Tổng thống Ukraine Zelensky trả lời phỏng vấn ở Munich. Ảnh Ukrinform

Đến ngày 22/2, ông Kellogg sẽ thăm Hội nghị An ninh Munich, Brussels và Kiev. Song song đó, Washington và Moscow bắt đầu chuẩn bị cho cuộc gặp riêng giữa ông Donald Trump và ông Putin. Diễn biến sự việc được nêu trong bài viết của RIA Novosti.

Một cuộc gọi lịch sử

"Chúng tôi đã nhất trí sẽ làm việc rất chặt chẽ, bao gồm cả việc có những chuyến thăm viếng lẫn nhau. Chúng tôi cũng nhất trí rằng các nhóm của chúng tôi sẽ ngay lập tức tham gia đàm phán và chúng tôi sẽ bắt đầu bằng cách gọi điện cho Tổng thống Zelensky của Ukraine và thông báo cho ông ấy về cuộc trò chuyện của chúng tôi, điều mà tôi sẽ làm ngay bây giờ", ông Trump cho biết ngay sau cuộc điện đàm với ông Putin.

Ông Trump đã nói chuyện với ông Zelensky trong khoảng một giờ. "Tổng thống Trump đã thông báo với tôi về những gì Putin nói với ông ấy. Chúng tôi tin rằng sức mạnh của Mỹ đủ để cùng với chúng tôi, cùng với tất cả các đối tác, thúc đẩy Nga và Putin hướng tới hòa bình", người đứng đầu chính quyền Kiev phát biểu về vấn đề này.

Ông Trump tin rằng Ukraine có thể lấy lại một số vùng lãnh thổ đã mất, nhưng khả năng đạt tới đường biên giới năm 2014 là không cao. Hơn nữa, việc Kiev gia nhập NATO là "không thực tế". Nhưng cuộc bầu cử tổng thống là cần thiết.

Ông Trump đã hứa sẽ gặp trực tiếp ông Putin ở Saudi Arabia và giữ liên lạc thường xuyên qua điện thoại.

Thư ký báo chí Điện Kremlin Dmitry Peskov tỏ ra thận trọng hơn trong đánh giá của mình. "Tổng thống Trump đã phát biểu ủng hộ việc nhanh chóng chấm dứt thù địch và giải quyết vấn đề một cách hòa bình. Về phần mình, Tổng thống Putin đã đề cập đến nhu cầu loại bỏ nguyên nhân gốc rễ của cuộc xung đột", ông nhấn mạnh.

Truyền thông phương Tây ngay lập tức cho rằng Kiev sẽ bị loại khỏi các cuộc đàm phán. Vì vậy, theo tờ The New York Times, người Ukraine hiện nay có rất ít ảnh hưởng. "Cuộc gọi điện thoại giữa ông Putin và ông Trump diễn ra vào đúng ngày Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth thừa nhận rằng việc khôi phục lại đường biên giới năm 2014 là "không thực tế". Đối với ông Putin, cuộc gọi là cột mốc đánh dấu sự sụp đổ của những nỗ lực của phương Tây nhằm cô lập ông về mặt ngoại giao", tờ báo viết.

Tờ Rzeczpospolita của Ba Lan nhắc nhở chúng ta rằng nhiều người ở châu Âu lo ngại ông Trump sẽ đàm phán trực tiếp với ông Putin, và điều này đã xảy ra. Hơn nữa, điều này còn vượt quá tầm hiểu biết của người châu Âu và người Ukraine. "Cuộc trò chuyện với ông Trump có nghĩa là sự cô lập của ông Putin đã chấm dứt. Ông hiện là đối tác bình đẳng của nhà lãnh đạo có ảnh hưởng nhất thế giới", ấn phẩm này lưu ý.

