Bình luận
0
Công chúa Huyền Trân (1287-1340) là con gái vua Trần Nhân Tông và hoàng hậu Thiên Cảm, em gái của Trần Anh Tông. Sách Việt sử giai thoại viết: "Tháng 6 năm Bính Ngọ (1306), thực hiện lời hứa trước đó của Thượng hoàng Trần Nhân Tông, vua Trần Anh Tông đem Công chúa Huyền Trân gả cho Quốc vương Chiêm Thành là Chế Mân. Đáp lại, Chế Mân đã đem đất hai châu Ô và Lý - vùng tương ứng với phần phía Nam tỉnh Quảng Trị và toàn bộ tỉnh Thừa Thiên ngày nay - dâng cho Đại Việt làm sính lễ".
Một năm sau, Chế Mân chết, Huyền Trân công chúa được vua Anh Tông sai tướng Trần Khắc Chung cướp về (vì theo tục lệ Chiêm Thành, hễ Vua mất thì Hoàng hậu phải lên giàn hỏa thiêu để chết theo). Sau đó bà xuất gia rồi mất vào năm 1340. Dân chúng quanh vùng thương tiếc, tôn bà là Thần Mẫu và lập đền thờ cạnh chùa Nộm Sơn. Ngày bà mất sau này hàng năm trở thành ngày lễ hội đền Huyền Trân trên núi Ngũ Phong ở Huế.
Tượng thờ công chúa Huyền Trân tại Huế. Ảnh tư liệu.
Câu chuyện về công chúa được truyền tụng trong dân gian, khiến Huyền Trân trở thành một trong những công chúa nổi tiếng nhất và ảnh hưởng nhất trong lịch sử Việt Nam. Các triều đại sau đều sắc phong bà là thần hộ quốc. Hoàng đế triều Nguyễn ban chiếu đền ơn công chúa "trong việc giữ nước giúp dân, có nhiều linh ứng", nâng bậc tăng là Trai Tĩnh Trung Đẳng Thần.
An Tư công chúa, còn gọi là Thiên Tư công chúa, là con gái út của vua Trần Thái Tông (1218-1277). Bà cũng là em gái của Trần Thánh Tông và là cô ruột của Trần Nhân Tông. Cuộc đời của An Tư công chúa được sử Việt chép rất sơ lược, không rõ cả năm sinh năm mất.
Trong Việt sử tiêu án của Ngô Thì Sĩ chỉ ghi: "Thoát Hoan lên sông Nhĩ Hà, cột liền bè vào làm cầu, cho quân qua sông; quân ta theo hai bên sông lập đồn để cự lại, không được; ngày đã về chiều, quân giặc qua được sông vào kinh thành, vua sai đưa Thiên Tư Công chúa cho chúng, để thư nạn cho nước".
Đầu năm 1285, quân đội nhà Nguyên đã đánh tới Gia Lâm vây hãm Thăng Long. Thánh Tông Thái thượng hoàng và vua Trần Nhân Tông đi thuyền nhỏ ra vùng Tam Trĩ, còn thuyền ngự thì đưa ra vùng Ngọc Sơn để đánh lạc hướng đối phương nhưng quân Nguyên vẫn phát hiện ra. Ngày 9/3 cùng năm, thủy quân Nguyên đã bao vây Tam Trĩ suýt bắt được hai vua.
Để có thời gian củng cố lực lượng, Thượng hoàng Trần Thánh Tông bất đắc dĩ phải dùng đến kế mỹ nhân, dâng em gái út của mình cho tướng Thoát Hoan để tạm cầu hòa. Sau đó, quân Trần bắt đầu phản công, quân Nguyên đại bại. Trấn Nam vương Thoát Hoan, con trai của Hốt Tất Liệt đã phải "chui vào cái ống đồng để lên xe bắt quân kéo chạy" để về Tàu.
Năm 1943, nhà văn Nguyễn Huy Tưởng đã viết cuốn tiểu thuyết lịch sử An Tư để nói về cuộc đời của nàng công chúa nhà Trần không được lịch sử nhắc đến.
