Bình luận
0
Chuyện xưa kể lại rằng, vào thời nhà Nguyễn, ở phủ Thạch Hà (Hà Tĩnh) có Đầu phủ Nguyễn Trùng Quang tự đắc cho mình là người hay chữ, học rộng nhất trong vùng. Nghe đồn thần đồng Củng (Nguyễn Công Trứ) phong lưu, tài giỏi nhưng ông ta chưa tin và rất muốn gặp để thử tài cao thấp, hơn thua xem thế nào một lần, Trùng Quang cho người mời thần đồng Củng tới nhà mình chơi. Đúng ngày hẹn, Nho Củng tới thì thấy ngoài cửa chủ nhà có dán một đôi câu đối chữ Hán: Sinh nê nhi bất nhiễm; Hữu xạ tự nhiên hương.
Nghĩa là: Sinh nơi bùn mà không nhiễm; Có chất xạ tự nhiên thơm.
![2 chuyện đặc tả "cái ngông" của Uy Viễn Tướng Quân Nguyễn Công Trứ - Ảnh 1.](https://danviet.ex-cdn.com/files/f1/thumb_w/650/296231569849192448/2023/3/22/nguyen-cong-tru-01-16794932728211363953971.jpg "2 chuyện đặc tả "cái ngông" của Uy Viễn Tướng Quân Nguyễn Công Trứ - Ảnh 1.")
Tranh vẽ Uy Viễn Tướng Quân Nguyễn Công Trứ.
Vào trong nhà, lại thấy trên bàn có một tờ giấy trắng, một cây bút lông và một đĩa mực mài sẵn, Nho Củng biết ngay chủ nhà muốn thử tài mình, bèn xin phép cầm bút viết liền một đôi câu đối Nôm như sau:
Cửa sấm dám đâu mang trống lại; Đất người đành phải vác chiêng đi.
Đọc xong hai câu thơ, Đầu phủ họ Nguyễn, người tự đặt cho mình tên là Trùng Quang, có nghĩa là hai lần sáng, lập tức lấy làm tâm phục khẩu phục, liền viết tặng khách hai câu thơ chữ Hán: Khắc chấn danh gia năng hữu tử; Bất tài tiện đệ nhượng vi huynh. Nghĩa là: Nối nghiệp, danh gia sinh con tài giỏi; Kém tài, tiện đệ xin nhường làm anh.
Sau đó, Đầu phủ Quang nhất định tôn Nho Củng làm anh, mặc dầu nhiều hơn Nho Củng đến năm sáu tuổi. Đến khi chia tay, Nguyễn Trùng Quang lại viết tặng “Đại huynh” thêm hai câu thơ Hán văn như sau: Kinh nhân văn tự đề giai cú; Tuyệt thế anh tài kiến thiếu niên. Nghĩa là: Đề câu thơ hay văn tự kinh người; Thấy kẻ thiếu niên anh tài tuyệt thế.
Một lần có việc đi xa, trời rét, chàng học trò Nguyễn Công Trứ ghé vào quán nước bên đường nghỉ chân, rồi rúc vào ổ rơm trong quán ngủ nhờ. Vừa lúc đó, Tả quân Lê Văn Duyệt dẫn một đạo quân đi ngang qua cũng ghé vào quán. Những người trong quán thấy quan quân rầm rập thì sợ hãi nép tận vào các góc xa, riêng Nguyễn Công Trứ vẫn đắp chiếu nằm trên ổ rơm ngủ khì như không có chuyện gì xảy ra. Một viên quản cơ thấy vậy nạt nộ om sòm, hất chiếu đánh thức kẻ vô lễ dậy. Chàng thư sinh điềm nhiên, chậm rãi ngồi lên, không tỏ vẻ gì là sợ hãi cả. Thấy vậy, Tả quân Lê Văn Duyệt lấy làm lạ và hỏi: Nhà ngươi là ai mà thấy đạo quân của ta đến vẫn cứ nằm lì, không đứng dậy chào cho phải phép? Ngươi không sợ ta trách phạt hay sao?
Chàng học trò khôn khéo đáp lời quan: Bẩm quan lớn, tiểu sinh vốn biết đạo quân của ngài là đạo quân nhân nghĩa, chẳng vô cớ làm hại ai bao giờ, nên không việc gì phải sợ. Vả lại, tiểu sinh là học trò, đi đường xa mệt, gặp trời mưa lạnh lại có ổ rơm ấm quá nên trót ngủ quên mất ạ.
