Rẽ ngang làm nông nghiệp

Tháng 9 mùa thu, chúng tôi hẹn gặp anh Lê Mạnh Cường - Nông dân Việt Nam xuất sắc 2024 tại trang trại sản xuất nông nghiệp rộng gần 20ha ở xã Đồng Trung, huyện Thanh Thủy, tỉnh Phú Thọ. 

Nhấp chén chè còn nóng, anh Lê Mạnh Cường (SN 1983) kể rằng, vốn anh sinh ra ở xã Tiên Phong (huyện Ba Vì, TP Hà Nội) trong gia đình thuần nông nghèo khó. Ngay từ bé, anh đã chăn trâu, cắt cỏ, cấy bừa, mót khoai, mót sắn….

Năm 2006, sau khi tốt nghiệp trường Đại học Giao thông Vận tải, anh Cường trở thành giảng viên Khoa công trình của trường Cao đẳng Giao thông Vận tải Trung ương I. Trong thời gian này, ngoài công việc của một giảng viên, anh Cường làm thêm kỹ thuật cho các công ty xây dựng, ấp ủ ý tưởng kiếm được nhiều tiền để mua đất làm nông nghiệp.

"Đang có công việc ổn định trên phố, nhưng sâu thẳm trong con người tôi vẫn luôn có một tình yêu mạnh mẽ với sản xuất nông nghiệp và mỗi ngày lại lớn dần. 

Trong các chuyến đi công tác, những kỳ nghỉ, tôi vẫn hay dành thời gian thăm thú các vùng trồng cây nổi tiếng, tìm hiểu mô hình chăn nuôi, làm vườn của họ.

Tôi đưa ra quyết định khá táo bạo - nghỉ công việc giảng viên sau 3 năm công tác ổn định, lúc gần 30 tuổi. 

Và tôi cho đó là "cú rẽ ngang định mệnh" vào một thời điểm phù hợp để mình bắt đầu công việc yêu thích, muốn gắn bó từ lâu - làm nông nghiệp, trong độ sức khỏe tốt nhất, nhiệt huyết cháy bỏng, cùng toàn bộ vốn tích cóp dành dụm nhiều năm đi làm có được", anh Cường nói.

Khu ao nuôi ba ba gai trong trang trại mang lại doanh thu hơn 3 tỷ đồng/năm. Ảnh: Hoan Nguyễn.

Về hành trình khởi nghiệp làm nông nghiệp của mình, anh Cường cho biết, anh đi rất nhiều nơi để nghiên cứu về các loại cây trồng, vật nuôi, thị trường, tìm mua đất đai. Có địa điểm, đất đai màu mỡ, giao thông thuận lợi, anh Cường rất thích nhưng lúc đó tiền vốn có ít, đành "lực bất tòng tâm".

Trong một chuyến đi khảo sát ở xã Trung Nghĩa (nay là xã Đồng Trung, huyện Thanh Thủy, tỉnh Phú Thọ), anh Cường được giới thiệu cả một khu đất đồi sỏi đá, rậm rạp cây mua, cây sim…

"Vùng đất khó khăn, hoang vu, rậm rạp đến nỗi, đi vào xem đất xong không tìm được lối ra, gặp trời mưa đất trơn trượt, ngã dúi dụi… Ban đầu, tôi không định chọn mua, nhưng vì giá đất được chào bán rẻ, lại hợp ý tưởng làm mô hình sản xuất nông nghiệp quy mô hàng hóa, thế là tôi cứ đi lại nhiều lần nghiên cứu.

Tôi còn vận dụng cả kiến thức ngành học, kinh nghiệm công tác về lĩnh vực xây dựng của mình vào chiêm nghiệm vùng đất ở xã Đồng Trung này và nhận ra tiềm năng lợi thế "tựa sông, hướng thủy" (mặt trước hướng nhìn ra sông Đà, mặt sau thế tựa núi Tản Viên) của khu đất. Vậy là, tôi quyết định đầu tư, mua gần 20ha ở xã Đồng Trung giá 2,3 tỷ đồng vào năm 2015" - anh Cường nhớ lại quyết định chọn mua đất để "cắm dùi" làm nông nghiệp.

Nông dân Việt Nam xuất sắc 2024: Bắt đất cằn "nở hoa"

Nói rồi, anh Cường dẫn phóng viên đi thăm khu trang trại nông nghiệp hiện đại của mình. Anh Cường kể rằng: "Lúc mới về Đồng Trung làm trang trại, bà con ở đây bảo đất đai cằn cỗi chẳng ai làm gì được bao lâu nay, giờ lại đổ tiền tỷ vào cào bới trồng trọt, chăn nuôi, chẳng khác nào chở củi về rừng, lạ thật!".

