Ông Chủ tịch đam mê giống gà quý

Gà Tiên Yên là một trong những sản phẩm vật nuôi nổi tiếng của huyện Tiên Yên tỉnh Quảng Ninh, với đặc điểm thân gà hình tròn, cổ ngắn, chân thấp, da vàng, thịt trắng…

Những những năm trước đây, gà Tiên Yên chỉ được người dân chăn nuôi nhỏ lẻ, vì vậy giống gà đặc sản đang đứng trước nguy cơ mai một.

Nhận thấy những vấn đề đó, ông Lý Văn Diểng, người dân tộc Sán Dìu, hiện đang là Chủ tịch Hội Nông dân huyện Tiên Yên đã sưu tầm và phát triển giống gà quý Tiên Yên.

Năm 2013, bằng sự kiên trì và nỗ lực ông Diểng đã trở thành người đầu tiên công bố thành công công nghệ thụ tinh nhân tạo cho đàn gà Tiên Yên.

Đây được xem là một bước ngoặt, một cuộc cách mạng trong công tác nhân giống, giúp khắc phục những hạn chế của phương pháp truyền thống, nâng cao tỷ lệ ấp nở và chất lượng con giống.

Ông Diểng cho hay: Năm 2014, với sự hỗ trợ từ Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Quảng Ninh và UBND huyện Tiên Yên, tôi đã làm chủ dự án ứng dụng sâu rộng công nghệ này. Kết quả là năng suất trứng ấp thành phẩm đã tăng vượt bậc, từ 700-800 con/1.000 quả lên hơn 900 con/1.000 quả.

Hiện nay, gia đình ông Diểng đang sở hữu đàn gà bố mẹ lên tới 4.000 con, mỗi năm cung cấp ra thị trường khoảng 100.000 con gà giống chất lượng cao.

Thành công của ông Lý Văn Diểng không chỉ mang ý nghĩa kinh tế mà còn góp phần quan trọng vào việc bảo tồn, duy trì và phát triển nguồn gen quý của gà Tiên Yên qua nhiều thế hệ chọn lọc.

Cùng chung tay bảo tồn, nhân giống gà hiếm có khó tìm

Nhận thấy rõ tiềm năng và giá trị của giống gà Tiên Yên, UBND huyện Tiên Yên đã vào cuộc mạnh mẽ, triển khai đồng bộ nhiều giải pháp chiến lược.

Với hàng loạt chính sách hỗ trợ thiết thực đã được ban hành: Từ việc hỗ trợ con giống, tạo điều kiện tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi, đến việc tổ chức các lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật cho nông dân.

Từ tháng 3/2021, UBND huyện Tiên Yên đã phê duyệt nhiệm vụ khoa học công nghệ về "Ứng dụng khẩu phần thức ăn tự phối trộn từ nguồn nguyên liệu sẵn có nhằm nâng cao chất lượng thịt và hiệu quả chăn nuôi gà Tiên Yên thương phẩm", do Học viện Nông nghiệp Việt Nam chủ trì.

Đặc biệt, từ tháng 10/2023, huyện Tiên Yên đã triển khai Đề án "Ứng dụng khẩu phần thức ăn bổ sung thảo dược nhằm nâng cao chất lượng thịt và hiệu quả chăn nuôi gà Tiên Yên thương phẩm". Tận dụng nguồn dược liệu phong phú tại địa phương như quế và các loại cây thuốc nam khác, đề án đã thử nghiệm bổ sung bột quế vào thức ăn cho gà.

Kết quả ban đầu rất khả quan: gà ít bệnh tật hơn, đặc biệt là các bệnh về đường hô hấp và tiêu hóa, tăng trưởng nhanh, chất lượng thịt thơm ngon đặc trưng mà lại giảm được lượng mỡ.

Điều này không chỉ giúp giảm chi phí thuốc thú y mà còn tạo ra sản phẩm gà sạch, an toàn, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường.

Người dân nhân rộng mô hình, kinh tế phát triển, thu nhập tăng lên thấy rõ

Từ vài mô hình nhỏ lẻ, đến nay toàn huyện Tiên Yên đã có trên 400 cơ sở nuôi gà Tiên Yên quy mô tập trung từ 500 con/lứa trở lên, 7 Hợp tác xã chuyên sản xuất và kinh doanh gà Tiên Yên thương phẩm, cùng 4 cơ sở sản xuất giống quy mô lớn.

Đáng chú ý, đã có 24 trang trại đã áp dụng thành công mô hình VietGAP, trên địa bàn huyện Tiên Yên đã hình thành nhiều chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ gà Tiên Yên.

Hiện nay sản lượng gà Tiên Yên thương phẩm của toàn huyện đã đạt trên 1,2 triệu con mỗi năm, mang lại doanh thu gần 400 tỷ đồng, gấp 8,5 lần so với năm 2010.

Thôn Nà Cà, xã Phong Dụ, là một ví dụ điển hình trong phát triển chăn nuôi gà Tiên Yên. Với lợi thế về đồi rừng thấp, không gian rộng rãi, người dân Nà Cà đã áp dụng quy trình nuôi thả đồi, kết hợp với việc sử dụng giống gà bản địa uy tín và khẩu phần ăn theo công thức chuẩn.

Hiện nay, gần như 100% hộ dân trong thôn đều tham gia nuôi gà, trong đó có 37 hộ chăn nuôi với quy mô trên 5.000 con/năm. Năm 2024, tổng đàn gà của thôn ước tính lên đến 1,3 triệu con, mang lại nguồn thu nhập hàng tỷ đồng.

Cũng như những người dân ở Nà Cà, anh Trần Văn Hoan ở xã Hà Lâu, cũng là một tấm gương sáng vươn lên từ nuôi gà Tiên Yên.

Anh Hoan cho hay: Từ năm 2014 gia đình tôi đã nuôi 1.000 con gà Tiên Yên, thấy hiệu quả đến nay, mỗi năm gia đình tôi nuôi 5.000 con gà thương phẩm, cũng thu lãi từ 150-200 triệu đồng. Từ hai bàn tay trắng, giờ đây tôi đã xây dựng được nhà mới, mua sắm được phương tiện phục vụ công việc gia đình.

Thành quả lớn nhất mà mô hình phát triển gà Tiên Yên mang lại chính là góp phần tích cực vào sự thay đổi toàn diện đời sống của người dân. Nếu như năm 2010, Tiên Yên có 5/11 xã và 18 thôn thuộc diện đặc biệt khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo cao, chiếm 11,99% dân số, thì đến cuối năm 2024 huyện Tiên Yên đã chính thức không còn hộ nghèo theo tiêu chí quốc gia giai đoạn 2021-2025.

×