Giáo sư Phạm Đức Dương, Chủ tịch Hội Khoa học Đông Nam Á cho rằng nhà Trần trở thành triều đại vinh quang nhất trong lịch sử Đại Việt vì đã 3 lần chiến thắng quân Nguyên, đội quân đã từng làm mưa làm gió khắp Á - Âu. Trong chiến công chung đó người ta ghi nhận sự đóng góp, hy sinh thầm lặng của những người phụ nữ, trong số ấy có công chúa An Tư.Chiến thắng, hoàng tộc Trần làm lễ tế lăng miếu, khen thưởng công thần, nhưng không ai nói đến An Tư công chúa. Không rõ công chúa còn hay mất, được mang về Trung Quốc hay đã chết trong đám loạn quân. Chỉ có sách An Nam chí lược của Lê Tắc Trắc - một thuộc hạ của Trần Ích Tắc và Trần Kiện theo chủ chạy sang nhà Nguyên, sống lưu vong chép rằng: "Trước Thái tử (Thoát Hoan) lấy người con gái nhà Trần sinh được hai con...".
Theo ông, người con gái "lá ngọc cành vàng" ấy vì nợ nước đã ra đi không trở lại. Nhưng trớ trêu thay, sau chiến thắng quân Nguyên, tháng 7/1285, vua trở về kinh thành hân hoan khen thưởng những người có công, nhưng không ai nhắc tới công chúa An Tư.
Công chúa (công nữ) Ngọc Vạn, họ tên đầy đủ là Nguyễn Phúc Ngọc Vạn, không rõ năm sinh, năm mất, là con gái thứ hai của chúa Sãi Nguyễn Phúc Nguyên (ở ngôi: 1613-1635). Bối cảnh lịch sử lúc này, tuy nhà Lê vẫn là vương triều chính thống, tuy nhiên quyền lực thực sự nằm trong tay Chúa Trịnh ở Đàng Ngoài và Chúa Nguyễn ở Đàng Trong. Vì vậy, một số tài liệu gọi bà là công nữ (con chúa), chứ không gọi là công chúa (con vua).
Năm 1620, Ngọc Vạn được gả cho vua Chân Lạp là Chey Chetta II và trở thành Hoàng hậu nước này với tước hiệu là Somdach Prea Peaccayo dey Preavoreac. Nhờ có cuộc hôn phối này mà tình giao hảo giữa hai nước được tốt đẹp, để chúa Nguyễn có thể dồn lực lại hòng đối phó với chúa Trịnh ở Đàng Ngoài, đồng thời cũng tạo thêm cơ hội cho người Việt mở rộng lãnh thổ về phía Nam.
Một bìa sách viết về công nữ Ngọc Vạn của tác giả Ngô Viết Trọng.Chuyện công nữ Ngọc Vạn không được sử nhà Nguyễn đề cập đến, Giáo sư Phan Khoang trong cuốn Việt sử Đàng Trong viết rằng: "Việc này, sử ta không chép, có lẽ các sử thần nhà Nguyễn cho là việc không đẹp, nên giấu đi chăng? Nhưng nếu họ quan niệm như vậy thì không đúng. Hôn nhân chính trị, nhiều nước đã dùng, còn ở nước ta thì chính sách ấy đã đem lại nhiều lợi ích quan trọng...Sử ta không chép, nhưng theo các sách sử Cao Miên do các nhà học giả Pháp biên soạn, mà họ lấy sử liệu Cao Miên để biên soạn, thì quả Chey Chetta II năm 1620 có cưới một công nữ con chúa Nguyễn. Giáo sĩ Borri, ở Đàng Trong trong thời gian ấy cũng có nói đến cuộc hôn nhân này".
