Bài viết của Evgeniy Norin, một nhà sử học người Nga đăng trên hãng thông tấn RT của Nga đã nhắc nhớ lại sự kiện khủng bố năm 1995. Chủ nghĩa khủng bố - cướp máy bay và khủng hoảng con tin - không phải là một khái niệm hoàn toàn xa lạ với Liên Xô, nhưng ở nước Nga thời hậu Xô Viết, chủ nghĩa khủng bố đã trở thành một bối cảnh nghiệt ngã đối với cuộc sống hàng ngày. 

Trong khi ở Liên Xô, các cuộc tấn công khủng bố đã được thực hiện bởi những tên tội phạm thông thường, thì các cuộc chiến diễn ra ở các nước thuộc Liên Xô cũ đã tạo ra những kẻ ly khai và những kẻ cuồng tín Hồi giáo. Thảm kịch Budyonnovsk năm 1995, trong đó những kẻ khủng bố Chechnya bắt cả một bệnh viện làm con tin, khiến nhiều người bị thương và chết – nhưng nó cũng báo hiệu một sự thay đổi định mệnh. Khi đó, chính phủ đã đồng ý với các điều khoản của bọn khủng bố, điều này đã gây ra những hậu quả chiến lược sâu rộng cho cả Nga và các chiến binh ở Kavkaz.

Kế hoạch nham hiểm của những kẻ khát máu

Vào mùa hè năm 1995, cuộc chiến ở Chechnya đã diễn ra ác liệt được 6 tháng. Sau trận chiến đẫm máu ở thủ đô Grozny, quân đội của thủ lĩnh ly khai Dzhokhar Dudayev bắt đầu rút về vùng núi phía nam của nước cộng hòa. Cả hai bên đều chịu tổn thất nặng nề, nhưng không giống như người Chechnya, Quân đội Nga có thể 'thay máu' để nâng cao hàng ngũ. 

Dần dần, quân đội Nga buộc các chiến binh phải rút lui ngày càng sâu vào trong núi. Người của Dudayev không phải là một đội quân thực sự - các nhóm nhỏ chiến binh sẽ về nhà và chờ đợi những diễn biến mới. Nhiều chiến binh đồng ý rằng họ sẽ phải đối mặt với thất bại nặng nề nếu chiến dịch năm 1995 tiếp tục. Dudayev cần thứ gì đó để xoay chuyển tình thế – và ông ta đã có nó.

Chính các lãnh chúa đã nghĩ ra một kế hoạch - hay đúng hơn là thủ lĩnh của họ, Shamil Basayev, người đã sớm trở nên khét tiếng ở Nga như Osama bin Laden sau này ở Mỹ. Basayev đã từng là nhân vật chủ chốt trong số các lãnh chúa Chechnya ngay cả trước chiến tranh. Lần đầu tiên ông ta được chú ý là vào năm 1991, khi phong trào ly khai Chechnya đang bắt đầu phát triển và Dudayev tuyên bố nền cộng hòa độc lập. Basayev khi đó chưa được biết đến nhưng đã nhanh chóng nhận ra những cơ hội mà tình trạng hỗn loạn để trở mình.  Để đảm bảo vị trí lãnh đạo, hắn ta thực hiện cuộc tấn công khủng bố đầu tiên, cướp một chiếc máy bay tại Sân bay Mineralnye Vody và đưa nó đến Thổ Nhĩ Kỳ. Thay vì đòi tiền chuộc như tội phạm thông thường, Basayev đòi họp báo và thể hiện trước giới truyền thông trước khi trở lại Chechnya đầy sóng gió. 

Khi chiến tranh bắt đầu, Basayev có một nhóm lớn các chiến binh dưới quyền chỉ huy của mình, chịu tổn thất nặng nề trong trận chiến giành Grozny nhưng vẫn khá lớn và được trang bị vũ khí tốt. Những người như Basayev không có gì để mất. Các chiến binh bình thường có thể chạy về nhà với hy vọng được ân xá, nhưng đối với các thủ lĩnh khét tiếng, đó không phải là một lựa chọn. 

