Mới đây, Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I cho biết đã nghiên cứu, sản xuất thành công giống cá cam, đưa Việt Nam trở thành nước đầu tiên nhân giống được loài cá này.

Thông tin trên được PGS.TS Đặng Thị Lụa - Viện trưởng Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I cho biết tại phiên chuyên đề về chăn nuôi và thú y, thủy sản và kiểm ngư của Hội nghị triển khai kế hoạch thực hiện nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức mới đây.

Sở dĩ thông tin này gây chú ý đối với cộng đồng và giới khoa học là bởi cá cam khó nhân giống, hầu như chỉ được khai thác trong tự nhiên.

Theo bà Lụa, vào tháng 4/2025, Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I đã tiến hành thử nghiệm ấp và cho cá cam sinh sản nhân tạo lần đầu. Sau đó thử nghiệm ương cá ở 2 môi trường khác nhau là nuôi trong bể và trong ao.

Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I đã thu được khoảng 3 triệu trứng, tỉ lệ trứng thụ tinh đạt cao, trên 90%. Tuy nhiên tỉ lệ nở trứng ở cả 2 môi trường trong bể và trong ao đều còn hạn chế (đạt hơn 30%).

Bà Lụa cho biết, những con cá cam giống đến nay đã được hơn 20 ngày tuổi. Kết quả cho thấy, cá cam nuôi ương trong ao tỉ lệ sinh trưởng, sống tốt hơn. Nuôi trong bể thì không thành công trong việc chuyển đổi thức ăn, còn nuôi trong ao thành công trong việc sử dụng thức ăn công nghiệp.

Hiện tại, đàn cá cam đang được tiếp tục ương lên cá giống tại Trung tâm Quốc gia Giống hải sản miền Bắc, Cát Bà, Hải Phòng và tiến tới thử nghiệm mô hình nuôi thương phẩm.

Việc cho sinh sản nhân tạo thành công cá cam sẽ tạo cơ hội thuận lợi lớn cho phát triển các mô hình nuôi lồng trên biển quy mô công nghiệp trong thời gian tới. Trên thế giới, việc nuôi cá cam đang được xem là đối tượng nuôi biển chủ lực quy mô công nghiệp ở một số thị trường như Nhật Bản. Sản lượng cá cam nuôi của Nhật Bản đạt khoảng 100.000 - 150.000 tấn/năm, chiếm hơn 50% tổng sản lượng nuôi trông thủy sản biển của nước này.

Cá cam là loài cá ăn thịt, có vây, cá nặng khoảng 1,5kg đến 5-6kg, hình thoi, có vảy màu trắng bạc. Đặc điểm dễ phân biệt nhất ở loài cá này là dọc giữa lưng có viền màu vàng nối từ mang đến đuôi, trông rất bắt mắt.

Ở Việt Nam, cá cam có ở ba miền nhưng thường xuất hiện nhiều ở khu vực biển miền Trung. Cá cam thường được ngư dân đánh bắt quanh năm bằng lưới kéo đáy, dài từ 300 – 500 mm. Nếu như ở Nhật Bản, cá cam có giá tiền triệu thì hiện nay, một số chợ và siêu thị ở Việt Nam, cá cam sọc (hàng đông lạnh) chỉ có giá xấp xỉ 100.000 đồng/kg.

Tại website của Vựa Hải sản, giá cá cam tươi nguyên con đang được niêm yết ở mức 242.000 đồng/kg.

Cá cam được nhiều người ưa chuộng bởi nhiều thịt, thịt chắc và béo, hương vị ngọt và thơm. Trong cá cam chứa một lượng lớn Carbohydrate có lợi, axit béo, DHA, EPA, rất giàu vitamin D, B1, B2..., do đó nó được xếp vào loại cá ngon của biển cả.

Cá cam dễ dàng chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn như cá cam kho, cá cam hấp, canh chua cá cam, lẩu cá cam, cháo cá cam... Trong đó, món dễ nấu và ngon lạ miệng phải kể đến món cá cam nấu lá dít, nấu dứa hoặc lá giang.

Theo đó, cá cam mua về sơ chế sạch sẽ, sau đó cắt cá ra thành từng khoanh dày khoảng 1 đốt lóng tay và để ráo nước. Ướp cá cam với hành tím và ớt giã nhuyễn, nêm thêm hạt nêm, bột ngọt, đường, muối tùy theo khẩu vị rồi để khoảng 15-20 phút cho ngấm.

Lá giang, hành lá, rau ngò sau khi mua về nhặt rửa sạch cùng với cà chua. Để lá giang tiết ra vị chua khi nấu thì có thể vò nhẹ cho dập lá. Cà chua cắt múi cau, hành lá và ngò rí cắt nhỏ.

Cho vào chảo 1 muỗng canh dầu ăn, đun nóng dầu rồi cho cà chua vào, xào nhanh với lửa vừa khoảng 3 - 5 phút. Tiếp đến, bạn cho hết phần cá cam đã tẩm ướp gia vị vào chiên sơ cho 2 bề mặt thịt cá săn lại. Trong lúc đó bạn chuẩn bị một nồi nước, đun sôi bùng lên thì cho cá và cà chua vào, thêm lá giang rồi nấu khoảng 10 - 15 phút cho cá chín. Không nên nấu lâu quá vì lá giang sẽ bị bở, bã mất ngon.

Cuối cùng nêm nếm gia vị cho vừa ăn, thêm hành, ngò, tiêu là có món canh chua cá cam ngon ngọt khó cưỡng.

×