Dù 90% người dân Việt Nam tham gia bảo hiểm y tế, nhưng tỷ lệ tiền túi người dân phải bỏ ra khi đi khám chữa bệnh vẫn khá lớn.  

Theo báo cáo của Bộ Y tế tại hội thảo "Cơ chế tài chính nhằm tăng cường tiếp cận các giải pháp công nghệ mới trong chăm sóc sức khỏe" vừa diễn ra, nghiên cứu năm 2017 cho thấy, tỷ lệ chi tiền túi do người dân bỏ ra chiếm khoảng 43% trong tổng chi tiêu y tế. 

Ông Lê Văn Khảm, Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm y tế cho biết, hiện tại, mỗi người Việt khám bệnh trung bình 2,1 lần/năm với số tiền bình quân 129 USD/người (tương đương khoảng gần 3 triệu đồng/người), trong đó có tới 37% là tiền thuốc (tương đương khoảng 1,1 triệu đồng).

Với mức chi tiêu này, Việt Nam đứng trên Lào, Campuchia, Myanmar nhưng đứng dưới hàng loạt quốc gia trong khu vực như Indonesia, Philippines, Thái Lan, Malaysia. Trong đó người dân Thái Lan chi khoảng 6 triệu đồng/người/năm, mức chi tại Malaysia là 12 triệu đồng/người/năm.

Những khoản mà người có thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) phải tự chi trả bao gồm: Dịch vụ không thuộc phạm vi chi trả của quỹ BHYT; Thuốc, vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật ngoài danh mục do BHYT chi trả; các dịch vụ chưa được BHYT chi trả như: khám sức khỏe, khám sàng lọc, kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, điều trị tật khúc xạ, sử dụng kính mắt, răng giả,... số tiền chi trả 5%, 20% tổng chi phí khám chữa bệnh tùy đối tượng theo quy định của Luật BHYT. 

Ngoài ra còn có các khoản khi khám chữa bệnh trái tuyến, cùng chi trả chi phí một số loại thuốc, VTYT, DVKT (có trong danh mục BHYT nhưng chỉ được chi trả 50-70% như một số thuốc ung thư); phần phí chênh lệch khi khám chữa bệnh theo yêu cầu.

Nhận định về lý do tiền túi người dân phải bỏ ra khi đi khám BHYT còn cao, Thứ trưởng Bộ Y tế GS.TS Trần Văn Thuấn cho biết: “Điều này có liên quan đến một thực tế là quỹ BHYT chưa đảm bảo bao phủ toàn bộ nhu cầu và các dịch vụ chăm sóc sức khoẻ và mức độ bao phủ về tài chính còn hạn chế”. 

Tới đây, Bảo hiểm y tế sẽ có thêm các gói dịch vụ theo nhu cầu, đa dạng quyền lợi bảo hiểm y tế, mục tiêu là giảm chi tiêu cho y tế từ tiền túi người dân xuống dưới 35% vào năm 2025 và dưới 30% vào năm 2030.

Tăng mức đóng bảo hiểm y tế

Theo ông Khảm, một trong những lý do người dân còn phải bỏ nhiều tiền túi khi đi khám chữa bệnh là do mức đóng bảo hiểm y tế hiện nay còn thấp, do đó, còn khá nhiều dịch vụ khám chữa bệnh chưa được bảo hiểm y tế chi trả. 

"Để giảm chi tiền túi người dân phải tăng mức đóng để mở rộng hơn nữa phạm vi chi trả, tăng quyền lợi khi khám chữa bệnh", ông Khảm nhấn mạnh. 

Theo ông Khảm, mức đóng BHYT của người dân hiện nay là 4,.5% lương cơ sở/năm (4,5% x 1.490.000 đồng tương đương 804.000 đồng/thẻ/năm - PV). Theo Luật BHYT, mức đóng BHYT có thể cao nhất đến 6% mức lương cơ sở. 

Các nguồn đóng BHYT có thể từ nguồn Nhà nước hỗ trợ, nguồn thu nhập doanh nghiệp và tiền lương của người dân. Tuy nhiên, tăng lên bao nhiêu phần trăm lương cơ sở, tăng đối tượng nào trước… cần có nghiên cứu, tính toán thận trọng theo lộ trình. 

Ông Khảm lưu ý, khi tăng mức đóng phải kiểm soát chi tiêu hiệu quả tại các bệnh viện. Hiện nay hầu hết bệnh viện áp dụng phương thức chi trả theo phí dịch vụ, nghĩa là bệnh nhân dùng dịch vụ nào thì trả tiền cho dịch vụ đó. Phương thức này tiềm ẩn nguy cơ gia tăng chi phí, dẫn đến đơn vị cung cấp dịch vụ sẽ cố gắng để cung cấp dịch vụ nhiều hơn.

"Để kiểm soát chi tiêu Quỹ BHYT, dự kiến từ tháng 7 tới, Bộ Y tế sẽ bắt đầu áp dụng phương thức chi trả theo chẩn đoán với bệnh nhân nội trú, xác định trước số tiền cho mỗi chẩn đoán bệnh. Khi đó cả bác sĩ và bệnh nhân đều đối tượng được chỉ định như thế nào, sử dụng dịch vụ nào để hợp lý nhất, tiết kiệm chi tiêu", ông Khảm cho biết. 

Theo ông Khảm, mô hình chi trả viện phí theo chẩn đoán với bệnh nhân nội trú này đã được Bộ Y tế thí điểm tại Quảng Ninh, Yên Bái, Cần Thơ…. Bước đầu cho thấy hiệu quả rất tốt.

Với phương thức chi trả này, theo ông Khảm, quan trọng là phải tính toán giá sát thực tế với hơn 10.000 dịch vụ khám chữa bệnh. Theo đó, giá các dịch vụ không được cao quá gây lãng phí nhưng không được thấp quá để bệnh viện đảm bảo đủ điều kiện hoạt động. 

×