Basayev đã nảy ra ý tưởng có thể cứu Dudayev và những người khác là bắt con tin và trình bày các yêu cầu chính trị của các nhà lãnh đạo Chechnya từ đằng sau lá chắn sống. Tuy nhiên, điều này có nghĩa là các chiến binh phải loại bỏ trách nhiệm của họ với tư cách là những người đấu tranh cho tự do.

Mục tiêu dự định của những kẻ khủng bố là Sân bay Mineralnye Vody. Basayev, kẻ đã thực hiện một cuộc tấn công khủng bố ở đó, biết rất rõ về sân bay và thành phố. Đó là một địa điểm du lịch nổi tiếng, có rất nhiều người đến đây vào mùa hè. Cuộc tấn công được thực hiện bởi một nhóm lớn - 195 người được trang bị không chỉ súng trường mà còn cả súng máy và súng phóng lựu chống tăng. Hoạt động này có sự tham gia của các tay súng bắn tỉa, mìn và chất nổ, khiến đây là kiểu tấn công khủng bố không theo khuôn mẫu thông thường trong đó một số tội phạm kiểm soát máy bay hoặc xe buýt. Tất nhiên, việc đưa tất cả mọi người vào một chiếc ô tô là điều không thể, vì vậy Basayev đã tổ chức họ thành một đoàn xe quân sự giả bao gồm một số xe tải và ô tô con. Đoàn xe đi theo một chiếc ô tô được sơn để vượt qua một chiếc xe cảnh sát, với các chiến binh bên trong mặc đồng phục cảnh sát.

Đoàn xe khởi hành vào cuối ngày 13/6, trên một tuyến đường nông thôn được chọn đặc biệt để tránh bất kỳ trạm kiểm soát nào và việc vượt qua Vùng Stavropol diễn ra rất dễ dàng. Tại trạm kiểm soát đầu tiên của cảnh sát, Basayev cho biết đoàn xe đang vận chuyển 'Hàng hóa 200'  từ Chechnya. Lời nói dối đơn giản có vẻ hợp lý, vì vậy nó đã thành công.

Trên đường đến đích, đoàn xe được cho là đi qua một thị trấn tên là Budyonnovsk. Được thành lập vào thế kỷ 18, Budyonnovsk đã trải qua các chu kỳ tăng trưởng và trì trệ. Năm 1995, Budyonnovsk là một thị trấn nhỏ của tỉnh với 60.000 dân – một nơi yên tĩnh giữa thảo nguyên, không bị ảnh hưởng bởi chiến tranh ở Chechnya (có lẽ cấm các phi công đến từ một căn cứ không quân gần đó). Khoảng giữa trưa, đoàn xe của Basayev đi qua ngã rẽ dẫn đến Budyonnovsk, định đi tiếp.

Tuy nhiên, đến ngã tư, đoàn xe bị cảnh sát giao thông chặn lại. Các cảnh sát đã không tin tưởng vào câu chuyện 'Hàng hóa 200' và cố gắng kiểm tra các xe tải. Basayev không cho phép họ, nhưng đồng ý đi cùng họ đến đồn cảnh sát Budyonnovsk để giải thích. Đoàn xe, lúc này có cả xe cảnh sát giả và xe thật, đi đến Budyonnovsk và nhanh chóng đến đồn cảnh sát.

Đây là nơi mọi thứ bắt đầu phát triển. Những cảnh sát cảnh giác là những người đầu tiên chết – những kẻ khủng bố nhảy ra khỏi xe của họ và bắn chết họ ngay tại chỗ, sau đó xông vào đồn cảnh sát, giết chết tất cả những người nhìn thấy. 

Các cảnh sát Budyonnovsk đã nhanh chóng phản ứng và cố gắng cầm chân họ trong tuyệt vọng. Họ đã giết một số kẻ tấn công và chặn đường lên các tầng trên, nhưng vào thời điểm đó, có quá nhiều người bị thương trong tòa nhà và quá ít đạn để nó có thể đóng vai trò là thành trì chống lại bọn khủng bố.