Sau khi mua được đất, năm 2016, anh Cường huy động nhiều nguồn vốn khác nhau được 30 tỷ đồng, dày công cải tạo đất cằn, bạc màu thành một trang trại nông nghiệp tổng hợp.

Không chỉ trồng cây ăn quả, làm nhà lưới trồng hoa, trồng rau an toàn, anh Cường còn xây dựng hệ thống chuồng trại chăn nuôi lợn khép kín với quy mô lên tới 600 nái; cải tạo vùng trũng thành ao nuôi thả cá.

Theo anh Cường, trong quá trình khởi nghiệp, anh gặp vô vàn khó khăn. Có thời điểm như rơi vào tận cùng của vực thẳm - dịch tả châu Phi ập đến, rồi "bão giá" thịt lợn rẻ.

Nói đến đây, đôi mắt anh Cường đỏ hoe: "Sẽ không bao giờ quên được năm 2017, giá thịt lợn giảm thê thảm từng giờ, thấp kỷ lục chưa được 10.000 đồng/kg, muốn bán cũng không có người mua. Để cứu vãn tình hình, ở khắp mọi miền cứ có khách hàng muốn mua là bất kể ngày đêm, chở lợn đi bán".

Có hôm, anh Cường vượt vài trăm cây số, chở vỏn vẹn vài con lợn thịt vào tận Nghệ An cho khách. Trong khi đàn lợn thịt thương phẩm không tiêu thụ được, thì hàng trăm con lợn giống muốn bán cũng không ai mua, lại càng khiến anh đau đầu vì xoay tiền mua thức ăn chăn nuôi mỗi ngày.

"Có lúc, phải hỏi vay nóng anh chị em họ hàng, bạn bè; có ngày phải chạy sang cả bà con xóm trên, xóm dưới để vay mượn từ vài trăm nghìn đồng để mua cám thức ăn. Bước sang năm 2018, một lần nữa trang trại lại lao đao vì dịch tả châu Phi bùng phát. Lúc dịch bệnh hoành hành, tôi và một số công nhân ăn uống, sinh hoạt tại chỗ, không ra khỏi trang trại, đi đâu. Khổ ơi là khổ…", anh Cường tâm sự.

Dù như vậy, nhưng anh Cường chưa phút giây nào nghĩ đến bỏ cuộc, luôn giữ sự bình tĩnh, quyết duy trì chuồng nuôi.

"Nếu bỏ cuộc, sẽ mất tất cả, dù bán hết đất đai, chuồng trại, tài sản vẫn chắc chắn nợ nần. Bao mồ hôi, công sức, những ngày tháng lao tâm, lao lực, tình yêu với nông nghiệp cũng thế mà tan thành mây khói…", đôi môi anh Cường run rẩy, nghẹn ngào nói.

Trong rủi lại có may, cuối năm 2019, anh Cường được chính quyền địa phương, đoàn thể vào cuộc bàn giải pháp hỗ trợ, giải cứu mổ, bán thịt lợn thương phẩm vào các bếp ăn khu công nghiệp trên địa bàn... Đồng thời, trong lúc khó khăn nhất về thức ăn chăn nuôi, anh Cường quyết dốc sạch tiền mua một chiếc máy chế biến cám cho lợn. Nhờ đó, giảm được áp lực chi phí thức ăn chăn nuôi mỗi ngày rất nhiều.

Anh Cường cũng kể rằng, giữa bão dịch, bão giá, hàng chục hộ chăn nuôi lợn quy mô trang trại khởi nghiệp cùng thời điểm của anh thua lỗ phải bán tháo đàn nuôi. Một lần nữa anh táo bạo vượt khó, mượn tất cả sổ đỏ của người thân cắm vay ngân hàng, quyết mua lợn nuôi của các chủ trại bán tháo.

"Mua lại giá rẻ lắm, chỉ 50.000 đồng/con lợn giống (bình thường 2 triệu đồng/con); lợn nái mua 5 triệu đồng/con (bình thường khoảng 20 triệu đồng/con)… Chỉ vài tháng sau, tôi đã xuất bán lợn thịt, bán lợn con do lợn nái đẻ ra thu về lãi khủng, trả hết nợ; trong khi tất cả lợn nái mua rẻ trước đó đều bước vào thời kỳ sinh sản tốt", anh Cường nói.

