Gắn văn hóa vào xây dựng nông thôn mới

Thực hiện Kế hoạch số 60/KH-UBND ngày 5/5/2025, UBND huyện Tân Yên đã triển khai đồng bộ các nhiệm vụ trong lĩnh vực văn hóa, góp phần đẩy mạnh Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM). Điểm nổi bật là việc triển khai phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” nhằm tạo nền tảng tinh thần vững chắc và môi trường sống văn minh, lành mạnh cho người dân nông thôn.

Theo ông Nguyễn Huy Ngọc, Phó Chủ tịch UBND huyện Tân Yên: "Huyện Tân Yên xác định văn hóa là một trong những tiêu chí quan trọng, là động lực nội sinh thúc đẩy phát triển bền vững nông thôn mới. Việc nâng cao đời sống tinh thần không chỉ thể hiện qua các thiết chế văn hóa, mà còn là sự thay đổi trong hành vi ứng xử, nếp sống của mỗi người dân".

Để đạt mục tiêu trong năm 2025, huyện đặt ra các chỉ tiêu cụ thể như: 92% hộ gia đình được công nhận danh hiệu “Gia đình văn hóa”; 86% thôn, tổ dân phố đạt “Thôn, tổ dân phố văn hóa”; 85% cơ quan, đơn vị đạt chuẩn văn hóa; và duy trì 2 đơn vị đạt chuẩn “đô thị văn minh”. Ngoài ra, huyện cũng hướng đến công nhận thêm ít nhất 1 xã tiêu biểu toàn diện trong phong trào này.

Việc đầu tư nâng cấp các thiết chế văn hóa cũng được đặc biệt quan tâm. Từ trung tâm văn hóa - thể thao xã, nhà văn hóa thôn đến các điểm vui chơi, rèn luyện thể chất cho trẻ em và người cao tuổi đều được xây mới, cải tạo, đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật và an toàn.

Bên cạnh đó, Tân Yên còn tích cực tuyên truyền trên hệ thống đài truyền thanh xã, thôn; treo pano, biểu ngữ tuyên truyền về Bộ tiêu chí quốc gia xây dựng NTM và các quy định mới về ứng xử trong gia đình, nơi công cộng và trên môi trường mạng.

Sức dân – nội lực then chốt tạo nên thành công

Hiệu quả của chương trình không chỉ đến từ sự vào cuộc quyết liệt của các cấp chính quyền, mà còn nhờ sự đồng lòng hưởng ứng của người dân.

Tại thôn Lập Thượng (xã Lam Cốt), phong trào “Thắp sáng đường quê” và “Nhà sạch, vườn đẹp” đã được triển khai rộng khắp. Ông Hoàng Văn Thịnh, Bí thư Chi bộ thôn, phấn khởi chia sẻ: "Chúng tôi huy động sức dân là chính. Từ việc đóng góp ngày công, vật liệu xây dựng đến trồng cây xanh, làm đường hoa… tất cả đều được bà con tích cực tham gia. Đời sống văn hóa ở đây giờ đã khác xưa rất nhiều."

Cùng chung nhận định về hiệu quả của chương trình, ông Nguyễn Văn Quân, người dân xã Hợp Đức cho hay: "Trước kia, sinh hoạt văn hóa văn nghệ trong thôn ít sôi nổi. Từ khi có chương trình xây dựng nông thôn mới gắn với phong trào văn hóa, các lớp múa hát, thể thao diễn ra thường xuyên. Người già, trẻ nhỏ đều có sân chơi. Thật sự đời sống tinh thần được cải thiện rõ rệt."

Từ năm 2020 đến nay, huyện Tân Yên đã tổ chức hàng chục lớp truyền dạy các loại hình văn hóa truyền thống như dân ca Quan họ, hát chèo, ca trù... Nhiều di tích lịch sử, văn hóa được trùng tu, bảo tồn như Đình chùa nẻo (xã Liên Sơn), đền Hạ Suối Mỡ (xã Nghĩa Trung) gắn với phát triển du lịch cộng đồng, đem lại sinh kế mới cho người dân.

Phòng Văn hóa, Khoa học và Thông tin huyện cũng thường xuyên đôn đốc, kiểm tra các xã trong việc bình xét danh hiệu văn hóa, đảm bảo minh bạch, dân chủ và phản ánh đúng thực chất. Các mô hình tiêu biểu được nhân rộng để các đơn vị khác học tập, làm theo.
Bà Trần Thị Lan, cán bộ phụ trách văn hóa xã Phúc Hòa cho biết: Chúng tôi ưu tiên xây dựng những mô hình có tính lan tỏa như: "Khu dân cư không rác", "Tổ dân phố an toàn văn minh", "Gia đình hạnh phúc". Những mô hình này giúp người dân thay đổi cách nghĩ, cách làm, từ đó hình thành nếp sống đẹp.

Ngoài ra, huyện Tân Yên còn đặc biệt chú trọng tạo sân chơi khoa học, bổ ích, lý thú, khơi dậy niềm đam mê sáng tạo khoa học, công nghệ, góp phần nâng cao tinh thần hợp tác và các kỹ năng sống cho học sinh như tổ chức Ngày hội “Thanh thiếu nhi Tân Yên sáng tạo chuyển đổi số” năm 2025. Đây là dịp để các em học sinh thể hiện trí tuệ, sự sáng tạo, trải nghiệm và khả năng ứng dụng công nghệ vào cuộc sống, và nuôi dưỡng khát vọng vươn lên trong thời đại số.

Theo thống kê từ Trung tâm Văn hóa – Thông tin và Thể thao huyện, năm 2024, hơn 90% hộ dân trên địa bàn các xã đã tham gia sinh hoạt các câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao. Điều này chứng tỏ phong trào văn hóa đã thực sự thấm sâu vào đời sống cộng đồng dân cư.

Vững vàng tiến bước tới nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu

Nhìn lại chặng đường đã qua, có thể khẳng định rằng chương trình xây dựng nông thôn mới gắn với phong trào văn hóa đã mang lại những kết quả rõ rệt cả về hình thức lẫn nội dung. Hạ tầng văn hóa được cải thiện, ý thức cộng đồng được nâng lên, tình làng nghĩa xóm gắn kết hơn.

Tuy nhiên, huyện Tân Yên cũng xác định rõ những tồn tại cần khắc phục như một số xã vẫn còn lúng túng trong việc quy hoạch và huy động nguồn lực xã hội hóa; nhận thức của một bộ phận người dân còn chưa đồng đều, nhất là trong việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang.

Trong thời gian tới, huyện sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền; tăng cường bồi dưỡng cán bộ làm công tác văn hóa cơ sở; giám sát chất lượng công nhận các danh hiệu văn hóa để tránh hình thức; đồng thời tích cực áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành và theo dõi phong trào.

"Tân Yên không chỉ dừng lại ở các chỉ tiêu, danh hiệu. Mục tiêu cuối cùng là nâng cao chất lượng sống thực chất cho người dân, gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống trong một xã hội hiện đại, phát triển" ông Nguyễn Huy Ngọc cho biết thêm.

Với định hướng đúng đắn và cách làm bài bản, sự vào cuộc quyết liệt của hệ thống chính trị cùng sự đồng thuận của nhân dân, Tân Yên hoàn toàn có cơ sở để vững vàng tiến tới đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu, góp phần vào sự phát triển bền vững của tỉnh Bắc Giang trong giai đoạn mới.

×