Ngọc Khoa tên đầy đủ Nguyễn Phúc Ngọc Khoa, là con gái thứ 3 của chúa Sãi Nguyễn Phúc Nguyên và là em gái công chúa Ngọc Vạn. Tương tự như số phận của chị gái, Ngọc Khoa cũng không được sử sách nhắc tới. Sách Đại Nam liệt truyện tiền biên, phần tiểu truyện của Ngọc Khoa cũng đề là "khuyết truyện".
Tuy nhiên, sách Nguyễn Phúc tộc thế phả, do chính Hội Đồng Nguyễn Phúc tộc viết lại, đã chép rằng: "Năm Tân Mùi (1631) bà (Ngọc Khoa) được đức Hy Tông (Sãi Vương) gả cho vua Chiêm Thành là Pôrômê. Nhờ có cuộc hôn phối nầy mà tình giao hảo giữa hai nước Việt Chiêm được tốt đẹp...".
Nhận xét về vai trò của Ngọc Vạn, Tiến sĩ Trần Thuận cho rằng cuộc hôn nhân này dù không được sử nhà Nguyễn ghi chép vì một lý do nào đó. Song, xét đến cùng đây là một cuộc hôn nhân mang màu sắc chính trị có tầm quan trọng đặc biệt đối với lịch sử dân tộc Việt Nam...
"Trong lịch sử dân tộc, từng có những người phụ nữ làm nên đại cuộc như Hai Bà Trưng, Bà Triệu... góp phần giành giữ nền độc lập cho Tổ quốc, và cũng từng có những người phụ nữ lặng lẽ hy sinh để cha anh làm nên nghiệp lớn như Huyền Trân, Ngọc Vạn, Ngọc Khoa... Chính họ là những con người làm nên lịch sử. Thật đáng kính thay!", Tiến sĩ Trần Thuận nhận xét.
Khi nhắc đến tham quan nổi tiếng lịch sử Trung Quốc, người ta thường nghĩ ngay đến Hòa Thân. Thế nhưng, ít ai biết rằng vẫn còn có một tên đại tham quan, số tiền tham ô được cũng chẳng hề thua kém Hòa Thân, nhưng ông ta lại thông minh hơn Hòa Thân rất nhiều. Người này chính là Dịch Khuông.
Liên tục vượt lên dẫn trước, nhưng trong một ngày mà Bích Tuyền và Thanh Thuý bị hàng chắn ĐT bóng chuyền nữ Thái Lan phong toả cực tốt, ĐT bóng chuyền nữ Việt Nam đã nhận thất bại 2-3 ở trận cuối chặng 1 SEA V.League 2025.
Chia sẻ
Tháng 6 nhuận, 4 con giáp kiếm tiền nhờ các mối quan hệ tốt, vượt qua khó khăn, sự nghiệp cất cánh, tích lũy thêm nhiều của cải.
Chia sẻ
Thiền vu Mặc Đốn là người đã thống nhất các bộ lạc Hung Nô và từng gây chiến với nhà Hán, khiến Hán Cao Tổ Lưu Bang phải giảng hòa, đồng thời chấp nhận cống nạp con gái của các gia đình quý tộc suốt 70 năm...
Chia sẻ
Dù đã được xếp hạng là Di tích quốc gia đặc biệt, nhưng đến nay Di tích khảo cổ Vĩnh Hưng, xã Châu Thới, tỉnh Cà Mau mới, (trước sáp nhập tỉnh Bạc Liêu, Cà Mau, xã Châu Thới thuộc huyện Vĩnh Lợi, tỉnh Bạc Liêu cũ) vẫn chưa được đầu tư tương xứng để phát huy giá trị, đặc biệt là trong phát triển du lịch.
Chia sẻ
Buổi sáng, 2 cháu nhỏ ở xã Quỳnh Sơn, Nghệ An rủ nhau đi chơi rồi “mất tích”. Đến chiều tối, thi thể hai cháu được tìm thấy ở hồ nước trên địa bàn xã.
