Cuộc đấu đá gay gắt nhất lịch sử âm nhạc

Ngày 30/5, Taylor Swift khiến thế giới chấn động bằng lá thư tay đầy cảm xúc, thông báo đã chính thức mua lại quyền sở hữu trọn bộ bản quyền của 6 album đầu tiên trong sự nghiệp. Taylor Swift gọi chúng là “toàn bộ cuộc đời nghệ thuật của mình”, đồng thời tuyên bố giấc mơ lớn nhất đời cô đã trở thành hiện thực.

Taylor Swift mua lại toàn bộ quyền sở hữu bản quyền 6 album đầu tiên sau 6 năm nỗ lực. Ảnh: IG.

Theo nữ ca sĩ sinh năm 1989, cô mua lại bản ghi âm gốc của 6 album đầu tay từ công ty đầu tư cổ phần tư nhân Shamrock Capital. Taylor không nói rõ phải chi bao nhiêu tiền, nhưng theo truyền thông Mỹ, con số vào khoảng 360 triệu USD.

Đây được xem là kết thúc thỏa mãn nhất cho một trong những cuộc đấu đá gay gắt nhất lịch sử âm nhạc. Trong đó, Taylor không chỉ đối đầu với ông trùm Scooter Braun, mà còn thách thức cả hệ thống vận hành ngành âm nhạc thế giới.

Vào tháng 6/2019, công ty Ithaca Holdings của Scooter Braun mua lại hãng đĩa Big Machine Records, nơi Taylor ký hợp đồng thu âm từ năm 2006 đến 2018, với giá 300 triệu USD. Thương vụ này bao gồm cả quyền sở hữu 6 album đầu tiên của Taylor Swift.

Ngay sau đó, Taylor bày tỏ sự phẫn nộ trong “tâm thư” trên Tumblr. Cô chỉ trích Braun và công ty quản lý cũ tước đi công sức cả đời cô mà không hề có một lời thông báo, cũng không cho cô quyền từ chối hay can thiệp.

Không chỉ gọi Braun là “kẻ bắt nạt”, Taylor cũng cáo buộc hệ thống âm nhạc hiện tại bất công, khiến nghệ sĩ trẻ bị tước đoạt quyền kiểm soát tác phẩm của mình.

Vụ việc thu hút sự chú ý lớn của dư luận quốc tế. Nhiều nghệ sĩ như Olivia Rodrigo, Billie Eilish và các nhà phê bình âm nhạc ủng hộ Taylor Swift, đồng thời lên án hệ thống.

Không dừng lại ở việc chỉ trích, vào tháng 8/2019, Taylor Swift tuyên bố sẽ tái thu âm 6 album đầu tiên. Tuy nhiên, phải đến tháng 11/2020, cô mới bắt tay vào thực hiện kế hoạch, vì thỏa thuận trước đó cấm người đẹp tái thu âm album cũ trong 5 năm kể từ khi rời khỏi Big Machine Records.

Tháng 4/2021, Taylor phát hành album tái thu âm đầu tiên Fearless (Taylor’s Verison). Kể từ đó đến cuối tháng 10/2023, cô lần lượt cho ra mắt Red, Speak Now và 1989. Tất cả đều có thêm hậu tố Taylor’s Verison (phiên bản của Taylor Swift) để phân biệt với bản gốc.

Hai album còn lại là Reputation và Taylor Swift hiện chưa rõ thời điểm phát hành. Trong thư tay ngày 30/5, người đẹp thừa nhận chưa hoàn thiện một phần tư Reputation, nhưng đã xong album cuối cùng.

Mối thù giữa Taylor Swift và Scooter Braun tốn nhiều giấy, mực của truyền thông thế giới. Ảnh: Getty Images.

Sáng kiến trên làm giảm giá trị những sản phẩm cũ nằm trong tay Braun. Từ đó, Taylor lấy lại được quyền sở hữu lời bài hát, giọng ca và album. Các album phiên bản mới vượt qua bản gốc về cả doanh thu lẫn thứ hạng trên bảng xếp hạng âm nhạc hàng đầu.

Màn đáp trả của Taylor được truyền thông đánh giá là hành động chưa từng có tiền lệ trong lịch sử âm nhạc về quy mô. Nó không chỉ mang tính nghệ thuật, mà còn là tuyên ngôn pháp lý và chính trị.

Nó tác động mạnh mẽ đến mức được làm thành phim tài liệu. Tháng 6/2024, Taylor Swift vs Scooter Braun: Bad Blood công chiếu trên nền tảng Max, thu hút sự quan tâm lớn từ công chúng và truyền thông.

Chiến lược của Taylor Swift

Khi Taylor lần lượt cho ra các album Taylor’s Verison, nhiều người xem đó là cái kết hoàn hảo nhất cho vụ ồn ào giữa siêu sao nhạc pop và một trong những ông trùm âm nhạc quyền lực bậc nhất Hollywood. Tuy nhiên, đến lúc Taylor thông báo mua lại toàn bộ 6 album đầu tiên, tất cả mới vỡ lẽ đó chỉ là bước đầu tiên của một sách lược dài hơi và mang tính lịch sử hơn nhiều.