Từ năm 2020 đến nay, trang trại tổng hợp của anh Cường đi vào hoạt động ổn định. Mỗi năm, trang trại cung cấp ra thị trường hàng chục tấn cá, rau, quả sạch; hơn 16.000 con lợn giống, xuất chuồng hàng nghìn con lợn thương phẩm. Bên cạnh đó, anh Cường mỗi năm còn nuôi 2.000 con ba ba gai để tận dụng phế phẩm tuần hoàn. Hơn 5ha đất trồng các loại hoa bốn mùa; cây cảnh, cây lấy gỗ bắt đầu có thể xuất bán làm cây cảnh cho các dự án xây dựng khu đô thị, resort…

Một điểm nhấn rất đặc biệt trong trang trại tổng hợp của anh Cường hiện nay là khu vườn hơn 20.000 cây chà là nhập ngoại từ nước ngoài đang phát triển sinh trưởng xanh tốt, vừa tạo không gian cảnh đẹp bắt mắt, đến mùa thu hoạch quả ăn, vừa tách cây con từ cây mẹ (giâm cành) bán cây giống đem lại nguồn thu nhập cao.

Trang trại sản xuất nông nghiệp ở xã Đồng Trung thường xuyên tạo việc làm cho nhiều lao động địa phương với mức thu nhập đến hơn 10 triệu/tháng/người. Ảnh: Hoan Nguyễn.

Doanh thu từ trang trại sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ, an toàn sinh học của anh Cường mỗi năm đạt hơn 40 tỷ, trừ chi phí, đút túi lãi hơn 5 tỷ đồng; tạo công ăn việc làm cho 20 lao động, thu nhập từ 6-12 triệu đồng/người/tháng.

Muốn làm du lịch nông nghiệp để quảng bá hình ảnh vùng đất và con người Phú Thọ

Chia sẻ về những dự định trong tương lai, anh Cường cho biết, anh đã lên kế hoạch đầu tư xây dựng trang trại của mình theo hướng phát triển dự án nông nghiệp du lịch trải nghiệm, sinh thái.

Theo lời anh Cường, Phú Thọ là mảnh đất cội nguồn dân tộc Việt Nam. Riêng huyện Thanh Thủy, bên cạnh thế mạnh có nguồn nước khoáng nóng quý hiếm, hiện còn lưu giữ được những giá trị văn hóa độc đáo, những lễ hội đặc trưng, gắn chặt với những tín ngưỡng nguyên thủy như lễ hội bơi chải làng Đoan Hạ, hội rước kiệu đền Lăng Sương, lễ kéo lửa nấu cơm thi, hội rước voi Đào Xá, lễ cướp cây bông ở đình La Phù...

Anh Cường cũng tươi cười cho biết thêm, vào tháng 2 vừa qua, huyện Thanh Thủy đã phê duyệt đề án "Nông nghiệp tổng hợp, kết hợp du lịch trải nghiệm" của anh thực hiện ở xã Đồng Trung. Đây là động lực lớn giúp anh phát triển trang trại thành dự án sản xuất nông nghiệp sinh thái có quy mô, chuyên nghiệp.

Anh đang nỗ lực tham gia những chương trình tập huấn hướng dẫn, đào tạo về làm du lịch sinh thái để có thể sẵn sàng đón tiếp du khách. Bên cạnh đó, anh Cường đang khẩn trương hoàn thiện thiết kế xây dựng hạ tầng dự án mang đậm bản sắc dân tộc địa phương với ngôi nhà sàn người Mường, rừng cọ, đồi chè; xây dựng khu dịch vụ ẩm thực đậm đà món ăn ngon của vùng Đất Tổ, của quê hương Thanh Thủy…

"Mong mỏi lớn nhất trong tôi lúc này là sớm tổ chức được thật nhiều đoàn khách đến với dự án du lịch nông nghiệp ở xã Đồng Trung, đến với Thanh Thủy, góp sức nhỏ bé của mình quảng bá hình ảnh một Phú Thọ tươi đẹp, phát triển, đậm đà bản sắc dân tộc. Từ đó, góp sức vào sự phát triển bền vững nông nghiệp theo định hướng chủ trương của Chính phủ, của tỉnh Phú Thọ về phát triển kinh tế xanh, phát triển nền nông nghiệp hiệu quả, bền vững theo hướng sinh thái, ứng dụng khoa học - công nghệ tiên tiến, nâng cao chất lượng, giá trị gia tăng", anh Cường nói.

×