 Cảnh sát Budyonnovsk xứng đáng nhận được mọi lời khen ngợi. Đây là những cảnh sát thị trấn nhỏ bình thường, nhưng trong một cuộc khủng hoảng, họ đã làm mọi thứ có thể. Một trong số họ, Thiếu tá Panteleyev, đang được nghỉ phép, nhưng khi biết chuyện gì đang xảy ra trong thành phố, anh  đã lao đến đồn cảnh sát và bắn vào những kẻ khủng bố bằng chính khẩu súng săn của mình. 

Các đơn vị đi tuần tra cũng đã chiến đấu hết mình ở bất cứ nơi nào họ bị tấn công, nhưng họ không có cơ hội nào trước 200 chiến binh được trang bị tốt. Căn cứ không quân gần đó cũng không có nguồn lực - một nhóm nhỏ gồm 30 phi công và nhân viên bảo trì đã được cử đến. Được trang bị súng ngắn, họ không phải là đối thủ của những kẻ khủng bố và cuối cùng chỉ rút lui, với một số người trong số họ bị giết hoặc bị thương.

Budyonnovsk có khả năng nằm trong Kế hoạch B của Basayev. Khi cuộc tấn công bắt đầu, người của hắn ta đã tản ra một cách có tổ chức và phối hợp nhịp nhàng. Những kẻ khủng bố chia thành các nhóm nhỏ hơn và nhắm mục tiêu vào những nơi khác nhau. Một nhóm cướp ngân hàng, trong khi nhóm khác chiếm giữ tòa thị chính. Trên đường đi, những kẻ khủng bố bắt mọi người làm con tin, giống như một nhóm đến trường cao đẳng y tế để bắt sinh viên và giáo viên. Các nhóm di chuyển qua thị trấn liên tục bắn vào những người bỏ chạy. 

     Một cuộc tấn công khủng bố vào thành phố Buddyonovsk của Nga và cuộc bao vây con tin tại một bệnh viện. Ảnh  Sputnik  

Cơn ác mộng

Tuy nhiên, đối với người dân địa phương, đây giống như một cơn ác mộng. Y tá Tamara Sokolova đang làm việc tại bệnh viện địa phương. Tại một thời điểm, chồng cô gọi điện và nói rằng thị trấn đang tràn ngập những kẻ khủng bố, nhưng cô nghĩ đó chỉ là một trò đùa. Ngay sau đó anh gọi lại và nói với cô rằng anh bị thương.

Lúc đầu, các con tin được dồn đến quảng trường thành phố để tạo thành một vòng tròn xung quanh một chiếc xe tải chở xăng. Một số quản lý để ẩn. Raisa Kolmychenko cho biết cô đã treo tấm biển 'tạm nghỉ' trên cửa văn phòng của mình và nằm trên sàn với các đồng nghiệp. Những kẻ khủng bố đã cố gắng xoay tay nắm, phát hiện ra cửa đã bị khóa và tiếp tục đi tiếp. Khi mọi thứ lắng xuống, Raisa mở cửa và nhìn thấy một cảnh giống như trong một bộ phim về ngày tận thế zombie: Những chiếc xe đầy vết đạn với cửa mở, vết máu trên vỉa hè, một chiếc giày nằm trên đường và một tòa nhà đang cháy gần đó. Sau đó, điều này trở thành cơn ác mộng lặp đi lặp lại của cô. Vào thời điểm đó, cô không biết chồng mình đã bị giết chết trên đường phố. Hơn 90 người đã thiệt mạng ở Budyonnovsk ngày hôm đó.