Thế giới đang tạm dừng

Dù thế nào đi nữa, cho đến nay kết quả thực sự duy nhất vẫn là việc trao đổi tù binh. Mark Vogel, người bị kết tội buôn lậu và vận chuyển ma túy, đã trở về Mỹ. Tuy nhiên, ông Trump vẫn tự tin rằng: "Đây là một bước quan trọng hướng tới việc chấm dứt chiến tranh với Ukraine." Để đáp lại, Washington đã thả doanh nhân Alexander Vinnik, người bị cáo buộc rửa hàng tỷ đô la thông qua sàn giao dịch tiền điện tử BTC-e.

Kế hoạch hòa bình của Mỹ vẫn chưa được công bố. Mọi người đều mong đợi điều này sẽ xảy ra tại Hội nghị An ninh Munich (14-16/2). Tuy nhiên, vào ngày 10/2, tờ báo The Telegraph trích dẫn nguồn tin đáng tin cậy đưa tin rằng Kellogg đã tạm dừng phát triển để thảo luận chiến lược với các đồng minh NATO.

Bloomberg nhấn mạnh rằng kế hoạch này phải được đích thân ông Trump công bố. Ông sẽ nhận được một số lựa chọn từ Kellogg, được hình thành dựa trên kết quả của Hội nghị Munich và chuyến thăm Kiev.

"Chúng tôi vẫn cởi mở đối thoại. Chúng tôi ủng hộ một giải pháp thực sự công bằng, toàn diện và cuối cùng cho cuộc khủng hoảng, điều này chỉ có thể đạt được bằng cách xóa bỏ tận gốc rễ của nó. Hai nguyên nhân chính là sự mở rộng của NATO và sự chà đạp lên quyền của người gốc Nga và cư dân nói tiếng Nga tại Ukraine. Nếu không xóa bỏ chúng, chúng ta sẽ có được một lệnh ngừng bắn tạm thời hoặc đóng băng cuộc xung đột với sự tái diễn không thể tránh khỏi của nó. Điều này là không thể chấp nhận được đối với Nga", Thứ trưởng Ngoại giao Nga Galuzin giải thích lập trường của Moscow.

Ông nói thêm rằng cơ sở cho một thỏa thuận hòa bình có thể là những diễn biến tại Istanbul vào năm 2022: một nước Ukraine trung lập, không liên kết, không sở hữu vũ khí hạt nhân, phi quân sự hóa và phi phát xít hóa, và không triển khai các căn cứ và quân đội nước ngoài trên lãnh thổ của nước này. Ngoài ra, Kiev phải tính đến thực tế mà ông Putin đã nói vào tháng 6/2024.

Một món nợ được trả bằng lòng biết ơn

Ông Trump cũng có lời chúc đặc biệt dành cho Ukraine. Đặc biệt là quyền tiếp cận các nguồn tài nguyên khoáng sản - để đổi lấy sự hỗ trợ quân sự.

"Họ có thể đồng ý, họ có thể không đồng ý. Họ có thể ở Nga một ngày nào đó, hoặc họ có thể không ở Nga. Nhưng chúng tôi sẽ có tất cả số tiền này ở đó và tôi muốn lấy lại", là những gì ông nói. Theo ông Trump, "lãnh thổ Ukraine có giá trị to lớn về kim loại đất hiếm, về dầu mỏ và khí đốt. Tôi muốn tiền của chúng ta được an toàn vì chúng ta chi hàng trăm tỷ đô la".

Theo Bộ Ngoại giao, tính đến ngày 20/1, tức là trước lễ nhậm chức, Washington đã cung cấp cho Kiev khoản viện trợ quân sự trị giá 69,2 tỷ đô la. Hội đồng quan hệ đối ngoại của Mỹ đưa ra một con số khác: 175 tỷ. Bản thân ông Trump nói đến con số 300-350 tỷ. Và số tiền này phải được trả lại.

Tổng thống Mỹ đảm bảo rằng chính quyền Ukraine đã đồng ý về mọi việc. Tuy nhiên, ông Zelensky chỉ thừa nhận khoản nợ 76 tỷ đô la.

