Đăng nhập/ Đăng ký
| 
Bình luận
0
Trong lịch sử gần 600 năm hình thành và phát triển của làng cổ Trường Lưu, Thám hoa Nguyễn Huy Oánh (1713-1789) là một trong những danh nhân nổi bật nhất, có công kiến tạo nên tên tuổi ngôi làng khoa bảng và văn hóa.
Đường vào làng cổ, làng Trường Lưu (xã Kim Song Trường, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh) nhìn từ trên cao.
Thám hoa Nguyễn Huy Oánh là người “khai sinh” ra Thư viện Phúc Giang và Trường học Phúc Giang, ngôi trường làng ở vùng quê núi Hồng - sông La chỉ đứng sau Quốc Tử Giám ở kinh kỳ, trong một giai đoạn lịch sử thời quân chủ.
Tại đây đã có hàng nghìn sỹ tử từ Thăng Long cho đến vùng Hoan Châu theo học và đỗ đạt trong các kỳ thi hương, thi hội, thi đình từ thế kỷ XVIII cho đến đầu thế kỷ XX.
Nguyễn Huy Oánh tên tự là Kính Hoa, hiệu Lựu Trai. Ông từng đỗ Giải nguyên kỳ thi Hương tại trường thi Nghệ An lúc 20 tuổi, được bổ làm quan rồi thăng dần đến chức Tri phủ Trường Khánh.
Năm 1748, Nguyễn Huy Oánh đỗ Thám hoa, khi tròn 36 tuổi được bổ làm Thị giảng trong phủ chúa Trịnh Doanh kiêm chức Hàn lâm viện đãi chế, sau đó làm Nội giảng rồi Tư nghiệp Quốc Tử Giám.
Năm 1761, ông được ban Tam phẩm để tiếp sứ nhà Thanh, đến năm 1765 làm Chánh sứ đi sứ Trung Quốc. Năm 1768, ông được thăng làm Hữu thị lang bộ Công rồi sau đó là Thượng thư bộ Công.
Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia Nhà thờ Nguyễn Huy Oánh và Nguyễn Huy Tự tại xã Kim Song Trường, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh).
Năm 1783, Nguyễn Huy Oánh từ quyền Tham tụng (là quyền điều hành chính sự) về tại quê nhà. Tại đây, dựa trên xưởng in, thư viện, trường học trước đó của cha mình là Nguyễn Huy Tựu (1690-1750), ông đã nâng cấp thành Thư viện Phúc Giang và Trường học Phúc Giang. Ông xây dựng cơ sở trở nên quy củ, ngày càng phát triển, trở thành trung tâm văn hóa giáo dục nổi tiếng cả nước trong thế kỷ XVIII.
Đình cổ của làng cổ Trường Lưu, (xã Kim Song Trường, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh) xây dựng vào khoảng đầu thế kỷ XVIII.
Trong đó, Thư viện Phúc Giang là xưởng in lớn đã sản xuất trên 2.000 mộc bản in sách, xuất bản mỗi năm trên 400 cuốn sách chữ Hán và chữ Nôm phục vụ cho việc dạy học. Hiện còn 391 mộc bản được lưu giữ tại làng Trường Lưu và Bảo tàng Hà Tĩnh.
Điều đặc biệt, các bộ sách dạy học của Trường Lưu học hiệu (tên trước đó của trường học) mà Thư viện Phúc Giang xuất bản đều do Nguyễn Huy Oánh và các danh nhân dòng họ Nguyễn Huy biên soạn. Trong đó, từ 3 bộ sách giáo khoa kinh điển của Nho giáo: Tính lý, Ngũ Kinh (Kinh Thi, Kinh Thư, Kinh Lễ, Kinh Dịch, Kinh Xuân Thu) và Tứ Thư với hàng trăm cuốn đã được các học giả dòng họ Nguyễn Huy biên soạn rút gọn lại thành tổng 9 cuốn.
Ông Nguyễn Huy Thiện, hậu duệ và người trông coi Nhà thờ Nguyễn Huy Oánh và Nguyễn Huy Tự ở làng cổ Trường Lưu, xã Kim Song Trường, huyện Can Lộc, (tỉnh Hà Tĩnh).