Thấy Nguyễn Công Trứ quả có dáng vẻ nho nhã, Tả quân liền bảo: Nếu ngươi đúng là học trò thì hãy làm vài câu thơ vịnh cảnh nằm ổ rơm đắp chiếu như vừa rồi, nếu hay ta sẽ tha, bằng không sẽ chịu phạt.
Cậu Nho sinh dường như chỉ đợi có thế, ứng khẩu đọc ngay:
Ba vạn anh hùng đè xuống dưới; Chín lần thiên tử đội lên trên.
Tả quân Lê Văn Duyệt nghe xong thì giật mình khen hay và hỏi tên tuổi, thưởng cho Trứ một số tiền rồi thả cho đi. Tuy nhiên, ông không quên ghi nhớ trong lòng về người học trò kỳ tài ấy.
Lời bàn:
Từ chính sử cho đến những tác phẩm mà Nguyễn Công Trứ đã để lại cho đời, chúng ta có thể khẳng định rằng trong bất cứ lĩnh vực nào, Nguyễn Công Trứ vẫn là một “ông ngất ngưởng” ngạo nghễ trên đỉnh cao của tài năng, bản lĩnh và nhân cách của ông như cây tùng vi vu với gió ngàn... Bởi thế cho nên trước mặt một đại quan đương triều mà Nguyễn Công Trứ dám tuyên bố “Ba vạn anh hùng đè xuống dưới”. Tuy ngất ngưởng là vậy, thơ của ông lại rất giàu tính triết lý, nhân văn và cực kỳ hóm hỉnh. Đó là chất thơ có được từ đời sống, lấy đời sống. Vì dù làm quan có lúc đến cực phẩm, nhưng Nguyễn Công Trứ là viên quan gần dân, giữa ông và người dân lam lũ dường như không có khoảng cách.
Vì thế ông được dân chúng gọi thân mật là cố Lớn chứ không gọi theo quan tước. Tiếc rằng hậu thế ít ai học được điều này ở Nguyễn Công Trứ. Chính vì thế cho nên ngày nay nhà thơ thì có nhiều vô kể, thậm chí ra khỏi cổng để đi ăn sáng hay đi chợ cũng có thể gặp nhà thơ và được tặng thơ. Điều đáng buồn là có không ít người dù không muốn nhưng cứ phải nhận. Họ không muốn là vì nhận thì phải mang nợ và nếu không đọc thì nợ càng lớn hơn, mà đọc thì đôi mắt cứ muốn díu lại nên không còn thời gian để làm việc khác.
Khi nhắc đến tham quan nổi tiếng lịch sử Trung Quốc, người ta thường nghĩ ngay đến Hòa Thân. Thế nhưng, ít ai biết rằng vẫn còn có một tên đại tham quan, số tiền tham ô được cũng chẳng hề thua kém Hòa Thân, nhưng ông ta lại thông minh hơn Hòa Thân rất nhiều. Người này chính là Dịch Khuông.
Thị trường tín chỉ carbon: Thị trường carbon đang ngày càng được nhiều quốc gia trên thế giới áp dụng như một công cụ hiệu quả để giảm phát thải khí nhà kính.
Chia sẻ
Cựu sao U19 Anh cao 1m85, từng chơi cho Man City “cập bến” V.League?; Rodrygo đồng ý đến Liverpool; Man City có cơ hội chiêu mộ Lucas Paqueta; M.U sẵn sàng bán Hojlund; Ronaldo “gây bão” trên mạng xã hội.
Chia sẻ
Thời Trung Hoa cổ đại, thê thiếp chỉ là một thứ “hàng hoá” được mua và không có tư cách gì. Giống như người hầu, họ có thể bị đánh đập, mua bán và chuyển nhượng. Tuy nhiên, một người thiếp thấp kém như vậy lại có một đặc ân mà ngay cả chính thất cũng phải ghen tị.
Chia sẻ
Từ thế giới đại dương kỳ ảo, công viên nước hoành tráng, safari hoang dã, không gian lãng mạn phong cách châu Âu đến “đại tiệc” trình diễn thị giác. Đây là chuỗi trải nghiệm “hiếm có khó tìm” giúp du khách tận hưởng trọn vẹn mọi cung bậc cảm xúc chỉ trong một hành trình khi đến Phú Quốc.