Anatoly Skvortsov, trưởng khoa phẫu thuật tại bệnh viện Budyonnovsk, sau đó chia sẻ: 

"Tôi tình cờ gặp giám đốc y tế của chúng tôi ở hành lang. 'Đang đến, một nhóm lớn bệnh nhân bị thương', anh ấy vừa thở hổn hển vừa nói. Lúc đầu tôi không tin anh ấy. Chúng là ai? Chuyện đã xảy ra như thế nào? Anh ấy không biết, nhưng anh ấy vừa nhận được một cuộc gọi từ văn phòng thị trưởng. Tôi ngay lập tức quay lại và nhìn thấy nạn nhân đầu tiên. Đó là một người phụ nữ, cô ấy trong tình trạng tồi tệ, bất tỉnh. Một bác sĩ phẫu thuật khác, Vera Chepurina, nói với tôi rằng họ đã đưa 10 người vào và một số người trong số họ đang nguy kịch. Tôi định phẫu thuật cho người phụ nữ, nhưng Vera yêu cầu tôi đổi ca. "Để tôi đưa người phụ nữ, và bạn đưa cô gái. Có một cô gái bị thương nặng'. Họ đưa cô ấy vào – một cô gái dễ thương, khoảng 16 tuổi. Tôi nghĩ tên cô ấy là Katya. Một quả lựu đạn phát nổ bên dưới cô ấy, làm nổ tung mọi thứ bên trong cô ấy. Theo nghĩa đen, tất cả các cơ quan nội tạng của cô ấy đều bị tổn thương - từ trái tim đến bàng quang. Trái tim nhiều vết thương, phổi, cơ hoành, dạ dày, gan, đại tràng… Tụy và thận của cô cũng bị rách nát. Tôi đã dành bốn giờ trong phòng phẫu thuật".

"Chúng tôi đã làm mọi thứ có thể. Bơm cơ thể cô ấy với tất cả những gì chúng tôi có. Lẽ ra chúng tôi đã cứu được cô ấy, nhưng chúng tôi đã hết thuốc".

Bác sĩ không nhớ tên đúng không. Đó là Lena Kurilova, người bị tử thương trên đường đến cửa hàng để mua bánh mì.

   Bắt giữ con tin ở  Budennovsk. Ảnh Getty Images

Khi bọn khủng bố bắn vào người dân, đó không chỉ là một trò đùa độc ác. Những người bị thương đã được đưa đến bệnh viện địa phương, trong khi các bác sĩ và các chuyên gia y tế khác cũng nhanh chóng đến đó cùng với người nhà của các nạn nhân. Bệnh viện chật ních người và đó là nơi bọn khủng bố đến sau khi xả súng trong thị trấn. Tất nhiên, không ai có thể ngăn cản chúng. Các bác sĩ, bệnh nhân và những người khác trở thành con tin.

Basayev đã bắn tất cả những ai mà hắn nghĩ có thể chống trả – những sĩ quan cảnh sát và binh lính bị bắt, cùng với hai thiếu niên trông giống như đang được huấn luyện quân sự. Anton Kalinovsky và Vasily Sverdlik không phải là bệnh nhân - một người đến để lấy một số hồ sơ y tế cho trường đại học của anh ấy, và người kia ở đó để gặp mẹ anh ấy là y tá và chia sẻ tin vui về việc anh ấy đã vượt qua kỳ thi thành công với bà. 

Aleksandr Duvakin cũng bị bắn còn vợ anh bị bắt làm con tin và anh ta đến bệnh viện để được ở gần cô ấy, nhưng những kẻ khủng bố nghĩ rằng anh ấy là gián điệp. Các bác sĩ đã cứu một số sĩ quan cảnh sát khỏi bị hành quyết bằng cách giấu đồng phục và giấy tờ của họ trong những khoảnh khắc hỗn loạn đầu tiên. Trớ trêu thay, một tên côn đồ địa phương và nữ sĩ quan vừa buộc tội anh ta lại ở cùng phòng với nhau.

Basayev sớm lên tiếng về những yêu cầu của mình, cả về chiến lược (công nhận nền độc lập của Chechnya và rút quân ra khỏi nước cộng hòa) và những yêu cầu tức thời hơn (cho phép các nhà báo tiếp cận). Khi các phóng viên không đến, hắn ta đã bắn một vài con tin. Sau đó, một số thành viên của báo chí đã được đưa vào.