Không chỉ là người có công lớn trong việc xây dựng Trường Lưu thành một trung tâm văn hóa, giáo dục nổi tiếng cả nước, đào tạo hàng trăm hiền tài cho đất nước, Thám hoa Nguyễn Huy Oánh còn để lại cho hậu thế nhiều tác phẩm văn học, địa lý giá trị như tác phẩm: Huấn nữ tử ca, Hoàng Hoa sứ trình đồ (đã được công nhận là Di sản tư liệu Chương trình Ký ức thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương)…
Mộc bản Trường học Phúc Giang là 1 trong 3 di sản văn hóa làng cổ Trường Lưu được UNESCO ghi danh.
Nếu Thám hoa Nguyễn Huy Oánh là người khai mở Thư viện Phúc Giang và nâng tầm Trường Lưu học hiệu thì Nguyễn Huy Tự (con trai ông) là người kế thừa đắc lực, duy trì và đưa sự nghiệp của dòng họ ngày càng phát triển.
Nguyễn Huy Tự (1743-1790) là người văn võ toàn tài. Vợ ông là con gái của Tiến sỹ Nguyễn Khản, anh trai Đại thi hào Nguyễn Du. Năm 1759, ông đỗ thứ 5 khoa thi Hương trường Nghệ lúc mới 17 tuổi và ra làm quan cho triều Lê.
Năm 1770, ông thi Hội đỗ tam trường, được bổ làm Hiến sát phó sứ xứ Sơn Nam, sau đó là Trấn thủ Hưng Hóa trực tiếp giữ đồn Bách Lẫm. Năm 1779, ông được đặc cách làm Tiến triều ứng vụ, tiếp đó là Hiệp lý lương hướng Sơn - Hưng - Tuyên, rồi Đốc đồng Hưng Hóa…
Ở đây, ông cùng với cha vợ là Nguyễn Khản và chú vợ là Nguyễn Điều đánh dẹp được cuộc nổi dậy của Hoàng Văn Đồng ở vùng mỏ Tụ Long. Vì có quân công, ông được Tổng đốc Quảng Tây (nhà Thanh, Trung Quốc) tặng 4 chữ “Võ khố hùng lược”.
Truyện Hoa Tiên của Nguyễn Huy Tự được in trong cuốn sách “Dòng văn Trường Lưu - Hà Tĩnh, văn chương một nhà” do Sở VH-TT&DL Hà Tĩnh ấn hành.
Năm 1784, nhân có tang mẹ, Nguyễn Huy Tự xin cáo quan về quê ở lại giúp cha trông coi công tác dạy học, in ấn tại Thư viện Phúc Giang và Trường học Phúc Giang. Năm 1790, ông được vua Quang Trung mời ra giúp nước, ông đã cùng nhà vua đại phá quân Thanh thắng lợi. Sau đó, ông bị trọng bệnh và mất tại Phú Xuân vào tháng 7/1790 khi mới 47 tuổi.
Về sự nghiệp của mình, Nguyễn Huy Tự được ghi nhận là một trong những người có công lớn trong việc đưa Thư viện Phúc Giang của làng Trường Lưu trở nên nổi tiếng là trung tâm văn hóa, giáo dục lớn của đất nước.
Bên cạnh đó, ông để lại cho đời tác phẩm văn học nổi tiếng truyện thơ “Hoa Tiên” với nhiều giá trị. Trong lời đề tựa cho Truyện “Hoa Tiên”, Cao Bá Quát từng viết: “Nước ta từ sau Hàn Thuyên, các nhà làm sách nhiều như cây rừng, thơ cổ cận của Ôn Như (Nguyễn Gia Thiều với Cung oán ngâm khúc) sánh với Thiếu Lăng (Đỗ Phủ, nhà thơ đời Đường, Trung Quốc), điệu cung từ của Bằng Quận (Cung oán thi của Nguyễn Hữu Chỉnh) theo kịp Hán Ngụy. Đến giỏi như truyện thì ta còn thấy được “Hoa Tiên” và “Kim Vân Kiều” (tức Truyện Kiều của Nguyễn Du)”.
Nhà thờ danh nhân Nguyễn Huy Hổ tại làng Trường Lưu (xã Kim Song Trường, huyện Can Lộc, tỉnh Hà ).