Chia sẻ
Các công dân Ukraine đã bắt đầu nổi dậy chống lại Tổng thống Ukraine Zelensky, ông Florian Philippot thủ lĩnh đảng "Những người yêu nước" ở Pháp thông báo tin này trên mạng xã hội X.
Chia sẻ
Sau 3 năm vắng bóng, Nghệ sĩ Ưu tú Hoài Linh sẽ chính thức trở lại sân khấu kịch với hai vai diễn đầy chiều sâu và cảm xúc trong dịp ra mắt Sân khấu Mới.
Chia sẻ
Được bao quanh bởi dòng Cổ Chiên, xã An Bình, tỉnh Vĩnh Long mới (trước sáp nhập 3 tỉnh Vĩnh Long, Bến Tre, Trà Vinh, xã An Bình thuộc huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long cũ), có nhiều lợi thế về khí hậu, thủy văn và thổ nhưỡng. Những năm gần đây, xã cù lao khai thác thế mạnh để phát triển chăn nuôi thủy sản, trong đó có nuôi cá công nghệ cao theo hướng hiện đại.
Chia sẻ
33 năm trong sự nghiệp của mình, chị đã trải qua 9 vị trí công việc khá quan trọng, trong đó có tới 8 lần ở vị trí CEO của các Tập đoàn lớn như Vingroup, Coca-Cola, các công ty lớn trong hệ sinh thái Vingroup như: VinCommerce, VinFast, CEO Vinsmart, CEO Vineco; Giám đốc thương mại K+, CEO Hanoimilk... Và ở đâu, chị cũng tạo ra những giá trị khác biệt.
Chia sẻ
Cây cảnh này nở hoa xanh biếc, dày đặc. Trông chúng như thể bầu trời bị xé toạc, rải lên khắp các cành cây, khiến mọi vật đều bị lu mờ, kể cả trời xanh.
Chia sẻ
Số lượng lính đào ngũ trong quân đội Ukraine đã lên tới gần 400 nghìn - nhiều quân nhân đã suy sụp tinh thần vì thái độ "như thú vật" của bộ chỉ huy, nữ nghị sĩ Ukraine Anna Skorokhod cho biết.
Chia sẻ
Giá xăng dầu hôm nay ngày 4/8, thị trường dầu thô đỏ sàn ngay trong phiên giao dịch đầu tuần.
Chia sẻ
Ngay sau khi tiếp nhận thông tin phản ánh của người dân về các trường hợp vi phạm giao thông qua số điện thoại cá nhân, Trưởng Phòng Cảnh sát giao thông, Công an TP Hà Nội đã chỉ đạo xử lý kịp.
Chia sẻ
Trọng tài Trần Đình Thịnh đột ngột qua đời trong quá trình kiểm tra thể lực tại chương trình tập huấn trọng tài các giải bóng đá chuyên nghiệp quốc gia 2025/26
Chia sẻ
Trên công trường các dự án trọng điểm phục vụ APEC 2027, từ Trung tâm tổ chức Hội nghị APEC 2027 đến Cảng Hàng không quốc tế Phú Quốc, tỉnh An Giang mới (sau sáp nhập tỉnh An Giang, Kiên Giang cũ) không khí thi công đang được đẩy lên cao độ.
Chia sẻ
Suối Mỡ, xã Nghĩa Phương, tỉnh Bắc Ninh mới (trước thời điểm sáp nhập tỉnh Bắc Giang với tỉnh Bắc Ninh, xã Nghĩa Phương thuộc huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang cũ) vào hè trở thành địa điểm tránh nóng lý tưởng bởi khung cảnh xanh mát, trong lành.
Chia sẻ
Từ ngày 28 đến 30/7/2025, hơn 20 doanh nghiệp, hợp tác xã (HTX) sản xuất – chế biến nông, thủy sản đã tham gia khóa tập huấn tiêu chuẩn VietGAP, HACCP/ISO 22000 tại Cụm Công nghiệp Vân Đồn (Đặc khu Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh). Đây là một phần trong Chương trình quốc gia nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm hàng hóa giai đoạn 2021–2030 do Viện Nghiên cứu Hải sản chủ trì và tài trợ kinh phí.
Chia sẻ
Từng là vùng quê thuần nông với tỷ lệ hộ nghèo cao, xã Ngọc Lương, huyện Yên Thủy, tỉnh Hòa Bình (cũ), nay là xã Yên Trị, tỉnh Phú Thọ đã từng bước chuyển mình nhờ một loại cây trồng tưởng chừng chỉ hợp với đất Diễn, Hà Nội. Sự bén rễ của giống bưởi Diễn hơn hai thập kỷ trước không chỉ mang đến hướng đi mới cho người dân, mà còn mở ra cơ hội thoát nghèo bền vững, vươn lên làm giàu ngay trên chính mảnh đất quê hương.
