Đề nghị cần tiếp tục quy định quyền chất vấn của đại biểu HĐND đối với Chánh án TAND và Viện trưởng VKSND

Ngày 31/5, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Hoàng Công Thủy đã ký ban hành Báo cáo Kết quả lấy ý kiến trong hệ thống MTTQ Việt Nam đối với dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013.

Theo đó, tính đến ngày 28/5, hệ thống MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị-xã hội, các tổ chức thành viên của Mặt trận đã tổ chức 61.791 hội nghị lấy ý kiến; tổng số ý kiến góp ý vào toàn bộ nội dung của dự thảo Nghị quyết là 51.192.334 ý kiến.

Quy định về MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị -xã hội

Trên cơ sở tổng hợp ý kiến, kiến nghị của các tổ chức chính trị-xã hội, các tổ chức thành viên của Mặt trận và MTTQ Việt Nam các cấp, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đề xuất về việc tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết.

Đối với nội dung sửa đổi, bổ sung tại khoản 2 Điều 9 Hiến pháp năm 2013 tại dự thảo Nghị quyết, Ban Thường trực nhất trí và đề nghị giữ nguyên quy định các tổ chức chính trị - xã hội trực thuộc MTTQ Việt Nam.

Theo Ban Thường trực, việc bổ sung quy định này là phù hợp và cần thiết, bảo đảm tạo lập cơ sở hiến định về vị trí, mối quan hệ, nguyên tắc hoạt động của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội sau sắp xếp, tinh gọn theo các nghị quyết, kết luận của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư.

Để bảo đảm tính chất liên hiệp tự nguyện quy định tại khoản 1 Điều 9, tại khoản 2 Điều 9 đã bổ sung nguyên tắc hiệp thương dân chủ, phối hợp và thống nhất hành động của MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên trong đó có các tổ chức chính trị - xã hội.

Mặt khác, Ban Thường trực cũng đề nghị tiếp thu ý kiến góp ý về việc thay cụm từ “dưới sự chủ trì của MTTQ Việt Nam” bằng cụm từ “do MTTQ Việt Nam chủ trì”.

Theo đó, khoản 2 Điều 9 Hiến pháp được thể hiện như sau: “Công đoàn Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam, Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Hội Cựu chiến binh Việt Nam là các tổ chức chính trị - xã hội trực thuộc MTTQ Việt Nam, được thành lập trên cơ sở tự nguyện, đại diện và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của thành viên, hội viên tổ chức mình; được tổ chức và hoạt động thống nhất trong MTTQ Việt Nam; cùng với các tổ chức thành viên khác của Mặt trận hiệp thương dân chủ, phối hợp và thống nhất hành động do MTTQ Việt Nam chủ trì”.

Lấy ý kiến nhân dân địa phương về tổ chức đơn vị hành chính

Đối với nội dung sửa đổi, bổ sung tại Điều 110 Hiến pháp năm 2013 về tổ chức đơn vị hành chính, Ban Thường trực đề nghị cần tiếp tục giữ lại quy định "phải lấy ý kiến nhân dân địa phương" tại khoản 3 Điều 110 Hiến pháp hiện hành để bảo đảm thể hiện đầy đủ quyền làm chủ của nhân dân.

Theo Ban Thường trực, việc thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính là một vấn đề rất lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của nhân dân, do đó, trong Nhà nước pháp quyền XHCN của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân, quyền lực Nhà nước thuộc về nhân dân ghi nhận tại Điều 2 Hiến pháp năm 2013. Nhân dân phải được tham gia vào quá trình ra quyết định những vấn đề lớn, hệ trọng của đất nước. Lấy ý kiến nhân dân về thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính bảo đảm tính công bằng và minh bạch trong quá trình ra quyết định điều chỉnh địa giới, góp phần củng cố đoàn kết, ủng hộ chính quyền và duy trì ổn định chính trị - xã hội. Trong điều kiện chuyển đổi số mạnh mẽ và cơ sở dữ liệu dân cư ngày càng được quản lý chặt chẽ, minh bạch, việc lấy ý kiến nhân dân sẽ được thực hiện thuận lợi và thực chất.

"Qua tổng hợp ý kiến của một số chuyên gia, nhà khoa học và một số ý kiến từ địa phương, Ban Thường trực đề nghị nghiên cứu kỹ việc giữ lại đơn vị hành chính dưới tỉnh là thị xã và thành phố thuộc tỉnh, thị trấn, để bảo đảm giữ và tiếp tục phát huy các giá trị của đô thị đã hình thành trong nhiều năm, gắn với các yếu tố lịch sử, truyền thống và các yêu cầu của quản lý, phát triển đô thị", báo cáo nêu.

Ngoài ra, Ban Thường trực cũng đã đề xuất nhiều ý kiến góp ý về quyền chất vấn của đại biểu HĐND đối với Chánh án TAND và Viện trưởng VKSND (nội dung sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 115 Hiến pháp năm 2013).

Ban Thường trực đề nghị cần tiếp tục quy định quyền chất vấn của đại biểu HĐND đối với Chánh án TAND và Viện trưởng VKSND (như khoản 2 Điều 115, Hiến pháp 2013).

Ban Thường trực cho rằng, việc duy trì quyền chất vấn của đại biểu HĐND đối với các chức danh tư pháp này không chỉ mang ý nghĩa về trách nhiệm giải trình, mà còn bảo đảm nguyên tắc kiểm soát quyền lực nhà nước thông qua cơ chế giám sát của cơ quan dân cử ở địa phương đối với hoạt động tư pháp; phù hợp với tính chất, vị trí và chức năng giám sát của HĐND, góp phần tăng cường tính minh bạch, dân chủ trong hoạt động của bộ máy nhà nước.

Bên cạnh đó, đề nghị bổ sung thêm đối tượng chất vấn Chánh án TAND khu vực, Viện trưởng VKSND khu vực để bảo đảm quyền giám sát toàn diện của nhân dân đối với các chức danh này từ Trung ương đến địa phương.

×