Danh nhân Nguyễn Huy Hổ (1783-1841) là một trong những người con trai xuất sắc của Nguyễn Huy Tự - cháu gọi Đại thi hào Nguyễn Du bằng chú. Vợ ông là bà Lê Thị Hậu, cháu gái vua Lê Hiển Tông. Sinh ra trong gia đình dòng dõi khoa bảng nhưng vì thời đại rối ren, Nguyễn Huy Hổ không tham gia các kỳ khoa cử. Tuy vậy, ông được đánh giá là người tài năng xuất chúng, “trên thông thiên văn, dưới tường địa lý” và giỏi về nghề thuốc.
Biết được tài năng của Nguyễn Huy Hổ, năm 1823, vua Minh Mạng triệu ông vào Kinh đô Huế làm chức ngự y, lại kiêm Linh đài lang ở Khâm Thiên giám. Theo cuốn Đại Nam thực lục thì Nguyễn Huy Hổ từng được nhà vua ra chỉ dụ ban khen ông vì có tài địa lý… Ông mất vào năm 1841. Nguyễn Huy Hổ để lại cho hậu thế tác phẩm văn học nổi tiếng “Mai Đình mộng ký” (chép lại giấc mộng ở đình Mai).
Tiến sỹ Nguyễn Huy Mỹ trao đổi về cuộc đời và sự nghiệp của các danh nhân dòng họ Nguyễn Huy - Trường Lưu với phóng viên Báo Hà Tĩnh.
Nguyễn Huy Oánh, Nguyễn Huy Tự và Nguyễn Huy Hổ là 3 trong số nhiều danh nhân đã làm nên làng cổ Trường Lưu, một thời vang bóng là trung tâm văn hóa, giáo dục nổi tiếng cả nước trên quê hương núi Hồng - sông La. Ngày nay, với nhiều chủ trương của Đảng và chính sách của Nhà nước, các giá trị di sản văn hóa của các danh nhân dòng họ Nguyễn Huy cũng như làng Trường Lưu đang được bảo tồn và phát huy, lan tỏa trong đời sống xã hội hiện đại.
Cùng với cả nước, lớp lớp người con quê hương Hưng Yên đã anh dũng chiến đấu, góp phần làm nên lịch sử. Trong số đó, nhiều người đã trở thành những danh tướng tài, đức đóng góp công sức, trí tuệ lãnh đạo nhân dân đánh bại các thế lực ngoại xâm, bảo vệ yên bình cho dân tộc.
Auckland City đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng lực lượng lớn sau khi một số cầu thủ của họ không xin được nghỉ làm để thi đấu tại FIFA Club World Cup 2025™.
Chia sẻ
Người dân, doanh nghiệp có thể chủ động lựa chọn nộp hồ sơ và nhận kết quả tại bất kỳ Trung tâm Phục vụ Hành chính công cấp tỉnh hoặc cấp xã nào, không phân biệt nơi cư trú. Đây là bước đột phá quan trọng trong cải cách hành chính, góp phần rút ngắn thời gian xử lý, giảm chi phí đi lại và nâng cao trải nghiệm dịch vụ công cho người dân.
Chia sẻ
Ông quan to nhà Nguyễn đó là Nguyễn Văn Trường. Ông làm tới Kỳ vỹ Quận công, quan phụ chính đại thần vương triều nhà Nguyễn. Nguyễn Văn Trường sinh ra ở làng An Cư, xã Triệu Phước, huyện Triệu Phong (tỉnh Quảng Trị).
Chia sẻ
Theo dõi các vụ ám sát chính trị và khủng bố thời gian gần đây ở Liên bang Nga, một số chuyên gia cho rằng nhà nước Nga hiện nay vẫn chưa có những quyết định mạnh mẽ đối với bọn khủng bố. Trong khi đó, dưới thời Liên Xô, sự trả thù của các cơ quan tình báo cho đồng đội của mình là không thể tránh khỏi. Những đòn tấn công được thực hiện một cách chính xác và kịp thời.
Chia sẻ
Ukrainska Pravda dẫn nguồn trong Tình báo Quốc phòng Ukraine cho biết, các điệp viên tình báo Ukraine đã xả hết chất làm mát khỏi máy biến áp của trạm biến áp rồi đốt cháy.