Trong khi đó, các đơn vị quân đội và lực lượng đặc biệt đã đến Budyonnovsk. Các quan chức hàng đầu dẫn đầu lực lượng đặc nhiệm – Giám đốc Cơ quan An ninh Liên bang Sergey Stepashin, Bộ trưởng Bộ Các vấn đề Dân tộc Nikolay Yegorov và Bộ trưởng Bộ Nội vụ Viktor Yerin. Thật không may, họ không biết gì về việc đối phó với những kẻ khủng bố và lực lượng đặc nhiệm đã bị sa lầy bởi những cuộc họp không hiệu quả.

Tuy nhiên, các đội Alfa và Vympel được huấn luyện về chống khủng bố cũng đã đến Budyonnovsk. Đây là những đơn vị lực lượng đặc biệt tinh nhuệ của Nga, nhưng đã có những lo ngại về lòng trung thành của họ sau năm 1993, khi Tổng thống Boris Yeltsin và Phó Tổng thống Alexander Rutskoy có những mâu thuẫn. Các sĩ quan Alfa và Vympel đã từ chối phục vụ như một công cụ giết người chính trị vào thời điểm đó, để bảo vệ danh tiếng của họ nhưng lại đánh mất lòng tin của Tổng thống Yeltsin, người cuối cùng đã chiến thắng. Kết quả là Vympel buộc phải nghỉ hưu, trong khi Alfa nhận được một chỉ huy mới. Điều tồi tệ nhất là giờ đây những chuyên gia chống khủng bố này lại là những người cuối cùng mà ban lãnh đạo tìm đến để xin lời khuyên.

Lực lượng đặc nhiệm chuẩn bị xông vào bệnh viện. Các lực lượng đặc biệt đã tính toán, nói rằng việc xông vào tòa nhà sẽ dẫn đến thương vong hàng loạt cho con tin và binh lính. Nhưng lực lượng đặc nhiệm cuối cùng vẫn không thay đổi – họ xông vào nơi này.

Các hoạt động là một mớ hỗn độn. Các đơn vị lực lượng đặc biệt đưa ra hướng dẫn cho các binh sĩ và cảnh sát đang trấn giữ vành đai trong các cuộc trò chuyện riêng, trong khi cố gắng lấy bản đồ các cơ sở cho đội của họ. Basayev thiết lập một pháo đài trong tòa nhà bệnh viện, với 1.500 con tin bên trong.

Nhiều người đã bị sốc bởi sự hỗn loạn xung quanh bệnh viện. Basayev tận hưởng thời gian trên màn ảnh, trả lời phỏng vấn và thể hiện quyết tâm hoàn thành những gì mình đã bắt đầu. Các nhà báo cứ đến rồi đi. Tại một thời điểm, một người lính trấn giữ vành đai vốn đã nổi điên chỉ nhún vai và nói với một trong những phóng viên hỏi liệu anh ta có thể vào được không, "Đó là cuộc sống của bạn, hãy đi nếu bạn muốn".

 250 phiến quân Chechnya đã tấn công một bệnh viện ở Buddenovsk sau khi tấn công đồn cảnh sát lần đầu tiên, bắt khoảng 2.500 nạn nhân làm con tin. Ảnh Getty Images

Sai lầm đau thương

Cuộc tấn công được phát động vào ngày 17/6. Nhưng do các quan chức chính phủ phụ trách, chứ không phải các chuyên gia chống khủng bố, nên nhiều yếu tố quan trọng đã không được tính đến. Ví dụ, các bác sĩ cứu thương không nhận được hướng dẫn im lặng vô tuyến và thảo luận cởi mở về kế hoạch tấn công. Những người lái xe bọc thép, những người lính chính quy, bắt đầu khởi động những chiếc APC của họ. Họ không nghĩ rằng tiếng động cơ gầm rú sẽ cảnh báo những kẻ khủng bố.

