Điều ít biết khu rừng mọc dưới nước ở tỉnh Bình Định, chim cò về đậu trắng cả vùng

Thay đổi ý thức người dân

Ông Trần Hữu Khánh (76 tuổi, thôn Diêm Vân, xã Phước Thuận, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định) nhận khoán trồng, chăm sóc và bảo vệ 4ha trồng cây bần ở đầm Thị Nại chia sẻ: "Hiện diện tích rừng trồng sinh trưởng, phát triển tốt, đã phát huy chức năng phòng hộ bảo vệ môi trường, chống xói lở và cố định các bãi bồi ven đầm cũng như góp phần đa dạng sinh học".

Theo ông Khánh, lợi ích của rừng ngập mặn này rất lớn, mùa gió bấc khu rừng này che chắn cho các vùng nuôi tôm không chỉ của gia đình ông mà cả các hộ nuôi ở phía trong đầm Thị Nại. Ngoài ra, nhiều loại cua, tôm sinh sống dưới tán rừng, tạo điều kiện cho người dân mưu sinh hàng ngày.

"Đặc biệt, từ khi có rừng bần ngập mặn này, các loài chim, cò về đây trú ngụ rất nhiều. Cứ sáng sớm chúng bay đi kiếm ăn, chiều tối khoảng 17h chiều chúng bay về đây ngủ", ông Khánh cho biết.

Theo Trung tâm Khuyến nông Bình Định, trước đây, việc trồng rừng ngập mặn chỉ triển khai tại Khu sinh thái Cồn Chim ở thôn Vinh Quang, xã Phước Sơn (huyện Tuy Phước, Bình Định), thế nhưng trong những năm qua, rừng trồng mới đã mở rộng thêm trên các bãi triều ven đầm Thị Nại, Đề Gi theo quy hoạch trồng rừng được UBND tỉnh phê duyệt.

Rừng ngập mặn được trồng mới theo phương thức Nhà nước trồng, chăm sóc trong 5 năm đầu tiên, khi thành rừng sẽ giao khoán cho người dân ven đầm Thị Nại, Đề Gi bảo vệ.

Xác định rừng ngập mặn có vai trò chống xâm thực của thủy triều, chống biến đổi khí hậu, là nơi trú ngụ của nhiều loài động thực vật hữu ích, cuối năm 2010, UBND tỉnh Bình Định phê duyệt Quy hoạch trồng rừng và bảo vệ rừng ngập mặn giai đoạn 2010-2020 với tổng diện tích 461,4ha. Trong đó, quy hoạch rừng ngập mặn trồng mới là 391,4 ha và bảo vệ diện tích rừng hiện có là 70ha.

Diện tích rừng ngập mặn được quy hoạch tập trung chủ yếu ở các bãi bồi ven 2 đầm lớn là đầm Thị Nại nằm trên địa bàn TP.Quy Nhơn cùng huyện Tuy Phước và đầm Đề Gi nằm trên địa bàn 2 huyện Phù Mỹ và Phù Cát.

Riêng đầm Thị Nại được quy hoạch 239,6ha, trong đó diện tích rừng hiện có là 70 ha, đầm Đề Gi có diện tích quy hoạch là 221,8ha.

Đến nay, rừng ngập mặn ở Bình Định chủ yếu trồng các loại cây đước đôi, bần trắng và mắm trắng.

Theo ông Dương Văn Tường (ở xã Phước Thuận, huyện Tuy Phước), trước đây, người dân chưa nhận thức được lợi ích từ rừng ngập mặn nên sau khi Nhà nước tổ chức trồng, lúc cây còn nhỏ, nhiều người thường nhổ phá để dễ khai thác thủy sản.

"Đến nay, hành vi xấu xí đấy không còn. Riêng tôi, sau khi tham gia trồng đã nhận khoán bảo vệ 3ha rừng, đến nay cây đã cao hơn 4m. Nhờ có rừng ngập mặn nên cá, tôm về trú ngụ nhiều, những người làm nghềkhai thác thủy sản có thu nhập khá hơn. Ý thức được giữ rừng ngập mặn cũng là giữ kế mưu sinh của mình nên bà con ai cũng chung taybảo vệ rừng", ông Tường cho hay.

Giữ gìn rừng ngập mặn

Nhận thấy lợi ích từ việc phục hồi rừng ngập mặn, nhiều hộ dân sinh sống ven đầm Thị Nại, đầm Đề Gi đã chung tay bảo vệ. Hiện nay, diện tích rừng ngập mặn ở Bình Định đang sinh trưởng phát triển tốt, bắt đầu phát huy chức năng phòng hộ, bảo vệ môi trường, chống xói lở, cố định các bãi bồi ven đầm và góp phần đa dạng sinh học. 

Theo kế hoạch bảo vệ và phát triển rừng ngập mặn giai đoạn 2021-2025 của Bình Định, tổng diện tích được giao khoán bảo vệ là 55,41ha, trong đó tiếp tục khoán bảo vệ đối với diện tích 42,77 ha rừng đã có và 12,64ha rừng trồng mới trong giai đoạn 2016-2020. Phát triển rừng trồng mới rừng ngập mặn giai đoạn 2021-2025 là 10ha.

Ông Trương Xuân Đưa - Trạm trưởng Trạm nghiên cứu ứng dụng kỹ thuật nông nghiệp thuộc Trung tâm Khuyến nông Bình Định cho hay, đơn vị đang tập trung chăm sóc, bảo vệ những diện tích rừng ngập mặn hiện có. 

Ngoài ra, nghiên cứu giống dừa nước, bần chua tại vườn ươm giống Khu sinh thái Cồn Chim (đầm Thị Nại) để trồng thử nghiệm,nhằm tạo ra rừng ngập mặn với phong phú nhiều loại cây, phù hợp với điều kiện tự nhiên, thổ nhưỡng của các bãi triều ven đầm trên địa bàn tỉnh Bình Định.

Còn ông Trần Quang Nhựt, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Bình Định cho rằng, ngành chức năng đang xây dựng các mô hình trồng rừng ngập mặn kết hợp với nuôi trồng thủy sản nhằm kết hợp hài hòa lợi ích kinh tế của hộ nhận khoán mà vẫn phát huy hiệu quả của hệ sinh thái rừng ngập mặn.

Đồng thời, có cơ chế chuyển đổi nghề đối với những hộ dân khai thác thủy sản trên các bãi bồi ven biển, để giảm áp lực trong công tác chăm sóc, bảo vệ rừng ngập mặn.

"Chúng tôi tiếp tục nghiên cứu, ứng dụng các mô hình sinh kế hỗ trợ cho người dân gắn với bảo vệ và phát triển hệ sinh thái rừng ngập mặn. Đẩy mạnh nghiên cứu và ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật để tạo những giống cây ngập mặn có khả năng thích nghi cao, sức sinh trưởng tốt, phù hợp với điều kiện tại nơi trồng", ông Nhựt cho hay.

×