Chia sẻ
Bộ trưởng Bộ Xây dựng nhấn mạnh việc phân cấp, phân quyền bảo đảm nguyên tắc phân cấp triệt để các nhiệm vụ giữa cơ quan Nhà nước ở Trung ương với chính quyền địa phương, bảo đảm thẩm quyền quản lý thống nhất của Chính phủ.
Chia sẻ
Xác định ứng dụng khoa học - công nghệ vào sản xuất là “chìa khoá” để thực hiện thành công các mục tiêu tái cơ cấu nông nghiệp trên địa bàn, những năm gần đây, tỉnh Cà Mau tích cực triển khai nhiều mô hình ứng dụng tiến bộ kỹ thuật nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm nông nghiệp phù hợp điều kiện tự nhiên địa phương. Một trong những điểm sáng là Dự án “Xây dựng mô hình ứng dụng khoa học và công nghệ trong sản xuất giống và nuôi thương phẩm cá đồng tại tỉnh Cà Mau”.
Chia sẻ
Palmeiras vs Porto là cặp đấu tương đối cân sức, cân tài tại lượt trận đầu tiên bảng A của FIFA Club World Cup 2025™ và họ có thể áp dụng lối chơi thận trọng, tránh lâm vào thế bất lợi trong cuộc cạnh tranh suất đi tiếp.
Chia sẻ
Rosé gây tranh cãi khi thử nghiệm nhạc đồng quê giữa lúc BlackPink chuẩn bị trở lại với MV mới và tour diễn toàn cầu.
Chia sẻ
Tỷ phú người Ấn Độ Sunjay Kapur qua đời sau sự cố trong trận đấu polo ở Anh, để lại khối tài sản trị giá 1,2 tỷ USD và làm dấy lên tranh cãi về người thừa kế.
Chia sẻ
Trong bối cảnh cả nước tăng cường vai trò của cộng đồng trong bảo vệ rừng, việc chi trả dịch vụ môi trường rừng (DVMTR) cho các chủ rừng là ưu tiên hàng đầu. Trong các ngày từ 8-14/6, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh Điện Biên đã triển khai hướng dẫn, hỗ trợ các chủ rừng hoàn thiện thủ tục mở tài khoản ngân hàng để nhận tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng, hướng tới mục tiêu chi trả DVMTR thuận tiện, minh bạch và hiệu quả.
Chia sẻ
Lãnh đạo tỉnh Hải Dương vừa có buổi làm việc với Đoàn công tác Đại sứ quán Vương quốc Hà Lan tại Việt Nam về Dự án xây dựng hệ thống thu gom, xử lý nước thải tại 5 đô thị trung tâm, gồm TP Chí Linh, thị xã Kinh Môn, các huyện Gia Lộc, Cẩm Giàng, Nam Sách.
Chia sẻ
Nhằm thúc đẩy chuyển đổi số trong lĩnh vực y tế và triển khai hiệu quả việc tích hợp và sử dụng các tiện ích y tế như Sổ sức khỏe điện tử, Giấy chuyển tuyến, Giấy hẹn tái khám trên ứng dụng VNeID, vừa qua Sở Y tế tỉnh Hải Dương có văn bản đề nghị các sở, ban, ngành, địa phương tiếp tục tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và người dân cài đặt, kích hoạt tài khoản định danh điện tử mức 2 và Hồ sơ sức khỏe điện tử trên VNeID.
Chia sẻ
Công an xã Thới Tam Thôn phối hợp với Công an TP.HCM tạm giữ 2 đối tượng liên quan đến vụ xô xát khiến một nam thanh niên bị đâm tử vong tại quán nhậu 5A trên địa bàn xã Thới Tam Thôn.
Chia sẻ
Tuần giao dịch từ ngày 9 đến 13/6 khép lại trong sắc đỏ, khi cả VN-Index và HNX-Index đồng loạt mất điểm.
Chia sẻ
Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) vừa kiến nghị UBND TP.HCM có giải pháp để mô hình cho thuê căn hộ chung cư ngắn ngày tiếp tục được duy trì.