Dù sao thì cuộc tấn công cũng sẽ thất bại, ngay cả khi những chi tiết này đã được xem xét. Những tay súng bắn tỉa Alfa là những người duy nhất bắn vào bọn khủng bố. Những người khác - Alfa, Vympel và những người lính lực lượng đặc biệt khác - không muốn đánh con tin và đang bắn vào các bức tường giữa các cửa sổ và một căn phòng trống để tạo hiệu ứng tâm lý. Đương nhiên, nó không đe dọa những kẻ khủng bố. Chúng đặt con tin vào cửa sổ và mọi người hét lên, "đừng bắn!". 

Một tên khủng bố đã buộc một phụ nữ đứng ở cửa sổ trong khi hắn bố trí bắn vào giữa hai chân cô. Một đặc vụ Alfa đã có thể tiếp cận tên côn đồ này và bắn chết anh ta – nhưng cuối cùng đã thất bại. Kết quả tích cực duy nhất là khi một số con tin có thể trốn thoát trong sự hỗn loạn. Những kẻ khủng bố cũng ném lựu đạn, và một số con tin đã thiệt mạng hoặc bị thương bởi mảnh đạn vì họ đang dựa vào cửa sổ.

Một người phụ nữ bị trúng đạn rơi ra khỏi cửa sổ và tiếp tục bước đi trong khi đạn bay xung quanh. Một con tin khác là một thiếu niên, trốn thoát bằng cách trèo lên ống dẫn nước mưa, nhưng vẫn không thoát được.

Ba sĩ quan Alfa và một cảnh sát thiệt mạng, một xe bọc thép chở quân bị đốt cháy và hơn 20 binh sĩ bị thương. Vẫn còn cơ hội để lực lượng đặc biệt lên tầng một, nhưng các đơn vị sẽ phải đi qua những hành lang đầy con tin và những kẻ khủng bố bắn từ sau lưng họ. Tuy nhiên, bọn khủng bố cũng mất khoảng 10 người trong các vụ bắn tỉa và chúng đang trở nên hoang mang.

Sau 2 giờ chiều, những kẻ khủng bố thả tự do cho các bà mẹ có con nhỏ. Lực lượng đặc biệt đã rút lui vào thời điểm này, sau khi đã làm mọi thứ có thể làm được mà không có thêm thương vong. Cuộc tấn công đã cướp đi sinh mạng của nhiều người.

   Shamil Basayev trong vụ bắt giữ con tin bởi phiến quân Chechnya tại bệnh viện Budennovsk vào ngày 18/6/1995, Nga. Ảnh Getty Images

Cuộc tấn công thất bại đã làm mất tinh thần hoàn toàn của lực lượng đặc nhiệm. Họ không biết phải làm gì sau đó. Ngày hôm sau, các nhà hoạt động nhân quyền Nga và Thủ tướng Viktor Chernomyrdin tham gia đàm phán. Do kết nối không tốt trong một trong các cuộc trò chuyện, Chernomyrdin, khi đang quay phim, đã nói, "Shamil Basayev, hãy nói to hơn". Cụm từ này dành cho kẻ khủng bố đã trở thành một biểu tượng không may cho thảm kịch. 

Basayev cuối cùng đã điều chỉnh những yêu cầu ban đầu của mình. Hắn ta đã buộc chính quyền Nga chơi trò chơi của mình và giờ đây có thể thu được lợi ích. Basayev yêu cầu các cuộc đàm phán hòa bình và xe buýt để hắn ta và nhóm của mình có thể quay trở lại Chechnya. Hắn ta bắt khoảng 100 người tình nguyện làm con tin trong cuộc rút lui bao gồm các nhà báo, chính trị gia và nhân vật của công chúng.