Chia sẻ
Chậm giải phóng mặt bằng, vi phạm quy định về đất đai, đầu tư không hiệu quả, nghĩa vụ tài chính chưa thực hiện đầy đủ là những sai phạm điển hình được Thanh tra tỉnh Lâm Đồng xác định tại hàng loạt dự án lớn trên địa bàn, dự kiến sẽ được đưa vào diện thanh tra trong đợt này.
Chia sẻ
Bệnh nhân bị tai nạn giao thông nghiêm trọng, tình trạng nguy kịch, đa tổn thương nội tạng, đe dọa trực tiếp đến tính mạng.
Chia sẻ
Trung tâm phục vụ hành chính công TP Cần Thơ yêu cầu các cơ quan liên quan đề cao cảnh giác với tình trạng “cò làm giấy tờ” và từ chối giao dịch với những người này.
Chia sẻ
Ngày 3/8, bà Bùi Thị Minh Hoài, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội đã gửi thư thăm hỏi tỉnh Điện Biên và tỉnh Sơn La bị thiệt hại do thiên tai.
Chia sẻ
Tiền đạo Hồ Tuấn Tài vừa chia tay Trường Tươi Đồng Nai để chuyển sang đầu quân cho Becamex TP.HCM theo dạng cho mượn.
Chia sẻ
Trong cuộc đời làm phim của tôi, hành trình làm phim "Hà Nội 12 ngày đêm" có lẽ là một hành trình đáng nhớ và mang lại nhiều cảm xúc nhất.
Chia sẻ
Tướng Pháp Thierry Burkhardt, người sẽ rời nhiệm sở vào ngày 1/9, một lần nữa cảnh báo về "mối đe dọa từ Nga" trong một cuộc phỏng vấn với tờ The Economist.
Chia sẻ
Tại xã Tân Đông, tỉnh Đồng Tháp mới (xã Tân Đông mới được hình thành từ sáp nhập xã Tân Tây, Tân Phước,Tân Đông, huyện Gò Công Đông, tỉnh Tiền Giang cũ) ông Trần Văn Bương, Giám đốc Hợp tác xã (HTX) rau, củ, quả an toàn Tân Đông đã xây dựng thành công mô hình sản xuất "3 trong 1", kết hợp giữa trồng lúa, rau màu, kinh doanh nông sản tạo ra lợi nhuận gần 2 tỷ đồng mỗi năm.
Chia sẻ
Hôm nay – ngày 4/8/2025 là dấu mốc một chuyên mục đặc biệt của Báo Điện tử Dân Việt kỷ niệm tròn 10 năm ra đời – đó là chuyên mục Dân Việt Trò Chuyện!
Chia sẻ
Radio online Nhịp sống nông thôn mới hôm nay có những nội dung sau: Làm việc với Hội Nông dân tỉnh, Bí thư Tỉnh ủy Cao Bằng nhấn mạnh vai trò trung tâm, nòng cốt hỗ trợ nông dân làm giàu; Hội Nông dân tỉnh Thái Nguyên kiểm tra công tác chuẩn bị Đại hội Đảng tại các xã mới sáp nhập;...
Chia sẻ
Người đàn ông tử vong bất thường trong nhà trọ; thông tin mới vụ thi thể nữ giới trong chiếc vali; đối tượng có 4 tiền án gây ra loạt vụ trộm, chống trả quyết liệt khi bị công an vây bắt... là những nóng 24 giờ qua.
Chia sẻ
Hội đồng nhân dân TP. Hải Phòng mới đây đã chấp thuận thu hồi gần 1.226 ha đất để thực hiện 49 dự án, công trình sau hợp nhất.
Chia sẻ
Trong hành trình xây dựng nông thôn mới nâng cao, xã Hợp Thành, tỉnh Thái Nguyên (địa bàn huyện Phú Lương cũ) đang từng bước khẳng định hướng đi riêng, phát triển nông nghiệp sạch gắn với du lịch cộng đồng và bảo tồn văn hóa dân tộc Tày. Đây không chỉ là giải pháp phát triển kinh tế mà còn là cách để gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống đang dần mai một.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Đ.T 