Số tiền Taylor Swift dùng để mua lại bản quyền 6 album đầu tiên được cho là khoảng 360 triệu USD, không chênh lệch nhiều với mức giá Shamrock Capital trả cho Braun vào năm 2020 là 300 triệu USD. Nếu tính theo lạm phát, công ty này gần như không có lãi. Điều này cho thấy nước cờ của Taylor mang lại hiệu quả, không ai có thể làm lợi từ "đứa con tinh thần" mà nữ ca sĩ tạo ra. Braun cũng bán lại số album đó bằng đúng số tiền mà ông trùm này bỏ ra cho Big Machine Records.

Theo truyền thông Mỹ, Taylor được Shamrock thông báo về thương vụ với Braun vào 5 năm trước. Tuy nhiên, cô từ chối hợp tác vì điều kiện hợp đồng yêu cầu Braun vẫn được hưởng lợi nhuận gián tiếp từ các album. Sau đó, Taylor tiếp tục tái thu âm album cũ.

"Tôi không thể ủng hộ một thỏa thuận vẫn giúp Braun kiếm tiền từ âm nhạc của tôi", giọng ca Fornight nói.

Taylor Swift nuôi kế hoạch phục thù trong 6 năm và The Eras Tour là lá bài chốt hạ ngoạn mục. Ảnh: Getty Images.

Song song với việc kiên trì làm giảm giá trị của album gốc, Taylor tiến hành xây dựng thế lực riêng. Daily Mail chỉ ra siêu sao 8X biến sự nghiệp âm nhạc thành “doanh nghiệp giải trí toàn diện”, được ví von như Taylor Swift PLC (PLC là viết tắt của “Public Limited Company”, tức công ty đại chúng).

Taylor Swift không chỉ đơn thuần là nghệ sĩ, còn là doanh nhân thông minh. Cô quản lý thương hiệu cá nhân như một doanh nghiệp, kiểm soát chặt chẽ mọi khía cạnh trong sự nghiệp, từ âm nhạc, hình ảnh đến các sản phẩm liên quan.

Việc thành lập công ty riêng, Taylor Swift Productions, cho phép cô tự sản xuất và phân phối các sản phẩm như phim tài liệu, phim concert, từ đó tối đa hóa lợi nhuận và kiểm soát chất lượng.

Trong quá trình đó, The Eras Tour là thành tựu lớn nhất. Chuyến lưu diễn kéo dài 2 năm (2023-2024), với xấp xỉ 150 buổi biểu diễn trên 5 châu lục, thu về hơn 2 tỷ USD và tạo ra tác động kinh tế lên đến 10 tỷ USD cho các địa phương tổ chức.

Nhờ đó, Taylor vượt mặt Rihanna để trở thành nữ ca sĩ giàu nhất thế giới vào tháng 10/2024. Theo Forbes, Taylor sở hữu khối tài sản ròng ước tính 1,6 tỷ USD. Với sức mạnh tài chính này, chi ra 360 triệu để mua lại các album cũ không phải vấn đề phải đau đầu với nữ ca sĩ.

Thành công của chiến lược trên không chỉ phản ánh sự thông minh, nhanh nhạy của Taylor, còn cho thấy tài năng, sự bền bỉ và sự nỗ lực hết mình của Taylor Swift.

Tính riêng 2 năm 2023-2024, người đẹp làm việc hết công suất. Năm 2023, cô tung ra Speak Now và 1989 (Taylor’s Verison), rồi khởi động The Eras Tour và phát hành phim concert Taylor Swift: The Eras Tour. Sang năm 2024, cô phát hành album đôi The Tortured Poets Department (TTPD), trong khi vẫn tiếp tục bay đến nhiều thành phố khắp thế giới để lưu diễn.

Những gì Taylor làm được giúp cô "nếm trái ngọt" xứng đáng, đồng thời viết lại lịch sử của ngành âm nhạc thế giới. Cuộc đấu tranh của Taylor vượt qua phạm vi cá nhân, mà trở thành cuộc đấu tranh công khai vì quyền lợi sáng tạo. Cô góp phần thúc đầy nghệ sĩ trẻ xem xét lại hợp đồng thu âm và đàm phán quyền sở hữu bản ghi âm gốc.

Hơn thế, người đẹp cũng được ca ngợi là biểu tượng trong cuộc chiến của nghệ sĩ nữ chống lại thế lực nam giới chi phối ngành công nghiệp.

Taylor Swift trở thành biểu tượng cho tài năng, sự thông minh, kiên cường và nỗ lực hết mình trong ngành âm nhạc. Ảnh: IG.

Tú Oanh

×