Chia sẻ
Ngày 3/8, trong buổi kiểm tra thể lực bắt buộc trước mùa giải V.League 2025/2026, trọng tài Trần Đình Thịnh (Đồng Nai) bất ngờ gặp vấn đề nghiêm trọng về sức khoẻ. Ông được đưa đi cấp cứu ngay sau khi ngã quỵ giữa sân thi.
Chia sẻ
Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp lo đảm bảo cho những người mất nhà cửa do mưa lũ có chỗ ở, đảm bảo không để người dân đói rét, đảm bảo cuộc sống cơ bản.
Chia sẻ
Trong 24 giờ qua, quân đội Nga đã giáng đòn mạnh tấn công cơ sở hạ tầng của sân bay quân sự phục vụ Lực lượng Vũ trang Ukraine và các điểm triển khai tạm thời của lính đánh thuê nước ngoài, Bộ Quốc phòng Nga ngày 3/8 thông báo.
Chia sẻ
Để chuẩn bị cho mùa giải 2025/2026, SLNA đã quyết định triệu hồi 2 tài năng trẻ gồm tiền vệ Nguyễn Xuân Bình và tiền vệ Lê Văn Quý. Mùa giải vừa qua, Nguyễn Xuân Bình thi đấu cho CLB Trẻ TP. Hồ Chí Minh, còn Lê Văn Quý khoác áo CLB Hòa Bình ở giải hạng Nhất Quốc gia theo dạng cho mượn.
Chia sẻ
Gò Cỏ là ngôi làng cổ nằm ven biển Sa Huỳnh, tỉnh Quảng Ngãi, nơi bạn có thể gặp gỡ ngư dân vừa chài lưới bắt cá mỗi ngày vừa làm homestay.
Chia sẻ
Hương Giang chính là MC khiếm thị đầu tiên của VTV - người đã truyền cảm hứng cho hàng nghìn bạn trẻ về nghị lực vượt lên số phận.
Chia sẻ
Trước thời gian công bố điểm chuẩn đại học 2025, thí sinh tham khảo lại top 20 ngành có điểm chuẩn cao nhất cả nước năm 2024.
Chia sẻ
Nhiều hộ dân tại xã Hòa Mỹ, tỉnh Đắk Lắk mới (trước sáp nhập tỉnh Phú Yên, Đắk Lắk, xã Hòa Mỹ thuộc huyện Tây Hòa, tỉnh Phú Yên), thay vì đốt rơm rạ sau mùa thu hoạch–một thói quen gây ô nhiễm môi trường đã chủ động thu gom, cuộn rơm để trồng nấm rơm. Không chỉ vậy, bà con còn tận dụng khoảng sân, đất trống quanh nhà để trồng nấm rơm, nhờ đó tạo thêm nguồn thu nhập mà không cần đầu tư lớn.
Chia sẻ
Sáng ngày 3/8, tại Trung tâm Huấn luyện vận động viên trẻ quốc gia đã diễn ra Giải vô địch quốc gia bắn súng trẻ 2025. Giải đấu quy tụ hơn 180 tay súng trẻ tài năng trên cả nước.
Chia sẻ
Càn Long nổi tiếng không chỉ phong lưu, đa tình mà còn là một vị vua sống lâu nhất trong thời cổ đại Trung Quốc. Tuy nhiên, ở thời kỳ của ông lại không xảy ra việc tranh giành ngôi vàng kịch liệt giữa các con trai.
Chia sẻ
Giá cổ phiếu VIC, VHM và VPL lao dốc khiến tài sản tỷ phú Phạm Nhật Vượng "bốc hơi" hơn 1 tỷ USD chỉ trong phiên 1/8, giữa làn sóng nhà đầu tư ồ ạt chốt lời sau chuỗi tăng nóng.
Chia sẻ
Sáng 2/8, trong không khí chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ xã Tân Khánh (tỉnh Thái Nguyên) lần thứ nhất và hướng tới mục tiêu xây dựng nông thôn mới nâng cao, cấp ủy, chính quyền và nhân dân địa phương đã đồng loạt tổ chức ra quân tổng vệ sinh môi trường trên toàn địa bàn với sự tham gia của hàng trăm cán bộ chiến sỹ quân đội và người dân.