"Tôi nói với ông ấy: 'Đây là một vùng đất rất giàu có. Và chúng ta có khoáng chất. Điều này không có nghĩa là chúng ta đưa nó cho ai đó. Ngay cả những đồng minh chiến lược. Đó là về sự hợp tác. Nghĩa là, hãy đầu tư tiền, chúng ta hãy cùng nhau phát triển, kiếm tiền", ông Zelensky giải thích trong một cuộc phỏng vấn với The Guardian.

Và ông giải thích rõ, nhiều khoáng sản của Ukraine cực kỳ quan trọng đối với công nghệ quân sự. Do đó, họ không thể để chúng rơi vào tay Moscow, quốc gia mà ông tin rằng đang ấp ủ kế hoạch tấn công phương Tây. Ông Zelensky cũng sẵn sàng cung cấp cho các đồng minh của Ukraine các hợp đồng tái thiết sau chiến tranh.

Trong khi đó, truyền thông phương Tây đưa tin rằng Ukraine không có trữ lượng kim loại đất hiếm trị giá hàng trăm tỷ đô la. Có urani, liti và titan, nhưng tất cả những thứ này đều có sẵn ở Mỹ. Ngoài ra, một phần đáng kể các mỏ này hiện đã do Nga kiểm soát. Theo Bloomberg, ông Zelensky đang cố gắng lợi dụng sự tính toán kinh tế của ông Trump, lôi kéo ông về phía mình. 

Thương lượng lãnh thổ

Và người đứng đầu chính quyền Kiev cũng muốn trao đổi lãnh thổ với Nga. Ý ông là phần khu vực Kursk vẫn chưa được giải phóng sau cuộc xâm nhập của Lực lượng vũ trang Ukraine vào tháng 8. Vì vậy, ông đã từ bỏ kế hoạch trước đó là tiếp cận biên giới năm 1991.

Vâng, ông ấy yêu cầu một lực lượng gìn giữ hòa bình của NATO. Theo ông Zelensky, 100-150 ngàn quân là đủ. Nhưng phải có sự tham gia của Mỹ.

Denis Denisov, một chuyên gia tại Đại học Tài chính trực thuộc Chính phủ Liên bang Nga, tin rằng các bên trong cuộc xung đột đã chấp nhận tính tất yếu của các cuộc đàm phán và đang chuẩn bị cho chúng. "Quá trình làm rõ lập trường đã bắt đầu. Đồng thời, chúng tôi vẫn đang chờ người Mỹ đưa ra một kế hoạch hòa bình hoặc ít nhất là đóng băng hành động quân sự - trong khi Mỹ đang bận thu thập thông tin. Không phải là kết quả sẽ làm hài lòng Moscow và Kiev. Cuối cùng, mọi thứ phụ thuộc vào những gì xảy ra trên chiến trường", ông nói trong một cuộc trò chuyện với RIA Novosti.

Phó viện trưởng Viện các nước CIS Vladimir Zharikhin tin rằng các cuộc đàm phán giữa Nga và Mỹ hoàn toàn có thể xảy ra, vì Moscow vẫn còn phần nào tin tưởng Washington. Nhưng Kiev hoàn toàn không liên quan gì đến điều này vì họ đã mất độc lập từ lâu.

"Trước khi người Mỹ rút khỏi các thỏa thuận kiểm soát vũ khí, họ vẫn tuân thủ chúng. Và Ukraine sẽ chỉ đơn giản là có nghĩa vụ thực hiện những gì Nga và Mỹ đã thỏa thuận. Kiev xứng đáng với điều này khi chuyển giao chủ quyền của mình cho Washington", ông Zharikhin giải thích.

Nhìn chung, các chuyên gia có đánh giá tích cực về những bước đi đầu tiên mà ông Trump đã thực hiện. Tuy nhiên, họ cảnh báo, đừng mong đợi kết quả nhanh chóng.

×