Không ai tấn công những kẻ khủng bố trên đường đến Chechnya và nhiều chuyên gia đồng ý rằng đây là sai lầm chết người – thay vì xông vào bệnh viện và gây ra những cái chết không đáng có, lẽ ra các nhà đàm phán nên đưa ra những lời hứa lớn. Sau đó, họ có thể đưa xe buýt cho những kẻ khủng bố và bắt lấy chúng trong cuộc rút lui khi chúng có ít con tin hơn và không có pháo đài.

Tamara Sokolova, y tá có chồng bị thương vào ngày đầu tiên, đã chia sẻ những gì cô nhìn thấy khi rời bệnh viện sau khi nhìn chằm chằm vào nòng súng chĩa vào mình trong nhiều ngày,

"Người dân, người dân thị trấn, đang đợi chúng tôi, họ xếp hàng từ cổng bệnh viện và đến tận đường trung tâm. Mọi người đều có thứ gì đó cho chúng tôi - đồ uống tự làm, bánh ngọt. Họ đến mang thức ăn và nước uống cho chúng tôi. Ba ngày sau, chúng tôi quay lại xây dựng lại bệnh viện. Máu ở khắp mọi nơi, không khí có mùi khủng khiếp. Các đồng nghiệp của tôi và tôi đã xây dựng lại bệnh viện từ con số không trong vòng một năm".

150 người đã thiệt mạng ở Budyonnovsk trong đó có 14 binh sĩ, 18 sĩ quan cảnh sát và những nạn nhân còn lại là dân thường.

Khi nhóm của Basayev đến Zandak, một ngôi làng ở Chechnya, những kẻ khủng bố thả con tin đi và biến mất trong núi.

Các cuộc đàm phán với các lãnh chúa bắt đầu và kéo dài ba tháng. Những kẻ khủng bố đã sử dụng thời gian đó để phục hồi sức khỏe, chiêu mộ những người theo dõi mới và chiếm lại một số thị trấn và làng mạc Chechnya. Thảm kịch ở Budyonnovsk đã truyền cảm hứng cho chúng bằng cách chứng minh chiến lược và phương pháp của chúng có hiệu quả. Budyonnovsk thực sự là trận chiến quyết định của Chiến tranh Chechnya và Nga đã thua.

Đáng buồn thay, vụ tấn công khủng bố Budyonnovsk không phải là vụ đẫm máu nhất trong lịch sử nước Nga. Thảm kịch Beslan vào năm 2004 một lần nữa lại khiến nước Nga nhức nhối. Tuy nhiên, Budyonnovsk là một thời điểm xác định ở nhiều khía cạnh. Những kẻ khủng bố đã có thể thay đổi cục diện cuộc chiến khi chúng gần như đã thua cuộc. Và chúng thấy rằng bằng cách tổ chức một cuộc khủng hoảng con tin, chúng có thể đạt được lợi thế chiến thuật, dẫn đến một thập kỷ xảy ra các cuộc tấn công tương tự như Kizlyar năm 1996, bắt người làm con tin tại một nhà hát ở Moscow năm 2002, và sau đó là Beslan, vụ khủng bố tàn ác, kinh hoàng nhất trong lịch sử nước Nga. 

Vụ tấn công khủng bố Budyonnovsk cũng rất có ý nghĩa đối với xã hội Nga, vì các sự kiện xảy ra sau đó đã củng cố những khuôn mẫu nhất định trong tâm trí mọi người và đưa ra các quyết định sáng suốt của các chính trị gia và tướng lĩnh. 

Quyết tâm tiêu diệt những kẻ khủng bố ở Kavkaz bằng bất cứ giá nào, không khoan dung đối với chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo, mong muốn nhìn thấy một quốc gia hùng mạnh – tất cả những điều này là triệu chứng của 'chấn thương Budyonnovsk'. 

Năm 1995, người Nga coi đất nước của họ là yếu kém và không có khả năng tự bảo vệ mình và người dân. Cùng với thời gian, nỗi nhục hình thành khát vọng chiến thắng – người Nga giờ đây muốn chiến thắng trong mọi cuộc chiến, bất kể giá nào.

×