dinh dưỡng

Chế độ độ ăn uống không lành mạnh, giới trẻ thời nay thường quen "sống vội", ưa thích thực phẩm chế biến sẵn, nhiều đường, dầu mỡ cùng các chất bảo quản không tốt. Rau xanh cùng hoa quả thường không được ưa chuộng trong thực đơn hàng ngày.

Thói quen ăn uống thiếu hụt dưỡng chất này lâu dần dẫn đến sự mất cân bằng dinh dưỡng, không cung cấp đủ các chất chống oxy hóa, vitamin , khoáng chất, dinh dưỡng cần thiết cho mắt.

Tóm lại: Bệnh đục thủy tinh thể ở người trẻ nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ nặng dần theo thời gian. Xu hướng tiến triển của bệnh này ở người trẻ thường nhanh hơn người già, một phần do tâm lý chủ quan trong chăm sóc, bảo vệ mắt cùng nhiều yếu tố nguy cơ phức tạp khác.

Đục thủy tinh thể nguy hiểm ở chỗ khi mới bắt đầu chính là giai đoạn vàng trong điều trị thì lại không có biểu hiện rõ ràng, rất khó để nhận biết. Đến khi bệnh trở nặng, thị lực bị suy giảm nghiêm trọng người bệnh mới đi khám khiến quá trình phục hồi ở mắt gặp nhiều khó khăn.

Ngoài ra, đục thủy tinh thể còn gây ra nhiều trở ngại trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của người trẻ tuổi. Mắt kém có thể tiềm ẩn nguy cơ vấp ngã, tai nạn, chấn thương do thị lực giảm. Vì vậy bệnh đục thủy tinh thể ở người trẻ rất cần được quan tâm và điều trị kịp thời.

Chính vì vậy, việc khám mắt định kỳ là cách tốt nhất để người trẻ bảo vệ sức khỏe đôi mắt cũng như phát hiện sớm các bệnh ở mắt như đục thủy tinh thể để có biện pháp điều trị kịp thời, hồi phục thị lực, ngăn chặn biến chứng nguy hiểm.