Chia sẻ
Dự thảo do Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch soạn thảo quy định, trường hợp người từ trần giữ một trong các chức vụ Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng, Chủ tịch Quốc hội đã được cấp có thẩm quyền cho thôi chức vụ, nghỉ công tác, nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ hưu do có vi phạm, khuyết điểm thì lễ tang được tổ chức theo hình thức cấp cao, thay vì quốc tang.
Chia sẻ
Ngày mai (16/6), gần 5.000 thí sinh TP.HCM sẽ bước vào kỳ khảo sát đánh giá năng lực vào lớp 6 Trường THCS-THPT Trần Đại Nghĩa năm 2025.
Chia sẻ
Để nâng cao chất lượng giáo dục, nâng cao kết quả đầu ra cho kỳ thi tốt nghiệp THPT và đầu vào kỳ thi tuyển sinh lớp 10 THPT trong bối cảnh áp dụng chương trình giáo dục phổ thông 2018, tỉnh Hải Dương vừa ra quyệt định vô cùng thiết thực đó là hơn 25 tỉ đồng kinh phí ôn thi tốt nghiệp THPT năm 2025 và tuyển sinh lớp 10 năm học 2025-2026 cho học sinh.
Chia sẻ
Trận đấu giữa Bayern Munich vs Auckland City thuộc lượt trận đầu tiên bảng C FIFA Club World Cup 2025™ diễn ra vào lúc 23h tối nay theo giờ Việt Nam. Vậy NHMV Việt Nam có thể xem trực tiếp Bayern Munich vs Auckland City trên kênh nào?
Chia sẻ
Thí sinh có thể tham khảo cách tra cứu điểm thi vào 10 năm 2025 của Bắc Ninh theo hướng dẫn sau đây.
Chia sẻ
Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 153/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 72/2023/NĐ-CP ngày 26 tháng 9 năm 2023 của Chính phủ quy định tiêu chuẩn, định mức sử dụng xe ô tô.
Chia sẻ
Cuộc chiến ở Ukraine không bao giờ nên xảy ra, Tổng thống Mỹ Donald Trump nói, những lời của ông được tờ Atlantic đưa tin.
Chia sẻ
Thái Ngữ Tâm, người mẫu nổi tiếng xứ Đài, đã qua đời ngày 15/6 sau gần ba tuần hôn mê do biến chứng từ điều trị mất ngủ bằng phương pháp tiêm Propofol.
Chia sẻ
Theo đó, phường Bình Kiến và xã Phú Hòa 1 của tỉnh Phú Yên được chọn làm địa phương triển khai; đồng thời vận hành thử nghiệm đối với 4 chức danh, gồm: Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND, Chủ tịch UBND, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp xã.
Chia sẻ
Hội đồng nhân dân tỉnh Hải Dương vừa thông qua Nghị quyết dừng chính sách hỗ trợ thêm cho cán bộ, công chức và người hoạt động không chuyên trách cấp xã nghỉ hưu trước tuổi, thôi việc do dôi dư khi sắp xếp đơn vị hành chính tại kỳ họp chuyên đề.
Chia sẻ
"Tiêu Dao nhị tiên" là 2 nhân vật quan trọng bậc nhất của Minh giáo. Trong Minh giáo, hai vị sứ giả chỉ xếp sau giáo chủ Dương Đỉnh Thiên.
Chia sẻ
Lịch công bố điểm thi vào lớp 10 năm 2025-2026 của Kiên Giang dự kiến ra sao, thí sinh sinh có thể tham khảo dưới đây.
Chia sẻ
Đà Nẵng công bố điểm thi vào lớp 10 năm 2025-2026, thí sinh tham khảo cách tra cứu điểm thi vào lớp 10 năm 2025 Đà Nẵng dưới đây.
Chia sẻ
Phù Đổng Ninh Bình chọn xong người thay HLV Nguyễn Việt Thắng? Rộ tin M.U chia tay Onana, theo đuổi Emiliano Martinez? Newcastle đẩy mạnh thương vụ Joao Pedro; Đối thủ của Bayern Munich tổn thất lực lượng vì lý do "khó đỡ”; Tuyển thủ Anh cặp kè với 2 phụ nữ bí ẩn trong 1 tuần.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Thiên Vỹ 