Chia sẻ
Bảng xếp hạng 6 tháng đầu năm cho thấy, nhóm ngân hàng quốc doanh trụ vững đầu bảng khi tổng tiền gửi vượt 7,4 triệu tỷ đồng, tăng 432.131 tỷ đồng so với đầu năm.
Chia sẻ
Hà Châu Phi là hậu vệ thuộc biên chế CLB Đông Á Thanh Hóa. Cầu thủ 22 tuổi cũng là thành viên của U23 Việt Nam.
Chia sẻ
Thời gian qua, gần 90.000 nhà ở tại TP.HCM đã được cơ quan chức năng tháo gỡ vướng mắc, hoàn tất thủ tục cấp sổ hồng. Tuy nhiên, vẫn còn hàng ngàn nhà ở vì nhiều yếu tố mà đến nay vẫn chưa được giải quyết.
Chia sẻ
Kim Hye Soo xuất hiện tại sự kiện chiếu phim “My daughter is a zombie” với diện mạo trẻ trung và vóc dáng săn chắc.
Chia sẻ
Chính phủ Moldova hiện tại đã theo đuổi đường lối ủng hộ NATO và công khai coi Moscow là mối đe dọa an ninh quốc gia hàng đầu của đất nước. Đồng thời, họ đang nỗ lực cắt đứt mọi mối quan hệ còn lại với Nga và hoàn toàn liên kết với khối phương Tây. Về phần mình, Moscow đã nhiều lần cảnh báo - như đã từng làm với Ukraine - rằng việc NATO mở rộng về phía đông sẽ vượt qua ranh giới đỏ.
Chia sẻ
Chiều 3/8, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long và Đoàn công tác đã đến kiểm tra tình hình khắc phục hậu quả mưa lũ tại xã Chiềng Sơ, Huổi Một, tỉnh Sơn La.
Chia sẻ
Sau khi nói lời chia tay CLB Bình Định, tiền đạo Việt kiều CH Czech Tomas Dương Thanh Tùng được cho là đã có mặt ở Thể Công Viettel để tiến hành thử việc.
Chia sẻ
Ngày 3/8, trao đổi với Dân Việt, đại diện UBND xã Liên Hương, tỉnh Lâm Đồng (trước sáp nhập thuộc huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận cũ) cho biết, bà con ngư dân trên địa bàn vừa phát hiện cá Ông (cá voi) nặng hơn 6 tấn đã chết trên biển nên đưa vào bờ an táng theo phong tục làng chài.
Chia sẻ
Bộ GDĐT vừa có công văn gửi các sở GDĐT về việc góp ý chương trình chỉnh sửa của một số môn học. Việc chỉnh sửa này nhằm đáp ứng yêu cầu sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp tỉnh và thực hiện chính quyền địa phương hai cấp.
Chia sẻ
Khi bị công an vây bắt, đối tượng có 4 tiền án gây ra loạt vụ trộm cắp tài sản ở Huế chống trả quyết liệt nhằm tẩu thoát nhưng bất thành.
Chia sẻ
Công cụ quy đổi điểm 2025 của hàng chục trường đại học được báo Dân Việt cập nhật, mời thí sinh theo dõi.
Chia sẻ
Theo Cổng Thông tin điện tử tỉnh Tây Ninh, UBND tỉnh Tây Ninh vừa ban hành Kế hoạch về việc triển khai thực hiện Phong trào “Bình dân học vụ số” trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2025-2026, trong đó, lấy ngày 10/10 hằng năm tổ chức “Ngày hội toàn dân học tập số”.
Chia sẻ
Năm 2019, Lý Kiện Nhân từng bị đột quỵ, khiến ông liệt nửa người và không thể nói chuyện. Mới đây, nam diễn viên xuất hiện trở lại với hình ảnh gầy gò, tiều tụy.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
PV 
