Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020 được Quốc hội khóa XIV thông qua chủ trương đầu tư tại Nghị quyết số 52 năm 2017, gồm 11 dự án thành phần với tổng chiều dài 654 km. Trong đó, có 08 dự án thành phần với được đầu tư bằng hình thức đầu tư công và 03 dự án thành phần được đầu tư theo phương thức đối tác công - tư (PPP).

Đến nay, có 8 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2017 - 2020 đã được đưa vào khai thác với tổng chiều dài 519 km. Bao gồm 4 dự án thành phần kết nối từ Ninh Bình đến Nghệ An. Hai đoạn còn lại là Diễn Châu - Bãi Vọt, Cam Lâm - Vĩnh Hảo và cầu Mỹ Thuận 2 đang tiếp tục khẩn trương triển khai thi công. Theo kế hoạch, toàn bộ các Dự án giai đoạn 1 sẽ hoàn thành trong quý II năm 2024.

Đánh giá về những khó khăn trong quá trình triển khai dự án, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng cho biết, để 4 dự án cao tốc đi qua Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An khánh thành, thông xe đúng chỉ đạo của Chính phủ, đặc biệt, đối với dự án Mai Sơn - QL45, QL45 - Nghi Sơn và Nghi Sơn - Diễn Châu, trong quá trình triển khai thi công, đã có những thời điểm gặp không ít khó khăn.

Thứ nhất, dự án triển khai trong giai đoạn cả nước tập trung phòng chống đại dịch Covid-19, nhiều thời điểm giãn cách xã hội, không thể huy động nhân sự, vận chuyển máy móc vào công trường.

Thứ hai, dự án đi qua khu vực có địa hình, địa chất phức tạp, nền đất yếu đòi hỏi phải theo dõi, điều chỉnh kịp thời về thiết kế kỹ thuật để đảm bảo chất lượng.

Thứ ba, giá nhiên liệu, vật liệu có thời điểm tăng cao đột biến.

Thứ tư, khó khăn về việc khai thác, cung ứng nguồn vật liệu xây dựng thông thường, đặc biệt là đất đắp nền đường và thời tiết, khí hậu cực đoan, mùa mưa đến sớm và kéo dài hơn thường lệ khiến nhiều thời điểm không thể thi công…

Quá trình triển khai dự án, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã dành sự quan tâm đặc biệt, sâu sát, quyết liệt chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương phối hợp, tháo gỡ khó khăn; đã ban hành nhiều Nghị quyết với cơ chế đặc thù để giải quyết vướng mắc, khó khăn về nguồn vật liệu.

Bên cạnh đó, các Bộ, ngành, địa phương đã vào cuộc với tinh thần trách nhiệm cao, quyết liệt, vượt qua mọi khó khăn, giải quyết dứt điểm các vấn đề thuộc thẩm quyền của mình.

Bộ trưởng Thắng cho hay, việc hoàn thành các dự án thành phần từ Ninh Bình đến Nghệ An tiếp tục nâng tổng số km đường cao tốc trục Bắc - Nam lên khoảng 1050 km. Đặc biệt, dự án cao tốc hoàn thành đã rút ngắn thời gian di chuyển từ Hà Nội về Nghệ An còn khoảng 3,5 giờ so với 5 giờ như trước đây.

"Tính từ đầu nhiệm kỳ đến nay, chỉ sau 3 năm, chúng ta đã hoàn thành, đưa vào khai thác 649 km đường bộ cao tốc, nâng tổng chiều dài đường bộ cao tốc cả nước đến thời điểm hiện nay là 1.822 km", Bộ trưởng Thắng khẳng định.

Rút kinh nghiệm từ các dự án nêu trên, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng yêu cầu các đơn vị trực thuộc Bộ GTVT, các nhà thầu thi công tiếp tục giữ được tinh thần nhiệt huyết, trách nhiệm, quyết tâm cao nhất để hoàn thành thắng lợi những nhiệm vụ rất nặng nề phía trước.

Theo đó, các đơn vị phải huy động sự vào cuộc tích cực, trách nhiệm của cả hệ thống chính trị từ trung ương đến địa phương và toàn xã hội vì sự nghiệp phát triển chung của đất nước.

Cùng với đó, cần bám sát thực tiễn, chủ động, kịp thời phát hiện các khó khăn, vướng mắc để đề xuất các giải pháp, các cơ chế, chính sách giải quyết theo hướng giảm thiểu các thủ tục hành chính và các khâu trung gian, tập trung trách nhiệm, rút ngắn thời gian thực hiện; tinh thần như Chính phủ đã quán triệt "khó khăn ở đâu thì giải quyết ở đó, ở cấp nào thì cấp đó giải quyết, tránh các hiện tượng đùn đẩy, né tránh trách nhiệm ảnh hưởng đến tiến độ và mục tiêu chung của các dự án.

Bộ trưởng Thắng nhấn mạnh, công tác GPMB luôn là đường găng của các dự án nên cần phải đi trước một bước. Do vậy, các địa phương cần tập trung chỉ đạo triển khai đồng thời một số công việc để đẩy nhanh tiến độ GPMB, di dời hạ tầng kỹ thuật, xây dựng khu tái định cư, giao mỏ vật liệu, xác định bãi đổ thải, hạn chế tối đa việc bàn giao mặt bằng "xôi đỗ" gây khó khăn trong quá trình thi công.

Đồng thời, cần quan tâm xây dựng các khu tái định cư đảm bảo tốt hơn hoặc bằng nơi ở cũ, để người dân yên tâm về nơi ở mới, đồng thời thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động, tạo sự đồng thuận cao của người dân bị ảnh hưởng, nhanh chóng bàn giao mặt bằng phục vụ thi công.

Bộ trưởng Thắng đề nghị các địa phương cần chủ động có kế hoạch khai thác, cung cấp đủ nguồn vật liệu theo tiến độ thi công của Dự án; đồng thời, cần kiểm soát chặt chẽ về nguồn gốc vật liệu để đảm bảo chất lượng, quản lý chặt chẽ giá vật liệu, kiên quyết không để xảy ra các hiện tượng đầu cơ, nâng giá, ảnh hưởng đến tiến độ và chi phí xây dựng công trình.

Ngoài ra, các chủ đầu tư, tư vấn giám sát, tư vấn thiết kế và các nhà thầu phải phát huy tinh thần trách nhiệm cao nhất, xây dựng kế hoạch, phương án thi công một cách khoa học, chi tiết, phù hợp điều kiện thực tế, huy động đầy đủ nhân lực, tài chính, máy móc thiết bị hiện đại, tổ chức thi công đảm bảo tiến độ, chất lượng, an toàn, giữ gìn vệ sinh môi trường; chú trọng chăm lo quyền lợi chính đáng, đời sống tinh thần, động viên cổ vũ người lao động.

"Tuân thủ tuyệt đối yêu cầu kỹ thuật của Dự án, các quy định của pháp luật liên quan, không để xảy ra tham nhũng, tiêu cực", Bộ trưởng Thắng nhấn mạnh.

×